جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 150
تجربۀ وحیانی و مقولۀ خیال نزد ابن‌عربی
نویسنده:
ابراهیم رضایی، جعفر شاه نظری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: پرديس فارابی دانشگاه تهران ,
چکیده :
بنا به رأی ابن‌عربی، عالم مقید یا خیال منفصل، حضرتی است از حضرات ذومراتب الهی که در آن موجودات دو عالم مجرد و مادی، تمثل می‌یابند. درک این ظهور، از طریق کشف صوری امکان‌پذیر است، زیرا موجودات ظاهر در این ساحت از وجود، هم از لطافت تجرد برخوردارند و هم قابلیت آن را دارند که مانند موجودات مادی، محسوس واقع شوند. درک این موجودات، بسته به استعداد عین ثابت فرد مدرک و اقتضائات اوست؛ با وجود این، واقع‌نمایی آن، مخدوش به پیش‌داشته‌ها و پیش‌باورها نبوده و از آنها آزاد است. این نظر در مقابل نظریه‌هایی قرار می‌گیرد که یا جانب تجرد محض حقیقت را می‌گیرند (مانند نظریۀ شلایرماخر) یا جانب ذهنیت محض را (مانند عقیده گادامر). بنابراین، حل پرسش درک مثالی و خیالی وحی، به تصدیق و باور به ساحتی از وجود منوط است که اضداد را در خود جمع می‌کند و در عین توفیق بین ذهن و عین، از عینیت کامل برخوردارند.
صفحات :
از صفحه 457 تا 480
ضد عرفان در برابر تجربه گرایی رویارویی دو دیدگاه درباره عرفان و تجربه عرفانی در سده بیستم
نویسنده:
قاسم کاکایی ، اشکان بحرانی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: موسسه پژوهشی حكمت و فلسفه ايران,
چکیده :
مقاله ٴ حاضر به تقابل ميان دو نگرش عمده درباره ٴ عرفان و تجربه ٴ عرفانی، يعنی جريان تجربه گرايی و جريان ضدِ عرفان می پردازد. در اين نوشته، ابتدا مولفه های اصلی هر يك از دو جريان اصلی معرفی و بررسی می شوند. از سويی، تجربه-گرايی، كه از انديشه های ويليام جيمز متاثر است، به نقش تجربه های فردی و احوال خارق العاده و تجربه های وجدناک عارفان اهميت مي دهد و تجربه را معرف و نشانه ٴ امر عرفانی می داند. در مقابل، جريان ضدِ عرفان، كه عمدتاً در نوشته های دنيس ترنر بازتاب يافته است، به تجربه گرايی نقدهايی جدی وارد می كند. به باور هواداران ضدِ عرفان، امر عرفانی متكی و مبتنی بر جماعت و اعمال و افكار جماعتی است. بر همين اساس، ضدِ عرفان بر ديدگاه تجربه گرايی نقدهايی وارد می كند، نقدهايی در خصوص نقش تجربه در معنويت قرون وسطا، چرخش در سنت معنوی مسيحيت، خوانش تاريخ معنويت مسيحی و هم چنين خوانش تجربه گروانه از متون قرون وسطا. در خاتمه ٴ مقاله، به نقد و داوری آرای هر يک از دو جريان می پردازيم.
صفحات :
از صفحه 65 تا 100
نظر شلایر ماخر درباره دین
نویسنده:
مرتضی موسوی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
چکیده ندارد.
ابوریحان بیرونی: پدیدارشناسی، روش شناسی و انسان شناسی دین
نویسنده:
الله کرم کرمی پور ، ولی الله نصیری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: پرديس فارابی دانشگاه تهران ,
چکیده :
واکاوی اندیشه‌های اندیشمندان ایرانی یکی از مهم‌ترین وظایف دانشگا‌هیان و حوزویان است. در این مقاله به بررسی اندیشه‌های ابوریحان بیرونی در حوزه‌های پدیدارشناسی، روش‌شناسی و انسان‌شناسی پرداخته خواهد شد. ابوریحان دانشمندی با سبک و روش ویژه در علوم بود، به‌نحوی که هر عملی را با روش خاص آن علم دنبال می‌کرد. ایشان با ورود به دیار هندوستان توانست افق جدیدی در علوم انسانی بگشاید و مسئلۀ مردم‌شناسی و انسان‌شناسی را با سبک و شیوۀ امروزی دنبال کند. از نظر بیرونی برای رسیدن به هدف به لوازمی همچون دانش زبان، بازدید میدانی، مشاهدۀ مشارکتی، زندگی در بین مردمان مورد مطالعه و غیره نیاز است. البته در گفته‌ها و کتاب‌های وی چنین بیان نشده، اما شیوه و روش ایشان بر پایۀ همین لوازم و اندیشه‌ها به بار نشسته است. ابوریحان بیرونی از هرگونه پیشداوری و ارزشگذاری در انعکاس آرا، عقاید، دین و رسوم هندوان خودداری کرده و تنها به انعکاس آنچه خود آنها بیان می‌کردند، بسنده کرده و عقایدش را در تحقیق دخالت نداده است. حال این مقاله به بررسی ابعاد روش‌شناسی، پدیدارشناسی و انسان‌شناسی از دیدگاه ابوریحان اختصاص یافته است.
