جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
...جستجوی هوشمند
مرور > مرور کلید واژه ها
>
نفس انسان
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 40
کرامت نفس و آثار اخلاقی و اجتماعی آن در کلام امیرالمومنین(ع)
نویسنده:
رسول معتمدی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
با اندک توجه به کرامات و نعمت های خداوند، دو گونه کرامت را می توان برای انسان متصور شد نخست کرامت عامه که تمام موجودات را دربرگرفته و اشاره به رحمت عام پروردگار دارد و همگان در برخورداری از آن حق یکسانی دارند. و نوع دیگر کرامتی است که تنها کسانی را شامل می شود که قدمی بیش از دیگران در مسیر سعادت خویش بر داشته اند و با اطاعت از فرامین الهی و سر تسلیم فرود آوردن در مقابل تکالیف او سعی کرده اند تا مقام خلیفه اللهی که خداوند بعنوان پیش فرض برای همه ی انسانها قرار داده است را به فعلیت برسانند. حال چنانچه اين كرامت نفس در آحاد افراد جامعه نهادينه شود مي تواند داراي آثار مثبت و ارزشمندي در دو حوزه ی فردي و اجتماعي باشد. در حوزه ی فردي كرامت نفس باعث ايجاد خويشتن داري و اجتناب از محارم شده و به دنبال آن موجب تقويت عمده‌ی فضايل اخلاقي همچون صدق و راستي ،تغافل،احسان،عفو و گذشت،پايبندي به عهد و پيمان مي‌گردد. در حوزه ی اجتماعي نيز آثار بسيار ذيقيمتي كه آرزوي ديرينه‌ي بشر بوده و هست را به همراه خواهد داشت كه كمترين آنها عبارتند از :1-ايجاد برابري و عدالت در جامعه 2- حفظ عزت نفس انساني در افراد جامعه3- تكريم و احترام به شخصيت افراد جامعه
مشخصات اثر
ماده و قوه اخروی در چشم انداز ملاصدرا
نویسنده:
سید مهدی امامی جمعه,منصوره السادات وداد
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: پژوهشگاه فرهنگ و انديشه اسلامی,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
چکیده :
از نظر فلسفی عوالم اخروی خاليی از هرگونه ماده و قوه انفعالی است. لكن ملاصدرا از هيولی و قوه اخروی سخن به ميان می آورد. اين مقاله به دنبال يافتن منظور ملاصدرا از چنين عباراتی در مورد عوالم اخروی است. به اين منظور، كلمات وی در اين زمينه مورد بررسی قرار گرفته و معلوم شده است كه از نظر او ماده بعيد اخروی نفس انسانی و مواد قريب آن، قوه خيال و ملكات حسنه يا سيئه انسانی است كه با نفس متحدند. البته اين ماده ذاتاً با هيولای دنيوی متفاوت است. اما جای اين پرسش هست كه چرا ملاصدرا از نفس يا قوه خيال تعبير به ماده اخروی كرده است؟ پاسخ ملاصدرا به اين پرسش چشم انداز كلی او را به عالم قيامت و نظام آن روشن می سازد. همچنين دانسته شد كه منظور وی از قوه در آخرت، به معنای قدرت و توان وجودی است كه نه تنها انفعال نيست، بلكه با هيچ استعدادی هم قرين نمی باشد.
