جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

«نظرية المعرفة»، در موضوع علم به زبان عربى براى تبيين جايگاه معرفت در بين علوم اسلامى و همين طور نظر اسلام در مورد معرفت در سال 1410 قمرى توسط آيت اللّه سبحانى تدريس شده كه توسط جناب آقاى شيخ حسن مكى عاملى به رشته تحرير درآمده است. بحث معرفت از مسائل جديدى است كه اخيرا در جهان غرب بصورت مبسوط بدان پرداخت شده و دانشمندان مختلفى راجع به آن اقدام به نظريه ‏پردازى كرده ‏اند. مباحث مطرح شده در مورد معرفت در غرب تا جايى پيش رفته كه تقريبا مى‏ شود گفت به صورت رشته خاص و مدونى درآمده است. كتاب حاضر در دوازده فصل طراحى شده است كه در آنها به تعريف معرفت، اقسام معرفت، ادوات معرفت، مراحل معرفت، ملاك معرفت، حدود معرفت، تجرد معرفت و شرائط آن پرداخته شده است.

معیارهای عدالت یکی از اصلیترین اجزای نظریه عدالت به شمار میرود، و با توجه به اهمیت آن، هدف این مقاله، جستجوی معیارهای عدالت سیاسی در اندیشه آیتالله سبحانی است. با مراجعه به آثار، اندیشه و لحاظ منطق اندیشه ایشان و روش توصیفی-تحلیلی، در فرضیه بر این امر تاکید شده است که نوع تحلیل ایشان از مبانی کلامی که امتداد سیاسی-اجتماعی دارد، در برداشت معیارهای عدالت سیاسی اثرگذار بوده و رابطهای معنادار میان توحید، نبوت، امامت و عدالت سیاسی به وجود میآید که میتوان آنها را در سه مرحله کسب قدرت، اعمال قدرت و نظارت بر قدرت رصد کرد و به معیارهایی چون برابری در فرصت‌ها و امتیازات، قانونگذاری عادلانه، امکان حضور فعال شهروندان در سیاست، شایستهسالاری، رعایت حقوق منتقدان و اقلیتها، احساس مسئولیت شهروندان، نظارتپذیری صاحبان قدرت و به رسمیت شناختن حق آزادی شهروندان دست یافت. این مهم تا کنون بررسی نشده است و لذا از این جهت، دارای نوآوری است.

