جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
...جستجوی هوشمند
مرور > مرور کلید واژه ها
>
4. اصطلاحنامه سایر موضوعات
>
اصطلاحنامه علوم قرآنی
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 18137
مدیریت زمان از دیدگاه قرآن و نهج البلاغه
نویسنده:
معصومه ملکی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
زمان کمیتی بنیادی و غیر قابل انقطاع در جهان هستی است که بهره انسان از آن با موهبت ربّانی حیات، آغاز و با ستاندن آن انجام می یابد. لذا زمان در رابطه با انسان دارای ویژگیهای زیر است: محدودیّت، غیر قابل پیش بینی، غیرقابل توقف، غیر قابل تکرار، غیرقابل جایگزین، غیرقابل ذخیره و غیرقابل داد و ستد. قرآن راه رهایی از خسران گریزناپذیر زمان را پایبندی به استانداردهای ایمان، عمل صالح، تواصی به حق و تواصی به صبر می داند. در همین راستا مولای متقیان با آسیب شناسی روانکاوانه انسان ضمن هشدار از غفلت، هواپرستی، آرزو پروری و اهمال کاری، کوتاهی و زودگذری عمر و حیله گری شیطان و جاذبه های دنیا را متذکّر می شود و با توصیه به خردورزی، خویشتن بانی و خداترسی، شتاب در انجام اعمال صالح را جهت عمران سرای ابدی ضروری می بیند. از این رو ضرورت ولایت بر لحظات و آنات شخصی که مدیریت برخود یا مدیریت عمر نام دارد، در زندگی هر فرد هوشمندی اجتناب ناپذیر است. سعادت و کمال ایجاب می کند که هدف اصلی از این مدیریت، ایصال به هدف الهی خلقت یعنی رضوان الله باشد،که راههای وصول به آن عبارتند از: وسیله یابی، برنامه ریزی، ارزیابی عملکرد، اولویت بندی و رعایت اولویتها. مدیریت زمان در کوتاهترین بیان یعنی مدیریت تحول. استفاده بهینه از زمان با خدا محوری، علم آموزی، مدیریت نفس، تهجّد، درک دوره جوانی، مرگ اندیشی و ... میسر است.امروزیابی،اشتغال، مدیریت اوقات فراغت و مبارزه با سارقان زمان از تباهی عمر می کاهد. آنچه در این راستا بایستی در رأس اولویتها قرار گیرد، پرهیز از تسویف است. درمان تسویف با عزم راسخ و هشیاری از تسویلات شیطان میسر است. راهکار سیطره انسان بر زمان نیز، شکوفاسازی تمامی استعدادهای بالقوه است.
مشخصات اثر
شیوه‌های رفتار اجتماعی پیامبر(ص) در مواجهه با دگراندیشان از منظر قرآن
نویسنده:
انسیه قدمی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
چکیدهقرآن کریم، ضمن تعظیم پیامبر(ص)، ایشان را به عنوان اسوه‌ی حسنه معرفی کرده و تبعیت از وی را نشان خداباوری شمرده و اقوال و رفتار ایشان را برخاسته از تعالیم وحیانی دانسته است. پیامبر(ص) در کنار آگاهی کامل از محتوا، اهداف و روش‌های رسالت خویش بر مبنای بصیرت الهی، خود نیز به مقتضای حال مخاطبان اهتمام داشته است. پژوهش حاضر با هدف دستیابی به الگوی رفتاری برای جوامع بشری، بالاخص مسلمانان به شناخت ویژگی‌ها و شیوه‌های رفتاری پیامبر(ص) در مواجهه با دگراندیشان از نگاه آموزه‌های قرآنی پرداخته است. از مجموع آیات قرآنی چنین برمی‌آید که مخالفان پیامبر(ص)، سه گروه "مشرکان"، "اهل کتاب" و "منافقان" بوده‌اند که در این پژوهش به عنوان "دگراندیشان" از آنان یاد شده‌است. برخی از روش‌های رفتاری پیامبر(ص) در مقابله با انواع دگراندیشان عام و مشترک بوده مانند "صبر"، "نرمش و مدارا" و... . برخی دیگر، با توجه به نوع مخاطب و افکار او تنها در برخورد با گروهی خاص در پیش گرفته شده‌است. به عنوان نمونه در مواجهه با "مشرکان" شیوه‌هایی مانند"به چالش کشیدن عقاید نادرست"، "امان دادن" و ... مصداق داشت، یا در برخورد با "اهل‌کتاب" روش‌هایی مانند "قضاوت و داوری حکیمانه" ، " شفّاف‌سازی و تنویر افکار عمومی" و... مطرح شده‌است و در رویارویی با"منافقان" از شیوه‌های رفتاری مانند "طرد کردن"، " افشای توطئه" و... سخن به میان آمده‌است. از مقایسه شیوه‌های رفتاری پیامبر(ص) در مواجهه با دگراندیشان دریافت می‌شود ایشان، روش بخشش و گذشت را سرلوحه رسالت خود قرار داد و برای فتح قلوب مخالفان از طرق مختلف استفاده می‌کرد و کمتر به شیوه نظامی متوسل می‌شد، مگر آنکه دشمن قصد حمله داشت.
