جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 860
بررسی انتقادی دیدگاه هاسپرز مبنی بر بدیل‌انگاری تئوری فرگشتی داروین نسبت به برهان نظم
نویسنده:
حمیدرضا شاکرین
نوع منبع :
نمایه مقاله
کلیدواژه‌های اصلی :
چکیده :
جان هاسپرز، فیلسوف معاصر آمریکایی، از ناقدان بارز براهین اثبات وجود خدا، به‌ویژه برهان نظم است. وی بر آن است که نظریه فرگشتی داروین رقیب و بدیلی نیرومند برای خداباوری به حساب می‌آید و با وجود آن دیگر نیازی به فرضیه آفرینش و سامانگری الهی نیست. تحقیق پیش رو بر آن است تا دیدگاه او در این زمینه را به روش عقلی ـ تحلیلی بررسی کرده و در بوته سنجش گذارد. نتیجه تحقیق این است که نظریه فرگشتی با اشکالاتی، به‌ویژه از منظر فلسفه علم روبه‌رو است. افزون بر آن نظریه مزبور بر فرض صحت، کاملا با برهان‌های خداشناختی از جمله برهان نظم و غایتمندی تلائم و سازگاری داشته، تبیینی طبیعی و فروپایه از زیستمندان است و در طول تبیین فراپایه و توحیدی قرار دارد، نه در عرض آن.
صفحات :
از صفحه 1 تا 1
معیار و مصداق برهان صدیقین از نظر استاد جوادی آملی
نویسنده:
عسکری سلیمانی امیری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
کلیدواژه‌های اصلی :
چکیده :
وجود خدا یکی از ژرف‌ترین دغدغه‌های بشری است و بر آن براهین متقنی اقامه شده است. اما برهان‌ها عموماً بر وجود خلق مبتنی بوده است. این دسته از براهین با آن‌که وجود واجب و خدای متعال را الزامی می‌کنند، با نظر به برخی از اصول عقلی، مانند «قاعدة ذوات الاسباب» و «قاعدة مالاسبب»، محدودیت‌هایی در خود دارند. از این رو، فیلسوفان اسلامی در صدد براهینی برآمده‌اند که این محدودیت‌ها را نداشته و بر آن، برهان صدّیقین نام نهاده‌اند. اولین تقریر از ابن‌سینا است و دومین تقریر آن را ملاصدرا طرح کرده است. پس از ملاصدرا تابعان حکمت متعالیه تقریرهای دیگری به دست داده‌اند. در بررسی این امر که آیا این براهین تنگناهای برهان‌های خلقی را ندارند، به معیاری نیاز است که با آن بتوان این برهان‌ها را سنجید؛ معیار استخراج‌شده از بیانات فیلسوفان این است که باید برهان «از خدا به خدا» و سیر علمی، «من الله الی الله» و به تعبیر ملاصدرا راه و مقصد یکی باشد. بر این اساس، از نظر استاد جوادی آملی تنها برهانی که به‌حق معیار صدّیقین و راه و مقصد در آن یکی است، برهان علامه طباطبایی در «تعلیقات بر اسفار» و در کتاب قیّم «اصول فلسفه و روش رئالیسم» است؛ اما برهان ابن‌سینا و ملاصدرا واجد چنین خصوصیتی نیستند. نتیجة برهان علامه هم وحدت اطلاقی واجب را اثبات می‌کند و هم بر هیچ مسئلۀ نظری در فلسفه مبتنی نیست.
صفحات :
از صفحه 43 تا 61
مقایسه تحولات «برهان حدوث و قدم» در کلام متقدم امامیه و اشاعره
نویسنده:
حمید عطائی نظری
نوع منبع :
مطالعه تطبیقی , نمایه مقاله
کلیدواژه‌های اصلی :
چکیده :
برهان حدوث و قدم در کلام اسلامی همواره یکی از استدلال‌های اصلی و مهم برای اثبات وجود خداوند بوده است. در نوشتار حاضر با استفاده از روش مطالعۀ تاریخی ـ تطبیقی تحوّلات حادث شده در نحوۀ تقریر برهان حدوث و قدم در کلام متقدّم امامیه و کلام اشاعره بررسی و مقایسه شده است. این پژوهش نشان می‌دهد که استدلال های متکلّمان امامی و اشعری برای اثبات حدوث عالم در قرن چهارم و پنجم هجری شاهد چند تحوّل اساسی بوده است. به همین نحو در باب اثبات ضرورت نیازمندی حادث به مُحدِث و علّت نیز دیدگاه های گوناگونی از سوی این متکلّمان ارائه شده است. درحالی‌که برخی از آنان این ضرورت را بدیهی می‌دانستند، برخی دیگر آن را غیر بدیهی قلمداد کرده، برای اثبات آن استدلالی از نوع قیاس غائب به شاهد ارائه کرده‌اند. در این زمینه، استفادۀ متکلّمان اشعری از انواع مختلف «برهان تخصیص» برای اثبات نیازمندی حادث به مُحدِث و عدم استناد متکلّمان امامی به این برهان تفاوتی شایان توجه به‌شمار می‌آید.