این پایان نامه در موضوع علم رجال نوشته شده است و پایان نامه حاضر ترجمه ای از کتاب به نام "کلیات فی علم الرجال" است. و این کتاب را حضرت آیت الله العظمی شیخ جعفر سبحانی "مد ظله العالی" به زبان عربی نگاشته است. کتاب مذکور مشتمل بر هشت فصل و یک خاتمه است. ما پنج فصل ابتدائی این کتاب را به زبان اردو ترجمه نموده ایم که خلاصه آن به این قرار است: فصل اول: در این فصل مبادی تصوریة علم رجال، یعنی تعریف علم رجال، موضوع آن، مسائل آن، بین علم تراجم و علم رجال چه تفاوتهای موجود است؟ تفاوت بین علم رجال و علم درایه چیست؟ محور بحث در علم رجال چیست؟ همه این مطالب مطرح و به خوبی بررسی شده است. فصل دوم: این فصل دربارة نیاز به علم رجال است و مطالبی مانند ادله طرفداران علم رجال و ادله منکرین علم رجال مورد نقد و بررسی قرار گرفته است. یعنی این فصل به دو بخش تقسیم می شود. در بخش اول طرفداران علم رجال پنج دلیل را بیان کرده اند: دلیل اول: در مورد حجیت قول ثقه است و توضیح این دلیل به نحو احسن بیان شده است. دلیل دوم: دستور رجوع به صفات راوی در اخبار علاجیه است واین مطلب را توضیح داده اند. دلیل سوم: افراد جاعل و تدلیس کننده درمیان راویان وجود دارند این مطلب را هم بسیار خوب توضیح داده اند. دلیل چهارم: اشخاص عامی (اهل سنت) در سند روایات وجود دارد. دلیل پنجم: اجماع علماء علم رجال بر ضرورت علم رجال موجود است. در بخش دوم، منکرین علم رجال هشت ادله را بیان کرده اند: دلیل اول: روایات کتب اربعه قطعی الصدور هستند. دلیل دوم: عمل مشهور ضعف سند را جبران می کند. دلیل سوم: راهی برای اثبات عدالت راوی وجود ندارد. دلیل چهارم: اختلاف نظر در معنای عدالت و فسق وجود دارد. دلیل پنجم: با علم رجال مردم رسوا می شوند. دلیل ششم: گفتار رجالی و شرایط شهادت وی چیست؟ دلیل هفتم: توثیق اجمالی چیست؟. دلیل هشتم: شهادت مشایخ ثلاثه چه حكمی دارد؟. فصل سوم: مصنف کتاب منابع اولیه علم رجال را در دو بخش توضیح داده است. در بخش اول، اصول هشتگانه رجالی را کاملاً توضیح داده اند. 1: رجال كشی و چگونه این کتاب تدوین شده است، این را بیان کرده اند. 2: فهرست نجاشی. 3: رجال شیخ طوسی. 3: فهرست شیخ طوسی. 5: رجال برقی. 6: رسالة ابی غالب زراری. 7: مشیخة شیخ صدوق. 8: مشیخة شیخ طوسی در دو كتاب "تهذیب" و "استبصار" ذکر شده است. پس از ذکر این اصول هشتگانه، ادامة كتاب نویسی در علم رجال را متذکر شده اند. تفاوت کتاب رجال و فهرست را هم بیان کرده اند. در بخش دوم، دربارة کتاب ابن غضائری تحت این عنوان: الف: شرح حال غضائری. ب: شرح حال ابن غضائری. ج: چگونگی اطلاع علماء از کتاب الضعفاء. د: آیا مؤلف آن غضائری است یا فرزند او. ه: چهارمین کتاب او کتاب ضعفاء است. د: اعتبار علمی این کتاب ضعفاء چیست؟. علمای رجال نظریات مختلفی را در مورد این کتاب ابراز کرده اند. فصل چهارم: در این فصل منابع ثانوی رجال را تحت چهار عنوان توضیح داده اند. عنوان اول: در این عنوان اصول چهار گانة رجالی را شرح می دهند. 1: فهرست شیخ منتجب الدین. 2: معالم العلماء. 3: رجال ابن داود. مشخصات رجال ابن داود چیست؟ مشایخ ابن داود. شاگردان او، کتابهای او و زمان وفات او را بیان کرده اند. 4: خلاصة الاقوال فی علم الرجال. و تفاوتهای رجال علامه حلی و ابن داود را توضیح داده شده است. مجهول در اصطلاح علامه حلی و ابن داود چه تفاوت وجود دارد به این نکته هم اشاره شده است. عنوان دوم: جوامع رجالی را در زمان های بعدی را شرح می دهد و این جوامع پنج تاست. 1: مجمع الرجال. 2: منهج المقال. 3: جامع الرواة.4: نقد الرجال. 5: منتهی المقال فی احوال الرجال. عنوان سوم: جوامع رجالی تدوین یافته بر اسلوب قدماء، و این سه جوامع است.1: بهجةالآمال فی شرح زبدة المقال فی علم الرجال۔ 2: تنقیح المقال فی معرفة علم الرجال۔ 3: قاموس الرجال. عنوان چهارم: تکامل نگارش جوامع رجالی است و ظهور روش ویژه در تألیف علم رجال وجود دارد و کتاب ها با این روش نوشته شده اند و چهار مورد از آنها وجود دارد. 1: جامع الرواة۔ 2: طرائف المقال۔ 3: مرتب اسانید الکتب الاربعة۔ 4: معجم رجال الحدیث. فصل پنجم: در این فصل توثیق های ویژه را بیان فرمودند و این توثیق راه هایی دارند که ما آنها را بیان می کنیم: راه اول: تصریح یکی از معصومین (ع). راه دوم: تصریح یکی از دانشمندان و اعلام گذشته. راه سوم: تصریح یکی از دانشمندان و علمای متأخر. راه چهارم: ادعای اجماع از طرف پیشینیان. راه پنجم: مدحی که کاشف از حسن ظاهر است. راه ششم: تلاش مجتهد در جمع قرائن. سپس این بحث را مطرح کردند که آیا تزکیة یک نفر عادل، كفایت می کند؟