جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

در این پایان نامه اسماء حسنای الهی بررسی شده و دیدگاه قرآن و عرفان در این باره بیان شده است . در ابتدا، مفهوم اسماء حسنی و تشبیه و تنزیه در اسماء و صفات الهی مطرح شده است ؛ سپس، آیات در زمینه اسماء حسنی ذکر شده و مورد بررسی قرار گرفته است و دیدگاه متکلمین و فلاسفه در ارتباط با عالم و مراتب موجودات بیان و تقسیمات اسماء حسنی آورده شده است . در پایان، اسماء حسنی از قرآن کریم احصاء ودر یکصدوهیجده مورد ذکر شده است

پایان نامه حاضر در سه فصل به بررسی موضوع می پردازد. فصل اول که با عنوان علم تفسیر است در مورد تفسیر در لغت و در اصطلاح، فرق بین تفسیر و تأویل، اهمیت تفسیر و اقسام آن بحث می کند. در فصل دوم که تحت آداب تفسیر است، آداب نفسانی و خصوصیات شخصیتی مفسر، جلوه های هنری و آداب ضروری مورد بحث و بررسی قرار می گیرد. در فصل سوم منابع نقلی و عقلی و منبع لغوی و زبانشناسی تفسیر مورد بررسی قرار گرفته است.

بی شک، قرآن کریم مهمترین کتاب عالم هستی است که از زوایای مختلف از عصر نزول تا هم اینک مورد عنایت پژوهشگران بوده است، به نحوی که ‎امروز فهرست نویسان بخشی از کار خویش را به معرفی این آثار قرآن‎پژوهی در ده ها جلد، اختصاص داده اند. با وجود این، کتاب آسمانی را چنان طراواتی است که هر بار می توان از افقی نو بر خوان آن نشست و بهر ه‎ای چید، پرسش های قرآنی به لحاظ حجم، بخش قابل توجهی از قرآن را به خود اختصاص داده اند. بررسی ساختارهای بیانی قرآن از این حیث که «چه کسی از که، چه می پرسد؟» بسیار معنا دار جلوه می نماید. شیوه قرآن در طرح پرسش ها، موضع آن نسبت به پرسش دیگران، و اینکه خداوند دانا علی رغم دانش به تمام راز و نهان ها چرا دیگران را، از مردم عادی تا پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم، مورد خطاب پرسشی خود قرار می دهد، سؤالاتی است که‎این تحقیق در بیان اهمیت و یافتن پاسخی برای آنها برآمده است. حائز اهمیت بودن شیوه استفهامی‎در ایجاد گفتمان ها، جریان های فرهنگی، بیدارسازی، دعوت و ... باعث گردیده است که‎این شیوه از تخاطب امروزه مورد توجه قرار بگیرد، لذا با توجه به نظام مندی کاربرد این شیوه در قرآن کریم شایسته است که ساختار و ویژگی های این نظام شناسایی و معرفی گردد. با بررسی ساختارهای استفهامی‎قرآن مشخص می شود برخی پدیده ها همچون تکذیب نعمت های الهی(فبأی آلاء، ربکما تکذبان) بسامد قابل توجهی را به خود اختصاص داده است. از سوی دیگر اگر