جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کانال ارتباطی از طریق پست الکترونیک :
support@alefbalib.com
نام :
*
*
نام خانوادگی :
*
*
پست الکترونیک :
*
*
*
تلفن :
دورنگار :
آدرس :
بخش :
مدیریت کتابخانه
روابط عمومی
پشتیبانی و فنی
نظرات و پیشنهادات /شکایات
پیغام :
*
*
حروف تصویر :
*
*
ارسال
انصراف
از :
{0}
پست الکترونیک :
{1}
تلفن :
{2}
دورنگار :
{3}
Aaddress :
{4}
متن :
{5}
فارسی |
العربیه |
English
ورود
ثبت نام
در تلگرام به ما بپیوندید
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ...
همه موارد
عنوان
موضوع
پدید آور
جستجو در متن
: جستجو در الفبا
در گوگل
...جستجوی هوشمند
صفحه اصلی کتابخانه
پورتال جامع الفبا
مرور منابع
مرور الفبایی منابع
مرور کل منابع
مرور نوع منبع
آثار پر استناد
متون مرجع
مرور موضوعی
مرور نمودار درختی موضوعات
فهرست گزیده موضوعات
کلام اسلامی
امامت
توحید
نبوت
اسماء الهی
انسان شناسی
علم کلام
جبر و اختیار
خداشناسی
عدل الهی
فرق کلامی
معاد
علم نفس
وحی
براهین خدا شناسی
حیات اخروی
صفات الهی
معجزات
مسائل جدید کلامی
عقل و دین
زبان دین
عقل و ایمان
برهان تجربه دینی
علم و دین
تعلیم آموزه های دینی
معرفت شناسی
کثرت گرایی دینی
شرور(مسأله شر)
سایر موضوعات
اخلاق اسلامی
اخلاق دینی
تاریخ اسلام
تعلیم و تربیت
تفسیر قرآن
حدیث
دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات
سیره ائمه اطهار علیهم السلام
شیعه-شناسی
عرفان
فلسفه اسلامی
مرور اشخاص
مرور پدیدآورندگان
مرور اعلام
مرور آثار مرتبط با شخصیت ها
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی
مرور مجلات
مرور الفبایی مجلات
مرور کل مجلات
مرور وضعیت انتشار
مرور درجه علمی
مرور زبان اصلی
مرور محل نشر
مرور دوره انتشار
گالری
عکس
فیلم
صوت
متن
چندرسانه ای
جستجو
جستجوی هوشمند در الفبا
جستجو در سایر پایگاهها
جستجو در کتابخانه دیجیتالی تبیان
جستجو در کتابخانه دیجیتالی قائمیه
جستجو در کنسرسیوم محتوای ملی
کتابخانه مجازی ادبیات
کتابخانه مجازی حکمت عرفانی
کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران
کتابخانه تخصصی ادبیات
کتابخانه الکترونیکی شیعه
علم نت
کتابخانه شخصی
مدیریت علاقه مندیها
ارسال اثر
دانشنامه
راهنما
راهنما
مرور
>
مرور کلید واژه ها
>
حکمت مشاء
مرتب سازی بر اساس
عنوان
نویسنده
جنس منبع
محل
ناشر
تاریخ تغییر
و به صورت
صعودی
نزولی
وتعداد نمایش
5
10
15
20
30
40
50
فرارداده در صفحه باشد
جستجو
خروجی
چاپ نتایج
Mods
Dublin Core
Marc
MarcIran
Pdf
اکسل
انتخاب همه
1
2
3
4
تعداد رکورد ها : 31
عنوان :
بساطت وجود در حکمت متعالیه و مشاء
نویسنده:
محمد عباس زاده جهرمی,غلامرضا فیاضی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
کلیدواژههای اصلی :
حکمت متعالیه
,
حکمت مشاء
,
بساطت وجود
,
امور عامه
,
امور عامه
,
حکمت متعالیه
,
بساطت وجود
چکیده :
