جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کانال ارتباطی از طریق پست الکترونیک :
support@alefbalib.com
نام :
*
*
نام خانوادگی :
*
*
پست الکترونیک :
*
*
*
تلفن :
دورنگار :
آدرس :
بخش :
مدیریت کتابخانه
روابط عمومی
پشتیبانی و فنی
نظرات و پیشنهادات /شکایات
پیغام :
*
*
حروف تصویر :
*
*
ارسال
انصراف
از :
{0}
پست الکترونیک :
{1}
تلفن :
{2}
دورنگار :
{3}
Aaddress :
{4}
متن :
{5}
فارسی |
العربیه |
English
ورود
ثبت نام
در تلگرام به ما بپیوندید
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ...
همه موارد
عنوان
موضوع
پدید آور
جستجو در متن
: جستجو در الفبا
در گوگل
...جستجوی هوشمند
صفحه اصلی کتابخانه
پورتال جامع الفبا
مرور منابع
مرور الفبایی منابع
مرور کل منابع
مرور نوع منبع
آثار پر استناد
متون مرجع
مرور موضوعی
مرور نمودار درختی موضوعات
فهرست گزیده موضوعات
کلام اسلامی
امامت
توحید
نبوت
اسماء الهی
انسان شناسی
علم کلام
جبر و اختیار
خداشناسی
عدل الهی
فرق کلامی
معاد
علم نفس
وحی
براهین خدا شناسی
حیات اخروی
صفات الهی
معجزات
مسائل جدید کلامی
عقل و دین
زبان دین
عقل و ایمان
برهان تجربه دینی
علم و دین
تعلیم آموزه های دینی
معرفت شناسی
کثرت گرایی دینی
شرور(مسأله شر)
سایر موضوعات
اخلاق اسلامی
اخلاق دینی
تاریخ اسلام
تعلیم و تربیت
تفسیر قرآن
حدیث
دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات
سیره ائمه اطهار علیهم السلام
شیعه-شناسی
عرفان
فلسفه اسلامی
مرور اشخاص
مرور پدیدآورندگان
مرور اعلام
مرور آثار مرتبط با شخصیت ها
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی
مرور مجلات
مرور الفبایی مجلات
مرور کل مجلات
مرور وضعیت انتشار
مرور درجه علمی
مرور زبان اصلی
مرور محل نشر
مرور دوره انتشار
گالری
عکس
فیلم
صوت
متن
چندرسانه ای
جستجو
جستجوی هوشمند در الفبا
کتابخانه شخصی
مدیریت علاقه مندیها
ارسال اثر
دانشنامه
راهنما
راهنما
مرور
>
مرور کلید واژه ها
>
4. اصطلاحنامه سایر موضوعات
>
اصطلاحنامه فلسفه
مرتب سازی بر اساس
عنوان
نویسنده
جنس منبع
محل
ناشر
تاریخ تغییر
و به صورت
صعودی
نزولی
وتعداد نمایش
5
10
15
20
30
40
50
فرارداده در صفحه باشد
جستجو
خروجی
چاپ نتایج
Mods
Dublin Core
Marc
MarcIran
Pdf
اکسل
انتخاب همه
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
تعداد رکورد ها : 1565
عنوان :
فلسفه تبعیت از حق یا تبعیت از افراد؟
نوع منبع :
پرسش و پاسخ , کتابخانه عمومی
پاسخ تفصیلی:
اصل اشکال شما اشتباه است. کجا فلاسفه گفتند چون آقای ....و .... این مطالب را گفتهاند این مطالب حق است؟ بنده تا بحال چنین چیزی را نشنیدهام و ندیدهام. اگر کسی گفته حتماً اشتباه گفته و اشکالات شما هم بر او تقریباً وارد است. آنچه در زبان بزرگان و اسات
بیشتر ...
