جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 178
زهد از نظر اخلاق اسلامی با تاکید بر آراء ابن سینا
نویسنده:
فروغ ناطقی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
زهد به معنای بی رغبتی و بی میلی به دنیا از مفاهیم کاربردی است، که در نظام اخلاق اسلامی جایگاهی ویژه دارد. در این پژوهش به بررسی زهد، از منظر اخلاق اسلامی با تاکید بر آرای ابن سینا پرداخته شده است. از این رو، هدف از نگارش این تحقیق آن است که از منظر آیات قرآن و روایات، ثمرات مثبت و سازنده ی زهد را بررسی کرده، تا عوامل روی آوردن عملی انسان به این فضیلت اخلاقی فراهم آید. این پژوهش به صورت تحلیلی _توصیفی و جمع آوری اطلاعات با روش کتابخانه ای تدوین یافته است. اهمّ نتایج کسب شده از این تحقیق، آشنایی با هدف آفرینش انسان ها، که همان رسیدن به کمال یا قرب الهی است می باشد. زهد، با بعضی از مفاهیم اسلامی رابطه تنگاتنگی دارد. همچنین دارای آفاتی است که به واسطه ی آن ها نمی توان به زهد واقعی دست یافت.
انواع زهد از نظر ابن سینا
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
دائرة المعارف اسلامی طهور,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
اخلاق اقتصادی (معیشت)
نویسنده:
غلامعلی معصومی نیا
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه ها : دانشگاه معارف اسلامی,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
علم اقتصاد در بستر فلسفة اخلاق متولد شد و رشد نمود و به صورت یکی از شاخصه های اخلاق مطرح گردید. اسلام به عنوان یک دین جامع از ابتدای ظهورش تمامی فعالیت های اقتصادی را با ارزش های اخلاقی توأم نموده است. دنیا یعنی وابسته بودن انسان به امکانات دنیوی را نکوهش فرموده اما انجام کار اقتصادی را عبادت و وظیفة فرد مسلمان شمرده است. توزیع نامناسب را معلول سرکشی و ناسپاسی انسان ها دانسته و برای رفع آن تعالیم زیادی وضع فرموده است. برخی از این آموزه ها عبارت است از: تحریم کنز، نکوهش تکاثر، نکوهش غش و احتکار، توصیه به مواسات و احسان.در حوزۀ مصرف نیز ضوابط اخلاقی مانند: تحریم اسراف و تبذیر و اتراف، نکوهش نیازهای کاذب، توصیه به تقدیر معیشت و اعتدال و قناعت و انفاق از جمله مصادیق اخلاق اقتصاد در اسلام است.
صفحات :
از صفحه 33 تا 62
مراقبه ومحاسبه ازدیدگاه عرفان اسلامی از صدر اسلام تا قرن هشتم
نویسنده:
میثم میرمحمدی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
چکیده: مراقبه و محاسبه یک جستجو و سلوک فردی، راهی برای نگرش به درون و درک درونی و تصمیم برای تغییر و دگرگونی است و همچنین روشی است برای مراقبت از جسم و روح. در این پژوهش مراقبه و محاسبه را از منظر عرفان اسلامی در پنج فصل مورد بررسی قرار داده‌ام. فصل اول این پژوهش اختصاص دارد به کلیات تحقیق ، بیان مسئله تحقیق، اهمیت موضوع تحقیق، همچنین اهداف، سوالات، فرضیه‌ها، چارچوب نظری، روش و متغیر‌ها و واژه‌های کلیدی تحقیق، در فصل دوم و سوم ضرورت مراقبه و محاسبه را از منظر قرآن کریم و احادیث و روایات ائمه معصومین مورد بررسی قرار داده‌ام، همچنین نظرات بیش از پنجاه عارف را از قرن اول تا قرن هشتم هجری در رابطه با بحث مراقبه و محاسبه جمع‌آوری نموده‌ام همچنین در این فصل به تعریف مراقبه و محاسبه، انواع