امور عامه نقش مهمی در قبول یا رد نظریات مطرح در فلسفه ایفا می کند. از جمله مسائلی که ملاصدرا برخلاف حکمای مشاء، در امور عامه مطرح کرده «بساطت وجود» است. تفاوت نگرش به وجود در حکمت متعالیه و مشاء در چه بوده که یکی آن را به عنوان مقدمه مشترک ورود به فلسفه پذیرفته و دیگری آن را کنار نهاده است؟ هدف از طرح و پاسخ به این سؤال، یافتن نگرش حکمت متعالیه به بنیادی ترین مسأله فلسفه و تفاوت این نگاه با نگرش حکمت های پیش از آن است.نوشتار حاضر به روش تحلیلی مقایسه ای سعی دارد، به منظور پرداختن به تفاوت دو نگاه مشاء و متعالیه به مسأله بساطت وجود، ضمن تفکیک بساطت مفهوم و حقیقت وجود، به برخی مبانی مورد نیاز برای طرح مسأله بسیط بودن وجود و همچنین آثار و نتایج آن در فلسفه را اشاره نماید.مشائین حقیقت وجود را صرفا واقعیتی انتزاعی معرفی می کنند که عقل در تحلیل خود از اشیای جهان هستی بدان نائل می شود؛ در مقابل حکمت متعالیه برای حقیقت وجود، عینیت خارجی و واقعیتی برتر از انتزاعیِ صرف قائل است و با نگرش تشکیکی، عامل کثرات را در خود وجود و عامل وحدت بخش آن می یابد. لذا مشاء، بایستی مسأله بساطت وجود را صرفا مربوط به عالَم ذهن بداند، در حالی که حکمت متعالیه آن را به عالَم عین هم سرایت می دهد. در تبیین نگاه متعالیه می توان از قاعده بسیط الحقیقه کمک گرفت.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
فرضیه خداباوری در استدلال استفان هاوکینگ، ملاصدرا، ابن سینا و کیث وارد
نویسنده:
فائزه زارعیان، سیدمهدی امامی جمعه
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تهران,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
خداشناسی طبیعی
,
مسایل جدید جهان شناسی
,
الهیات طبیعی
,
فلسفه بوعلی
,
خداباوری از نظر هاوکینگ
,
خداباوری از نظر کیث وارد
,
خداشناسی ابن سینا
,
خداشناسی ملاصدرا
کلیدواژههای فرعی :
حکمت متعالیه ,
امکان ماهوی ,
اثبات وجود خدا ,
امکان وجودی ,
حدوث زمانی ,
حکمت مشاء ,
تصادف در خلقت ,
اصل علیت ,
هستی شناسی(فلسفه) ,
آغاز زمانی عالم ,
حدوث زمانی، al-ḥudūt̲h̲ al-zamānī، coming into existence in time ,
هستی شناسی صدرایی ,
هستی شناسی اسلامی ,
نظریه انفجار بزرگ ,
اثبات وجود خدا ,
نظریه انفجار بزرگ ,
حکمت متعالیه ,
فلسفه مشاء ,
امکان فقری ,
امکان ذاتی ,
براهین اثبات واجب(حکمت نظری) ,
مناط نیاز معلول به علت ,
اصل علّیت ,
کیهان شناسی نوین ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
مرتضی مطهری
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
2423-6233
چکیده :
دانشمندان گستره کیهانشناسی نوین، با پشتیبانی از مادهگرایی، هر گونه ایده خداباوری را پیرامون توضیح جهان غیر ضروری و دارای ساختار غیر عقلانی میدانند. استفان هاوکینگ، به عنوان دانشمند سرشناس این حوزه، با طرح استدلالی بر مبنای فرضیه انفجار بزرگ، در تلاش است با انکار نظریه وجود خداوند نشان دهد جهان در اثر اتفاق یا ضرورت به وجود آمده است. با توجه به ابعاد متافزیکی این گفتمان، تلاش بر آن است تا با استفاده از اصول نظام فلسفی سینوی و کیث وارد، ضمن ابطال استدلال هاوکینگ، نظریه خداوند اثبات گردد. در این راستا، هستیشناسی حکمت متعالیه نه تنها وجود خداوند را با فرضیههای علمی مانند انفجار بزرگ ناسازگار نمیداند، بلکه رابطهای پویا میان خداوند و جهان