صفحات :
از صفحه 2 تا 2
بررسی تقریرهای مهم برهان اخلاقی نظری بر وجود خدا با رویکرد عینیّت ارزش‌های اخلاقی
نویسنده:
علیرضا مصدقی حقیقی، افلاطون صادقی، محمد حسین مهدوی نژاد، اسماعیل زارعی حاجی ‏آبادی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
براهین اخلاقی اثبات وجود خدا که از یک رشته مقدّمات با محتوای تجربه و اندیشه اخلاقی صورت یافته‌اند، به برهان اخلاقی عملی و نظری تفکیک می‌یابند. برخی همچون کانت با استناد به اینکه اخلاق اساساً تعهّدی عقلانی است، بر ضرورت وجود قاعده اخلاقی در جهان هستی تأکید ورزیده، مدّعی‌اند فرد به دلیل عمل به ارزش‌های اخلاقی، ناگزیر به پذیرش وجود خداوند است. منتقدان معتقدند این‌گونه برهان از اثبات وجود خارجی خداوند ناتوان است؛ ازاین‌رو، برخی دیگر با تکیه بر وجود عینی ارزش‌های اخلاقی، به ارائه برهانی نظری بر وجود خدا پرداخته‌اند که مقبولیّت بیشتری یافته است. مدّعا این است که رفتارهای اخلاقی انسان‌ها در ادوار مختلف، مبتنی بر وجود مجموعه‌ای از ارزش‌های اخلاقی عامّ، جهان‌شمول و آفاقی است که صرفاً با در نظر گرفتن خدایی یگانه قابل تبیین است. بعضی دیگر نیز اساساً بر سرشت دینی الزام و انگیزش اخلاقی توجه نموده، بر این باورند که جز خداوند و اوامر او، هیچ نیرویی نمی‌تواند فاعل اخلاقی را به سوی انجام افعال اخلاقی ترغیب نماید. در مقاله حاضر، تقریرهای گوناگون برهان اخلاقی نظری مبتنی بر عینیّت ارزش‌های اخلاقی بررسی و نقد می‌گردد. در ارزیابی کلّی نتیجه گرفته می‌شود هرچند این‌گونه برهان از حیث سازگاری درونی و بیرونی دارای نقاط ضعف است، در تکمیل استدلال‌های خداگرایانه حایز اهمیت است.
صفحات :
از صفحه 143 تا 181
برهان آنسلم در اثبات خدا (بررسی تطبیقی)
نویسنده:
نصرالله میمنه جهرمی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , کتابخانه عمومی , مطالعه تطبیقی
وضعیت نشر :
‫قم : ‫مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی، معاونت پژوهش حوزه های علمیه ,
چکیده :
---
نفحات القرآن المجلد 3
نویسنده:
ناصر مكارم شيرازي؛ محققان: محمدرضا آشتیانی، محمدجعفر امامی، عبدالرسول حسنی، محمد اسدی، حسین طوسی، شمس الدین روحانی، محمد محمدی اشتهاردی
نوع منبع :
کتاب
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: مدرسة الامام علی بن ابی طالب علیه السلام,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
نفحات الرحمن، تأليف آيت‌الله مكارم شيرازى و گروهى از محققان، شيوه‌اى جديد در تفسير موضوعى قرآن كريم است. در ابتداى هر جلد از كتاب اسامى محققينى كه در تدوين آن جلد مشاركت داشته‌اند ذكر شده است كه عبارتند از: محمدرضا آشتيانى، محمدجعفر امامى، عبدالرسول حسنى، محمد اسدى، حسين طوسى، سيد شمس‌الدين روحانى و محمد محمدى اشتهاردى. كتاب، مشتمل بر 10 جلد است. در هر جلد از كتاب موضوعاتى ذكر و بدين ترتيب مورد مطالعه قرار گرفته است: ابتدا مقدمه‌اى درباره آن موضوع ذكر شده است، سپس آيات مربوط به آن موضوع يك‌جا آورده شده است، پس از آن مفردات آيات شرح شده و در ادامه تفسير آيات، توضيحات و پاسخ به پرسش‌هاى مطرح، ديده مى‌شود. در انتهاى مباحث نيز سعى شده نتيجه بحث بيان شود. در مقدمه كتاب مطالبى درباره انواع تفسير، تعريف، تاريخ و اسلوب تفسير موضوعى قرآن كريم ارائه شده است. تفسير مفردات قرآن، تفسير ترتيبى، تفسير موضوعى، تفسير ارتباطى و تفسير عام از انواع تفسير است كه در مقدمه كتاب معرفى شده‌اند. اگرچه نام «تفسير موضوعى» فراوان بر زبان علماء گذشته جارى بوده است، اما جز در مقاطع محدود و حول موضوعات خاصى متداول نبوده است. شيوه صحيح در تفسير موضوعى دو گونه است: 1.
