جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 241
عدالت اجتماعی و نفی تبعیض در سیره نبوی (ص)
نویسنده:
حمید رحمانی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
عدالت اجتماعی و جلوگیری از تبعیض های ناروا، از اهداف و نیازهای اساسی جامعه انسانی است که در اسلام به عنوان دین کامل و پاسخگوی نیازهای بشر، در سیره اجتماعی پیامبر(ص) تبلور یافته است. اساساً یکی از هدف های مهم رسالت پیامبر(ص) و مأموریت او، اجرای عدالت اجتماعی بوده است. بیشتر مردم به طور طبیعی و فطری قادر به درک وضعیت‌ رفتارهای عادلانه و ناعادلانه و تمایز قائل شدن میان این دو وضعیت هستند. با این همه، به دلیل اهمیت و نقش محوری عدالت اجتماعی در سرنوشت فردی و اجتماعی، در متون دینی و سنت و سیره به روشنی مفهوم عدالت شناسانده و نمایانده شده و شاخصه های آن نیز بیان شده است. تلاش های پیامبر(ص)برای تغییر مسیر جامعه به سوی عدالت، در زمانی آغاز شد که ظلم و تبعیض سکه رایج بود و شعاع جاهلیت نه تنها جزیره العرب بلکه سراسر جهان آن روز را در برگرفته بود. در جزیره العرب عدالت اجتماعی مصداق روشنی نداشت و قوانین ظالمانه و تبعیض آمیز حاکم بود. در سیره نبوی(ص) عدالت اجتماعی در ابعاد و حوزه های فرهنگی، اقتصادی، سیاسی و قضایی ایجاد شد. با بررسی سیره اجتماعی پیامبر(ص) درمی یابیم که تلاش آن حضرت این بود که در همه ابعاد و زوایای جامعه اسلامی عصر بعثت، عدالت اجتماعی را رعایت و نهادینه کند. پیامبر(ص) باتوجه به ظرفیت های موجود در جزیره العرب، در تحقق عدالت اجتماعی و نفی تبعیض گام برداشت و در این راه از ابزارهایی جمعی و متناسب با آن استفاده کرد. در این پژوهش سعی بر این است تا با تبیین و تحلیل سیره اجتماعی پیامبر(ص) و نشان دادن مصادیق آن، به منطق و سبک رفتاری آن حضرت در رابطه با عدالت و نفی تبعیض دست یابیم.
فرهنگ و تمدن شیعی در حله قرن هفتم هجری
نویسنده:
طاهره صمصامی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
قرن هفتم هجری در شهر حلّه، نقطۀ عطف تاریخ تفكر شیعی است. شیعیان قبل از این دوره با پشت سر گذاشتن ركود علمی و خفقان سیاسی به مرحلّه‌ای رسیدند كه توانستند مؤلفه‌ها و عوامل بسترساز فرهنگ و تمدن را در این شهر ایجاد كنند و قرن هفتم هجری را عصر پویایی فرهنگ و تمدن شیعی قرار دهند.از این‌رو در این پژوهش برآنیم تا با روش تاریخی ـ توصیفی، به بیان مؤلفه‌ها و عناصر سازندۀ فرهنگ و تمدن در حلّه (قرن هتفم هجری) به عنوان سؤآل اصلی پژوهش بپردازیم. از آنجا كه قرن هفتم هجری، عصر پویایی فرهنگ و تمدن شیعی است،‌ در این میان، نقش اساسی مؤسس شیعی حلّه و امرای پس از او، و همچنین نقش علماء و دانشمندان شیعی و محوریت آنان، از مهمترین عوامل پویایی فرهنگ و تمدن در حلّه می‌باشند.لذا این امر مهم در ابتدا مرهون تلاش و كوشش مؤسس آن «سیف‌الدوله صدقة بن منصور» و دیگر امرای حلّه، جهت ایجاد شهری امن و آرام بدور از غوغای سیاسی زمان (درگیری‌های داخلی حكومت سلجوقیان) بود كه توانستند اقتصاد و تجارتی پررونق را برای مردمی متعصب نسبت به دین فراهم آورند. از همه مهمتر توجه به علم و عالم و دعوت و تشویق فقهاء و دانشمندان به مهاجرت و ایجاد محیطی مناسب و جایگاهی ویژه برای آنان گردیدند و در مرحلۀ بعد مرهون تلاش‌های بی‌دریغ فقهاء و دانشمندانی بود كه با قدم نهادن در عرصه علم و دانش از طرفی ركود علمی حاكم بر دانش را بویژه در زمینۀ فقه خاتمه بخشیدند و از سوی دیگر با موفقیت‌های بی‌نظیر خود در مباحثات و مناظرات علمی در زمینۀ كلام، موجبات گرایش سلاطین مغول را فراهم آورده و زمینه‌ساز گسترش مذهب تشیع گردیدند و با دوراندیشی بجا و مناسب آنان در دوران سخت حملات مغول، موجبات شكوفایی هر چه بیشتر شیعیان را در قرن هفتم هجری بوجود آوردند و شهر حلّه را بعنوان مركزی علمی ـ فرهنگی برای شیعیان جهان نمودند بطوریكه از سایر نقاط، طالبان علم و اندیشه به این شهر آمده و به تحصیل علم و دانش پرداختند.