اثبات مینماید. بدین ترتیب، ملاحظه میگردد که نظام فلسفی ابنسینا و حکمت متعالیه هر کدام به نوعی میتوانند برای چالشهای نوین عرصه خداباوری چارهاندیشی نمایند. هدف این پژوهش پرداختن به چالش جدید کیهانشناسی و خداباوری در نظام فلسفی ابنسینا و به ویژه ملاصدرا و پویا نمایی آنها با توجه به آرا کیث وارد است. تحلیل و نقد استدلال هاوکینگ بر مبنای سینوی و صدرایی، ورود این دو نظام فلسفی در تبیین مسائل روز، و ارائه راهحلهای فلسفی برای چالشهای دنیا معاصر و تطبیق این دو نظام فلسفی با آرا کیث وارد را میتوان از نتایج این پژوهش محسوب کرد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 153 تا 178
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
اصالت وجود و اصالت ماهیت؛ مواجهه دو مسئله فلسفی یا دو نظام فلسفی؟
نویسنده:
رضا اکبری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
ملاصدرا
,
اصالت ماهیت
,
اصالت وجود
,
حکمت متعالیه
,
اصالت وجود
کلیدواژههای فرعی :
حکمت متعالیه ,
اشارات و تنبیهات ,
کتاب المشاعر ,
حکمت مشاء ,
حرکت اشتدادی ,
نظام فلسفی ,
معرفت شناسی ملاصدرا ,
حرکت ,
حکمت متعالیه ,
فلسفه مشاء ,
اشتداد وجود ,
مسئله فلسفی ,
تصویر از عالم ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
خواجه نصیرالدین طوسی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
2383-0697
چکیده :
مسئله اصالت وجود و اصالت ماهیت در ابتدا ممکن است به صورت دو مسئله مقابل هم جلوه نمایند ولی در واقع دو نظام با مجموعهای از اصول در تقابل با یکدیگر قرار گرفتهاند که در صف مقدم آن دو، اصالت وجود و اصالت ماهیت قرار دارند. برای مثال، توجه به دلیل مبتنیبر حرکت اشتدادی نشان میدهد که ملاصدرا نظام مبتنیبر اصول اصالت ماهیت، نفی حرکت اشتدادی در ماهیت، و تلقی خاص مشائیان از حرکت در کیف را مورد نقد قرار داده است. از سوی دیگر اصالت وجود بهتنهایی در مواجهه با حرکت اشتدادی کارایی ندارد و نیازمند قرارگرفتن در نظامی متشکل از نظریات اصالت وجود، وحدت وجود، و اشتداد وجود است. بنابراین ملاصدرا نوع نگاه خود به عالم و تصویر برآمده از آن را در مقابل نوع نگاه طرفداران اصالت ماهیت و تصویر برآمده از آن نگاه قرار داده و به صحت تصویر خود حکم کرده است هرچند که در مقام انتقال تصویر ذهنی خود از واقعیت به دیگران، مجبور به تقطیع بخشهای متفاوت این تصویر از یکدیگر و آوردن آنها در یک ترتیب خطی شده است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 21 تا 36
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
مسئله تشخص از منظر خواجه طوسی و ملاصدرای شیرازی
نویسنده:
عباس ذهبی
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
ملاصدرا
,
خواجه نصیرالدین طوسی
,
فردیت
,
حکمت متعالیه
,
فردیت
,
تشخص
,
تشخص از نظر ملاصدرا
,
تشخص از نظر خواجه نصیر طوسی
کلیدواژههای فرعی :
حکمت اشراق ,
اشارات و تنبیهات ,
حکمت مشاء ,
تمایز ,
ملاک تشخص ,
اصل عدم تناقض ,
اصل هوهویت ,
تفرد (تشخص) ,
حکمت اشراق the School of Illumination ,
فلسفه مشاء ,
ماهیت ,
تمایز ,
تشخص شی ء ,
تشخص وجودی ,