مشخصات اثر
معناشناسی توصیفی (هم زمانی) «رزق» در قرآن کریم
نویسنده:
شقایق ابراهیمی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
چکیده مفهوم «رزق» یکی از مهمترین مفاهیم در قرآن کریم می باشد. رزق (روزی) عطا و بخشش نافع ، پی‌درپی و همیشگی خداوند به تمامی مخلوقات است . این لفظ با توجه به شمار استعمال آن در قرآن کریم، از جایگاه ویژه‌ای در متن این کتاب آسمانی برخوردار است. این پژوهش، با هدف کشف لایه‌های معنایی واژه «رزق» در قرآن کریم، برخی روش‌های نوین معناشناختی را به خدمت گرفته و به تبیین مفهوم «رزق» و استخراج مولفه‌های معنایی آن از نص قرآن کریم پرداخته است. زیرا معناشناسی به دلیل به کارگیری نگاهی تحلیلی و موشکافانه به متن برای دستیابی به مفهوم حقیقی واژگان، روشی مناسب به نظر می رسد. در این راستا در پژوهش حاضر، 123 آیه‌ای که در بر دارنده لفظ «رزق» هستند ، با رویکرد هم‌زمانی ، مورد مطالعه قرار گرفتند و با تحلیل کاربردهای قرآنی این لفظ، واژگان «نفق» ، «طیب» و «اجر» به عنوان پربسامدترین هم‌نشین‌های «رزق» جهت کشف واژگان جانشین آن ، شناسایی شدند . آیات حاوی این واژه ها نیز بررسی و پربسامدترین هم‌نشین‌های هر یک استخراجو پس از تحلیل مولفه‌های معنایی آن‌ها ، این نتیجه حاصل شد که مفاهیم «مال» ، «حلال» و «اجر» به هسته معنایی رزق نزدیک تراند؛ از این رو می-توانند به عنوان جانشین «رزق» محسوب شوند. به این ترتیب «رزق» در قرآن کریم در نمود دنیویش مال حلالی است که مطابق با اقتضای فطرت مرزوق و نیاز او برای تداوم حیات ، از جانب خداوند عطاء می شود و در نمود اخرویش به عنوان اجر در برابر ایمان و عمل صالح افراد، به ایشان اعطاء خواهد شد. بر اساس دلالت صریح آیات اعطای رزق منحصر به خداوند است و انتساب آن به غیر او در اعتبار ثانویه قرار دارد. در قرآن کریم رزق تنها با اوصاف ارزشی قرین بوده و بر اساس دلالت بافت کلامی آیات، قابل تقسیم به دو نوع دنیوی (مادی) و اخروی (معنوی) است . رزق الهی اساساً طیب و حلال است و در قسم مادی با استعمال نادرست انسان ها می تواند شکل حرام به خود بگیرد. اعطای رزق از جانب خداوند طبق مشیت و علم او و در چارچوب سنت الهیِ بسط و قدر، مطابق با مصلحت بندگان صورت می پذیرد.