آنها، شرایط، آداب، درجات، نشانه‌ها و ارکان آنها اهتمام ورزیده‌ام. در فصل چهارم چگونگی رابطه مراقبه و محاسبه با مقامات و احوال را تبیین نمودم لذا در این فصل مشخص گردید که مراقبه جزء‌احوال است نه مقامات، در فصل پنجم به پنج سوال تحقیق با رجوع به کتب متعدد عرفانی پاسخ دادم و سپس به نتیجه مراقبه و محاسبه در سیر و سلوک سالک پرداختم در نتیجه مشخص گردید که مراقبه و محاسبه مستمر علاوه بر رسیدن به کمالات معنوی و انسانی منتج به کشف، شهود، مشاهده، قرب، انس و وصال خداوند برای سالک راه حق می‌گردد
تطور مفهوم ریاضت در عرفان اسلامی ( از قرن اول اسلامی تا ابتدای قرن هفتم)
نویسنده:
الهام ابراهیمیان
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
در مسیر سلوک عرفانی ضرورت دارد که سالک از خود خالی و فانی شود، از جهت اینکه تمام حرکات و تلاش های عارفان برای رها شدن از خویش است؛ لذا برخی از امور، از جمله ریاضت بر ایشان فرض راه است این عمل به گونه های متفاوت در طی قرون مختلف انجام گرفته است و به سالکان طریق به فراخور حال و استعدادشان تعلیمات متفاوتی توسط آشنایان طریق و پیران راه ارائه شده است. این اعمال که به نحوی با ریاضت‌های جسمانی صورت می‌گرفت، با هدف تعدیل نفس اماره که جز خواهش ها و تمنیّات نابجا چیزی را طلب نمی‌کند، انجاممی‌شد که از سرکشی خود بکاهد و در حد کمال به تسلیم سالک در‌آید. بدین خاطر،ریاضت جزو اصول اساسی و بنیادین طریقت شمرده می‌شود و از لحاظ تاریخی، به لحاظ کمیت و کیفیت، تطوراتی داشته است. هدف از پژوهش حاضر، تطور مفهوم ریاضت در طی شش قرن اولیه هجری قمری است. سوالات پژوهش عبارتند از: در این محدوده تاریخی حد و حدود ریاضت، نحوه انجام ریاضت، جایگاه و نقش ریاضت، غرض و هدف از ریاضت چه بوده است؟ نتایج بدست آمده: ریاضت در طی شش قرن اول هجری تطوراتی داشته است. روش پژوهش حاظر به شیوه تحلیلی-تاریخی بوده که سیر تاریخی مفهوم زهد و ریاضت و تغییر و تحوالات ایجاد شده در آن مورد بررسی قرار می گیرد.
سرچشمه‌های بودایی عرفان اسلامی تا قرن ششم هجری (فنا، ریاضت و ذکر)
نویسنده:
سودابه خواجه علی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
به نظر می‌رسد عرفان اسلامی به ویژه در حوزه خراسان (مکتب خراسان) شباهتهایی با آیین و عرفان بودایی داشته است، در این پژوهش علاوه بر بسترهای شکل‌گیری عرفان اسلامی، تشابه میان سه عنصر زهد، ذکر و فنا در عرفان اسلامی با سه عنصر ریاضت، ذکر و نیروانه در آیین بودابه طور اجمال مورد بررسی قرار گرفته است. سالکان هر دو مکتب به نفس، آفات و مراتب کمالی آن توجهی ویژه داشته‌اند، و در این راستا در عرفان عملی، زهد و ریاضت و ذکر و مراقبه از جایگاه ویژه‌ای برخوردار می‌باشد. در عرفان نظری نیز هر دو مکتب قائل به وحدت وجود می‌باشند، وجود این شباهت‌ها چنین می‌نماید که گویی آموزه‌های هردو مکتب آبشخور واحدی داشته‌ و از بستر فرهنگی یکسانی برآمده و بالنده شده‌اند. حاصل پژوهش این است که عرفان مکتب خراسان، ضمن داشتن شباهت، به علت نوع نگاه، نظرگاه و خاستگاه‌ متفاوت، با این آیین اختلافاتی نیز دارد. هردو برای رسیدن به معرفت باید تلاش کنند، این معرفت یک شهود تمام عیار، یعنی مواجهه‌ی نفس با حقیقت است که حقیقت را بدون هیچ واسطه‌ی جسمانی مشاهده می‌کند.