سیره اقتصادی رسول خدا (ص)
نویسنده:
محمد حسینی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
اقتصاد به عنوان یکی از مهمترین متغیر های اجتماعی همیشه محور تحولات بوده است. این عامل در هر جامعه ای نقش تعیین کننده در رفتارهای سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و... را ایفا می کند. رسول خدا(ص) در آغازین روزهای تشکیل حکومت به این مقوله مهم توجه ویژه داشته است. اندیشه ها و رفتارهای حضرت با عنوان سیره پس از رحلت مورد توجه مسلمین قرار گرفت. اما آثار بجای مانده سده های نخستین در تدوین سیره حضرت بیشتر بعد نظامی آن را به تصویر کشیده و از سایر ابعاد زندگی حضرت باز مانده است. بنابراین در این تحقیق با هدف شناخت و الگو پذیری و معرفی ابعاد اقتصادی زندگی آن حضرت و زمینه سازی برای توسعه مطالعات بیشتر در حوزه های مختلف سیره رسول خدا(ص)، به بررسی فعالیت های اقتصادی آن حضرت پرداخته شده است. در قسمتهای اصلی این تحقیق به چگونگی انعکاس محورهای اقتصاد یعنی تولید، درآمد، توزیع و مصرف در اندیشه و رفتار حضرت پرداخته شده است. بررسی‌ها انجام شده نشان می دهد که حضرت در هر کدام از محور های اقتصادی با شناخت صحیح از اوضاع جغرافیایی و شرایط اجتماعی، راهکارهای متناسب با آن را مطرح و اجرا می کردند. علاوه بر ابعاد معیشتی، اندیشه ها و رفتارهای اقتصادی حضرت ابعاد دیگری هم داشت؛ تثبیت حاکمیت سیاسی و تحکیم آموزه‌ها و ارزش‌های اخلاقی به همراه برپایی عدالت اجتماعی و ایجاد رفاه عمومی از دیگر اهداف اصلی فعالیت ها اقتصادی حضرت بوده است.
تاثیر مناسبات قبیله‌ای بر گروه‌بندی‌های مذهبی مدینه در عصر نبوی
نویسنده:
مهران اسماعیلی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
سکونتگاه یثرب پیش از هجرت پیامبر محل استقرار طوایف و قبایل متعددی بود که روابط بینا طایفه‌ای آنها می‌توانست بر روند تحولات تاثیر قابل توجهی بگذارد. امروزه مطالعه تاریخ پیامبر بیانگر عملکرد طوایف یثرب نیست.باشد، در نتیجه شناخت عملکرد قبایل در دوره پیامبر نه تنها بخش قابل توجهی از این تاریخ را روشن می‌کند بلکه بُعد طایفه‌ای رفتار یاران پیامبر را نیز مشخص می-سازد.بررسی طوایف یثرب در صدر اسلام نشان داد که چندین طایفه اوسی و خزرجی در یثرب وجود داشتند که مستقل عمل می‌کردند. تضاد و دشمنی میان طوایف اوسی و خزرجی در نبرد بعاث اندکی پیش از هجرت پیامبر، به منتهی الیه خود یعنی تصمیم هر دو طرف در حذف نهایی طرف مقابل از سرزمین یثرب رسیده بود. در این نبرد شکاف دیگری میان خزرج پدید آمد که بخشی از طوایف خزرج را در گروه‌بندی جدیدی وارد کرد. زمانی که پیامبر وارد یثرب گردید، با چنین ساختاری به لحاظ اجتماعی مواجه بود. در نتیجه بخش اعظم مسلمانان