مشخصات اثر
آرزو در قرآن و حدیث
نویسنده:
راضیه مظفری
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
آرزو نعمتی الهی است که درهمه مراحل زندگی، یاریگر انسان در طی طریق تکامل و فتح قله های موفقیت بوده است. ازآنجا که آرزو، نوعی هدف گذاری است لذا نقشی راهبردی در اعتلاء و سعادت بشر ایفاء می کند.بالطبع، عدم رویکرد صحیح دراین زمینه، انسان را با مخاطرات جدی مواجهمی سازد. نظر به اینکه منشاء پیدایش آرزو ، نیازهای انسان است ؛ برهمین اساس معرفت و شناخت دقیق نسبت به ذات اقدس الهی، نظام آفرینش و استعدادهای وجودی انسان، او را به نیاز های حقیقی خویش آگاه ساخته و به سمت گزینش آرزوهای سازنده سوق می دهد که سعادت و کمال وی را به همراه دارد؛ آرزوهای پیامبران الهی و مومنین ازاین دسته اند. سعی و تلاش، صبر و توکل بر خداوند، از جمله عواملی است که انسان را درراه رسیدن به این آرزوها یاری رسانده و در مقابل، جزع،کسالت و توکل بر غیر خدا از موانع رسیدن به اهداف والای انسانی است؛از سوی دیگر، عواملی نظیر شیطان، غفلت ، حماقت و... انسان را به آرزوهای بازدارنده همچون طول أمل مبتلا می سازد که درروایات فراوانی مورد نکوهش قرار گرفته است.ازجمله پیامدهای این آرزوها می توان بهزوال عقل ، سوء عمل،تسویف توبه و شقاوت اشاره کرد.آرزوهای محال در آخرت را نیز می توان از پیامدهای آرزو های بازدارنده در دنیا به حساب آورد.خاندان عصمت و طهارت(علیهم السلام) برای مقابله با طول أمل ،انسان ها را به کوتاه کردن آرزو(قصرأمل) سفارش کرده واز یادمرگ به عنوان مهم ترین اسباب آن نام برده اند.ازجمله فوائد کوتاهی آرزو نیز می توان به بصیرت،زهد و نیکویی کردار اشاره نمود.
مشخصات اثر
سلام و لعن در قرآن
نویسنده:
زهرا پنبه‌پز
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
سلام و لعن از مظاهر تولی و تبری است و کاربرد تقریبا مساوی سلام و لعن در قرآن کریم، بیانگر اهمیت یکسان این قسم از فروع دین است. برای دست یابی به جایگاه والای قرب الهی و اجتناب از آنچه منجر به دوری از رحمت خداوند می گردد، بررسی آیات سلام و لعن و عوامل زمینه ساز آن دو، ضروری است.ایمان، صبر و عمل صالح ازجمله عوامل سلام و کفر، نفاق، ارتداد، کتمان، ظلم، کذب، آزار پیامبر اکرم(ص) و ... از عوامل لعن در قرآن کریم محسوب می شوند.خداوند در قرآن کریم به اهل بهشت و برخی از انبیاء (ع) سلام کرده است که سلام خداوند و فرشتگان به پیامبر اکرم(ص) و موظف نمودن مومنان به این امر، نشان از عنایت ویژه پروردگار به آن حضرت است. قوم یهود، فرعون، عاد، ثمود، مدین، نوح، شیطان و ... نیز از مشمولین لعن در قرآن کریم به شمار می روند. برکت، امنیت و ... از آثار سلام و سخت شدن دل ها، مسخ و ... از آثار لعن است.از آنجا که در آیاتی از قرآن کریم، خداوند، برخی از انبیاء و فرشتگان از مصادر مشترک سلام و لعن معرفی شده اند. مومنان نیز باید به حبّ دوستان خداوند و دشمنی با دشمنان خداوند توجه ویژه داشته باشند.