تشخص خارجی ,
تشخص به وجود ,
مبادی تصوری تشخص ,
مبادی تصدیقی تشخص ,
علت خارجی شئ ,
عوارض مادی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
شیخ طوسی: ابوجعفر محمد بن حسن
,
علامه حلی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
2383-0697
چکیده :
پرسش از تشخص در فلسفه اسلامی بر خلاف فلسفه مسیحی، در بستری کاملا فلسفی جوانه زد و آهسته آهسته رشد کرد. شکل ساده آن در آثار فارابی و ابن سینا دیده میشود و شکل کاملشده آن در نوشته بهمنیار. در ادامه، سهروردی با رویکردی کاملا متفاوت به آن نگریست و در مبنا و دلیل، از مشائیان فاصله گرفت. پس از سهروردی، مسئله تشخص، بیش از همه، در ذهن و زبان خواجه طوسی و ملاصدرای شیرازی بروز و نمود پیدا کرد. در بحث تشخص، اختلافات ملاصدرا و خواجه طوسی، بیش از مشترکات آنهاست. مجموعه مباحث تشخص را در چهار بحث زیر میتوان جای داد: مبادی تصوری تشخص، مبادی تصدیقی تشخص، ملاک تشخص، و توجیه این ملاک. هرچند خواجه نصیر و صدرالمتألهین در مبادی تصدیقی، تقریبا دیدگاهی مشترک دارند، در یکی از مبادی تصوری بحث تشخص، یعنی معقولات ثانوی، اختلافشان جدی است. در ملاک تشخص، خواجه به سه ملاک اشاره میکند و ملاصدرا آن سه را به پنج مورد افزایش میدهد؛ در میان سه ملاک مشترک بین خواجه و صدرالدین شیرازی، یک ملاک محل نزاع این دو حکیم را مبرهن میکند و آن ملاک، «ماهیت» است. بر مبنای نظر خواجه، ماهیت شایستگی آن را دارد که ملاک تشخص باشد، ولی به نظر ملاصدرا، این شأنیت از آن وجود است نه ماهیت.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 81 تا 100
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
ماهیت تاریخی امکان و تحقق فلسفه اسلامی
نویسنده:
نجیب الله شفق، محمد فنایی اشکوری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
فلسفه اسلامی
,
ماهیت تاریخی فلسفه اسلامی
,
امکان فلسفه اسلامی
,
تحقق فلسفه اسلامی
کلیدواژههای فرعی :
حکمت متعالیه ,
حکمت اشراق ,
حکمت مشاء ,
خداباوری (دئیسم) ,
اعتقاد به خدا ,
قرآن ,
جامع نگری ,
حکمت اشراق the School of Illumination ,
حکمت متعالیه ,
فلسفه مشاء ,
قرآن مجید ,
یقین محوری ,
نظریه توصیه ,
نظریه نیازمندی ,
نظریه استنباطی ,
نظریه تعین بخشی ,
نظریه تأثیرپذیری ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
مرتضی مطهری
,
عبدالله جوادی آملی
شاپا (issn):
2383-0697
چکیده :
این مقاله به بررسی امکان فلسفه اسلامی، و توصیف ویژگیها و گرایشهای آن میپردازد. دیدگاه نویسندگان این است که مسئله امکان و تحقق فلسفه اسلامی اساسا ماهیتی تاریخی دارد؛ به این معنا که در پاسخ این پرسش که آیا فلسفه اسلامی امکان دارد، و اگر آری، آیا تحقق یافته است یا نه، باید فلسفه را دانشی سیال در نظر گرفت که از زمان ورود به جهان اسلام تحولاتی را به خود دیده، و در این روند تاریخی قبض و بسطی در مصادیق آن پدیدار گشته است؛ گرایشها، نظریهها، و مسائل متفاوتی در آن ظهور کردهاند، برخی از آنها اهمیت بیشتری پیدا کردهاند و برخی دیگر در انزوا قرار گرفتهاند. این تحولات سبب شده است که برای فلسفه اسلامی هویت متمایزی شکل بگیرد. جامعنگری، یقینمداری، و خدامحوری سه ویژگی عام و اساسی فلسفه اسلامی است. در این مقاله، مشخصههای کلی مکتب مشا، اشراق، و حکمت متعالیه توصیف میشوند و تحلیل گفتمانی به عنوان بهترین راهکار برای بیان مشخصههای گرایشهای فلسفی ارائه میشود. هدف اصلی این مقاله نشاندادن این نکته است که مفهوم فلسفه اسلامی منافی با سیر آزاد عقلانی نیست.