این تکذیب مربوط به «آیات الله» شود، این شخص مکذب با 15 بار تکرار در آیات و سور مختلف قرآن تحت عنوان ستم کارترین(و من اظلم ممن کذب بآیات الله) معرفی خواهد شد. در کتابی که خداوند، پیامبر، اهل خرد و حتی گروه جنیان آن را کتاب هدایت معرفی کرده اند و به کرات بر این معنی در بیش از 25 مورد تأکید گردیده است، به کارگیری شیوه استفهامی‎در حجم گسترده بیش از 1260 مورد استفامی‎معنا داراست. امروزه دانشمندان پس از تحقیقات علمی‎دریافته اند که هر استفهام می تواند بخشی از کارکردهای زیر را داشته باشد: 1.تشویق به تفکر و تأمل، تشویق به فهم اندیشه ها، پدیده ها، روش ها، ارزشها و تأمل و کسب بینش لازم برای موضوع مورد بحث. 2.بررسی فهم، دانش و مهارت مخاطبان 3.جلب توجه مخاطب به پدیده ای از طریق برانگیختن علاقه و کنجکاوی و کمک به او در حرکت به سمت محور اصلی یک روند آموزشی، هدایتی همراه با روشنگری ابهامات احتمالی. 4.تجدید نظر، بازنگری، تقویت و تثبیت آموزه های مخاطب همراه با یادآوری رخدادهای پیشین. 5. اعمال نظم، استقرار و ثبات، مدیریت و یا اسکات مخاطبان( و یا احتمالاً مخالفان)، سوق دادن توجه ها به متن کلام پرسشگر و هشدار دادن با سازماندهی توجه ها 6. آموزش به کل مخاطبان با بهره گیری از پاسخ های ارائه شده گروهی از آنان 7.فراهم ساختن فرصتی برای اندیشیدن و ارائه پاسخ همگان با ایجاد روشی پویا و فعال در یادگیری 8.سؤال از برگزیدگان هر دو طیف متخاصم، به منظور آموزش و هشدار و برانگیختن حس قضاوت در میان دیگران 9.در عرصه وارد ساختن بی طرفان( به میدان سوق دادن افراد در حاشیه) 10.متبلورسازی اندیشه ها و اعتقادات مخاطبان 11.ایجاد فضایی برای بیان دیدگاه ها و عقاید درخصوص پدیده ای خاص. 12.برانگیختن مخاطبان به پرسش از یکدیگر و حتی دیگرانی که مخاطب سخن نخست پرسشگر نبوده اند. 13.یافتن مشکلات مانع از تکامل مراحل یک روند مطلوب. 14. بکارگیری مهارت‎های شناختی و رشد مهارت‎های فکری. 15.دعوت مخاطبان به قضاوت درباره برخی گزاره های ارائه شده پرسشگر و پاسخ‎های دیگر مخاطبان 16.فراهم‎سازی فرصت تعلیم با استمرار روند پرسش و پاسخ 17.اهمیت بخشی به دیدگاه های مخاطبان 18.بیدار‎سازی، هوشیار نمودن، عمق بخشیدن به ادارکات مخاطب و تشویق وی به حل مسأله و پرورش نیروی تصور او. 19.ارضای حس کنجکاوی پرسشگر، برطرف سازی نگرانی های وی، برقراری ارتباط او با دیگران و رساندنش به درکی عمیق تر از مساله مطرح. 20.ارائه دستورات در قالب مدیریت مخاطبان با پرسش هدفمند، تحلیلی و ...

