جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

معاونت نظارت بر چاپ و نشر قرآن کریم سازمان دارالقرآن امسال برای نخستین‌بار مجوز نشر قرآن کریم با ترجمه مرحوم آیت‌الله نعمت‌الله صالحی نجف‌آبادی را صادر کرد که این قرآن توسط انتشارات کویر روانه بازار شد. قرآن با ترجمه آیت‌الله صالحی نجف‌آبادی به خط «عثمان‌طه» توسط حجت‌اسلام محمدعلی کوشا تصحیح شده است.

سخن گفتن و نوشتن درباره مباحث قرآن، نقش مهمی در فهم معارف قرآنی ایفا می‌کند. به­دلیل دارا بودن چنین نقشی، تهیه و ‌کاربرد معیارهای مرتبط و مناسب برای بررسی مباحث قرآنی ضروری است. مقاله حاضر، به بررسی و نقد کتاب «تأملی درباره مکر از دیدگاه قرآن و سنت» تألیف خانم شهناز فرهادزاده شوشتری می­پردازد و با رویکردی اصلاحی – انتقادی تنظیم ‌شده است تا نقاط قوت و ضعف آن را تعیین کرده، مشخص شود کتاب حاضر تا چه اندازه دررسیدن به اهداف تعیین‌شده و دستیابی به آن‌ها موفق بوده است. نتایج پژوهش نشان داد گرچه در کتاب مزبور نواقص جدی دیده می‌شود، امّا نقاط قوتی هم دارد.

این کتاب صورت پیاده‌شده از مجموعه دروسی است که با عنوان تاریخ تفسیر قرآن کریم از سوی احمد پاکتچی در مقطع کارشناسی رشته علوم قرآن و حدیث ارائه شده است. پاکتچی در این درس­گفتار سعی کرده است که با روش معنادار کردن تاریخ وقایع و تحولاتی که در رابطه با قرآن کریم روی داده است و با نگرشی جدید و جامع وارد تفسیر شده و به معرفی مکاتب تفسیری بپردازد.

قرآن کلامی است آسمانی، به مدد از دریای معارف اهل بیت (ع) راهی بدان آسمان می­توان یافت. این عالمان و همپایان قرآن، به جهت آموزش مردم راهیابی آنان به فهم کلام­الله، اصول و راهکار­های مهمی را آموزش داده­اند، که چونان جعبه ابزاری، روش تفسیری اهل بیت (ع)را تشکیل می­دهد. کتاب حاضر، متولی ارائه این اصول تفسیر، با بهره­گیری از دریای معارف معصومان (ع) است. این اثر، پژوهشی در اصول تفسیر قرآن برگرفته از روایات اهل بیت (ع) است. به زعم نگارنده کتاب وجه تسمیه این کتاب تشبیه وحی به آسمان و حضور مبارک ائمه اطهار (ع) به دریاست. نگارنده کتاب سعی می‌کند که از طریق دریای معرفت اهل بیت (ع) به فهم آسمان وحی نائل شود.

جایگاه زن در جامعه از نگاه اسلام کجاست؟ قرآن معیار نهایی و موثق‌ترین مرجع موجود در میراث اندیشه اسلامی است؛ زیرا مسلمانان گرچه با برداشت‌های گوناگون به‌اتفاق آن‌را کلام خداوند می‌دانند که با هدف هدایت بشر به محمد (ص) وحی شده است. بنابراین، طبیعی است که بتوان از قرآن به‌مثابه سنجه‌ای در بررسی اسلامی‌بودن یا نبودن وضعیت زنان در جوامع فعلی مسلمانان یاد کرد.

«درآمدی بر تفسیر قرآن اصول و مقدمات»، اثری تخصصی در حوزه تبیین برخی مبانی، قواعد و اقسام تفسیر قرآن نظیر تفسیر موضوعی و ترتیبی است که مباحث آن در 16 سر فصل آموزشی تدوین شده‌اند.

این کتاب فهرست تفصیلی کتب و مقالات قرآنی انتشار یافته به یکی از زبان‌های اروپایی (انگلیسی، فرانسوی، آلمانی، اسپانیولی، ایتالیایی، هلندی و لاتینی) را طی پنج قرن گذشته و در فاصله سال‌های 1500 تا 2012 میلادی ارائه می‌دهد. متن کتاب حاوی 9000 مدخل قرآنی و تفسیری همراه با ترجمه عناوین و نمایه تفصیلی به‌زبان فارسی جمعاً در 1000 صفحه منتشر خواهد شد. به‌استثنای ترجمه‌های قرآن در زبان‌های اروپایی، در این اثر، کتاب‌ها و مقالات مرتبط با یکی از موضوعات زیر فهرست می‌شوند: کلیات و کتاب‌شناسی، علوم قرآنی (با تمامی شاخه‌ها از قبیل، وحی‌شناسی، تاریخ نزول، اسباب النزول، مکی و مدنی، نسخ، اعجاز، و غیره)، تاریخ‌قرآن، تفسیر‌پژوهی، مفسران و تاریخ تفسیر، مخطوطات کهن قرآنی، ترجمه‌پژوهی و مترجمان قرآن، واژگان قرآن، آیه‌پژوهی، سوره‌پژوهی، اَعلام و مفاهیم قرآن، قرآن‌پژوهان جهان، قرآن و چالش‌های عصر جدید، پژوهش‌های موضوعی در قرآن، نقد و بررسی آثار قرآنی خاورشناسان.

دائرهالمعارف قرآن (The Encyclopedia of the Qurʾān) که اکنون حدود یک­دهه از انتشار آخرین مجلدات آن می‌گذرد، به لطف معرفی‌های مکرر در قالب مقالات و گفت‌وگوها و نشست‌های علمی، آن‌قدر در ایران شناخته‌شده هست که دیگر نیازی به معرفی مجدد آن نباشد. این اثر مرجع از همان آغاز در ایران مورد توجه جدی قرار گرفت و بسیاری از مدخل‌های آن ترجمه و نقد شد. شاید همین توجه جدی انگیزۀ کافی برای اقدامی بسیار بزرگ‌تر را فراهم آورد. از سال 1386 جمعی از مترجمان، زیر نظر یک هیئت ویراستاری چهار نفره، و با حمایت مادی و معنوی انتشارات حکمت و سازمان تبلیغات اسلامی کار ترجمۀ کل مدخل‌های این دائرهالمعارف را آغاز کردند و آن را با چینشی نو، منطبق با ترتیب الفبای فارسی، مرتب کردند. تا کنون سه جلد از ترجمۀ دائرهالمعارف قرآن روانۀ بازار شده است. هم­چنان که اصل انگلیسی این اثر توجهات بسیاری را به خود جلب کرد، ترجمۀ آن نیز واکنش‌های بسیاری را در قالب مقاله، گفت‌وگو و نشست‌های علمی به دنبال داشت. این مقاله، با مروری بر بعضی از مهم‌ترین مدخل‌های ترجمه‌شده در این مجموعه، به معرفی نقاط قوت و ضعف موجود در این ترجمه می‌پردازد.