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 101 تا 123
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
حکمناپذیری مرتبه ذات الهی و دستگاه منطقی ـ معرفتشناختی ارسطویی
نویسنده:
مجید ظهیری، جهانگیر مسعودی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
ذات الهی
,
ذات الهی
,
صفات الهی
,
صفات خدا
,
دستگاه منطقی معرفتی ارسطویی
,
لا اسم و لا رسم له
,
اعتبار عرفانی صفات
,
حکم ناپذیری مقام ذات
کلیدواژههای فرعی :
حکمت متعالیه ,
سکوت ,
ذات (منطق) ,
الهیات سلبی ,
حکمت مشاء ,
لابشرط مقسمی ,
بساطت ذات ,
تعینات ذات ,
ذات (اسماء ذات الهی) ,
اطلاق ذات ,
اطلاق ,
ذات اسمی ,
اسماء ذات ,
وجود لابشرط مقسمی ,
حکمت متعالیه ,
فلسفه مشاء ,
اسماء ذات (فلسفه) ,
امتناع اجتماع نقیضین ,
معقول ثانیة فلسفی ,
درک ذات خدا ,
معقولات ثانیه فلسفی(مقابل معقولات ثانیه منطقی) ,
اصل امتناع اجتماع نقیضین ,
اطلاق مقسمی ,
سکوت معرفت شناسانه ,
استحاله اجتماع نقیضین ,
دستگاه ارسطویی مشائی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
عبدالله جوادی آملی
شاپا (issn):
2383-0697
چکیده :
مرتبه ذات الهی پیچیدهترین اعتبارات عرفانی است؛ مرتبه اطلاق مقسمی که حتی حمل واژههای مقام، مرتبه، اعتبار عرفانی، و اطلاق بر آن محل تردید است. درباره وجود لابشرط مقسمی دو اختلاف وجود دارد؛ یکی اختلاف میان فلاسفه و عرفا و دیگر اختلاف میان خود عرفا. اختلاف میان فلاسفه و عرفا در این است که این مرتبه صرفا از معقولات ثانیه فلسفی است و مابهازای خارجی ندارد، چنانکه فلاسفه معتقدند یا حقیقه الحقایق است، آنچنان که عرفا باور دارند. اختلاف میان عرفا نیز در تبیین «لا اسم و لا رسم له» و شرایط و لوازم حمل و سخنگفتن در این مقام است. برخی معتقدند هر حملی حتی حمل اطلاق، وجود، وحدت، وجوب، و بساطت بر این مقام نادرست است، چنانکه سلب آن نیز نادرست است و درباره این مقام فقط سکوت سزاوار است. این گروه در این مقام سخنان بهظاهر تناقضآمیزی مطرح میکنند. برخی نیز معتقدند تعبیر «لا اسم و لا رسم له» به این معنا نیست که امکان اشاره به آن مقام با لفظی از الفاظ و اسمی از اسما انکار شده باشد بلکه فقط اگر حملی منجر به تعین در مقام ذات شود، نادرست خواهد بود. در این مقاله ضمن تحلیل آرای مختلف، به این نتیجه خواهیم رسید که حتی حمل برخی محمولها همچون اطلاق مقسمی، وجوب، و وجود نیز منجر به تعین در مقام ذات میشود و با « لا اسم و لا رسم له»، به علت مشروطبودن انتزاع از حاق ذات به احاطه علمی و نیز مساویبودن معقول ثانی با معلومبودن و متعین و محدودبودن به حدود فهم، قابل جمع نخواهد بود. فرضیه پیشنهادی نویسندگان این است که دستگاه منطقی ـ معرفتشناختی ارسطویی توان تبیین و توجیه حکمناپذیری مقام ذات را ندارد، لکن این به معنای توجیهناپذیری مطلق آن نیست و نمیتوان از آن خردستیزی یافتههای عارفان را نتیجه گرفت. همچنین عرفان هیچ الزامی برای کوتاهآمدن در برابر دستگاه منطقی ـ معرفتشناختی ارسطویی ندارد و میتواند در تبیین و توجیه عقلانی ـ منطقی نظریات خود، فارغ از این پارادایم، دستگاههای منطقی ـ معرفتشناختی دیگر را نیز محک بزند.