جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

عنوان :

مضامین تعلیمی در شعر آیینی

نویسنده:

نوریان سیدمهدی, خردمندپور مسعود

نوع منبع :

مقاله , کتابخانه عمومی

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

کلیدواژه‌های اصلی :

شعر تعلیمی , شعر آیینی , مدیحه و منقبت , مرثیه و سوگ سروده

چکیده :

شعر تعلیمی، پیشینه ای کهن در ادب فارسی دارد و شعر آیینی را یکی از گونه های آن است. این قسم از شعر در دهه های اخیر از رونق بیشتری برخوردار بوده است و آن را در م... بیشتر

صفحات :

از صفحه 17 تا 38

مشخصات اثر

عنوان :

موسوعة فاطمة الزهراء علیهاالسلام بنت رسول الله صلي الله علیه وآله المجلد 10 : فاطمة في الشعر

نویسنده:

سید علي عاشور

نوع منبع :

کتاب , کتابخانه عمومی

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF فهرست

مشخصات اثر

عنوان :

کاربرد اصطلاحات عرفانی در غزلیات ابن حسام خوسفی

نویسنده:

فرشته خاوری، حبیب جدیدالاسلامی، بهروز رومیانی

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

مشخصات اثر

عنوان :

سیمای حضرت زینب کبری (س) در شعر آیین فارسی

نویسنده:

احمد ذاکری، محمدعلی رحیمی

نوع منبع :

مقاله , کتابخانه عمومی

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF چکیده

کلیدواژه‌های اصلی :

شعر آیینی , عزتمند

چکیده :

معارف حسین(ع) از قرن سه و چهار و تقریبا همزمان با تولد زبان فارسی وارد شعر فارسی شد. اما معارف و نام ملیکه عرش نور النور حضرت زینب تا دوره صفویه در شعر فارسی ... بیشتر

صفحات :

از صفحه 63 تا 80

مشخصات اثر

عنوان :

زیبایی شناسی محتوایی و ساختاری سیمای اهل بیت (ع) در شعر عبدالحسین الازری

نویسنده:

بهاره رحیمی

نوع منبع :

رساله تحصیلی , کتابخانه عمومی

وضعیت نشر :

ایرانداک,

کلیدواژه‌های اصلی :

زیبایی شناسی , اهل بیت(ع) , شعر آیینی , شعر معاصر عراق , عبدالحسین ازری

چکیده :

چکیدهشعر آیینی، آینه‌ی تمام‌نمای عقاید شاعران متعهّد شیعه است که در شکل و ظاهری ادبی بیان می‌شود. شاعران به عنوان مبلّغان فعّال، در عالم ادبیّات، با سرودن اشعا... اری که مضمون آن‌ها اعتقاد راسخ به ائمه‌ی اطهار (ع) و دفاع از عقاید شیعی، ایجاد حماسه و نفی ظلم و استبداد است، وظیفه‌ی خطیر خود را به منصه‌ی ظهور می‌رسانند و به آفرینش آثار ادبی می‌پردازند. یکی از شاعران متعهّد شیعی عراق، «عبدالحسین ازری» است؛ او به ‌سرودن اشعار وقصاید شیعی دل‌انگیز وسرشار از عاطفه‌ی صادق وپویا، تلاش نموده تا معارف والای قرآنی و حدیثی را در منقبت اهل بیت (ع) به تصویر بکشد، امّا اشعارش، با وجود داشتن معانی استوار وتأثیر گذار، از نظر پژوهشگران عرصه‌ی شعر شیعی، مهجور مانده است. و همین امر موجب شد تا ضمن مراجعه به اشعار گران‌مایه‌ی او، درون-مایه‌های شعرآیینی آن را استخراج وتحلیل نماییم تا زمینه‌ی معرّفی بیش از پیش این شاعر، به جامعه‌ی علمی فراهم گردد.در روزگار ازری تبلیغات گسترده علیه اسلام؛ بویژه مکتب تشیّع و استعمار عراق توسّط استعمارگران، اوضاع آشفته‌ی عراق، فقر فرهنگی، شیوع فساد در جامعه، روح آزاده‌طلب شاعر را به خشم آورد. و شاعر را بر آن داشت تا شعر خود را در راه دفاع از مکتب تشیّع و بیداری هموطنانش و شناساندن ظلم استعمارگران، در کشورش و دعوت به جهاد برای نجات جامعه‌ی خود از چنگال ظلم و فساد قرار دهد. مدح پیامبر (ص) و امام علی (ع) و مدح و رثای امام حسین (ع)، تنها موضوعاتی است که ازری در شعر آیینی خود به آن پرداخته است. او در مدح رسول اکرم (ص) تلاش نموده است تا با یادآوری مجد گذشته‌ی مسلمانان، ملّتش را به انقلاب و قیام علیه ظلم تشویق کند. ازری، با توسّل به پیامبر(ص)، نجات امّتش را آرزو می‌کند. وی امام علی (ع) را نماد حقّ دانسته و با ذکر دلاوری‌های امام حسین (ع)، آن حضرت (ع) را نماد آزادگی می‌داند و مخاطب را به راه امام (ع) دعوت می‌کند. از ویژگی‌های بارز سبک شعری او می‌توان به کاربرد عنصر نماد و آموزه‌های دینی، به کارگیری صور خیال، بویژه تشبیه و استعاره اشاره نمود. شایان ذکر است که وی از تشبیه، فراوان استفاده نموده و جانب اعتدال را رعایت نکرده است و از آرایه‌های ادبی نظیر: جناس، ردّالعجز علی الصدر، مراعات نظیر و ... به طور معتدل بهره گرفته است. کلید واژه‌ها: اهل بیت (ع)، شعر آیینی، زیبایی شناسی، عبدالحسین ازری، شعر معاصر عراق. بیشتر