بررسی مکاشفه و رویا و مقایسه ی زهد و عشق شیخ جعفر شوشتری در مکتب عرفان نجف
نویسنده:
مرتضی ملکیان
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
اهمیت زهد و عشق و مکاشفه و رویا در تغییر احوال انسان ها همیشه مقوله ای سئوال برانگیز بوده است، آدمی برای رسیدن به عشق حقیقی باید از منازل بسیاری گذر کند و مکاشفه و رویا میان بری است برای دستیابی به عشق واقعی و این حاصل نمی شود مگر این که انسان تنی تزکیه شده با زهد داشته باشد.شیخ جعفر شوشتری با تجربه ی عاشقانه ی زهد و گذر آن و نایل شدن به مکاشفه و رویا به دریای عظیم معرفت دست یافت و حسین بن علی(ع) را از نگاهی دیگر به جامعه اسلام معرفی نمود. آنچه که مهم است ایجاد این احوال مکاشفه در درون این انسان وارسته است که با استعانت از آن توانسته است از یک واعظ منبری به یک عارف استشمامیه تغییر هویت داده و عشق حسین بن علی(ع) را به زیبایی معرفی کند.او در کتابهای مهم خود از جمله خصائص الحسینیه به بیان منزلت امام حسین (ع) می پردازد و از منزلگاههای سخن می گوید که مقامات سلوک این عارف بزرگ را به همراه مولایش نشان می دهد ، او عطر حسین (ع) را از خیام سوخته حس می کند و آن را به طرز ماهرانه ای بیان می نماید . شیخ جعفر جزو آن دسته از کسانی است که در اعتلای مکتب عرفانی نجف همچون شیخ مرتضی انصاری و ملا حسینقلی همدانی نقش به سزایی داشته است.
تصویر امامان شیعه در متون زهد و تصوف نخستین
نویسنده:
محمد سوری
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
رسالهٔ حاضر با موضوع تصویر امامان شیعه علیهم‌السلام در متون زهد و تصوفِ نخستین در تلاش است با بررسی متونی که از دورهٔ زهد و تصوفِ نخستین، یعنی تا حدود سال 400 هجری، باقی مانده است تصویری را که از امامان شیعه علیهم‌السلام در ذهن و ضمیر زاهدان و صوفیان وجود داشته است استخراج و بازسازی کند. این رساله شامل پنج فصل است. فصل یکم دربارهٔ کتابهای زهد است. در این فصل سیزده «کتاب زهد» معرفی و بررسی شده است. کهن‌ترینِ این کتابها از عبدالله بن مُبارك مَرْوَزی (ف. 181) است و تازه‌ترینِ آنها از خطیب بغدادی (ف. 463). از بررسی کتابهای زهد به دست می‌آید که امامان شیعه علیهم‌السلام، در مقایسه با دیگر خلفا و اصحاب و تابعان و تَبَعِ تابعان، از جایگاه والایی برخوردار نبوده‌اند. در فصل دوم آثار حکیم ترمذی (ف. ح 296) بررسی شده است. وی را نه می‌توان زاهدِ صرف دانست و نه می‌توان در جرگهٔ صوفیان وارد کرد. دیدگاه ترمذی دربارهٔ امامان شیعه علیهم‌السلام کاملاً منحصربه‌فرد و به دیدگاه نواصب نزدیك است. هیچیك از زُهّاد و صوفیه با ترمذی هم‌رأی نیستند. فصل سوم دربارهٔ رساله‌های کوچك صوفیه است. در این فصل هفتاد رسالهٔ صوفیانه از یازده نویسنده را معرفی و بررسی و تحلیل کرده‌ایم که کهن‌ترین این رساله‌ها از شقیق بلخی (ف. 194) است و نو‌ترین آنها از ابوعبدالرحمن سُلَمی (ف. 412). فصل پایانی دربارهٔ چهار کتاب جامع صوفیه است: اللمعِ ابونصر سرّاج (ف. 378) و التعرفِ ابوبکر کُلابادی (ف. 385) و قوت القلوبِ ابوطالب مکی (ف. 386) و تهذیب الأسرارِ ابوسعد خرگوشی (ف. 406/407). از بررسی رساله‌های صوفیه و کتابهای جامعِ تصوف می‌توان به این نتیجه رسید که در میان صوفیه به‌تدریج جریانی شکل گرفته است که برای امامان شیعه جایگاه بلندی قائل است. از نگاه این جریان امیرالمؤمنین علی بن ابی‌طالب علیه‌السلام جانشین باطنی پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله و تنها دارندهٔ علم باطن و علم لَدُنّی در میان یاران پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله به شمار می‌رود. در فصل پنجم خلاصهٔ مطالبِ رساله و نتایج حاصل از آن مطرح شده و دیدگاه‌های زهاد و صوفیه دربارهٔ امامان شیعه علیهم‌السلام مورد نقد و بررسی قرار گرفته است.
