جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

بررسی عوامل عروج و انحطاط در قرآن موضوع این پروژه است که در سه فصل تنظیم شده است. فصل اول کلیات می باشند که شامل تعریف سعادت وشقاوت ومقایسه سعادت و لذت و مطالبی در این خصوص. فصل دوم عوامل عروج انسان دربعد مادی و معنوی و فصل سوم عوامل سقوط و انحطاط انسان در بعد مادی و معنوی است. به طور خلاصه می توان گفت که انسان به قصد ماندن در این جهان به صورت دائمی و فقط و فقط پرداختن به خور و خواب، شهوت و امور دنیوی و اموری از این قبیل به این دنیا نیامده است. خلقت انسان هدفی والا تر را داراست. پروردگار می خواهد انسان از رهگذر این دنیا خود را بسازد، دنیا را وسیله ای برای پشت سر نهادن مرحله حیوانیت و کسب تمام کمالات و رسیدن به آن مقامی که شایسته اوست و جایی که فقط انسان و پروردگارش در آن باشند قرار داده است. این فقط در سایه اطاعت پروردگار و وسیله قرار دادن دنیاست. ولی اگر دنیا را هدف قرار داد و تمام هم و غم خود را دنیا قرار داد آن وقت است که او شبیه حیوان می شود و بویی از انسانیت و صفات انسانی را نخواهد داشت انسانی پیروز است که بعد معنوی بر بعد خاکی او چیره شود در این صورت است که دنیا در نظر او پوچ و بی معنی می شود. در این جهان همیشه نشانه ها، دلایل و فاکتورهایی از سوی پروردگار هم در قرآن و هم در کلام معصومین مشخص شده است که انسان می تواند با استفاده از آنها خود را تا سرحد کمال بالا بکشد ولی اگر دنیا را هدف گرفت و بعد خاکی اش براو مسلط گشت آن وقت است که تا پایین ترین درجه حیوانیت سقوط می کند.

تحقیق حاضر به روش کتابخانه ای انجام شده است. در این تحقیق از کتاب های کلامی، فلسفی، تفسیری، عرفانی اخلاقی و علوم قرآنی، که هر کدام از یک منظری به بررسی مسئله نور و ظلمت پرداخته اند، استفاده شده است. از آنجا که قرآن،«هدی للناس» است و خداوند آن را نوری معرفی می کند که مایه هدایت است، تحقیق در این زمینه لازم و ضروری است. این تحقیق شامل پنج فصل می باشد. در فصل اول، به بررسی معنای نور و ظلمت و مصادیق آن پرداخته می شود، مصادیق نور عبارتند از: ذات خدا، قرآن، کتاب، دین اسلام، هدایت و نور الهی، ایمان، عقل و علم، امامان معصوم، نور در گستره طبیعت، تورات و انجیل. مصادیق ظلمت: کفر، تاریکی در گستره طبیعت، اعماق زمین، اهوال و شداید، تاریکی های سه گانه: بطن، مشیمه و رحم. هستند. در فصل دوم به عوامل شناخت نور پرداخته می شود که عبارتند از: 1 علم 2 شناخت ومعرفت 3 ایمان 4 تقوا 5 فطرت 6 عقل و بیداری فصل سوم مربوط به ویژگیهای اهل نور است. مسلماً اهل نور ویژگیهای بسیاری دارند که من فقط به چند مورد از آنها اشاره می کنم: 1 آرامش قلبی و قدرت روحی 2 نورانیت و بصیرت دل 3 تواضع 4 خودیابی 5 دوری از گناه 6 شرح صدر 7 جلب نظر 6 وارستگی از لذات مادی. فصل چهارم، مربوط به آسیب شناسی نور است، یعنی عواملی که باعث دفع از نور و جذب به ظلمت می شود، این عوامل دو دسته هستند: عوامل درونی: هوای نفس، نفهمی و کتمان حق، نفاق و دورویی، کفر و بی ایمانی، حب دنیا، آرزوهای دراز، وسوسه های شیطانی و توقعات نا محدود، و عوامل بیرونی: شامل زن و فرزند ودوست ناباب می شود. در فصل 5 یعنی فصل آخر، به بررسی پیامدها ی گمراهی و ظلمت پرداخته می شود. که هم آثار دنیوی و هم آخروی، آثار دنیوی: استدراج و امتداد گمراهی استدراج، حمایت از ستمگر، یاس از رحمت خدا، مهر زدن بر دلهایشان را مورد بررسی قرار می دهد. آثار آخروی هم شامل: جهنم و عدم تکلم و نگاه خداوند به آنها می شوند.