صفحات :
از صفحه 57 تا 74
مشخصات اثر
چگونه نفس انسان در عین حال که ذاتاً مجرد است، استکمال نیز دارد؟! آیا این تناقض نیست؟
نوع منبع :
پرسش و پاسخ
مشخصات اثر
«نفس جوهری بسیط، روحانی و زنده است». معنای این عبارت چیست؟
نوع منبع :
پرسش و پاسخ
کلیدواژه‌های فرعی :
مقام جسمانی , مقام روحانی ,
مشخصات اثر
رابطه حق و تکلیف از منظر اسلام
نویسنده:
غلامرضا سلیمی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
رابطه حق و تکلیف از جمله مباحث‌ بحث‌برانگیز میان متفکران در حوزه کلام، فقه، سیاست، اخلاق و فلسفه حقوق است که به دو صورت عمده مورد بحث قرار می‌گیرد؛ اول اینکه آیا بین ذیحق بودن یک فرد و مکلف بودن دیگران نسبت به او ملازمه‌ای برقرار است یا نه؟ و دوم اینکه بین صاحب حق بودن یک فرد و مکلف بودن او و بالعکس آیا رابطه ای است یا خیر؟ پاسخ به سوال دوم همان چیزی است که این تحقیق درصدد آن است چرا که اثبات یا رد ملازمه بین حق و تکلیف به این صورت آثار فراوانی بر مقوله‌های کلامی کلان همچون حق انتخاب دین چگونگی ارتباط اخلاق دینی با حقوق انسانها و غیره دارد.اندیشه مدرن غربی با توجه به مبانی معرفت شناختی، هستی شناختی و انسانشناختی که نسبت به اصل حق و تکلیف دارد در این زمینه قایل به انفکاک مفهومی و وجودی حق و تکلیف شده ‌است که به اعتقاد ما بیشترین سهم در تفکیک مزبور مربوط است به نگرشهای انسان‌گرایانه بر مقوله حق و تکلیف چرا که شکل‌گیری اندیشه حقوق مدرن غربی بر اساس انسان محوری و در ظرف قراردادگرایی برخاسته از فردگرایی است که آنهم مبتنی بر پندارهای حسی و تجربی موجود است و نه بر اساس واقعیات و مصالح و آرمانهای الهی که ناشی می‌شود از نگاه جامع به حقیقت انسان و ارتباط او با خالقش.ما ضمن بیان نارسایی‌ها و اشکالات تفکر مدرن در معانی و مبانی تکلیف اثبات کردیم که اگر به تکالیف به شکل صحیح و هدفمند نظر شود در می‌یابیم که تکالیف در واقع بر مبنای استحقاقهای اصیل و بنیادین انسان استوار است که هدفش صیانت از مسیر تکامل و تعالی انسانیت و استیفاء حق سعادت آدمی است. با حفظ این رویکرد در مفهوم حق و مفهوم تکلیف به اثبات این نکته پرداخته ‌شده که حق و تکلیف همیشه به لحاظ وجودی و خارجیمتلازم و توأمان هستند یعنی جایی که حقی برای فردی ثابت می‌شود از قِبل آن تکلیفی متوجه او می‌گردد که این تکلیف یا تکلیف در برابر خداوند یا انسانهای دیگر یا در برابر خودش است و جایی هم که تکلیفی به او می‌رسد مسلماً با عنایت به حقوق اوست. این نگاه ثمرات فراوانی در مسایل مهمی چون پیوند حقوق با اخلاق، تعیین حدود آزادی، مسأله عدالت، حساسیت به سرنوشت انسانها و حق انتخاب دین دارد که مفصل به آن پرداخته شده است.
مشخصات اثر
راهکارهای دین در مواجهه با لغزش‌های قلب و اندیشه
نویسنده:
فاطمه جعفری
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
قلب همان روح و نفس انسانی است که بر اساس آثار نسبت داده شده در آیات قرآن شامل سه بعد ادراک، عواطف و عمل است. اندیشه و عقل در قرآن، ابزاری برای دستیابی به شناخت خدا، معارف و حقایق دینی، علوم و همچنین شناخت خود انسان برای وصول به قرب الهی می‌باشد. قلب ادراکات حصولی خود را به وسیله تعقل و تفقه و تدبر انجام می‌دهد. به دلیل رابطه نزدیک این دو ابزار، علاوه بر اینکه به لغزش‌های هر دو اشاره شده، لغزش‌هایی بین آن‌ها مشترک است. انواع لغزش‌های قلب با قرار دادن پوشش بر دیدگان آن، مانع از ادراک حقیقت در انسان می‌شود و همین مانع باعث ایجاد کفر، نفاق و نقض پیمان با خدا، اعراض از حق و ... می‌شود. انواع لغزش‌های اندیشه نیز سبب می‌شود که اندیشه انسان از مسیر کمال منحرف ‌شود. شرک، تعصب، هوای نفس، تقلید کورکورانه و ... با ایجاد حجاب بر قلب آدمی، قدرت عقل و درک و فهم آن را تضعیف می‌کند. در جهت شستشوی روح و اندیشه انسان، دین اسلام راهکارهایی کلی ارائه داده است. با ارزیابی یافته‌ها و مشورت با بزرگان و افزایش تجربه‌ها و ... اندیشه و خرد رشد یافته و نورانی می‌گردد. نگرش صحیح به دنیا سبب استفاده صحیح از مادیات در جهت ساختن سعادت اخروی می‌شود. با توجه داشتن به حضور دائمی خدا و با ذکر و یاد او و یاد مرگ و جهاد با نفس و پرورش تقوا، می‌توان بر حب دنیا و هوای نفس غلبه کرد و ریشه های غفلت زایل می‌شود و آتش حرص فرو می‌نشیند.
