جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 35
تبیین و بررسی پویش خداوند در الهیات پویشی
نویسنده:
محمدمهدی آزادی ، مرتضی رضایی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
در نظر الهی‌دانان پویشی، پویش برای خداوند حقیقتاً یک کمال محسوب می‌شود. آنها برخلاف الهی‌دانان سنتی، پویش را صفت کمالی می‌دانند. از طرف دیگر، براساس الهیات اسلامی، خداوند تغییرناپذیر است و اساساً هیچ‌گونه تغییر و دگرگونی در او راه ندارد. هدف اصلی این نوشتار تبیین پویش خداوند، نزد الهیات پویشی و بررسی انتقادی آن براساس مبانی الهیات اسلامی است. روش ما در این نوشتار کتابخانه‌ای است و به صورت تبیینی ـ تحلیلی ابتدا نظرات الهی‌دانان پویشی را مطرح کرده و به صورت انتقادی آنها را مورد بررسی قرار داده‌ایم. رهاورد پژوهش آن است که خداوند در الهیات پویشی، همانند سایر موجودات است و وجود پویش امری کمالی برای وی محسوب می‌شود. ليکن این تلقی از خداوند با نقدهای جدی مواجه است.
صفحات :
از صفحه 11 تا 20
نحوه تحقق مفاهیم فلسفی از دیدگاه شیخ اشراق، محقق طوسی، دوانی و میرداماد
نویسنده:
مرتضي رضايي ، محمد فارسيات
نوع منبع :
مطالعه تطبیقی , نمایه مقاله
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
نحوه تحقق معانی فلسفی در فلسفه اشراق متأثر از نحوه تحقق معانی فلسفی در فلسفه مشاء است. در فلسفه مشاء نگاه حاکم و رایج در نحوه تحقق این معانی عبارت است از زیادت خارجی این معانی بر هویت معروض؛ ازاین‌رو شیخ اشراق بر این باور است که چون زیادت معانی فلسفی بر هویت معروض منجر به پیدایش تسلسل و اشکال‌های دیگر عقلی می‌شود، لذا حکم به نفی تحقق خارجی این معانی داد و صریحاً این معانی را به معانی منطقی ملحق کرد. پس از شیخ اشراق قریب به اتفاق فیلسوفان تا قبل از صدرالمتألهين متأثر از دیدگاه او بوده‌اند، لکن اغلب ایشان بر خلاف شیخ اشراق بر این باورند که هرچند محال است معانی فلسفی در خارج یافت شوند، ولی این معانی برخلاف معانی منطقی، منشأشان و یا اینکه علاوه بر منشأ، اتصافشان نیز خارجی است.
چیستی و چگونگی صدور اراده در اندیشه صدرالمتألهین
نویسنده:
مرتضي رضايي ، سيدابوالقاسم حسيني كمارعليا
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
اراده انسانی پدیده‌ای است که از جهات مختلف اندیشمندان حوزه عقلی را به اندیشه‌ورزی واداشته است. چیستی اراده، فرایند تحقق آن، رابطه آن با مقدمات، چگونگی تبیین اختیاری بودن آن، تأثیر اراده الهی در تحقق آن ازجمله حوزه‌های اندیشه‌ورزی در مورد پدیدۀ مذکور است. پژوهش حاضر با نگاهی به آراء صدرالمتألهین با رویکردی عقلانی و با روشی تحلیلی ـ توصیفی به پاسخ‌گویی به چیستی و چگونگی تحقق اراده انسانی در اندیشه صدرالمتألهین پرداخته و به این نتایج رهنمون شد که اراده یکی از افعال نفس بوده که بدون نیازمندی به اراده دیگر، به صورت اختیاری از سوی نفس صادر می‌شود و فاعلیت او نسبت به اراده از گونه فاعل بالتجلی است. ازآنجاکه در اندیشۀ صدرا افعال و صفات معلول همسان با وجود آنها، شأنی از شئون الهی است؛ لذا افعال جوانحی نفس و ازجمله اراده در حقیقت فعل الهی خواهد بود؛ هرچند که این، نافی انتساب اراده به نفس نیست.
