جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

واژه فتنه چنان که اهل فن در کتب خویش ذکر کرده اند دارای وجوه و معنایی متعددی است. معانی چون: آزمایش، عبرت، عذاب، شکنجه، شرک، فریفتن و... که آن را تحت دو عنوان آزمایش و آشوب خلاصه نموده ایم. آزمایش به معنای آشکار ساختن حقیقت چیزی و خالص نمودن گوهری از آمیزه های پنهان آن است. خداوند بشر را به منظور تربیت و تکامل او در طول زندگی به وسیله ابزار گوناگون از جمله: سختی ها و نعمت ها، تکلیف ها و نافرمانی ها می آزماید. اما بعد دیگر فتنه معنای آشوب است. آشوبها را می توان به دو دسته فردی و اجتماعی تقسیم نمود فتنه ها هنگامی که در جامعه به وجود می آیند. آثار ناپسندی از خود به جای می گذارند. چنان که ریختن خون ها، شک در اعتقادات و ... امری عادی تلقی می شود. البته فتنه آثار مثبتی نیز دارد از جمله: شناخت جامعه آشوب زده، بروز محتویات درونی انسان ها و به فعلیت رسیدن تشخیص حق و باطل. که البته این آثار در مقابل آثار منفی بسیار ناچیز است چرا که عبرت گیری مردم معمولی در برابر این گونه مسایل بسیار اندک است بنابراین بر تمامی عالمان و مسئولان جامعه است که با عوامل به وجود آورنده آن از جمله: پیروی از هوای نفس، ایجاد بدعت در احکام و زمینه های مناسب فتنه به هر طریق مبارزه کنند.

آنچه در این تحقیق مورد بررسی قرار می گیرد در 6 فصل به صورت زیر می باشد: فصل اول مربوط به معرفی و شرح حال میبدی و آشنایی با تفسیر کشف الاسرار وعده الابرار می باشد. فصل های دوم و سوم و چهارم شامل لغاتی از قرآن کریم است که با حروف «ا» و «أ» و «ب» آورده شده است. با توجه به این نکته که موضوع این تحقیق یک فرهنگ واژگان قرآنی است. بنابراین ترکیبات قرآنی و هر آنچه در کشف الاسرار به صورت یک ترکیب در نظر گرفته شده و با هم ترجمه شده مورد نظر ما نمی باشد و از محدوده این تحقیق خارج است. مبنای کار ما در این قسمت فرهنگنامه قرآنی دکتر محمد جعفر یاحقی است. مسئله ای که در فصل پنجم مورد بررسی قرار می گیرد این است که میبدی کدام یک از قراءات مشهور قرآن را مورد قبول دانسته و تفسیر خود را بر اساس آن نوشته است. برای مشخص کردن این مسئله چند نمونه از آیاتی که دارای اختلاف قرائت هستند را مورد بررسی قرار می دهیم تا از مجموع آنها نتیجه مورد نظر را کسب کنیم. در فصل ششم تعدادی از لغات فارسی قدیمی غیر رایج که در ترجمه تفسیر کشف الاسرار مورد استفاده قرار گرفته اند به همراه معنی امروزی آنها ذکر شده است.

این تحقیق به بررسی احکام قضاء و شهادت در قرآن می پردازد و به روش کتابخانه ای جمع آوری گردیده است. که در سه بخش گنجانده شده است. بخش اول: شامل سه فصل که به ترتیب عبارتند از: معنی لغوی و اصطلاحی قضاء، نگرش کوتاه به تاریخ قضاء، تاریخ قضاءدر اسلام می پردازد. بخش دوم: که اصلی ترین بخش پایان نامه محسوب می شود که عنوان آن قضاء می باشد و به پنج فصل تقسیم می شود. روش دادرسی در اسلام، صفات قاضی، آداب قاضی، وظایف و حقوق قاضی. و آخرین فصل، احکام دعاوی می باشد که خود به دو زیر فصل اقرار و انکار تقسیم می شود. و در آخر بخش سوم که عنوان آن، شهادت می باشد که به تعریف شهادت و شاهد، ارزش شهادت، انواع شهادت، شرایط و صفات شاهد و شهادت می پردازد. و در فصل دوم از همین بخش به احکام سوگند می پردازد.