اندیشه های اشراقی ابن سینا
نویسنده:
مرضیه صادقی
نوع منبع :
مقاله , شرح اثر
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران : دانشگاه امام صادق (ع),
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
کمال نهایی انسان در سیر صعودی،رسیدن به حق تعالی است که همین امر،کمال‌ و خیر او به شمار می‌رود؛زیرا انسان که خداوند او را مثال خودش قرار داده است‌ دارای چنان شأنی است که بتواند به عنوان اشرف ممکنات،متصف به صفات حق و متخلق به اخلاق حق شود.از نظر ابن سینا،عارف کسی است که فکر خود را معطوف‌ به عالم قدس نموده تا نور حق پیوسته بر باطنش بتابد.ابن سینا زهد و عبادت را به‌ عنوان مقدمات سیر و سلوک عرفانی می‌داند او نخستین مرحله را«اراده»می‌داند که‌ از آن به میل و رغبت تعبیر می‌کند و منشأ آن را یقیین برهانی و ایمان قلبی می‌داند. به نظر وی دومین مرحله«ریاضت»است که به معنای پرهیزگاری و انجام کارهای‌ سخت یا تحمل رنج در راه تربیت خود می‌باشد.از نظر ابن سینا سالک پس از طی‌ مراحل بعدی یعنی وقت،توغل،سکینه،خوف و تلبیس،طمأنینه،مشیت و عروج،به‌ جایی می‌رسد که نظری به حق و نظری به خود به عنوان آیینه حق دارد.سرانجام‌ عارف واصل در پایان این سلوک به مقامی دست می‌یابد که در آن تنها حق را مشاهده‌ می‌نماید.
صفحات :
از صفحه 118 تا 137
ریاضت در مثنوی معنوی
نویسنده:
احمدرضا شکوهی خانیمنی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
این رساله در9 فصل با هدف بررسی نظرمولوی در مورد ریاضت و نمود آن در مثنوی معنوی تدوین گردیده است.در مقدمه که فصل اول این رساله را تشکیل میدهد روش، اهداف،پیشینه و اهمیت تحقیق به طورمختصر و مفید آمده است.در فصل دوم برای شناخت بیشتر مولوی با فرض صوفی بودن او مکتب تصوف مورد تحقیق قرار گرفته است،در مورد ضرورت ایجاد این مکتب سخن گفته شده و با توجه به اقوال صوفیان ومولوی، صوفیان گروه بندی شده اند ودر آخر این نتیجه حاصل آمده که مولوی صوفی عاشق است.درفصل سوم تعاریف مختلف ریاضت در لغت نامه ها وگفتار صوفیانپیدا شده است ریاضت در کلام الهی وگفتار ائمه جستجو گردیده واین مقوله در مذاهب مختلف خصوصا مسیحیت مورد فحص قرار گرفته و تفاوت آن با رهبانیت بیان شده است.ریاضت در عصر مولوی و از نظرسعدی و نجم رازی بررسی شده است.فصل چهارم از کتابهای مهم عرفانی موارد مشمول ریاضت استخراج شده است.فصل پنجم بانگاهی انتقادی ریاضت دوازده تن از بزرگان تصوف که همگی از صوفیان خائف هستندبررسی شده است.در فصل ششم با روندی منطقی از هفده موردی که مستقیما به ریاضت اشاره شده است «خود» و«تن» تعریف شده اند از اشعار مثنوی این نتیجه به دست آمده که .قیاس،پندارآفرین است وموجب ایجادتصورات واوهام وشخصیت کاذبمی گردد ،هدف اصلی ریاضت زدودن این زنگارهاست. صمت،جوع،سهر،عزلت،ذکر،صبر،ترک تقلید،دوری از اندیشه های وهم آفرین،ترک نفس و هوای نفس،ترک دنیا برای آخرت ودوری از حشمت و جاه از مواردی است که در فصل هفتم مبسوطا به آن پرداخته شده است.از آن جا که مولوی از صوفیان عاشق است در فصل هشتم به عشق پرداخته شده است،صفات عشق بیان شده واین نتیجه حاصل آمده که عاشق از ریاضت بی نیاز است،عاشقی در بر گیرنده تمام ریاضت هاست ولیکن لازمه عاشقی ریاضت کشیدن و تهذیب نفس است.
  • تعداد رکورد ها : 178