در این پایان نامه موضوعات زیر بررسی شده اند:تعریف لغوی و اصطلاحی اعجاز، شرایط اعجاز، قرآن معجزه ابدی، ضرورت شناخت اعجاز قرآن، اعجازلفظی قرآن، در حوزه فصاحت و بلاغت، عدم اختلاف در اسلوب، جاذبه قرآن، و اعجاز علمی آن مشتمل برکرویت زمین، جاذبه زمین، حرکت زمین، حیات درسایر کرات، اخبار غیبی قرآن همچون ورود پیامبر(ص) و مسلمانان به مکه و فتح آن، کثرت نسل پیامبر(ص)، شکست و پیروزی روم، نابودی ابولهب اعجازتشریع قرآن در داشتن ضمانت اجرایی احکام وسازگاری آنها با تمدنها و فطرت آدمی. پاسخ به شبهاتی پیرامون اعجاز قرآن مانند تناقض در آیات، تحریف قرآن، ناهماهنگی با قواعد نحوی، نظریه صرفه و ... .

هدف از این پایان نانمه، بررسی دیدگاههای قرآن و عترت(ع) پیرامون استکبار است. تحقیق حاضر به روش کتابخانه ای انجام یافته و مباحث آن در چهار فصل تنظیم شده است. فصل اول، اختصاص به شناخت و معرفی استکبار در دو محور اساسی فردی و اجتماعی دارد. در فصل دوم، ابتدا، ابعاد مختلف استکبار بیان شده و در ادامه، استکبار و امپریالیسم مورد مقایسه قرار می گیرند. فصل سوم به عملکرد استکبار پرداخته و به این سوال پاسخ می دهد که آیا امکان آشتی و زندگی مسالمت آمیز میان نیروهای انقلاب و الهی و مستکبران وجود دارد یانه؟ نهایتا" فصل پایانی، راههای رهایی از استیلای مستکبران و استقلال جامعه اسلامی را بیان می کند. یافته های تحقیق نشان می دهد، عدم تسلیم در برابر حق و خود بزرگ بینی و کوچک شمردن مردم دو محور اساسی استکبار می باشد.نمونه بارز مستکبران، سران قدرتمند سیاسی و نظامی که بیشتر به شکل دولتهای مقتدر و برتری طلب مطرح هستند، می باشند. برتری طلبی، دیکتاتوری، قدرت طلبی، نژادپرستی، جمود و تحجر و .... از ابعاد دیگر استکبار به شمار می آیند. محرک انسان در این تجاوزگریها علاوه بر وضعیت کبر در اوضاع نفسانی، معلول حرص و فزون طلبی او نیز می باشد. به عبارت دیگر، فساد روی زمین معلول حرص و استکبار در اوضاع نفسانی انسانهای منحط می باشد. نتیجه دیگر حاصل از مباحث، اصالت دشمنی و خصومت مستکبران با حرکتهای الهی است که باید به عنوان یک اصل استراتژیک مورد توجه سیاستگزاران جامعه اسلامی قرار گیرد. از نظر قرآن، کسی که از راه صلاح و تقوی خارج شد، نمی تواند تحمل کند که شخصی صالح برشیوه تعهد و درستی پابرجا بماند. بنابراین اگر اهل حق و مردم متعهد بپندارند که مستکبران و منحرفان دست از سر آنان بر می دارند، بسیار اشتباه کرده اند. از دیدگاه قرآن، ایجاد نزاع و اختلاف، اشاعه فحشاء، اعتیاد به مواد مخدر، به سازش کشاندن سران نظام، وابستگی اقتصادی، ایجاد جو رعب و وحشت، انحراف افکار عمومی و .... از جمله شیوه هایی هستند که مستکبران برای مقابله با انسانها در پیش می گیرند. برای رهایی از استیلای مستکبران باید به روشهای مختلفی چون ایمان و توکل به خدا، اتحاد و اعتصام به حبل الله، امید به پیروزی و مقاومت در برابر سختیها، تلاش در جهت سازندگی، اطاعت از رهبری، استمرار در خط الهی و ... متوسل شد.

تجاوز از حد را در رفتار و اعمال انسان «اسراف»گویند. در آموزه های زندگی ساز اسلام، اسراف یکسره ممنوع است، و این ممنوعیت همه ابعاد زندگی انسان رافرا می گیرد؛ یعنی همه مردم در تمام شؤون و در هرزمان و مکان موظفند اصل عدم اسراف را رعایت کنند.نعمتهای الهی امانتهایی هستند که خداوند برای رشد وتعالی انسانها در اختیار آنها نهاده است؛ پس بهره برداری از نعمتها باید همسو با اوامر الهی و در جهت سعادت جاودانی انسان باشد. اسراف برهم زننده اعتدال و به وجود آورنده فساد در عالم است. البته، این فساد درامور فردی زودتر از جنبه اجتماعی اصلاح خواهد شد.تعالیم حیات بخش اسلام راه نجات انسانها را از چنین معضلی در اعتدال و میانه روی می داند. اسلام در همه امور دینی و دنیوی اعتدال و دوری از افراز و تفریط راتوصیه می کند. اگر اسراف را نمی پسندد نقطه مقابل آن یعنی تفریط را هم روا نمی دارد و تنها امتیاز و برتری رادر رعایت اعتدال یا حد میانه می داند. در این پایان نامه بیشترین سعی نویسنده تبیین و توضیح این مدعابراساس معارف قرآن و حدیث است.

مندرجات این پایان نامه عبارتند از: معنای لغوی مثل و تفاوت میان مثل، مثل، مثل و مثله، معنای اصطلاحی مثل از دیدگاه ادبا، نظریه بعضی از حکمای متأله در معنای مثل، اقسام مثل شامل قول، تشبیه،استعاره، تمثیل، مجاز، کنایه و ضرب المثل، اقسام مثلهای قرآن از دیدگاه سیوطی در الاتقان. در این پایان نامه موارد متعددی از امثال قرآن معرفی و بررسی شده است

در این پایان نامه ابتدا زندگینامه بدرالدین زرکشی وتألیفات او شرح داده شده است. سپس، «خطاب» در سه بخش مورد بررسی قرار گرفته است: در بخش نخست،به معنای لغوی خطاب، واژه خطاب در قرآن کریم،خطاب در اصطلاح علم اصول، خطاب در عرفان،خطاب در علم اخلاق و ... پرداخته شده است. در بخش دوم، از وجوه مخاطبات و خطاب در قرآن سخن به میان آمده است و در بخش سوم خطاب خداوند به انبیاء اعظم بررسی شده است.