رساله حاضر، پژوهشی پیرامون جمع آوری قرآن از نظر خاور شناسان می باشد. این پژوهش با تمام موانعی که بر سر راه خود داشته، از قبیل کمبود منابع و... به روش کتابخانه ای تهیه شده و شیوه تدوین بدین گونه بوده است که نظرات خاور شناسان را درباره موضوع مورد بحث، عنوان کرده و برخی از این نظرات در پاورقی پاسخ داده شده است. این رساله مشتمل بر دو بخش است: بخش اول: کلیات و مفاهیم است که شامل چهار فصل می باشد: فصل اول: تعاریف فصل دوم: تاریخ پیدایش خاور شناسی فصل سوم: انگیزه ها و روشهای خاورشناسان فصل چهارم: شبهات و اتهامات خاورشناسان و واکنش مسلمانان در قبال ایشان بخش دوم: جمع آوری قرآن از نظر خاور شناسان می باشد که در سه فصل تنظیم شده است. فصل اول: جمع آوری قرآن در عهد پیامبر از نظر خاور شناسان فصل دوم: جمع آوری قرآن در عهد ابوبکر و عمر از نظر خاور شناسان فصل سوم: جمع آوری قرآن در عهد عثمان از نظر خاور شناسان و پایان این رساله نوشتار چند صفحه ای ملحقات می باشد.

این تحقیق به روش کتابخانه ای انجام شده است که مشتمل بر سه بخش می باشد. در این سه بخش مطالب زیر بررسی شده است: بخش اول: مشتمل بر دو فصل می باشد که در فصل اول تاریخچه شب قدر آمده و مطالبی در زمینه شب قدر و نخستین پیامبر، شب قدر و حضرت موسی ذکر شده است. و در فصل دوم مفهوم قدرپرداخته شده و مطالبی در زمینه معنای لغوی و اصطلاحی قدر و اقسام تقدیر بررسی شده است. بخش دوم مشتمل بر دو فصل می باشد که در فصل اول به فضایل شب قدر، اختصاص داشتن به امام زمان، تعیین شب قدر و رقم خوردن سر نوشت انسان آمده است. و در فصل دوم رابطه نزول قرآن و شب قدر بررسی شده است و مطالبی در زمینه شأن نزول سوره قدر، کیفیت نزول قرآن، نزول دفعی و تدریجی قرآن و... عنوان شده است. بخش سوم بر دو فصل می باشد که در فصل اول به اهمیت شب و شب زنده داری پرداخته شده است و مطالبی در زمینه تلقی متفاوت از شب، عاشقان شب و... پرداخته شده است و در فصل دوم به استجابت دعا و شب قدر پرداخته و مطالبی در زمینه شرایط استجابت دعا، دعاهای شب قدر و... آمده است.

تحقیق با رویکردی قرآنی به موضوع دفاع مشروع پرداخته است. از منظر قرآن کریم اگر متجاوزی، تجاوز کرد و مدافع اقدام به دفاع نمود. در این حال آن را دفاع می نامند اما زمانی مشروع است که شرایط و حدود را رعایت کند. چرا که خداوند معتدین را دوست نمی دارد. دفاع خود به معنای دور کردن می باشد و مشروع یعنی آن چه که شرع قبول دارد و بر اساس راه و روش درستی باشد. دفاع مشروع حقی است که فرد مورد تجاوز دارد تا در هنگام ضرورت برای دفع خطراتی که او را تهدید می کند استفاده نماید. اما در دفاع مشروع هدف همیشه باید فی سبیل الله و برای اقامه توحید باشد. باید گفت که دفاع مشروع تاریخچه ای طولانی دارد. چون که دفاع کردن از امور فطری بشر است و قاعدتاً هر فردی که مورد تجاوز قرار بگیرد به حکم فطرت، حق دفاع از خود را دارد. علاوه بر فطرت، از نظر عقلی نیز زمانی که فردی مورد تجاوز قرار بگیرد، به حکم عقل حق دفاع دارد. اما در قرآن کریم و منابع دینی برای این که کسی از حدود خود تجاوز نکند شرایط دفاع را بیان می کنند که عبارتند از:1 ضروری بودن دفاع 2 دفاع باید با خطر و تجاوز متناسب باشد. اصولا موارد دفاعی یا دفاع از نفس است یا عرض و ناموس، یا مال خود و دیگری (در صورتی که فرد قادر به دفاع از خود نباشد) و همچنین دفاع از مرزهای اسلامی می باشند. البته در حین دفاع باید آداب و احکام جنگ را رعایت کرد که ما این آداب و احکام را از نهج البلاغه و آیات قرآن کریم استخراج کرده ایم تا دفاع یک دفاع اسلامی و خدایی باشد. تحقیق شامل مقدمه و سه بخش و هر بخش هم دارای فصولی می باشد که آن ها را معرفی می کنیم: مقدمه (هدف اهمیت پیشینه) بخش اول: مفاهیم و کلیات (فصل اول: دفاع مشروع از نظر لغوی و اصطلاحی، فصل دوم: اهداف دفاع مشروع از منظر قرآن کریم، فصل سوم: تاریخچه دفاع مشروع) بخش دوم: فلسفه مشروعیت و شرایط دفاع (فصل اول: فلسفه مشروعیت دفاع در حقوق اسلامی، فصل دوم: شرایط مشروعیت دفاع) بخش سوم: انواع دفاع و احکام آن (فصل اول: انواع دفاع مشروع در حقوق داخلی،فصل دوم: دفاع مشروع در حقوق بین الملل اسلام، فصل سوم: احکام دفاع) روش تحقیق حاضرکتابخانه ای و به طریق فیش برداری می باشد که به صورت خلاصه، نقل مستقیم یا ترجمه می باشد.