مشخصات اثر
شرک؛ زمینه های پیدایش، راهکارهای زدایش
نویسنده:
منیره فرقانی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
زبان خامه ندارد سر بیان فراق وگرنه شرح دهم با تو داستان فراقشرک این خطای هجران آفرین، انسان را از اعلی علیین به ادنی مراتب هبوط می‌دهد. آشفتگی و اسارت، پراکندگی و افتراقِ آدمیان، همه از سر شرکی است که (پنهان و آشکار) بدان دچارند.آتش این هجران و خسران چنان سوزان است که پیش گیری از ابتلای بدان بسی نیکو، و چاره جویی برای مبتلایان بسی لازم و ضروری است. پس با تأسی به آیات قرآن کریم که بهترین راهنمای شرک زدایی و اقامۀ توحید است زمینه ‌ها و بسترهای شرک را بررسی نموده، آن را بر چهار قسم یافته‌ایم؛ برخی از آیات، طبع کفران پیشۀ انسان را زمینه ساز شرک معرفی نموده است. برخی دیگر، معرِّف زمینه‌های اعتقادی و مبانی نظری شرک است که آسیب های عقل نظری راتبیین می‌کند. گروه دیگری از آيات معرِّف زمینه‌های رفتاری شرک است و آسیب های عقل عملی را متذکر می‌شود. و سرانجام آیاتی که بر زمینه‌های ارتباطی و اجتماعی شرک تأکید دارند که ناظر بر ارتباطات جنی و انسی است.از سوی دیگر تعمق در برخی از آیات، رابطه و تعامل این چهار زمینه را می‌نمایاند. به طوریکه تأثیر زمینه‌های انسان شناختی را بر زمینه‌های اعتقادی، زمینه‌های رفتاری و زمینه‌های ارتباطی شرک به رخ می‌کشد. و به همین گونه تأثیرگذاری سایر زمینه‌ها بر یکدیگر را بیان می‌دارد. بر اساس این شواهد قرآنی و تحلیل های عقلی و ضمنی آن می‌توان گفت این زمینه‌ها با هم تعامل دارند و بر یکدیگر دامن می‌زنند. این در واقع همان تعامل میان ولایت، طبع، عقیده و عمل است.تعقل و توجه به تأثیر متقابل عقیده و عمل، و مناسبات خارجی ناشی از آن، نگرشی نو را در جهت شرک زدایی فراهممی‌کند. این شرک زدایی مبنی بر آسیب شناسی دو نوع تعامل است: یکی تعاملات عقل نظری و عقل عملی، و دیگری تعاملات ولایت، عقل نظری و عقل عملی است. روایات متعددی مؤید است که با اصلاح اساسی آسیب های ارتباطی سایر زمینه‌ها در ره توحید سامان می‌یابد. اصلاح اساسی آسیب های ارتباطی چیزی نیست مگر تحقق و تداوم یافتن حکومت بر حق حضرت بقیة الله الاعظم (روحی و ارواح العالمین له الفداء) که در آن مردم و والی حق یکدیگر را ادا نموده تا حق پروردگار که همان اقامۀ عدل است ادا شود.
مشخصات اثر
ویژگی‌های انسان کامل در کلام سعدی
نویسنده:
محمدرضا بیات
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
هدف از این پژوهش بررسی ویژگی انسان کامل در کلام سعدی است. بررسی تعاریف مختلف از انسان کامل با توجه به دیدگاه های گوناگون،تبیین هر چه بیشتر اصطلاحات و واژگان کلیدی و بررسی آرا و عقاید بزرگان و نظریه پردازان به تفصیل بیان و مورد نقد قرار گرفته است .در این پژوهش تأثیر دستورات و تعالیم اسلام در شکل گیری تعریف انسان کامل در اندیشه سعدی بررسی شده، ندای توحید و دعوت به شناخت حق تعالی و فراخواندن مخاطبان به بندگی و اطاعت کامل از پروردگار از ویژگی کلام سعدی است.از نظر سعدی تربیت وقتی اثر دارد که گوهر یا لطف خدادادی شامل حال انسان شده باشد. سعدی در گلستان از آموزش و تربیت با عنوان هنر یاد کرده است و آن را چشمه زاینده و دولت پاینده می داند.انسان بالغ نشانه هایی فیزیولوژیک دارد اما در حقیقت بالغ آن کسی است که بیشتر در بند رضای حق جلّ و علا باشد نه در بند حظّ نفس .کنترل نفس از دیدگاه سعدی از نخستین ویژگی های اصلی انسان کامل است و معتقد است که حتی با مدارا کردن با دشمن می توان او را تحت فرمان درآورد،اما در صورت مدارا با نفس، انسان تحت فرمان نفس درخواهد آمد .