صفحات :
از صفحه 51 تا 57
بررسی سه دیدگاه در باب چیستی «قانون طبیعی»
نویسنده:
مرتضی رضایی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
یکی از پرسش‌های اساسی در فلسفه علم، پرسش از هویت قوانین طبیعی است. واقع‌گرایان- بر خلاف ابزارگرایان- به وجود واقعیِ قوانین در جهان طبیعت باور دارند. با این حال، ایشان دربارۀ هویت این قوانین هم‌نظر نیستند. آنها سه نظریه متفاوت در این زمینه ارائه کرده‌اند: انتظام، کلیات و ذاتی‌گرایی. این نظریه‌ها، خالی از اشکال نیستند؛ هر‌چند نوع اشکال‌های آنها متفاوت است. پرسش اصلی این پژوهش آن است که هر یک از نظریه‌های انتظام، کلیات و ذاتی‌گرایی در باب هویت قوانین طبیعی، چه سهمی از حقیقت دارند؟ این تحقیق، به روش توصیفی، تحلیلی و انتقادی صورت گرفته است. نتیجه آنکه ذاتی‌گرایی که نسبت به دو دیدگاه دیگر قرابت بیشتری با حقیقت دارد، در صورت ترمیم با بهره‌گیری از دستاوردهای فلسفه اسلامی، می‌تواند به مثابه نظریه برتر در این زمینه عرضِ اندام کند
صفحات :
از صفحه 87 تا 110
مقایسه فاعل هستی‌بخش و فاعل طبیعی در اندیشه صدرالمتألهین
نویسنده:
مرتضی رضائی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
میان فاعل وجودی (حقیقی) و فاعل طبیعی (اعدادی) تفاوت‌های اساسی وجود دارد. آنچه در این نوشتار به آن اشاره شده، مهم‌ترین تفاوت‌هایی است که، از منظر صدرالمتألهین میان فاعل وجودی با فاعل طبیعی وجود دارد. ره‌آورد این پژوهش ـ که با استفاده از منابع کتابخانه‌ای و تحلیل و تبیین‌داده‌ها صورت گرفته ـ دست‌یابی به ویژگی هایی است که در فاعل حقیقی وجود دارد، اما هیچ یک از آنها را در فاعل اعدادی نمی توان یافت. این ویژگی ها عبارت اند از: هستی‌بخشی (خالقیت)، منحصر نبودن جعل به جعل تألیفی، عینیت اثر و تأثیر، عین یکدیگر بودن فاعل و فاعلیت، بی‌نیازی از حرکت، ابزار و قابل در فاعلیت، یک طرفه بودن تأثیر، قوی‌تر بودن از معلول، محال بودن انفکاک فعل از فاعل و محال بودن جدایی فاعل از فعل.
صفحات :
از صفحه 93 تا 113
امانت‌انگاری نفس در آموزه‌های دينی و نقش آن در تربيت نفس انسانی
نویسنده:
هادي خوشنودي ، مرتضي رضايي ، سيدابوالقاسم حسيني كمارعليا
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
در ادلة عقلی و نقلی، امانت‌انگاری نفس مورد تأکید قرار گرفته و احکام و لوازم آن، ازجمله وجوب رد امانت و ضمان در تربیت نفس که مهم‌ترین سرمایه انسان است، تأثیر بسزایی دارد. پژوهش پیش‌رو با روش توصیفی ـ تحلیلی و کنکاش در آموزه‌های دینی، در کنار بهره‌گیری از لوازم امانت‌انگاری نفس، به این نتیجه رسیده که حفظ نفس، به‌عنوان یک امانت الهی، واجب شرعی است و نگهداری این ودیعة الهی از رهگذر شناسایی آفات و آسیب‌ها و مقابله با آن و فراهم‌سازی بسترها و شرایط لازم برای شادابی و طراوت نفس، میسر است، و نداشتن طراوت نفسانی ـ که در سایه حرکت به سوی خداوند و تقرب به او میسر است ـ با تباهی همراه است. از آفات تهدیدکننده نفس مي‌توان به دوستان و محیط نامناسب، خوشحالی از فزونی مال و داشتن آرزوهای دراز، غفلت، عدم اعتدال در گفتار، افراط در پاسخ‌گویی به خواسته‌های نفسانی، ناآگاهی نسبت به نقشه‌های شیطان نام برد، و از تقوا و مداومت بر یاد خدا، یاد آخرت، انجام تفریحات سالم، و عدم افراط در پرداختن به مسائل معنوی، به عنوان بسترها و شرایط لازم برای شادابی نفس می‌توان نام برد.
صفحات :
از صفحه 45 تا 52
اخلاق اجتماعي؛ ديني يا فراديني؟!