بومی یثرب در سالهای نخست از خزرجیان بودند و از سال پنجم هجری به بعد اوسیان اسلام را پذیرفتند که آنهم نه از روی میل و رغبت بلکه برای حفظ موقعیت و از روی ترس بود. در نتیجه مناسبات میان طوایف گوناگون اوسی، خزرجی و طوایف مهم یهود در یثرب، بر روابط آنها با پیامبر تاثیر مستقیم داشت که آن را می‌توان در دو مقطع پنج ساله نخست و پنج ساله پایانی حکومت پیامبر در یثرب به صورت جداگانه بررسی کرد. در نیمه اول این حکومت سه گروه شکل گرفتند که عبارت بودند از مومنان شامل طوایف خزرج، کافران شامل طوایف یهود و بخش اعظم اوس و منافقان که عمدتا بخش اعظمشان خزرجی بودند. در نیمه دوم حکومت پیامبر گروه کافران دیگر وجود نداشتند. منافقان خزرجی هم مدیرت شده بودند ولی کافران دوره قبل به منافقان این دروه تبدیل شده بودند. از این رو در این دروه ما با دو گروه مومنان و منافقان مواجه هستیم و بخش اعظم منافقان در این دوره اوسی هستند. این گروه‌بندی هرچند مذهبی به نظر می‌رسد، ولی باید گفت سیاسی است و به عضویت طوایف در سازمان سیاسی پیامبر و میزان اطاعت پذیری آنها بازمی‌گردد.
بررسی تطبیقی ساختار حکومت علی (ع) و معاویه
نویسنده:
علی کریمی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , کتابخانه عمومی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
مقایسه به عنوان متد علمی برای شناخت و ارزیابی هر موضوعی نکات بسیاری را روشن می سازد. متاسفانه در حوزه تاریخ به طور اعم و تاریخ اسلام به طور اخص ازاین شیوه کمتر استفاده می شود. در حالی که چنانچه بااین روش شخصیتی را با شخصیت متضاد آن با سیستم های حکومتی با هم بسنجیم، ابهامات مهمی برطرف می شود. علی (ع) همواره به عنوان یکی از مهمترین شخصیتهای تاثیرگذار صدر اسلام مطرح است که افکار، اندیشه ها، سیاستها و پیروی او از اصول اصیل اسلامی و پایبندی اش به راه و روش پیامبر سبب ماندگاری نامش در تاریخ شده است ، اما در این میان مشکلی که تاکنون در تحقیقاتی که در باره علی (ع) و مواضع او انجام شده است ، موجود می باشد، این است که تنها به بررسی یک جانبه قناعت شده است . در حالی که اگر علی (ع) را با چهره متضاد هم عصرش بسنجیم و شیوه های حکومتی علی (ع) را با چهره آنتی تزش (معاویه) مقایسه کنیم ، حقایق بسیاری کشف می شود. بررسی طریقه خلافت اسلامی علی (ع) که نگاه آرمانی به قدرت و اهداف متعالی در حکومت داشت با روش سلطنت دنیوی معاویه که به قدرت نگاهی اصیل داشت و در حکومت هدفی جز رسیدن به منافع شخصی اش نداشت ، حایز نکات قابل توجهی می باشد. در حقیقت به نظر می رسد بهترین راه حل برای درک عظمت شخصیت علی (ع) و فهم مناسب روشهای حکومتی اش ، قیاس او با چهره صاحب قدرت حاکم مخالف هم عصرش (معاویه) است .