مشخصات اثر
معرفت نفس از نظر علامه حسن زاده آملی
نویسنده:
حسین حسینی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
پژوهش حاضر کوششی درزمینه معرفت نفس با توجه به نظرات استاد حسن‌زاده آملی است، نفس شناسی، یکی از بحث‌های مهم فلسفه و کلام اسلامی به شمار می‌رود که فهم برخی آیات و روایات، وابسته به شناخت نفس انسانی است، در میان حکمای اسلامی معاصر، کمتر کسی است که به‌مانند استاد حسن‌زاده آملی در زمینه معرفت نفس آثاری به جای گذاشته باشد، ازاین‌رو درصدد آنیم که، مهم‌ترین مباحث مورد اشاره استاد در این جستار فراهم آید. هدف اصلی پژوهش حاضر، شناساندن ماهیت و کمالات بالفعل و بالقوه نفس، رابطه نفس با پروردگار، کل نظام خلقت، معلومات، ملکات اعمال و بدن است. در این پژوهش علاوه بر روش فلسفی از روش عرفانی نیز استفاده شده است. در نظر استاد، نفس جوهری است که به علت بی‌حدوحصر بودن سعه وجودی آن، تعریف بردار نیست، ملکات اعمال و ادراکات در نفس انسان افزون بر تأثیر در ذات، موجب اتحاد آن‌ها با ذات انسان می‌گردد، تا آنجا که در سرای آخرت هر نفس انسانی، یک نوع خواهد بود تحت جنس، نه فرد که تحت نوع است؛ ازاین‌رو در سرای آخرت تمام درجات بهشت و درکات دوزخ، همه برخواسته از نفوس انسان‌ها است، یکی از ادراکاتی که با نفس انسان متحد می‌گردد اسماء و صفات الهی است که از آن، تعبیر به تجلی اسماء و صفات الهی می‌کنند. علاوه بر این نفس انسان، توانایی تعلق به اجسام را دارد؛ ازاین‌رو نفوس پاک، می‌توانند به اذن الهی تصرف در کائنات داشته باشند، هم‌چنین توسط قدرت خیال که واسطه عقل و حس انسان است، توانایی خلق امور را خواهند داشت.
مشخصات اثر
راه‌های رسیدن به آرامش در کلام امام علی (علیه السلام)
نویسنده:
اکرم کاظمی‌نژاد
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
آرامش اکسیر گمشدۀ بشر امروز است و او تلاش می‌کند تا به این اکسیر دست یابد، اما به دلیل شناخت ناقصی که از خود دارد، نمی‌تواند نسخۀ کاملی از راه‌های رسیدن به این مهم را ارائه دهد. در اندیشۀ دینی، با توجه به شناخت کاملی که خداوند از ابعاد مختلف وجودی انسان دارد، راه درست رسیدن انسان به آرامش را به بشر شناسانده است. امام علی (علیه السلام) نیز به عنوان انسان کامل و وارث علم بی‌پایان نبوی، راه‌های رشد، کمال و در نتیجه راه نیل انسان به سعادت و در نتیجه آرامش حقیقی را در کلامش بیان نموده‌ است. برای رسیدن به آرامش، ابتدا انسان باید عوامل مختلف فردی و غیر فردیِ برهم زنندۀ آرامش را بشناسد و درصدد رفع آنها برآید، که از جملۀ عوامل فردی می‌توان به مواردی همچون بی‌صبری و حرص اشاره نمود. در این مورد از جمله عواملی که در کلام امام علی (علیه السلام) باعث آرامش روحی و روانی انسان معرفی شده، صفات صبر و قناعت است. همچنین از عوامل غیر فردی می‌توان به عوامل اجتماعی مخلّ آرامش اشاره کرد که از جمله بدبینی، حسادت، بخل، تکبر وغیره می‌باشد و در مقابل آن می‌توان به صفاتی چون خوش‌بینی، خیرخواهی، سخاوت، تواضع و غیره اشاره کرد.از عواملی که نقش بسیار مهمی در رسیدن انسان به آرامش حقیقی دارد عوامل معنوی، مانند ایمان به خدا، راضی بودن به قضای الهی، توکل، انس با خدا، ذکر خدا، دوری از شیطان و نفس امّاره می‌باشد. همچنین از بحران‌هایی که در این مسیر ضد آرامش محسوب شده، بی‌ایمانی، خدافراموشی، نداشتن توکل، غفلت از یاد خدا، و غیره است.
مشخصات اثر
  • تعداد رکورد ها : 40