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
اصطلاحنامه فلسفه
,
پیروی از دیگران
,
پیروی از حق
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
تبیین معنای خلافت الهی از منظر جلالالدین دوانی و غیاثالدین منصور دشتکی : معرفت اخلاقی
نویسنده:
محسن جاهد، سحر کاوندی
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره),
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
خلافت الهی
,
صفات متقابل
,
کمال علمی و عملی
,
انقیاد ممکنات
,
انسان شناسی Human nature
,
اصطلاحنامه فلسفه
,
علم نفس
کلیدواژههای فرعی :
هدفداری عالم ,
حکمت خالده ,
سعادت ,
تکلیف از نظر کانت ,
اعتراض فرشتگان ,
غایت آدمی ,
امانت الهی ,
اسفار انسان ,
تشبه به اجرام سماوی ,
اشراق علمی ,
لذات عقلی ,
قاعده توسط بین اضداد ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
شاپا (issn):
0
چکیده :
سعادتگرایی متفکران یونان، با ترجمه آثار یونانی به جهان اسلام راه یافت. ارسطو در مباحث اخلاقی خود «ائودایمونیا» را محور مباحثش قرار داد. این واژه در ترجمههای مسلمانان به «سعادت» ترجمه شد و به لحاظ مفهومی تورات مهمی را سپری کرد. متفکران مسلمان بعدها این واژه را با مفهوم «خلافت الهی» پیوند دادند. ازآنجایی که فهم درست و تعیین دقیق معنای «خلافت» در مباحث انسانشناسی و اخلاق اسلامی از اهمیت ویژهای برخوردار است، همواره بین مفسران، فلاسفه و عرفا در فهم و تفسیر خلافت انسان در آیه «إنی جاعل فی الأرض خلیفة» اختلافنظر بوده و بحثهای فراوانی درگرفته است. دوانی، استحقاق آدمی برای دریافت مقام خلافت را در توانایی انسان برای دریافت صفات متقابل دانسته و تحقق آن را منوط به کمال علمی و عملی کرده است. منصور دشتکی دیدگاه وی را نپذیرفته و به تفصیل اندیشه دوانی و استدلالهای او را رد کرده است. وی بر این باور است که خلافت بدینمعناست که آدمی ظلّ خداوند در میان ممکنات گردد. همانطور که آفریدگان مطیع و منقاد حق تعالی هستند، مطیع و منقاد انسان گردند.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 133 تا 124
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
ماده طبیعى در حکمت سینوى
نویسنده:
غلامحسین رحیمى
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره),
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
هیولا
,
انرژی
,
مشاء
,
صورت
,
عالم ماده
,
جسم مادی
,
جرم
,
و دیگر موضوعات مرتبط با کلام
,
اصطلاحنامه فلسفه
,
فلسفه مشاء
کلیدواژههای فرعی :
حرکت جوهری ,
اخوان الصفا ,
فیزیک ,
ترکیب ماده و صورت ,
برهان قوه و فعل ,
جوهر عقلانی ,
امتدادمندی ماده ,
اقسام هیولا ,
ترادف جسم طبیعی و ماده ,
جرمانی بودن ماده ,
برهان فصل و وصل ,
مرتبه وجودی هیولای اولی ,
ابداع وجود هیولای اولی ,
جوهریت هیولی ,
خصوصیات هیولی ,
ماده ثانیه ,
اصول بقای ماده ,
کار فیزیکی ,
ماده در فیزیک جدید ,
قوانین طبیعی در فیزیک جدید ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
مرتضی مطهری
,
محمدتقی مصباح یزدی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