مشخصات اثر
سنخ شناسی رفتاری صحابه‌ی شاخص حاضر در غزوات با تکیه بر الگوی سنخ شناختی قرآن
نویسنده:
خدیجه سهراب زاده
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
این پژوهش به بررسی چگونگی رفتار اصحاب شاخص حاضر در غزوات با محوریت اطاعت پذیری آنان از رسول خدا (ص) پرداخته است. کثرت جنگ های دوران اقامت پیامبر اکرم (ص) در مدینه و گزارش های تاریخی مربوط به آن، زمینه ی مناسبی جهت بررسی میزان همراهی و دسته بندی اصحاب فراهم ساخته است.این تحقیق با رویکرد توصیفی و دسته بندی اطلاعات و با قصد بسامد سنجی و یافتن زمینه ای جهت همبستگی میان سه متغیر پایگاه قبیله ای، سن و وضعیت اقتصادی و میزان همراهی اصحاب در غزوات، انجام گرفته است. براین اساس با بهره گیری از بن مایه های سنخ شناختی قرآن و الهام از برخی الگوهای سنخ شناسی جدید، به بررسی فراوانی اصحاب در یکی از پنج سنخ همراه کامل، همراه حداکثری، نیمه همراه، همراه حداقلی و غیرهمراه پرداخته شده است.با توجه به نتایج به دست آمده، بالاترین میزان فراوانی اصحاب با 49.2 درصد، مربوط به سنخ همراهان حداکثری است. سنخ همراه کامل 27.4 درصد ؛ نیمه همراه 9.7 درصد؛ همراه حداقلی، 8 درصد و غیرهمراه، 5.7 درصد از مجموع صحابه ی مورد بررسی در این پژوهش را تشکیل داده اند.فراوانی قحطانیان در دو گونه ی همراه کامل و همراه حداکثری 65.5 درصد و عدنانیان 34.5 درصد است. در سنخ اول، ‌بالاترین میزان فراوانی با 47 درصد، مربوط به جوانان است. پس از آن میان سالان با 29.4 درصد در مرتبه ی دوم و سپس سال مندان با 11.8در مرتبه ی سوم قرار گرفته اند. همچنین رابطه ی معناداری میان میزان همراهی و وضعیت اقتصادی اصحاب حاضر در غزوات وجود دارد؛ حدود 53 درصد از همراهان کامل، دارای وضعیت متوسط اقتصادی هستند و حدود 85.7 درصد از غیرهمراهان از وضعیت بالای اقتصادی برخوردارند.
مشخصات اثر
تبیین واژه «امر»(منتسب به الله) در قرآن
نویسنده:
سیده مریم حسینی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
«امر» از واژگان پرکاربرد در قرآن کریم است و در آیات متعددی به خداوند نسبت داده شده است. طلب اصلی ترین معنای لغوی «امر» است و معانی دیگر از آن منشعب می شود. این واژه در ساختارهای مختلف و به معانی شأن، حال، حادثه، کار[عجیب و زشت] و مشورت در قرآن به کار رفته است. «امر» منتسب به خداوند شامل دو قسم تشریعی و تکوینی است. امر تشریعی فرمان خداوند به موجودات مختار، در دو حیطه اعتقادی و رفتاری است که متناسب با توانایی آن ها و قابل معصیت است. ایمان، توحید در عبادت، تسلیم، برپایی نماز، پرداخت زکات، عدالت، امانت داری و جهاد از مهم ترین مصادیق «امر» تشریعی خداوند هستند. امر تکوینی، اراده خداوند در ایجاد و تدبیر امور عالم است که دفعی و تخلّف ناپذیر است. مهم ترین مصادیق «امر» تکوینی خداوند در ارتباط با آفرینش و تدبیر امور طبیعی، ملائکه و انسان عبارتند از برپا داشتن آسمان ها و زمین و تدبیر امور آن ها، تسخیر موجودات، فرو فرستادن ملائکه، محافظت از انسان، خلقت عیسی(علیه السلام)، هدایت و عذاب.