در این تحقیق از روش کتابخانه ای استفاده شده است و مشتمل بر پنج فصل می باشد که در این پنج فصل به طور اجمالی موارد زیر مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. فصل اول: در این فصل سعی شده تا اشاره ای شود به «سیره شناسی» و مطالبی در زمینه اهمیت بحث در سیره، معنا و مفهوم واژه سیره، سیره یا منطق عملی، اسلام مکتب منطق عملی، سیره ثابت است یا متغیر؟ مورد بررسی قرار گرفته است. فصل دوم: در این قسمت سعی شده به تاریخ زندگی پیامبر اسلام(ص) قبل از بعثت اشاره ای شود. و مطالبی در زمینه تولد و نامگذاری و حوادث هنگام تولد، سرپرستی، کودکی، حلف الفضول و... مورد بررسی قرار گرفته است. فصل سوم: در این فصل سعی شده تا اشاره ای گردد به شیوه رسالتی پیامبر(ص) و مطالبی در زمینه عبادت و آمادگی برای رسالت، سرآغاز بعثت پیامبر اکرم(ص). کیفیت نزول وحی بر پیامبر، مراحل دعوت، شیوه های دعوت و ترتیب در آن مورد بررسی قرار گرفته است. فصل چهارم: دراین فصل سعی شده به برخی از سیره های فردی پیامبر اشاره ای شود و مطالبی در زمینه عظمت اخلاقی رسول خدا، اخلاق و آداب پیامبر در آیینه روایات، حفظ حدود الهی، استخدام وسیله، تعادل، زهد، ساده زیستی، حریت، تفکر و تدبر، استقلال و.... مورد بررسی قرار گرفته است. فصل پنجم: در این فصل سعی شده به برخی از سیره های اجتماعی پیامبر اشاره ای شود و مطالبی در زمینه رفق و مدارای پیامبر، تکریم، مهربانی رسول خدا، مساوات، عدالت اجتماعی، برقراری پیمان اخوت، مشورت با اصحاب، عدم مذاهنه، نفی استرحام، عدم انظلام، دستور جهاد با کفار و.... مورد بررسی قرار گرفته است.

در تحقیق حاضر، به بررسی و جستجوی صنعت التفات در آیات 15 جزء اول قرآن کریم پرداخته شده است. و سپس، علت و حکمت تفسیری به کار بردن صنعت التفات در آیه ذکر شده است. این تحقیق به روش کتابخانه ای انجام شده و بیشتر از کتابهای تفسیری شیعه و اهل سنت و نیز کتابهای بلاغی استفاده شده و در دو بخش تنظیم گردیده است. بخش اول: پیشینه ای درباره علم بلاغت گفته شده و پس از آن به طبقه بندی علم بلاغت به علم معانی، علم بدیع، علم بیان پرداخته شده است و سپس حالتهایی را که خلاف اقتضای ظاهر در آنها آورده می شود بیان گردیده، که شامل 4 قسمت می باشد: 1) آوردن ضمیر به جای اسم ظاهر 2) آوردن اسم ظاهر به جای ضمیر 3) تغلیب 4) التفات و بعد از آن به توضیح درباره صبغت التفات و اسامی آن در لغت عرب و نیز هدف متکلم از به کار گیری صنعت التفات در کلام خود، سخن رانده شده است. بعد از اتمام کلیات به طبقه بندی انواع التفات پرداخته شده است، و برای هر کدام مثالی آورده شده. بخش دوم: این بخش شامل 6 فصل می باشد که در هر فصل نمونه و مثالهای قرآنی نوعی از انواع التفات، در 15 جزء اول قرآن به ترتیب آورده شده، تا خواننده بتواند به ترتیب از ابتدای قرآن به تمامی آیاتی که در آنها صنعت التفات به کار رفته، در فصلی مشخص و جداگانه و مربوط به خود آن نوع دسترسی یابد. به عنوان مثال: در فصل اول تمامی نمونه های آیات قرآنی که صنعت التفات از نوع متکلم به مخاطب است آورده شده. در فصل دوم تمامی نمونه های آیات قرآن که صنعت التفات از نوع متکلم به مغایب است آورده شده و به همین ترتیب در 6 فصل این کار انجام گرفته است.