در این مقاله ماده به منزله موضوعى مشترک براى علم و فلسفه، کانون بررسى و تحلیل قرار مى گیرد. در این مسیر، نخست به آراى برخى از فلاسفه و صاحب نظران متقدم و متأخر درباره ماده اشاره، و سپس ماده در مفاهیم ماده اولیه، ماده ثانویه و ماده تجربى و نسبت آنها با یکدیگر تحلیل مى شود. مفهوم ماده در فلسفه اسلامى طى سده هاى متمادى تغییرى نکرده و یافته هاى شگرف علمى در این باره، فیلسوفان مسلمان را متأثر و به روز نساخته است. در نتیجه این تعاریف هیچ گونه ربط و نسبتى با ماده مورد مطالعه علوم تجربى ندارد. در این مقاله نشان داده مى شود که چنانچه از منظر جدیدترى به ماده در فلسفه اسلامى بنگریم، مى توانیم ارتباط مناسبى میان ماده برهانى در فلسفه اسلامى و ماده تجربى در دانش جدید بیابیم.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 121 تا 144
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
دور معى
نویسنده:
حمیدرضا مقیمى اردکانى، محمود فتحعلى
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره),
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
اصل علیت
,
دور
,
توقف معلول بر علت
,
اصطلاحنامه فلسفه
,
دور معی
,
احتیاج علی و معلولی
,
متضایفین
کلیدواژههای فرعی :
تعریف دور ,
علیت حقیقی ,
بداهت استحاله دور ,
رابطه علی مفاهیم ذهنی ,
علیت در اعدام ,
دلایل امکان دور ,
دور قبلی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
محمدتقی مصباح یزدی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
هرگاه بحث محال بودن دور پیش مى آید، مثال هایى مانند دو خشت متکى به هم مطرح مى شوند که در نظر گوینده با اینکه دور هستند، ولى نه تنها محال نیستند، محقق نیز مى باشند. این دسته از مثال ها را به صورت عام دور معى نامیده اند. اگر این مثال ها دورند و محقق نیز هستند، پس آیا دور ممکن نیست؟! اگر چنین باشد، بسیارى از مباحثى که بر محال بودن دور در کلام و فلسفه مبتنى شده اند، همه فرو خواهند ریخت. ما در این مقاله با بررسى سه دسته تعریف از دور (احتیاج، توقف و علیت) و تمایز نهادن میان آنها اشکال دور معى را نسبت به دو دسته تعریف اولْ وارد، و تعریف صحیح دور را با توجه به ملاک محال بودن دور، تعریف به علیت دانسته ایم.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 107 تا 123
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
رابطه شیطان با قوه وهم در حکمت متعالیه
نویسنده:
محمدکاظم فرقانى، جواد رضائى
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره),
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
شیطان (ابلیس)
,
غریزه شهوت
,
غضب
,
قوه واهمه (وهم)
,
اصطلاحنامه فلسفه
,
حکمت متعالیه
,
اصطلاحنامه اخلاق اسلامی
کلیدواژههای فرعی :
انسان شناسی ملاصدرا ,
صورت های نفسانی ,
ضلالت ,
پیروی از هوای نفس ,
معرفت حقیقی ,
جن ,
جهل مرکب ,
جنود عقل و جهل ,
فلسفه وجودی شیطان ,
کمال معرفت انسان ,
رابطه تجرد و معرفت ,
ادراکات شیطان ,
تسلط وهم بر عقل ,
لطافت جسم شیطان ,
سیمیا ,
جهل شیطان ,
نزاع وهم و عقل ,
انواع کثیر انسان ,
عوامل نفوذ شیطان ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
چکیده :