روش شناسی رویارویی حضرت علی (ع) با خلفای سه گانه در جهت اثبات حقانیت خویش
نویسنده:
حمیده افشارنزاد
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
حقانیت امیرمومنان و شیوه‌ی رفتاری ایشان پس از پیامبر با خلفائی که حق خلافت را غصب کرده بودند این شبهه را پدید می آورد که چرا علی × در پی احقاق حق خود برنیامد. و چگونه به خلافت خلفاء تن در داد و حتی با آنان همکاری کرد. در پژوهش حاضر با گردآوری سخنان امیرمومنان و بررسی موقعیت تاریخی عصر پس از پیامبر|، موانعی شناسایی شده است که وجود آن‌ها مانع احقاق حق علی × شد و امیرمومنان بهترین روش را در رویارویی با خلفاء برگزید به گونه‌ای که همان مردم پس از25 سال با اصرار خلافت را به علی × بازگرداندند. موانع سیاسی استخراج شده که پیش روی امیرمومنان قرار گرفته‌اند عبارتند از:کینه جویی عرب، اعتقاد به جمع ناپذیری نبوت و خلافت در یک خاندان، دشمنی قریش، قبیله گرایی، حزب گرایی، سرعت عمل گردانندگان سقیفه و موانع فرهنگی: فرهنگ شیخوخیت، فرهنگ جاهلی، احساس خود باختگی و موانع اجتماعی: شبهه افکنی سردمداران سقیفه، ناپایداری مردم، اختلاف و فروپاشی مسلمانان، روحیه‌ی متزلزل دینی، نداشتن پایگاه اجتماعی همگی مانع از احقاق حق سریع شدند. در این مدت امیرمومنان به اصول ویژه‌ای مانند: اصل وحدت، اصل صبر و استقامت، اصل عدم انظلام و اصل اعتدال پای بند بود و برای رسیدن به حقانیت خویش از روش‌های گفتاری مانند: معرفی شخصیت حقوقی خویش، استدلال و احتجاج، دعوت خصوصی از مردم، اعتراضات علنی، رویارویی ویژه با توطئه سقیفه بهره‌مند شد و در رفتار نیز به این روش‌ها: همکاری با خلفاء، مشاوره دادن به خلفاء، و انتقاد از خلفاء دست یازید.و سرانجام دستاورد علی× از این رویارویی پذیرش حقانیت از سوی همه‌ی مردم با اصرار بود.
جایگاه و نقش همسران رسول خدا (ص) در تحولات سیاسی، فرهنگی صدر اسلام تا سال 40 هجری قمری
نویسنده:
محمدنور هاشمی‌نیا
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
یکی از ارکان مهم جامعه اسلامی پس از رحلت نبی اعظم (ص) همسران رسول خدا (ص) بوده اند. حضور این بانوان فرهیخته در تحولات عصر پس از نبی اعظم (ص) امری است که از دید مورخان به دور نبوده است. اما آنچه مسلم است جایگاه ارزشی و موقعیت والای آنان در جامعه پس از پیامبر (ص) حضور آنان در کنار برخی جریانهای سیاسی ، فرهنگی از دید محققان به دور مانده است. آنچه مقرر است در این پژوهش به آن پرداخته شود پاسخ این سوال اساسی است: این بانوان که به لقب پر مسمی امهات المومنین ملقب شده بودند چه نقشی در تحولات سیاسی و اجتماعی عصر پس از نبی اعظم (ص) بر عهده داشتند. تحقیقات نشان داد، همسران رسول خدا (ص) نقش موثری در تغییرات فرهنگی از سبک جاهلی به شیوه اسلامی بر عهده داشتند و در تحولات عصر بعد از نبی اعظم (ص) هم منفعل نبودند بلکه با حضور در عرصه های مختلف بر جهت گیری های سیاسی و تغییرات فرهنگی هم تاثیر گذاشتند. روش پژوهش در این بررسی روش توصیفی تحلیلی مبتنی بر منابع تاریخی و کتابخانه ای است
بررسی پیامدهای جنگ صفین بر حکومت حضرت علی (ع) (40-35)
نویسنده:
عبدارضا حاتمیان
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