هدف از این تحقیق ارایه زمینه هایی است که با تمسک به آنها می توان آرامش را بر روح و روان خویش عرضه کرد. با رویکرد به آنچه قرآن در آیات خود معرفی کرده است. در فصل اول سعی شد مفهوم فشار روانی و چگونگی اثر گذاری آن روشن گردد. در ادامه سعی شد رویکردی که تحقیق در پی گرفته است اثبات گردد و روشن شود که قرآن مو ضع گیری خاص خود را در این مورد ارایه کرده است. ارایه تعدادی اصطلاح از باب آمادگی برای ورود به فصل دوم که مبتنی بر مباحث تخصصی حوزه روان درمانی مکاتب غربی می باشد و سعی در یک بررسی تاریخی مبحث روان درمانی از آغاز فعالیتها تا پیشرفتهای معاصر هدف این مقال می باشد لازم دیده شد. در فصل سوم که جایگاه کلیدی را در تحقیق حاضر دارد به بررسی واژگانی پرداخته شود که از طریق آنها زمینه های ایجاد آرامش روانی با یک رویکرد خاص به دست آمد. به معنای دیگر این کلید واژه ها مدخلی هستند برای ورود به بحث اصلی این تحقیق. انسان مسایل زندگی با سطحی نگری، می نگرد، اینجاست که با رسیدن نعمت به وی به شدت خوشحال می شود ولی با اندکی تلاش و نتیجه نگرفتن، به شدت مأیوس می گردد و همه درها را بر روی خود بسته می بیند و جزع و بی تابی می کند و حتی در انجام کارهای عادی خود، دچار حیرت و سرگردانی می شود. این فرد توبه را به تأخیر می اندازد و غافل از اینکه شاید هر لحظه دست اجل، گریبان او را بگیرد. فرد مأیوس، دیگر از عذاب الهی نمی ترسد و از مکر خدا، ایمنی دارد. و به این نتیجه می رسیم که «امید و یأس» از دغدغه های همه انسانهاست که می تواند سر نوشت انسان را رقم بزند و او را به بهشت برین و یا جهنم الیم برساند، اما ما با داشتن یک بصیرت دینی و آگاهی از امور زندگی باید درصد یأس را به حداقل و امیدواری را به حد اکثر برسانیم تا جایی که حتی از عواملی که باعث یأس می شوند، نتیجه مثبت بگیریم و ادبی از بی ادبان بیاموزیم.

این تحقیق شامل چهار فصل می باشد: فصل اول: شامل کلیات است، و اینکه قصه چیست و چه ویژگی هایی دارد و هدف از ذکر قصه در قرآن چه می باشد و در نهایت تفاوت بین قصه ها در قرآن و عهدین می باشد. فصل دوم: شامل ویژگی های اخلاقی و رفتاری حضرت سلیمان(ع) مانند: ادب و حکمت آن حضرت و همچنین زهد و سلوک آن می باشد. و از دیکر مطالبی که در این فصل گنجانده شده، مباحثی درباره ولادت و وفات حضرت سلیمان(ع) می باشد. فصل سوم: شامل وقایع و حوادث زندگی حضرت سلیمان(ع) مانند: مناظرات آن حضرت با مورچه و سیمرغ و ویژگی های عصر حضرت سلیمان(ع)، حضرت سلیمان و داستان رژه اسبان، حضرت سلیمان(ع) و ساحران بابل، و همچنین مباحثی در مورد بنای بیت المقدس می باشد. فصل چهارم: شامل داستان حضرت سلیمان و ملکه سباء و در نهایت ایمان آوردن ملکه سباء می باشد. دراین فصل این مطالب نیز گنجانده شده: موقعیت جغرافیایی کشور سباء، غایب شدن هدهد، نامه حضرت سلیمان(ع) به ملکه سباء، اندیشه عالی ملکه سباء، عدم تأثیر حضرت سلیمان نسبت به مال، و اعجاز حضرت سلیمان(ع) می باشد.