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 69 تا 78
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
مثال و خیال؛ جایگاه عوالم واسط در هستیشناسی و معرفتشناسی عرفانی و هنر : سال 5، شماره 1 : حکمت معاصر
نویسنده:
رضا الهی منش، محمد رودگر
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
معرفت شناسی عرفانی
,
عالم مثال
,
هستی شناسی عرفانی
,
مسایل جدید هستی شناسی
,
هستی شناسی عرفانی (مسائل جدید کلامی)
,
معرفت شناسی عرفانی
,
عالَم مثال(قسیم عالم معانی و ارواح و اجسام)
,
هستی شناسی هنر
,
معرفت شناسی هنر
,
عوالم واسط
کلیدواژههای فرعی :
حضرات خمس ,
معراج ,
حکمت مشاء ,
معراج پیامبر(ص) ,
خیال منفصل ,
خیال اشراقی ,
عوالم وجود ,
انوار قاهره ,
فلسفه مشاء ,
عقول طولیه ,
عالم ( امکانی ) ,
سلسله انوار مدبره ,
حضرات خمس ,
انوار مدبره فلکی ,
انوار مدبره انسی ,
انوار اشراقی ,
عالم اظله ,
عالم انوار قاهره ,
جهان موازی ,
غیب امکانی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
علامه مجلسی: محمدباقربن محمدتقی مجلسی
شاپا (issn):
2383-0697
چکیده :
نظریه عالم مثال نظریهای هستیشناختی است که عمدتا در فلسفه، کلام، و بهویژه عرفان کارایی دارد. عالم خیال نیز عالمی است که انسان در ارتباط با عالم مثال به آن دست مییابد. امروزه کاراییهای جدیدی برای این عوالم در فلسفه دین، روانشناسی، فلسفه ذهن، هنر، و ادبیات نیز تعریف شده که اهمیت بسیاری است. نوع نگرش فرهنگ غرب به عوالم ماورا، از جمله مثال و خیال، دچار آفاتی است که اگر بدان توجه نکنیم، میتواند ما را بهرغم برخورداری از تراث عظیم علمی و معنوی در این زمینه، به همان معضلاتی دچار کند که امروزه در غرب به آن مبتلا هستند. تعریفی که آنان از این عوالم و کارکردهایشان ارائه دادهاند، به قیمت نادیدهگرفتن و زیر سؤال بردن بسیاری از آموزههای دینی، مثل توحید و معاد تمام شده است. از اینرو، ما در این نوشتار درصدد بیان جایگاه اصلی این عوالم در عرفان اسلامی، با توجه ویژه به آرای سهروردی، ابن عربی، و ملاصدرا برآمدهایم، همچنین مقاله حاضر به یکی از کاراییهای جدید این بحث در دنیای معاصر، یعنی در هنر، اشاراتی میکند، و ثمره نگرش عرفانی ـ اسلامی به این نظریه را با نگرش غربی مقایسه کرده است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 1 تا 28
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
سنخیت از دیدگاه ابن سینا و غزالی
نویسنده:
مرتضی حسینی شاهرودی، تکتم مشهدی
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
مشهد: دانشگاه فردوسی مشهد,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
خداشناسی
,
سنخیت
,