میان قوه وهم و شیطان شباهت هاى بسیارى وجود دارد؛ تا جایى که مى توان وهم را در مملکت وجود انسان که عالم صغیر است به شیطان تشبیه کرد و شیطان را وهم عالم کبیر دانست. لذا شناخت هریک از واهمه و شیطان مى تواند ما را در شناخت دیگرى یارى رساند؛ همان طور که صدرالمتألهین در آثار خود این کار را انجام داده است. نقش وهم در وجود شیطان، نقشى اساسى است و از نظر صدرالمتألهین سقف ادراکات شیطان و نهایت علمى که او مى تواند بدان دست یابد ادراکات وهمى است و او قدرت رسیدن به ادراکات ناب عقلى را ندارد؛ بنابراین شیطان در نهایت جهل مرکب است. از سوى دیگر تنها راه نفوذ شیطان به نفس انسان، قوه وهم است و او براى اضلال انسان راه نفوذ دیگرى ندارد. از این جهات و نیز جهات دیگر، رابطه شیطان و قوه وهم بسیار مستحکم است و هرچه یکى بیشتر شناخته شود، دیگرى نیز بهتر شناخته شده است. این مقاله به دنبال شناخت و تصویر صحیح تر از واهمه و شیطان به وسیله مقایسه آنها و بیان رابطه آنها با یکدیگر است که نتیجه عملى آن انگیزش به سوى طلب معرفت و جلوگیرى از نفوذ شیطان و حرکت به سمت کمال انسانى است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 59 تا 79
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
محدوده و قلمرو معرفت در نظام معرفت شناسى حکمت متعالیه و فیلسوفان دکارتى
نویسنده:
قاسم کاکائى، حسن رهبر
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی قدسسره,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
حکمت متعالیه
,
فیلسوفان دکارتی
,
محدودیت منابع معرفت
,
متعلق معرفت
,
حد معرفت
,
اصطلاحنامه فلسفه
,
حکمت متعالیه
کلیدواژههای فرعی :
صدق ,
اصالت ماهیت ,
شهود عرفانی ,
کشف و شهود ,
فیض الهی ,
فاهمه ,
ادراک حسی (معرفت شناسی) ,
خداوند ,
الهام ,
حدود عقل ,
ادراک حسی ,
فیلسوفان صدرایی ,
وضوح و تمایز ,
گواهی (معرفت شناسی) ,
حافظه (معرفت شناسی) ,
مراتب عقل ,
معرفتشناسی (اپیستمولوژی) ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
چکیده :
یکى از مباحث مهم در معرفت شناسى معاصر، بحث درباره قلمرو و محدوده معرفت است که پرسش هایى را از این دست برمى انگیزد: حوزه شناخت انسان تا کجاست؟ آیا انسان به حقیقت دست مى یابد یا نه؟ آیا امورى هستند که خارج از محدوده شناخت انسان باشند؟ آیا انسان قادر است به همه حقایق علم یابد؟ نویسندگان این مقاله کوشیده اند بر پایه مبانى معرفت شناختى فیلسوفان صدرایى و فیلسوفان دکارتى، به منزله دو گروه مهم و تأثیرگذار در تاریخ فلسفه و با نگاهى مقایسه اى، به تحلیل این مبحث از معرفت شناسى معاصر بپردازند و وجوه افتراق و اشتراک این دو گروه را کانون بحث و بررسى قرار دهند. محدودیت هر یک از منابع معرفت را مى توان از نکات اشتراک آنها برشمرد و تفاوت دیدگاه آنان درباره متعلق معرفت را مى توان از برجسته ترین تفاوت هاى ایشان ارزیابى کرد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 77 تا 100
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بررسى فرایند استکمال نفس از دیدگاه ملاصدرا
نویسنده:
علیرضا اسعدى
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره),
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
استکمال نفس
,
علم النفس ملاصدرا
,
استکمال علمی
,
اصطلاحنامه فلسفه
,
علم نفس
کلیدواژههای فرعی :
نفس آدمی ,
اتصال نفس به عقل فعال ,
سعادت و شقاوت ,
اتحاد عاقل و معقول ,
حرکت اشتدادی نفس ,
حرکت مجردات ,
اشتداد جوهری ,
سعادت عظمی ,
جسمانیت الحدوث و روحانیت البقاء (فلسفه) ,
غایت عقل نظری ,
سعادت قوای نفس ,
سعادت در حکمت متعالیه ,
نسبت تصورات عقلی به نفس ,
قیام صدوری صور نفسانی ,