در این تحقیق بیشتر از کتابهای تفسیری استفاده شده است و شامل سه فصل می باشد که در هر فصل بعد از بیان قصه یوسف که حول محور آیات قرآنی نوشته شده است، به مقایسه داستان یوسف در قرآن و تورات پرداخته شده است که در این مقایسه در مورد اختلاف و اشتراک بین قرآن و تورات بحث شده و در اولین مقایسه به موارد اشتراک و بعد از آن به موارد ذکر شده در قرآن و تورات و بعد به موارد متناقض(مواردی که در هر دو کتاب ذکر شده اما نوع مطالب شان با هم فرق می کند این دو کتاب پرداخته شده است. و در پایان هر قسمت به بحث روایتی در مورد این داستان پرداخته، که از بین این روایات، یک سری روایات وجود دارد که به آنها اسرائیلیات گفته می شود و در اینجا بر اساس آیات قرآنی و کتابهای تفسیری از جمله کتاب جمال انسانیت(تفسیر سوره یوسف)بر آنها خدشه وارد کرده ایم و آنها را رد کرده ایم. و در پایان تحقیق هم نتیجه گیری کلی در مورد، این مقایسه صورت گرفته است.

این تحقیق به بررسی جنگهای صدر اسلام در قرآن پرداخته است که شامل سه بخش می گردد که هر بخش نیز شامل چندین زیر فصل است: که در ابتدا به ذکر مقدمه و اهمیت و هدف و روش و پیشینه آن پرداخته است. بخش اول شامل کلیات است که در فصل اول یک تعریف مختصر لغوی و اصطلاحی از جنگ و دیدگاه اسلام در مورد جنگ بیان گردیده است. در فصل دوم: به مهمترین دستورات و آداب جنگ از نظر اسلام پرداخته شده است، که شامل موارد زیر می شوند: آمادگی رزمی، فرماندهی، دعوت به اسلام پیش از جنگ، عدم شروع جنگ، حرمت قتل زنان و کودکان در جنگ، حرمت جنگ در ماههای حرام، حرمت جنگ در حرم، دعا و نیایش، حرمت تخلف و فرار از جنگ. در فصل سوم روش های اسلام در گسترش فرهنگ دینی ملاحظه می گردند که عبارتند از: تبلیغ، سلم، حسن روابط اجتماعی، رفع هر گونه تبعیض، گذشت و ایثار، هدایت فکری و جنگ. بخش دوم که شامل جنگهای رسول خدا در قرآن است و به بررسی برخی از این جنگها پرداخته می شود. فصل اول پیرامون جنگ بدر است و به بررسی آن و وسوسه های شیطانی در ابتداو نقش منافقان و امدادهای غیبی می پردازیم. فصل دوم از بخش دوم نیز شامل موارد زیر می گردد: سرچشمه وقوع جنگ احد، بررسی علل شکست جنگ احد. در فصل سوم از این بخش نیز به بررسی علل وقوع جنگ احزاب و روحیه مؤمنان و منافقان و اقدامات نظامی و سیاسی پیامبر پرداخته شده است. در فصل چهارم به بررسی برخی دیگر از جنگهای صدر اسلام پرداخته شده است، که عبارتند از: جنگ بنی قریظه، غزوه بنی المصطلق، جنگ خیبر، جنگ موته، فتح مکه، غزوه حنین، جنگ طایف، جنگ تبوک، سریه اسامه بن زید. فصل پنجم به بررسی صلح حدیبیه، ماجرای صلح، پیمان و فلسفه آن پرداخته شده است. در بخش سوم به ذکر پیامدهای جنگهای صدر اسلام پرداخته شده است. از آنجا که نمی توانستیم به ذکر پیامدهای تمامی این جنگها بپردازیم برخی از آنها را گلچین کرده ایم، که عبارتند از: نتایج و پیامدهای جنگ بدر، احد، خیبر، تبوک، سریه اسامه بن زید و صلح حدیبیه.