عناوین این رساله به شرح ذیل است: مشکل اعراب سوره های : ضحی تین علق قدر زلزال قارعه عادیات تکاثر عصر همزه فیل قریش ماعون کوثر کافرون نصر مسد اخلاص فلق و ناس

سیر مطالعات این تحقیق بیانگر این واقعیت می باشد که انسان ها در کمتر زمانی بوده است که وارد اسلام به معنی باطنی آن شده اند و غافل از آن معنا و مفهوم عمیق بوده اند. در قرآن کریم آیات متعددی وجود دارد که در آنها واژه اسلام و مشتقات آن بکار رفته و معانی مختلفی از هر یک از این کاربرد ها مد نظر بوده است که در این تحقیق نیز تمامی سعی بر آن شده است تا با استفاده از روش معنی شناسی به شناسایی تمامی آیات و واژگانی که از ریشه «سلم» می باشند پرداخته و تا حد امکان از مقاصد و معانی کاربردی و اصطلاحی این واژه و مشتقات آن بررسی های لازم به عمل بیاید. به نوعی هدف این تحقیق آشنایی به طور نسبی با واژه اسلام هم به صورت ظاهری (مجازی) و هم به صورت باطنی (معنوی) ، که پس از تحقیق و بررسی های لازم از منابع گوناگون دینی و تفاسیر مختلف کتاب آسمانی در طی سه مرحله یعنی سه فصل به ترتیب، کلیات مفاهیم اسلام، مبانی و اصول اسلام و روش ها و اهداف اسلام صورت گرفته است که امید آن دارم که به لطف حق توانسته باشم تا حدودی حق مطلب موضوع مورد نظر را بجا آورده باشم.

از آنجا که ذکر و یاد خدا، از اصول مهم اخلاقی و پایه اصلی دین اسلام و هدف نهایی دعوت انبیاء الهی است. در این تحقیق برآن شده ایم تا به بررسی مسئله ذکر خدا و آثاری که یاد خدا دارد با توجه به رد آیات قرآن مجید بپردازیم. این تحقیق و مطالب پیرامون موضوع در پنج بخش تنظیم شده و هر بخش شامل فصولی است. در بخش اول که تحت عنوان مفاهیم و کلیات است. تعریفی از واژه ذکر (معنی لغوی و اصطلاحی) و اقسام ذکر حکمت و کمیت و مقدار ذکر شده است. فصل دوم شامل ابزار و مواردی است که زمینه ساز ایجاد بیداری و تذکر در وجود انسان است که شامل عقل و مسئله خلقت انسان و سایر آفریده ها، عبادات شامل نماز، دعا، پند و اندرزها ی آسمانی که شامل کتابهای الهی (قرآن و تورات)، و پیامبر، قصه و سرگذشت گذشتگان است. بخش سوم مبتنی بر عوامل و موانع ذکر است. عوامل ذکر یعنی مواردی که ذکر حقیقی قرین و همراه با این عوامل است شامل خوف از پرور دگار، تفکر، دلبستگی به خدا، فزونی ایمان و سجده و تسبیح است. هم چنین ذکر که شامل کسالت و ریا، غفلت، گناه، وابستگی دنیوی، شیطان و برخورداری از نعمت است.

داستان زندگی پر برکت و آموزنده حضرت ابراهیم(ع) را در پنج بخش بررسی خواهیم نمود: بخش اول: کلیات خود شامل: نام ابراهیم(ع)، نسبت ابراهیم(ع)، تولد ابراهیم(ع)، اوصاف ابراهیم(ع)، و اوضاع حاکم برزادگاه ابراهیم(ع) می باشد. بخش دوم برخورد ابراهیم(ع) با مخالفان که شامل: ابراهیم(ع) وآزر، ابراهیم(ع) و نمرود، ابراهیم(ع) و ستاره پرستان، ماه پرستان و خورشید پرستان، ابراهیم(ع) و بت پرستان می باشد. بخش سوم ارتباط متقابل ابراهیم(ع) با خدا که شامل: دعاهای ابراهیم(ع)، آمدن ماموران الهی پیش ابراهیم(ع) می باشد. بخش چهارم ابراهیم(ع) و خانواده که ابراهیم(ع) وساره، ابراهیم(ع) و هاجر، ابراهیم(ع) و اسماعیل، ابراهیم(ع) و اسحاق را در بر می گیرد. بخش پنجم که در بر گیرنده آزمایشهای ابراهیم(ع) و مقام امامت ابراهیم(ع) می باشد.