اندماک نفوس جزئی در عقل فعال ,
تجرد نفس (فلسفه) ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
استکمال نفس از دیدگاه دین و فلسفه امرى پذیرفته شده است. آنچه در این میان بحث انگیز است، چگونگى استکمال نفس مجرد است. در فلسفه، علم و عمل را از عوامل استکمال نفس مى شمارند؛ اما پرسش این است که این دو چگونه به استکمال نفس مى انجامند. افزون بر این آیا استکمال نفس پس از مرگ نیز ادامه مى یابد؟ و اگر آرى چگونه؟ این مقاله در پى تبیین فرایند استکمال نفس از دیدگاه ملّاصدرا و پاسخ به پرسش هاى پیش گفته است. در این مقاله براى پاسخ به این پرسش ها ربط و نسبت صور معقول با نفس و نیز کیفیت ارتباط نفس با عقل فعال بررسى شده است. ملّاصدرا در نحوه استکمال نفوس پس از مرگ، چگونگى استکمال اقسام نفوس را بررسى کرده است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 91 تا 113
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
مقایسه نظریه مثال افلاطونى و نظریه وجود جمعى از دیدگاه صدرالمتألهین
نویسنده:
احمد غفارى قرهباغ، احمد واعظى
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره),
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
اختلاف تشکیکی
,
عالم مثال ها
,
فرد
,
عالم ماده
,
وجود جمعی اشیاء
,
اصطلاحنامه فلسفه
کلیدواژههای فرعی :
اختلاف تشکیکی ,
اصالت وجود ,
حمل شایع صناعی (منطق) ,
وجود مطلق ,
تشکیک در ماهیت ,
حمل حقیقت و رقیقت ,
حمل اولی ذاتی (منطق) ,
وجود مقید ,
مطلق و مقید ,
جهان شناسی فلسفی ,
بساطت وجودی ,
وجود خاص ماهیت ,
جسم الهی ,
نقد ابن سینا بر مثل ,
مراتب ماهوی نوع ,
نحوه علیت مثل ,
رابطه مثل با خداوند ,
فرد عقلی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
توجه به ارتباط بین عالم هاى وجودى و چگونگى این ارتباط، ازجمله الزامات یک فلسفه نظام مند است. نظریه مُثُل افلاطون، صرفا متمرکز بر یافتن «فرد» عقلى براى انواع جسمانى است. فارغ از چالش تشکیک در ماهیت، این نظریه در تبیین افراد مثالى و یا فرد الهى براى انواع جسمانى، ناتوان است؛ لیکن با شکوفایى فلسفه اسلامى در حکمت متعالیه و پردازش نظریه اصالت و تشکیک وجود، تبیین دقیق ترى به نام نظریه وجود جمعى ارائه شده است که تناظر و تطابق همه عوالم را به ارمغان مى آورد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 63 تا 84
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
هرمنوتیک سهروردى
نویسنده:
فاطمه اصغرى، طاهره کمالى زاده
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی قدسسره,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
سهروردی
,
تأویل
,
روایت
,
اصطلاحنامه فلسفه
,
هرمنوتیک (فلسفه)
کلیدواژههای فرعی :
نظام هستی ,
مکاشفه ,
حکمت اشراق ,
نفس ناطقه ,
انوار مدبر ,
جبرئیل ,
عقل شهودی ,
نظر ,
رویت خدا ,
نظام نور و ظلمت ,
معرفت حقیقت ,
هرمس ,
ادراک خیالی ,
عالم خیال ,
پیامبر ,
قوای باطنی نفس ,
اخوان تجرید ,
چیستی وحی (کلام) ,
چکیده :