صفحات :
از صفحه 145 تا 177
دسته‏ بندى و بررسى تعريف‏ هاى دين
نویسنده:
محمدرضا موسوى‏ فراز
نوع منبع :
مقاله , مدخل مفاهیم(دانشنامه مفاهیم)
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشي و پژوهشي امام خميني قدس‌سره,
چکیده :
تعريف‏ هاى بسيار متعدد و متنوعى از دين توسط فلاسفه دين ارائه شده است. اين مقاله با روش توصيفى ـ تحليلى به دسته‏ بندى و بررسى تعدادى از اين تعريف‏ ها پرداخته است. هدف از اين بحث، سامان‏ بخشى و طبقه‏ بندى اين تعريف‏ ها براى سهولت بررسى و نقد آنهاست. در مقاله، دشوارى يا غيرممكن بودن تعريف دين تحليل شده است. تنوع بسيار زياد صورت‏ هاى دينى در جوامع مختلف، يكى از عوامل دشوارى تعريف دين است. تعريف‏ هاى دين يا تبليغى است و يا حقيقى. تعريف‏ هاى حقيقى به دسته‏ هاى عقل‏ گرا، عاطفه‏ گرا، عمل‏ گرا، نمادگرا، تحويل‏ گرا، كاركردگرا، درون‏ دينى و تركيبى تقسيم مى‏ شود. از سوى ديگر، تعريف‏ هاى دين ممكن است از منظر فلسفى، روان‏ شناختى، جامعه‏ شناختى يا پديدارشناختى باشد. در ذيل هر دسته يك يا چند تعريف به عنوان نمونه آمده و بررسى و نقد شده است. بحث با ارائه تعريف برگزيده و بررسى آن به پايان رسيده است.
صفحات :
از صفحه 13 تا 30
سیر تحول رویکردهای الهیاتی جدید و شاخصه های آنها
نویسنده:
یحیی کبیر ، محسن طاهری صحنه
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: پرديس فارابی دانشگاه تهران,
چکیده :
در این مقاله سیر تحولات الهیات معاصر از زمان شلایرماخر (به‌عنوان پایه‌گذار الهیات جدید) و تعریفی که متألهان از دین ارائه داده‌اند، بررسی خواهد شد. از نظر شلایرماخر دین صرفاً امری اخلاقی نیست، بلکه تجربه‌ای اسرارآمیز و ابطال‌ناپذیر است و عقل از ایمان جداست. کارل بارت تأکید کرده است که سخن از خدا از جنس و سنخ گزاره نیست، بلکه یک واقعه و رخداد است. راینهولد نایبور در سنت نوارتدوکسی نشان داد که عقل و ایمان دو بستر متمایز و منفک از هم هستند. برخی اگزیستانسیالیست‌ها مثل رودلف بولتمان و پل تیلیخ کوشیدند از کتاب مقدس اسطوره‌زدایی کنند و نشان دهند که گزاره‌های مربوط به خدا همه نمادین و هستند.در الهیات معاصر نگاه نقادانه، هرمنوتیکی، تکثرگرا، متن‌محور، تاریخی و غیرجزمی، به‌همراه نفی اقتدارگرایی غلبه دارد.
صفحات :
از صفحه 579 تا 594
بررسی تطبیقی دیدگاه خلق قرآن و بشری بودن قرآن (رویکرد معتزله و سروش)
نویسنده:
جواد گلی، ابوالفضل روحی
نوع منبع :
مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات) , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی قدس سره,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
سروش، قرآن را بشری معرفی کرده و کوشیده است با نسبت دادن این نظریه به معتزله، برای نظریه خود در کلام اسلامی، خاستگاهی معرفی کند. وی مدعی است که باور معتزله به حادث بودن قرآن، به بشری و خطاپذیر بودن آن اشاره دارد. هدف این نوشتار، بررسی این مدعاست که آیا نظریه معتزله درباره خلق قرآن، به نظریه سروش درباره بشری بودن قرآن اشاره دارد؟ در این مقاله، با مراجعه به آثار معتزله، منابع معتبر کلامی و آثار سروش، اطلاعات لازم گردآوری شده سپس، با روش توصیفی ـ تحلیلی نظریات معتزله و سروش درباره قرآن تبیین شده و خاستگاه، مبانی، ادله و لوازم نظریات آنها ارائه و مورد نقد و بررسی تطبیقی قرار گرفته است. نتیجه این پژوهش این است که دیدگاه سروش با دیدگاه معتزله درباره قرآن از جهات مختلف در تضاد میباشد. بر خلاف نظر سروش، معتزلیان، خداوند متعال را خالق بدون واسطه قرآن دانسته و بشری بودن آن را مردود میدانند.