یکی از حوادث صدر اسلام جنگ صفین است که اهمیت ویژه ای در روشن شدن ساختن موضوعات تاریخی دارد. دراین پایان نامه به بررسیاین جنگوپیامدهای آن بر حکومت علی (ع) می پردازیم.بعد ازشورش مردم مناطق مختلف علیه عثمان و قتل او که منجر بهبیعت مردم با علی (ع) گردید مدت زمان زیادی نگذشت که افرادی همچون طلحه وزبیر که انتظارحاکمیت بر مناطق مختلف را داشتند ودر دستگاه علی (ع) جایی برای آنها نبود شروع به شکستن بیعت خود نمودند واز کوفه خارج شدند، که با همراه کردن عایشه زن پیامبر (ام المومنین) خون خواهیعثمان را بهانه قرار دادند و پس از تدارک نیرو وامکانات ورفتن به سمت بصره که طرفداران آنها درآنجا بود جنگ جمل را به راه انداختند که نتیجه آن شکست آنها وکشته شدنشان بود.بعد از جنگ جمل علی (ع) حکام جدیدی را برای مناطق مختلف انتخاب نموده وحکام قبلی را برکنار نمود از جمله در نامه ای که به وسیله جریر بن عبدالله بجلی برای معاویه فرستاد او را به بیعت فرا خواند. معاویه بیست سالدرزمان خلفای قبلی عمر وعثمان حاکم شام بودو بیعت معاویه با علی(ع) یعنی عزل او، معاویه درصدد مقابله برآمد ومسئله بیعت با علی (ع) را به عقب انداخت ، او خونخواهی عثمان ونیز جنگ جمل را بهانه قرار داد ومردم شام رابر علیه علی (ع) متحد نمود .و اختلاف جدیدی را پایه ریزی کرد. که منجر به جنگ صفین شد وعلی (ع) چاره ای جز جنگ با معاویه نداشت واز این رو نیروهای خود را برای مقابله با معاویه بسیج نمود .جنگ اولیه در سال 36 هجری رخ داد ولی جنگ اصلی در سال 37 هجری در منطقه ای به نام صفین کنار رود فرات در نزدیکی رقه رخ داد.جنگ مدت چهار ماه به طول انجامید وتعداد زیادی از دو طرف کشته شد که تعداد کشته های دوطرف را تا هفتاد هزار نفر گفته اند. در نهایت جنگ داشت به پیروزی سپاه حضرت علی (ع) به اتمام می رسید که باحیله عمروعاص و وجود گروهی بی بصیرت در سپاه حضرت علی(ع)،جریان جنگ وارونه شد .جریان قرآن بر سر نیزه کردن سپاه معاویه وضعف وسستی در سپاه بی بصیرت علی (ع) که موجب ایجاد اختلاف وتفرقه درسپاه علی (ع) شد و وحدت از میان رفت وسپاه علی (ع) در هم ریخت.وسپاهیان حضرت درمقابل حضرت قرارگرفته و او را تهدید به کشتن نمودند. بعد از توقف جنگ قرار شد که از هر طرف حکمی انتخاب شود که بر اساس قرآن بین دوطرف داوری نمایند که با فشار همان گروه ساده اندیش حکم با نظر آنانانتخاب شد. و پیشنهاد حضرت علی (ع)که مالک اشتر یا عبدالله بن عباس بود رد شد وفردی ساده لوح به نام ابو موسی اشعری که یک قاری قرآنوبا حضرت علی (ع)مخالف بود به عنوان نماینده سپاه امام انتخاب شد ونتیجه حکمیت چیزی جز شکست حکم تعیین شده توسط سپاه علی (ع) نبود. نتیجه هر چند مورد پذیرش حضرت علی (ع)قرار نگرفت اما موقعیت سیاسی حضرت را تضعیف نمود که خود به وجود آمدن تفکرات، آراء وفرفه های گوناگون را باعث شد از جمله خوارج ونیز این حکمیت موقعیت سیاسی معاویه راتثبیت نمودوموقعیت حضرت علی(ع) را تضعیف نمود.کلمات کلیدی: علی (ع)، معاویه، عثمان،صفین، عراق، شام، عمروعاص، حکمیت
بررسی و تحلیل سیره حضرت علی علیه‌السلام براساس روایات تفسیری و مقایسه آن با گزارشات تاریخی
نویسنده:
زینب‌سادات نقوی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
