جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

یکی از اصول مهم زیستِ متکی بر قرآن کریم و روایات معصومین:، «خدامحوری» است که در آموزه‌های اسلامی بر‌ آن تأکید شده است. بر اساس این اصل، کل نظام هستی از یک هستی محض و یکتا منشعب شده که ضرورت وجود او از ناحیه خود اوست. اگر مبنای زندگی فردی و اجتماعی بر اساس توحیدباوری و تقواپیشگی باشد، بسیاری از مشکلات اجتماعی و خانوادگی از میان برمی‌خیزد؛ به این ترتیب که زندگی فرد تحت مدیریت و ارادۀ خدا قرار می‌گیرد و در نتیجه تمسک به آن در حوزۀ فردی، خود‌فراموشی و خودخواهی از میان می‌رود و خوف از خدا، آرامش درونی، پایداری در مقابل گناه و فهم دین و بینش شریعت، جای آن را می‌گیرد. هم‌چنین در حوزۀ اجتماعی می‌توان کنترل رفتارهای جمعی، تعدیل حُبّ و بغض‌های اجتماعی، مردم‌‌دوستی و مهرورزی و بسط روحیه گذشت در حریم خانواده را از مهم‌ترین آثار اجتماعی آن برشمرد.

تلاوت قرآن از بدو نزول در میان مسلمانان جایگاه ویژه و ممتازی داشته است. قرائت، تلاوت و کیفیت آن در احادیث شیعه و سنی همواره مد نظر پیامبر اکرم، اهل بیت، صحابه و تابعین بوده است. نوشتار حاضر، ابتدا مروری به نحوه استفاده عموم مردم، از کلام خداوند دارد و در ادامه در پی تبیین استفاده مطلوب و مؤثر از قرآن در زندگی می‌باشد. نتیجه این پژوهش، به ما می فهماند که اگر قاری قرآن به مفاهیم، شأن نزول آیات قرآن و تفسیر آیات وحی آگاه باشد، تلاوت او بر شنوندگان تأثیر بیشتری دارد. عالمان و مفسران شیعه و سنی اتفاق نظر دارند که قرائت قرآن با هر نغمه ای جایز نیست، هر چند مورد پسند عامه مردم باشد، ولی اگر در مدار قرائت مطلوب باشد، جایز است. تدبر در آیات الهی و عمل به آیات قرآن از جانب قاری قرآن، تأثیر قرائت را بر همگان بیشتر نموده و تلاوت قرآن نیز با این اوصاف، حتماً بر شنوندگان اثر مطلوب خواهد داشت.

در این نوشتار، نگارنده در جستجوی مفهوم نزول قرآن و چگونگی آن، نخست مفهوم نزول وواژگان حاکی از معنای نزول را در لغت و قرآن بررسی نموده و در ادامه معنا و مفهوم نزول قرآن رااز دیدگاه برخی دانشمندان اسلامی مطرح و ارزیابی کرده است. و آنگاه دیدگاه های گوناگون را در چگونگی نزول قرآن، آغاز بعثت و نزول وحی، چگونگی تلقی وحی، وحیانی بودن الغاظ قرآن و مبادی نزول آن را مورد بررسی قرار داده؛ در ادامه به نقد و بررسی دیدگاه ها در معنای نزول قرآن در ماه رمضان و شب قدر، پرداخته است. در این بخش بیشتر تأکید نگارنده شفاف سازی ودسته بندی مفهوم نزول دفعی و تدریجی از دیدگاه دانشمندان شیعه و اهل سنت بوده و به خاطراهمیت و گستردگی موضوع، آن را در فصلی مستقل مورد ارزیابی قرار داده است، و در پایان با نقد وبررسی دیدگاه منکرین نزول دفعی، مبانی و مبادی برخی از آنان را مورد بررسی و ارزیابی قرارداده و به این نتیجه می رسد که قرآن کریم، در دو مرحله (دفعی و تدریجی) بر قلب شریف رسول خدا(ص) نازل گردیده است. لکن در مرحله اول به نظر می رسد، سوره حمد به صورت ویژه همراه با قرآن عظیم و لقد آتیناک سبعا من المثانی و القرآن الظیم حجر:‎۸۷ نازل گشته است. ومرحله دوم همزمان با آغاز بعثت در ‎۲۷رجب، به صورت تدریجی و در طول ‎۲۳ سال دوران رسالت نازل شد، در این مرحله گویا، گاهی نزول قرآن قطع می شد، اما فترت سه ساله وحی درآغاز بعثت و تطبیق آن بر دعوت سه ساله و پنهانی، با توجه به برخی چالش ها، مورد تأیید نگارنده قرار نگرفته است.

در این پایان نامه میثاق فطرت الله در قرآن ازجنبه های مختلف مورد بررسی قرار گرفته و از این موضوعات بحث شده است: میثاق فطری در نگاه علمای امامیه، بررسی و ارزیابی نظریات علمای امامیه،میثاق فطری از دیدگاه اشاعره و معتزله و عرفا، بررسی میثاق فطری در قرآن، نکته های اساسی در تبیین میثاق فطری در قرآن، میثاق فطری و جایگاه آن از دیدگاه مفسران، تحلیل تربیتی از میثاق فطرت الله، میثاق فطری و متون روایی فریقین.

حروف معانی یکی از مهمترین مباحث علم نحو است و از آن میان حروف جاره به لحاظ معانی مختلفی که در جمله ایفا می کند از اهمیت ویژه ای برخوردار است . از این رو در این اثر با بسط و گسترش معانی حروف جاره و ارائه شواهد کاربردی آن در آیات قرآن مجید سعی شده آن مقدار که در توان این نویسنده بوده از گفته های پیشینیان و از لابه لای کتب تفسیری و لغوی استخراج و در پاره ای از موارد با مقایسه نسخه های متعدد مواردی ذکر شود و سعی بر این بوده که دقیق ترین ترجمه انتخاب شود و در فصل دیگری از این رساله به ساختار حروف جر، نگرشی نوین صورت گرفته است . و ارتباط و معانی که این حروف به افعال می دهد تا حدودی مورد بررسی و پژوهش قرار گرفته است .