مشخصات اثر
مبانی قرآنی سیره اخلاقی پیامبر(ص)‌در خانواده
نویسنده:
هانیه باقری فرد
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
چکیدهپیامبر اسلام حضرت محمد (ص) از سویی اسوه و الگویی حسنه و بهترین نمونه عملی در تمام شئونات زندگی ، برای مسلمانان و بلکه تمامی انسان ها معرفی شده اند .از سویی دیگر ، سیره اخلاقی ایشان در راستای عمل به قرآن بوده است ؛ از این رو شناخت سیره اخلاقی و رفتاری ایشان بر شناسایی ملاک های صحیح ، بهترین راهنما خواهد بود . نظر به رابطه تنگاتنگ قرآن و حدیث و نقش تربیتی پیامبر(ص) در راستای آموزه های مربوط به خانواده در قرآن ، این پژوهش برای دستیابی به شاخصه های رفتار صحیح خانوادگی ، به بیان سخنان پیامبر(ص) در مورد خانواده و رفتار ایشان با همسران و فرزندانشان اختصاص یافته است .ضرورت این پژوهش به جهت اهمیت سلامت اخلاق خانوادگی و نقش آن در تأمین سلامت اجتماع است . .....
مشخصات اثر
پیامدهای انحطاط فرهنگی در اجتماع از منظر قرآن
نویسنده:
اکرم علومی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
"فرهنگ "هویت یک ملت است که بخش عمده آن ، عقاید و اخلاقیات فرد یا جا معه است. درطول تاریخ بسته به سیر صعودی یا نزولی فرهنگ، بشر در مسیر تکامل و یا انحطاط و زوال بوده است. سقوط وزوال یک جامعه ریشه درنگرش ها وذهنیت های حاکم برآن جامعه داردکه رفتارها را به سمتی هدایت می کند. پس انحطاط فرهنگی یعنی مجموعه اندوخته های بشر، به پستی وفرو مایگی گراید. این پژوهش به بررسی پیامدهای انحطاط فرهنگیدراجتماع ازمنظر قرآن پرداخته است. مطابق آموزه های قرآنی،کفر و جهل و نفاق عوامل اصلی انحطاط فرهنگی است که آثار و پیامدهای بسیاری را به دنبال دارد. وجود مستکبرین درجامعه و بهره کشی از مردم واستبداد وخودرأیی آنها،انحراف وخرافه گرایی واختلاف و تفرقه ازمهمترین پیامدهای کفراست جهل،عامل شرک ، بدعت و بی بندوباری ، فساد اخلاقی ، حق گریزی و پذیرش ولایت غیرخداست. نفاق و ظاهر سازی از عوامل مهم انحطاط فرهنگی است و ایجاد فساد وخیانت و ریاکاری و نجواکردن ازآثار سوء آن است.
مشخصات اثر
حوزه معنایی صبر در قرآن کریم
نویسنده:
سماء بابایی قرمزچشمه
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
مفهوم صبر از برترین و جامع ترین فضائل اخلاقی و معنوی است که اهمیت و جایگاه ویژه ای در آموزه های اسلامی دارد.این فضیلت انواع و مراتب مختلفی را شامل می شود. در پژوهش حاضر با توجه به بافت و سیاق آیات، روابط معنایی صبر با سایر مفاهیم همجوار در دو حوزه اصلی مفاهیم موافق و مفاهیم مخالف، مورد تحلیل و بررسی قرار گرفته است. ایمان، تقوا، یقین، شکر، توکل، مغفرت از جمله مفاهیم موافق صبر است .صبر با مفاهیمی چون جزع، استعجال و ضیق صدر دارای تقابل معنایی است. ایمان عمده ترین و بنیادی ترین مفهومی است که با مفهوم صبر رابطه معنایی دارد وبا آن رابطه ای دوسویه دارد، به گونه ای که از یک سو صبر مبتنی بر ایمان و عقیده است و بر اساس آن شکل می گیرد. از سوی دیگر تحقق فضیلت صبر در انسان با زدودن آلایش های قلب، سبب زیادت ایمان می گردد. عمده ترین مفهوممقابل صبر جزع است که به عنوان آفتی برای فضیلت صبر به شمار می آید.پ
مشخصات اثر
  • تعداد رکورد ها : 18137