در این تحقیق از روش کتابخانه ای استفاده شده است و از کتابها و مقالات مختلف استفاده شده است که مشتمل بر ده فصل می باشد که در این ده فصل به طور اجمالی موارد زیر مورد بحث و بررسی قرار گرفته است: فصل اول: در این فصل بررسی واژه مدارا و خشونت و همچنین واژه های هم معنی با مدارا و آثار و پیامد های آن آمده است که یکی از آن پیامدها افزایش طول عمر و رزق و روزی است. فصل دوم: در این فصل به آیات مربوط به مدارا در قرآن پرداخته شده است که چگونه و چطور باید با دیگران رفتار نرم داشته باشیم. فصل سوم: مدارا در روایات می باشد. در این فصل به برگزیده ای از احادیثی که در این مورد آمده پرداخته شده است. فصل چهارم: مدارا در سیره تبلیغی پیامبر(ص) می باشد زیرا آن بزرگوار با برخوردهایی که با دیگران داشتند توانستند حتی بدترین دشمنان را به بهترین دوستان تبدیل کنند و این عالیترین درجه رأفت و مهربانی است. فصل پنجم: مدارا در سیره تبلیغی دیگر انبیاء (علیهم السلام) از جمله حضرت نوح(ع)، حضرت علی(ع) می باشد و به آیاتی که در قرآن خطاب به آنها شده اشاره شده است. فصل ششم: مدارا در جامعه اسلامی است که در این فصل به کاربردهایی که مدارا در جامعه اسلامی دارد و جاهایی که این اصل لازم است اشاره شده است. فصل هفتم: مدارا با پیروان مذاهب دیگر می باشد در این فصل به این مسأله پرداخته شده که همان طور که در میان شیعیان این اصل رعایت می شود باید با پیروان مذاهب دیگر، جدای از اعتقادات آنها نیز با همین روش برخورد کنیم تا وحدت بین ملتهای مسلمان حفظ شود. فصل هشتم: در این فصل به گزیده ای از سخنان گهربار چند تن از علما از جمله حضرت امام(ره) که در این زمینه بحث کرده اند پرداخته شده است. فصل نهم: این فصل مسأله تسامح مدنی در نظام اسلامی و نقد و بررسی این مسأله را بررسی کرده و همچنین چند سؤال در مورد مدارا و خشونت با پاسخ مطرح شده است. فصل دهم: در این فصل به تفاوت میان مدارا و مداهنه پرداخته ایم و اینکه چه جاهایی با دیگران مدارا و چه جاهایی مداهنه و یا عدم مداهنه باید کرد و در نهایت نیز نتیجه گیری آمده است

وحدت امت اسلامی یکی از مهمترین مسایلی است که قرآن کریم و معصومین (علیهم السلام) بدان توجه خاصی داشتند. قرآن کریم در موارد گوناگونی به این مسأله مهم پرداخته است و دعوت کرده است که همگی چنگ در ریسمان الهی بزنند و به این طریق از تفرقه و جدایی منع کرده است. و همچنین علی(ع) و دیگر معصومین(ع) نیز از این نکته مهم غافل نبودند و رمز موفقیت و سعادت جامعه اسلامی را همان وحدت و دوری از تفرقه و اختلاف می دانند. در این تحقیق از روش کتابخانه ای استفاده شد است. این تحقیق شامل چهار فصل می باشد. فصل اول: اهمیت و ضرورت و وحدت اسلامی: در این فصل تلاش شده است که درباره اهمیت وحدت امت اسلامی بحث شود و وجود این وحدت چه تأثیراتی بر امت خواهد داشت و همچنین از نظر اسلام درباره اجتماع بحث شده است. و همچنین نقش ایران در این زمانه چگونه بوده است. فصل دوم: وحدت اسلامی و چگونگی ایجاد آن. در این فصل سعی شده است که مشترکات انسانی، مشترکات ادیان، وحدت مسلمین و مواردی که بر وحدت انسانها تأثیر گذار است مورد بررسی قرار گیرد و همچنین از چگونگی به وجود آمدن این وحدت سخن به میان آمده است. فصل سوم: وحدت از دیدگاه علی(ع) و دیگر معصومین(علیهم السلام) : در این فصل سعی شده که وحدت از دیدگاه معصومین(ع) بحث شود و همچنین روایات و گفته های ایشان تا آنجا که مقدور بوده، آورده شود و همچنین از مشقتهای علی(ع) که برای وحدت امت اسلامی کشیده اند بحث شود. فصل چهارم: تفرقه و تأثیر آن بر انسانها و گروها: در این فصل سعی برآن شده است که در رابطه با تفرقه و عوامل آن و چگونگی ایجاد آن و همچنین تأثیر آن بر افراد و گروها بحث شود. همچنین به اهمیت اینکه همان گونه که وحدت باعث انسجام و قوت می گردد تفرقه باعث از هم پاشیدگی و ضعف و ناتوانی خواهد شد.