نویسنده:
زهير رضازاده ، مرتضي رضائي
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
تبيين صحيح از رابطة دين و اخلاق از دغدغه‌هاي فيلسوفان اين دو حوزه بوده که بحث‌هاي گسترده‌‌اي دربارة آن انجام شده است. يکي از چالشي‌ترين قلمروهاي اين بحث، اخلاق اجتماعي است؛ زيرا افراد جامعه باورهاي مختلفي دارند و پيچيدن يک نسخة اخلاقي براي همة آنان چه‌بسا به تحميل ارزش‌ها و تبعيض نسبت‌ به گروهي شود که باورهاي اکثريت را قبول ندارند. هدف از تحقيق پيش‌رو، تبيين شاخصه‌هاي اخلاق ديني است که به سبب برخورداري از آنها براي تنظيم روابط افراد جامعه‌اي که همه يا اکثريت آنان مسلمان‌اند، بر اخلاق فراديني اولويت مي‌يابد. از يک سو، اخلاق اجتماعي متأثر از باورهاي کلان اعتقادي، به‌دليل تأثيرات شگرف اين باورها بر عناصر مهم اخلاق، بر اخلاق فراديني که تنها بر سرشت مشترک انسان‌ها تکيه دارد، مقدم است؛ و از سوي ديگر، اخلاق اجتماعي برگرفته از متون ديني معتبر، به‌دليل شناخت عميق و صحيحي که به‌وسيلة وحي از انسان و افعال متناسب با سعادت حقيقي وي به دست مي‌آورد، بر اخلاق فراديني که خود را براي کشف ارزش‌هاي اخلاقي از اين منبع شناخت بي‌نياز مي‌داند، ترجيح دارد.
صفحات :
از صفحه 167 تا 182
بررسی سه رویکرد در فلسفۀ دین
نویسنده:
مرتضی رضایی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: دانشگاه باقر العلوم,
چکیده :
مطالعات فیلسوفانه دربارۀ دین پیشینۀ بسیار طولانی و قدمتی به اندازۀ خود فلسفه دارد، ولی اصطلاح «فلسفۀ دین»[1] و نگارش کتاب‌ها و مقالات با این عنوان پدیده‌ای نسبتاً نو و متعلق به دوران مدرن است. فلسفۀ دین یکی از پرتحرک‌ترین حوزه‌های پژوهش فلسفی در دورۀ معاصر است. با اینکه این دانش مقیّد به فلسفه یا دینی خاص نیست، اولاً، فلسفۀ دینِ رایج در دامان مسیحیت پدید آمده و بالیده است، و عمدتاً تحت تأثیر این دین قرار دارد و، ثانیاً، این دانش مبتنی بر فلسفه‌های موجود در مغرب‌زمین، به‌ویژه فلسفۀ تحلیلی، است. با این حال، امکان پژوهش فلسفی در حوزۀ سایر ادیان، از جمله اسلام، و مبتنی بر دیگر نظام‌های فلسفی نیز وجود دارد. به همین رو، شایسته بلکه لازم است که فلسفۀ دین اسلامی نیز ناظر به محتوای این دین سترگ و متکی بر فلسفۀ قویم اسلامی پدید آید تا استحکام و اتقان اسلام و برتری آن بر سایر ادیان بیش از پیش نمایان شود و زمینۀ پاسخگویی به شبهات پیرامون آموزه‌های آن فراهم گردد. سؤال اصلی تحقیق پیش رو این است که اهمّ رویکردهای موجود یا قابل تأسیس در فلسفۀ دین کدام‌اند؟ این تحقیق به روش توصیفی ـ تحلیلی به سامان رسیده است
صفحات :
از صفحه 31 تا 56
مروری بر بيان‌ناپذيری تجارب عرفانی
نویسنده:
مرتضی رضايی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
چکیده :
بيان‌ناپذيري تجارت عرفاني مورد تأكيد عارفان و فيلسوفاني از شرق و غرب عالم است. دربارة راز و چرايي توصيف‌ناپذيري حالات عرفا ادله‌اي مطرح شده است. لازمة توصيف‌ناپذير بودن تجارب عرفاني اين است كه بيان عرفا عاري از معنا و محتوا، و از حيث واقع‌نمايي، فاقد ارزش و اعتبار باشد؛ ولي آيا مي‌توان به چنين لازمه‌اي ملتزم شد؟ عارفان و غيرعارفان در توجيه ارزش بيانات عرفا و در معنا و مقصود سخن و گفتار ايشان، توجيهات و تفسيرهايي ارائه كرده‌اند. نظرية ديونيسيوسي، نظرية استعاره و نظرية استيس، سه نظريه‌اي هستند كه در اين‌باره عرضه شده‌اند، ولي هركدام از اين سه نظريه، نقاط ضعفي دارند كه مانع از پذيرش آنها مي‌شود. نظرية پيشنهادي اين نوشتار، نظرية چهارمي است كه سرّ بيان‌ناپذيري تجارب عرفاني را در عواملي خاص جست‌وجو مي‌كند و مي‌كوشد توضيحي فاقد نقاط ضعف سه نظريه پيش‌گفته ارائه دهد.
صفحات :
از صفحه 105 تا 122
بررسی انتقادی مطالعات اسلامی همیلتون گیب، مونتگمری وات و برنارد لویس درباره‌ی پیامبر اسلام
نویسنده:
مرتضی رضایی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
چکیده ندارد.
  • تعداد رکورد ها : 35