بهترین راه در شناخت علی(ع)، نظاره سیمای نورانی حضرت، در آینه قرآن است. آینه‌ای که نشان می‌دهد، آفریدگار حکیم، این آفریده شگرف خویش را چگونه می‌نمایاند و توصیف می‌کند. با نگاهی به کتاب‌های تفسیری و روایی و سایر کتب نوشته شده در فضایل علی(ع) را رویکرد حدیثی، در می‌یابیم که آیات بسیاری از قرآن کریم به وجود آن حضرت تأویل و تفسیر شده است و این تأویل و تفسیرها، تنها از سوی دانشمندان شیعه نقل نشده است، بلکه دانشمندان اهل سنت نیز در این وادی قدم نهاده و در پاره‌ای از آثار به جمع‌آوری گسترده آثار روایی همراه با اسناد کامل آنها در خصوص علی(ع) پرداخته‌اند.اما آنچه در این رساله، بر عهده نگارنده قرار گرفت؛ ترسیم سیره امام امیرالمومنین علی(ع)؛ در پرتو روایات تفسیری و تطبیق آن با گزارشات تاریخی بوده است. بی‌گمان؛ انسان برای زندگی و مسلمان برای داشتن حیات طیب؛ نیاز به الگوی عملی دارد، ارسال رسل و انتخاب انسان‌های برگزیده از سوی خداوند؛ پاسخ به این خواست کمال‌جویانه انسان است. در مکتب پیامبر اسلام(صلی الله علیه و آله) نیز انسان‌های بی‌شماری تربیت شدند، که از این میان علی(ع)، سرآمد آنان در بسیاری جهات است. وی یگانه شاگرد مکتب اسلام است که از آغاز نوجوانی در خانه وحی بالندگی یافت و پا به پای پیامبر(صلی الله علیه و آله)، در همه مراحل دشوار ایام بعثت و کینه‌توزی‌های قریش، لحظه‌ای رسول خدا(صلی الله علیه و آله) را تنها نگذاشت، بنابراین این شخصیت عظیم، بهترین الگو و اُسوه برای مسلمانان، پس از رسول خدا(صلی الله علیه و آله) بوده و هست.
مناسبات مسلمانان و یهودیان از رحلت پیامبر "ص" تا سقوط امویان
نویسنده:
زهیر اختر جعفری
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
یهودیان یکی از گروه‌های دینی مهم در شبه‌جزیره عربستان بودند که پس از ظهور اسلام، همواره با مسلمانان درگیر بوده و میان ایشان تنش‌های دایمی وجود داشت. پس از رحلت رسول خدا‌(ص) یهودیان با توجه به عدم کارآیی روش‌های پیشین، شیوه‌های نوینی را به‌کار گرفتند تا بتوانند با نفوذ فرهنگی در میان مسلمانان، به مبارزه خود ادامه دهند. پژوهش حاضر با روش کتابخانه‌ای، تلاش کرده تا مناسبات یهودیان و مسلمانان را در محدوده زمانی پس از رحلت پیامبر اسلام(ص) تا پایان خلافت امویان، تحلیل کند. یهودیان در زمان خلفای سه‌گانه از آزادی نسبی برخوردار بودند و به‌همین دلیل به نشر خرافات در میان مسلمانان پرداختند. در این زمینه کعب‌الاحبار از جایگاه ویژه‌ای برخوردار بود، تا جایی که عمر از او تقاضای موعظه می‌کرد. او در زمان خلیفه سوم به چنان منزلتی دست یافت که توانست بر مسند فتوا و قضاوت تکیه بزند. عثمان نیز برای تصرفات بی‌جای خود در بیت‌المال، از او اجازه می‌گرفت. اما در زمان حکومت امام علی(ع) ، داستان‌سرایی یهودیان که از زمان عمر رواج یافته بود ممنوع گردید، و با نشر خرافات و اسرائیلیات به‌شدت برخورد می‌شد. یهودیان مجبور شدند تا مرکز فعالیت خود را به شام منتقل نمایند. آن‌ها در زمان حکومت معاویه، بار دیگر به تفاسیر نادرست قرآن و جعل حدیث روی آوردند. یکی از ثمرات تلاش‌های کعب‌الاحبار، پرورش شاگردانی همچون ابوهریره است که تعداد بی‌شماری از احادیث را جعل نموده، اما نزد اهل سنت از جایگاه والایی برخوردار است. بدین ترتیب، یهودیان که پیش از اسلام با کنترل بازار عکاظ و مشاغل خاص، از نفوذ زیادی در میان اعراب برخوردار بودند، و با ظهور اسلام تمام مناسبات فرهنگی و اقتصادی خود را از دست رفته می‌دیدند، در اثر اقداماتی که پس از رحلت رسول خدا‌(ص) انجام دادند، بار دیگر موفق شدند که فرهنگ و آموزه‌های خود را در جامعه اسلامی رواج دهند.
  • تعداد رکورد ها : 241