مشخصات اثر

عنوان :

نقد و شرح اشعار آیینی بهلول گنابادی

نویسنده:

سمیه پارسا

نوع منبع :

رساله تحصیلی , شرح اثر , کتابخانه عمومی

وضعیت نشر :

ایرانداک,

کلیدواژه‌های اصلی :

علوم انسانی , سبک شناسی , شعر آیینی , نظم فارسی , نقد و شرح , بهلول گنابادی

چکیده :

محمّد تقی نظام الدّینی معروف به بهلول گنابادی (1384ه. ش- 1279ه. ش)، فرزند شیخ نظام الدّین، یکی از نوادر زمان و شگفتی های روزگار ما بود.شیخ بهلول، قریب یک قرن ا... از عمر پر برکتش را در راه اسلام و قرآن و نهی از منکر و امر به معروف صرف کرد و یادگاری از تاریخ پر حادثه مبارزات ملّت ایران و پرچمدار قیام مسجد گوهرشاد و مجاهدت در راه اسلام است. این عالم دینی در کنار فعّالیّت های علمی و تبلیغی و سیاسی خود، به سرودن اشعاری در حدّ غیر حرفه ای نیز مبادرت کرده است. دیوان اشعار بهلول شامل قالب های متنوعی مانند: مثنوی، قصیده، مستزاد، غزل، مسمّط، قطعه و ترکیب بند است؛ و از نظر اوزان عروضی نیز از اغلب وزن های متداول استفاده کرده است. او بیشتر اشعار خود را در زندان های افغانستان بدون قلم و کاغذ سرود و در حافظه خود ثبت کرد سپس در ایران به روی کاغذ آورد. کثرت محفوظات او که بخشی از آنِ سروده های شاعران بزرگ بوده و از سویی رنج ها و تنهایی ها و خلوت های طولانی او می توانسته روحی چنین مستعد و بار گرفته از گنجینه های غنیّ ادبی را در شعر و سخن سرایی شکوفا کند.در این پژوهش که به نقد و شرح بخش آیینی دیوان اشعار شیخ بهلول گنابادی اختصاص دارد، پس از معرّفی این شخصیّت تاریخی معاصر و ابعاد آثار او و مروری بر شعر آیینی، به تحلیل اشعار شیخ بهلول از دیدگاه های مختلف پرداخته شده و دشواری های متن ابیات وی نیز با تفکیک مدخل ها شرح شده است. در سخن بهلول نشانه ای از تلاشِ تعمّدی برای آفرینش تعبیرهای بی سابقه و غور در مناسبات لفظی و معنوی و ابداع معانی نو و بدیع دیده نمی شود، حتّی تصرّف شاعرانه در معانی و مضامین آثار فاخر گذشته نیز در کار او وجهی ندارد. زبانش شفّاف و ساده است امّا برای انعکاس طبیعی فضای توصیفی، تأثیرگذاری افزون تر کلام و انتقال کامل بار معنایی زبان، گاه ملاحظه را فرو می نهد و زشتی ها را ناپوشیده باز می نماید. در نقد رویکردهای جوامع اسلامی و نحوه تعامل و برخورد آن ها با غرب مثل یک روشنفکر دینی نظریه پردازی می کند و از ذکر پیشرفت ها و محاسن فرهنگی و علمی جوامع متمدّن خودداری نمی کند امّا در حوزه عقاید مذهبی بسیار سختگیرانه برخورد می کند.کاملاً واضح و مشخص است که اندیشه ها، باورها، احساسات، عواطف و بعضی فرعیّات و حاشیه های زندگی بهلول از زبان خودش در آیینه شعرش نمایان شده است.از نظر صنایع ادبی، آنچه در اشعار بهلول چهره ای مشخّص و آشکار دارد، انواع جناس و سجع در محلّ قافیه و استفاده بسیار چشمگیر از آیات و احادیث و لغات و تعبیرات عربی است.در دیوان اشعار شیخ بهلول گنابادی، وجود لغات و اصطلاحات علومی چون موسیقی و نجوم نشان از حداقل شناخت سطحی او دارد، امّا وجود ترکیبات و اصطلاحات فلسفی، عرفانی و مذهبی، نشان از عمق آگاهی بهلول از این علوم والا دارد. بیشتر

مشخصات اثر