برهان تمانع؛ برهانی استوار در راستای توحید خالقی و ربوبی
نویسنده:
محمد ایزدی تبار
نوع منبع :
نمایه مقاله
چکیده :
یکی از وجوه عقلی متعدد که اندیشمندان اسلامی در راه اثبات توحید از آن بهره برده­اند برهان تمانع است. برهانی که با الهام از آیات شریفه قرآن به ویژه آیه شریفه >لَوْ کَانَ فِیهِمَا آلِهَةٌ إِلَّا اللَّهُ لَفَسَدَتَا< مطرح شده و با تقریرهای گوناگونی ارائه شده‌است. در این نوشتار پیشینه، حوزه کاربرد، مبانی و تقریرهای مختلف برهان و اشکالات مطرح شده بر این تقریرها بررسی شده و توحید در خالقیت و ربوبیت اعم از ربوبیت تکوینی و تشریعی با آن اثیات می­شود. بر این نکته تأکید شده که برهان تمانع به صورت اختلاف و ناسازگاری آلهه متعدده اختصاص نداشته، فرض توافق آلهه متعدده در خلق و تدبیر را نیز شامل می­شود از‌این رو برهان را بر اساس تعدد ‌قدرت‌ها و تعدد اراده‌های متوافق و تمانع اراده‌ها تبیین نموده‌ایم. تالی فاسدهای منتج از این برهان که به خاطر پرهیز از این لوازم فاسده توحید اثبات می‌شود، در برخی از تقریرها عدم تکون عالم و در برخی از تقریرها بی‌نظمی و ناهماهنگی بین موجودات عالم است. در بخش پایانی مقاله نگاهی مختصر به آیه لو کان فیهما آلهة الا الله لفسدتا و آیات مشابه آن که منشأ قرآنی برهان تمانع است انداخته شده‌است و از نظریه برهانی بودن استدلال مستفاد از آیات دفاع شده‌است.
صفحات :
از صفحه 57 تا 95
برهان هدایت و رابطه آن با برهان نظم و فطرت
نویسنده:
احمد شجاعی
نوع منبع :
نمایه مقاله
کلیدواژه‌های اصلی :
چکیده :
یکی از براهینی که برای اثبات وجود خداوند و ربویت او اقامه شده، برهان هدایت است. غالب دانشمندان اسلامی پدیده هدایت‌یابی موجودات را هدایت یابی ساختاری و نظام یافته تلقی کرده و آن را در قالب برهان نظم، برهان فطرت و مانند آن مطرح کرده‌اند؛ لکن برخی دیگر از اندیشمندان با استناد به پاره‌ای از آیات قرآن کریم، هادی بودن خداوند را مستقل از خالقیت او و جدا از پدیده فطرت تلقی کرده و اصرار بر تمایز برهان هدایت از برهان فطرت و نظم دارند. در مقاله حاضر با الهام از آیات قرآن کریم، به تبیین و تقریرهای مختلف برهان هدایت پرداخته و رابطه آن با براهین همگون، از قبیل برهان نظم و فطرت مورد کاوش قرار گرفته و مواردی از هدایت یابی موجودات و کارهای شگفت‌آوری که از مظاهر هدایت الهی شمرده شده مطرح خواهد شد.
صفحات :
از صفحه 9 تا 24
معاد ربانی: اثبات معاد روحانی و جسمانی از نظر قرآن و برهان و عرفان
نویسنده:
نويسنده:محمدرضا ربانی
نوع منبع :
کتابشناسی(نمایه کتاب) , کتابخانه عمومی
وضعیت نشر :
تهران - تهران: محمدرضا ربانی,
مبانی و تطورات برهان صدیقین
نویسنده:
نويسنده:حمید پارسانیا
نوع منبع :
کتابشناسی(نمایه کتاب) , کتابخانه عمومی
وضعیت نشر :
تهران - تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی,
کلیدواژه‌های اصلی :
چکیده :
موضوع این کتاب، شرح مبانی «برهان صدیقین» و نقد و تحلیل آن است. در نوشتار حاضر، به تشریح مبانی و تطورات «برهان صدیقین» پرداخته شده و این برهان نقد گردیده است. عناوین برخی مباحث مندرج در کتاب، عبارتند از: دورة تکوین از فارابی تا بوعلی؛ دورة نقد و تحول: از قرن پنجم تا دهم؛ شیوة عرفانی در شناخت حق؛ دورة بلوغ و کمال؛ دفاع صدرالمتألهین از اصل برهان سینوی، خطوط مفهوم و مصداق در برهان؛ اشکالات پنجگانة گونیلون بر برهان آنسلم؛ و تداوم حیات برهان صدیقین در اندیشة معاصر غرب.
  • تعداد رکورد ها : 860