امام محمد غزالی
,
اصل علیت
,
ابن سینا
,
الهیات(کلام جدید)
,
فلسفه بوعلی
,
اصل علّیت
,
خداشناسی ابن سینا
کلیدواژههای فرعی :
حکمت متعالیه ,
جهان شناسی اسلامی ,
اشارات و تنبیهات ,
حکمت مشاء ,
تصادف در خلقت ,
تهافت الفلاسفه ,
02. جهان شناسی Religious cosmology ,
اختیار الهی ,
چیستی حرکت ,
جهان شناسی ,
تباین وجود ,
قاعده «الواحد» ,
مسبب ,
ترجیح و ترجح بلامرجح ,
اختیار الهی ,
حکمت متعالیه ,
فلسفه مشاء ,
مبدء حرکت ,
ماهیت حرکت ,
المباحثات ,
جهان شناسی ابن سینا ,
سبب و مسبب ,
تغیر ,
سنخیت میان سبب و مسبب ,
کتاب شفا (ابن سینا) ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
خواجه نصیرالدین طوسی
,
مرتضی مطهری
,
عبدالله جوادی آملی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
9112-2008
چکیده :
غزالی با استناد و نقض برخی از دیدگاههای حکما در باب صانع بودن خداوند اصل سنخیت میان خدای متعال و مخلوقات را نقض میکند، زیرا وی معتقد است بر اساس این استدلالها و تحلیلی که وی از علیت و ضرورت علی مطرح میکند عالم نمیتواند ساخته خدا باشد. وی این امتناع را از جهت فعل، فاعل و جهت مشترک بین فعل و فاعل مورد بررسی قرار میدهد. در دیدگاه ابنسینا نیز با توجه به اینکه استدلال وی بر قاعده الواحد مبتنی بر اصل سنخیت است میتوان گفت که او این اصل را به عنوان قاعده عقلی در ضمن قاعده الواحد میپذیرد، اما با توجه به دیدگاه وی درباره تباین وجودات نمیتوان وی را قائل به سنخیت میان خالق و مخلوق دانست.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 75 تا 98
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بررسی و نقد برهان مسامته
نویسنده:
مجید ضیایی قهنویه
نوع منبع :
مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات) , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
مشهد: دانشگاه فردوسی مشهد,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
نامتناهی
,
برهان مسامته
,
تناهی بعد
کلیدواژههای فرعی :
اسفار ,
حکمت متعالیه ,
جهان طبیعت ,
شوارق الالهام ,
حکمت مشاء ,
قوای ادراکی نفس ,
حرکت ,
کمال مطلق ,
بینهایت ,
حکمت متعالیه ,
فلسفه مشاء ,
جسم ,
قوای ادراکی(اصطلاح وابسته) ,
حرکت فرضی ,
امتناع حرکت دایره ,
تناهی حقیقی ,
کتاب شفا (ابن سینا) ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
خواجه نصیرالدین طوسی
,
علامه حلی
,
ملا عبدالرزاق لاهیجی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
9112-2008
چکیده :
برهان مسامته از جمله براهین اثبات تناهی ابعاد است که در بحث طبیعیات مورد توجه بوده و نتایجی فلسفی در پی دارد. برهان مسامته بر دو مفهوم حرکت و مسامته تکیه دارد و با اثبات امتناع حرکت دایره در صورت عدم تناهی ابعاد به استحاله فرض وجود ابعاد نامتناهی میپردازد. با بررسی مفاهیم کلیدی این برهان و جداسازی بحث ذهن از خارج و مشخص کردن حیطه و چگونگی حرکت در هر یک از این ساحتها مشخص میشود که این برهان در ذهن به علت نحوه خاص تصور حرکت، نمیتواند مدعای خود را ثابت کند و در خارج نیز به علت عدم امکان حصر شرایط آزمایش و موانع احتمالی، امکان اثبات مدعای خویش را ندارد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 93 تا 109