تحقیق حاضر دارای هفت فصل است: فصل اول، کلیات: تبیین موضوع تحقیق، اهمیت و ضرورت تحقیق، انگیزه و اهداف تحقیق، بیان مسئله و سئوال های اصلی تحقیق، منابع تحقیق، مراحل تحقیق، شیوه ی تحقیق، پیشینه ی پژوهش، مشکلات و محدودیت های تحقیق، نگاهی به واژه های تحقیق (کاربرد واژه های امداد، غیب و شهود، رحمان و رحیم، نصر، فتح، سکینه، رُعب در لغت و قرآن)؛ فصل دوم، سنت امداد غیبی و ویژگی های آن: سنت امداد غیبی (تعریف سنت و امداد غیبی و قانونمند بودن امداد غیبی)، اثبات امداد غیبی از سه منظر (قرآن، عقل، حدیث)، چشم اندازی به بعضی از جوامع اسلامی؛ فصل سوم، انواع امدادهای غیبی: امدادهای اجتماعی (امدادهای اجتماعی فراگیر مانند امداد در اصل هستی، امداد در امور مادی و دنیائی و امداد با ارسال انبیا، امدادهای اجتماعی غیرفراگیر مانند نزول برکت به مؤمنان، فرشتگان و امداد مؤمنان، امداد با عوامل طبیعی و امداد در برقراری حکومت مستضعفین)، امدادهای فردی (الهام و اشراق، توفیق الهی، خواب های راستین)؛ فصل چهارم، شرایط و موانع امدادهای غیبی: شرایط امدادهای غیبی مانند یاری دین و امداد، توکل و امداد غیبی، ایمان و تقوا، دعا، اخلاص، پایداری)، موانع امداد غیبی (عدم اطاعت از رهبری، غرور و خودنگری و...)؛ فصل پنجم، نمونه های امداد در امت های پیشین: امداد نوح(ع)، امداد موسی(ع)، اصحاب کهف و امدادهای غیبی، طالوت و امداد غیبی، کعبه و امداد غیبی؛ فصل ششم، امداد غیبی در زندگی پیامبراسلام(ص): امداد در دوران کودکی، امداد در شرح صدر، امداد در شهرت نام و آوازه، امداد در جریان هجرت، امداد در جهت ایجاد الفت؛ فصل هفتم، خلاصه گیری و پیشنهاده.

بی شک، فهم و تدبر در معانی قرآن کریم از یک سو و تلاوت صحیح و درست آیات شریفة آن بستگی تمام به تشخیص تعبیرات آن دارد، دانشمندان اسلام برای حفظ کلام پروردگار مبانی و اصولی را ساخته و پرداخته اند که منجر به ایجاد علمی از علوم قرآن بنام«وقف و ابتدا» گشته است. برای آنکه قاری قرآن به هنگام تلاوت به دلیل کم آوردن نفس یا علت دیگر، وقف نابجا یا شروع ناشایستی نداشته باشد، می بایست به این اصول آشنا بوده و آن را بشناسد؛ چرا که رعایت نکردن آن در نهایت باعث ایجاد نقص یا دگرگونی در مفاهیم کلام پروردگار می شود؛ که خود از هر عیب و نقص مبرا است. این پایان نامه، بررسی کلاسیکی در زمینة وقف و ابتدا در قرآن کریم است، که در دو بخش عمده به آن پرداخته شده، در بخش اول در سیزده فصل به بررسی مبانی علم وقف و ابتدا پرداخته ام تحت عنوان«بررسی» و در بخش دوم سوره مبارکه حمد و صد آیه از سوره مبارکه بقره را انتخاب نموده به عنوان ارائه یک نمونه عملی اصول و مبانی پرداخته شده در بخش اول، بر آیات ذکر شده تطبیق گردید، که طی سه فصل تحت عنوان«تطبیق» نگارش شده.