حکماى مسلمان در سلوک معرفتى خود، همواره به دنبال حقایقى بوده اند که هرگونه شک و شبهه اى از آن زدوده شده باشد. در این مسیر، سرچشمه وحیانى کلام الهى و کلام اولیاى الهى راه گشا و مددرسان ایشان است. در این میان شیخ شهاب الدین سهروردى نخستین حکیم مسلمان است که با استشهاد و استناد به آیات و روایات، دیدگاه هاى خود را در مسیر نیل به حقیقت اعلا قرار داده است. در این مقاله دیدگاه ویژه هرمنوتیکى سهروردى، که در حکمت اسلامى با عنوان تأویل از آن یاد مى شود، مورد تحلیل قرار گرفته است. سهروردى با اتکا به نظریه خیال در حوزه معرفت شناسى و جهان شناسى خود، فرایند تأویل را براى درک و شهود حقایق باطنى ضرورى مى داند و با ذومراتب دانستن این فرایند مشکل نظریه تأویل به رأى را با واحد بودن حقیقت، دفع مى کند.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 125 تا 149
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بررسى تطبیقى ـ انتقادى اتحاد نفس با عقل فعال در فلسفه اسلامى
نویسنده:
مهدى عبداللهی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره),
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
عقل فعال
,
نفس آدمی
,
اتصال نفس به عقل فعال
,
استکمال نفس
,
عقل مستفاد
,
اصطلاحنامه فلسفه
,
علم نفس
کلیدواژههای فرعی :
عالم عقول ,
عقل منفعل ,
کمال نهایی نفس ,
علم النفس ملاصدرا ,
افاضه صور علمی ,
استحاله اتحاد دو موجود ,
وحدت علت فاعلی و غایی انسان ,
وجود فی نفسه عقل فعال ,
وجود فی انفسنای عقل فعال ,
امتناع تبدل انواع ,
حدوث عقل فعال ,
تعدد عقل فعال ,
اتحاد مجردات ,
عامل کثرت افراد نوع ,
تبدل ذاتی نفس به عقل فعال ,
عامل کثرت انواع ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
عقل فعال افزون بر اینکه علت فاعلى و مدبر جهان مادى است، به منزله مخزن صورت هاى عقلى، آنها را به نفس انسانى افاضه مى کند. فیلسوفان مشائى و اشراقى به پیروى از ابن سینا با نفى اتحاد نفس با عقل فعال معتقد بودند دریافت صورت هاى عقلى، تنها با ارتباط نفس با عقل فعال حاصل مى شود. با این حال صدرالمتألهین در دو مسئله از اتحاد نفس با عقل فعال دفاع کرده، اشکالات ابن سینا را پاسخ مى دهد. نگارنده نخست با کمک گرفتن از سخنان صدرالمتألهین اشکالات فیلسوفان پیشین بر اتحاد نفس با عقل فعال را پاسخ گفته و سپس دیدگاه وى را تبیین کرده است. نگارنده بر دیدگاه صدرالمتألهین در موضع نخست، یعنى اتحاد نفس با عقل فعال در ادراک عقلى انتقاد دارد و ادعاى اتحاد نفس با عقل فعال از ابتداى پیدایش ادراک عقلى را ناتمام مى داند. نفس تنها پس از طى مراتب اشتداد جوهرى به اتحاد با عقل فعال دست مى یابد که همان موضع دوم مدعاى صدرالمتألهین است. مقصود از این اتحاد نیز، استکمال ذاتى نفس و تبدل آن به عقل است. به اعتقاد نگارنده در اینجا نیز پرسشى مهم پیشاروى صدرالمتألهین است که اگر چند نفر از انسان ها به مرتبه اتحاد با عقل فعال دست یافتند، آیا باید معتقد به کثرت عددى عقل فعال باشیم؛ درحالى که صدرالمتألهین معتقد است که «هر عقلى نوع منحصر به فرد است» نگارنده این قاعده را نیز داراى اشکال مى داند.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 59 تا 80
مشخصات اثر
ثبت نظر
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
تعداد رکورد ها : 1565
×
درخواست مدرک
کاربر گرامی : برای در خواست مدرک ابتدا باید وارد سایت شوید
چنانچه قبلا عضو سایت شدهاید
ورود به سایت
در غیر اینصورت
عضویت در سایت
را انتخاب نمایید
ورود به سایت
عضویت در سایت
×
ارسال نظر
نوع
توضیحات
آدرس پست الکترونیکی
کد امنیتی
*
*
با موفقیت به ثبت رسید