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
گزینش نظریه ارجح در میان نظریات ملاصدرا پیرامون علم به مادیات و در مادیات
نویسنده:
الهه زارع، جهانگیر مسعودی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
مشهد: دانشگاه فردوسی مشهد,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
ملاصدرا
,
هستی شناسی مادی (مسائل جدید کلامی)
,
حکمت متعالیه
,
علم به مادیات
,
علم به ماده از نظر ملاصدرا
کلیدواژههای فرعی :
اسفار ,
نهج البلاغه (نهجالبلاغه) ,
علم حصولی ,
شواهد الربوبیه ,
تجرد ,
حکمت اشراق ,
حکمت الهی ,
حکمت مشاء ,
وجود منبسط ,
الوجود ,
تجرد ,
علم حصولی ,
علم حضوری ,
تجرد نفس ناطقه ,
قرآن ,
تشکیک وجود ,
حکمت اشراق the School of Illumination ,
فلسفه مشاء ,
شی ء مادی ,
وحدت تشکیکی وجود ,
علم واجب ,
قرآن ,
وجود (اسماء اول عرفان نظری) ,
مظهر وجود مطلق(وجود منبسط) ,
علم حضوری ,
عقل در حکمت مشاء ,
تساوق علم با هستی محض ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
خواجه نصیرالدین طوسی
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
عبدالله جوادی آملی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
9112-2008
چکیده :
ملاصدرا در باره علم حضوری در باب وجودهای مادی دارای سه رویکرد متفاوت است. ایشان در مواضع بسیاری امور جسمانی را که شامل انواع اجسام و اعراض میباشند، از حوزه علم حضوری خارج میداند و معتقد است آنها نه نزد خود حضور دارند نه نزد واقعیت دیگری حضور مییابند و نه واقعیت دیگری نزد آنها امکان حضور دارد. ایشان بنا به مبنایی دیگر معتقد به معلوم واقع شدن مادیات نزد علت مجردشان هستند. اما بنا بر رویکرد سوم در مواضع متعدد دیگر برای کلیه موجودات ادراک و شعور قائل شدهاند. وی در این دیدگاه، علم و وجود را مساوق میداند. بعلاوه به نظر ایشان حضور، شرط علم و در واقع همان حقیقت علم است. تجرد هم شرط حضور است. بنابراین لازم میآید امور جسمانی هم دارای نوعی علم حضوری و تجرد باشند، پس هم میتوان از فرض وجود معلوم در نزد آنها سخن گفت و هم از فرض معلوم واقع شدن آنها به علم حضوری. در این نوشتار سعی ما بر این بوده است که بنا به تعاریف و مبانی ای که ملاصدرا در مورد علم ارائه دادهاند، مواضع ایشان در این امر را مورد تفکیک قرار داده و در نهایت به بررسی این امر بپردازیم که کدام سخن صدرا را میتوان به نحو مستدل نظر نهایی و دقیق ایشان در این مساله قلمداد کرد. بنا بر دلایل ارایه شده در پایان مقاله نظریه و رویکرد سوم ترجیح داده شده است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 81 تا 95
مشخصات اثر
ثبت نظر
1
2
3
4
تعداد رکورد ها : 31
×
درخواست مدرک
کاربر گرامی : برای در خواست مدرک ابتدا باید وارد سایت شوید
چنانچه قبلا عضو سایت شدهاید
ورود به سایت
در غیر اینصورت
عضویت در سایت
را انتخاب نمایید
ورود به سایت
عضویت در سایت
×
ارسال نظر
نوع
توضیحات
آدرس پست الکترونیکی
کد امنیتی
*
*
با موفقیت به ثبت رسید