صفحات :
از صفحه 113 تا 142
رابطه مبانی فهم فقهی متون وحیانی با معناشناسی و هرمنوتیک
نویسنده:
محمد جواد سلمان پور
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
چکیده :
هرمنوتیک و کیفیت فهم فقهی کتاب و سنت به عنوان دین و شریعت دو بحث بسیار مهم محافل علمی و حوزوی است و از جهات متعددی مورد کند و کاو و نقد و نظر قرار گرفته است. نتایج بحث از هر دو موضوع، اساس بسیاری از مباحث دیگر و نگرش های مختلف در حوزه علوم اجتماعی و انسانی می باشد. دانش اصول فقه مهم ترین منبع دریافت اصول، قواعد و کیفیت فهم فقهی است. مباحث الفاظ، ظهورشناسی و حجیت ظهور در آن دانش ارتباط وثیقی با معناشناسی و شاخه مهمی از هرمنوتیک معاصر دارد، اگر چه خواستگاه هرمنوتیک در غرب با هرمنوتیک در اصول فقه متفاوت است. این مقاله در صدد است جایگاه هرمنوتیک و معناشناسی را در حوزه فهم فقهی قرآن و روایات و ارتباط آن با علم اصول فقه بررسی و تبیین نماید و برای این منظور بحث مختصری درباره معناشناسی و ادوار هرمنوتیک آورده شده است.
صفحات :
از صفحه 63 تا 84
عمل گرایی مدرن در دین
نویسنده:
شهرام پازوکی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: موسسه پژوهشی حكمت و فلسفه ايران,
چکیده :
مساله عمل و نسبت آن با نظر از مسائل اصلی فلسفه از قدیم تا کنون است. این مساله در ادیان مختلف نیز به گونه ای دیگر مطرح شده است. عارفان ادیان عموما علم بدون عمل را در دین نمی پذیرند و آن را موجب سکون و انحراف اهل دین می خوانند. در مقابل این ها نوعی عمل گرایی قشری نیز در تاریخ ادیان دیده می شود که یک نمونه اصلی اش خوارج در تاریخ اسلام است. اما در دوره مدرن، نوعی دیگر از عمل گرایی با مبانی مختلف ظاهر شده که در فهم و اندیشه دینی نیز اثر عمیق گذارده و منجر به پیدایش اندیشه ها و جریان های قائل به اصالت عمل در دین شده است. دو جریان مهم پراگماتیسم و فاندمنتالیسم دینی حاصل این اندیشه اند. مساله اول این مقاله شرح اهمیت ملازمه علم با عمل و نفی عمل بدون علم در دین است و مساله دوم آن؛ بیان دو نوع مذکور عمل گرایی دینی در دوره مدرن و مبانی و نتایج سوء آن در عالم معاصر است.
صفحات :
از صفحه 5 تا 19
فلسفه پژوهش تربیتی: بررسی بنیادهای فلسفی رویکردهای تبیین، فهم و انتقاد و تحلیل نقش و جایگاه هر یک در پژوهش تربیتی
نویسنده:
سعید ضرغامی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
مشهد: معاونت پژوهش و فناوری دانشگاه فردوسی مشهد,
چکیده :
هدف این پژوهش، بررسی بنیادهای فلسفی سه رویکرد پژوهشی تبیین، فهم و انتقاد و تحلیل نقش و جایگاه هر یک در پژوهش تربیتی است. برای این منظور، از روش پژوهش تحلیل تطبیقی استفاده شد. در پارادایم تبیین، با پذیرش هستی عینی و مستقل جهان از آدمی، پیروی جهان اجتماعی از جهان طبیعی و جدایی واقعیت از ارزش، حقیقت در انطباق با واقعیت سنجیده می شود و از این رو هدف از پژوهش در تربیت، تبیین علی و پیش بینی رفتار آینده بر پایه مطالعه رفتار کنونی قلمداد می شود. در پارادایم فهم با پذیرش تفاوت بنیادی علوم انسانی و طبیعی بر اهمیت دو چندان تفسیر و فهم بویژه در قلمرو تربیت تاکید می شود؛ در فرایند پژوهش تربیتی، معنابخشی به رفتارهای آدمی از سوی پژوهشگری است که خود تفسیرکننده و معنابخش است، صورت می گیرد. این پارادایم به سبب پذیرش جدایی واقعیت از ارزش نقد شده و بر وجود فهم در هر پژوهشی تاکید شده است. از سوی دیگر، آدمی بیش از دلبستگی های فنی و عملی، در جستجوی تغییر جهان برای آزادی و دادگری بیشتر است و روش آن نیز انتقاد است. بر پایه یافته های پژوهش در بررسی چیستی و چرایی پژوهش تربیتی، رویکرد پیوستاری به جای رویکرد پارادایمی، انتخاب و چنین استدلال می شود که هر پژوهش تربیتی متضمن تبیین، فهم و انتقاد است.
صفحات :
از صفحه 75 تا 98
  • تعداد رکورد ها : 150