آثار مرتبط با شخصیت ها | کتابخانه مجازی الفبا

عنوان :

رأي الجاحظ في معاوية والامويين

نویسنده:

عنی بنشرها و صححها وکتب هوامشها وترجم المؤلفها: السید عزت العطار الحسینی

نوع منبع :

کتاب , آثار مخطوط(خطی) و طبع قدیم

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

مشخصات اثر

عنوان :

مطاعنُ الجاحظِ في معاويةَ بن أبي سفيانَ في رسالةِ النّابتةِ "دراسةٌ وتحقّقٌ في قضيةِ مقتلِ حُجرِ بنِ عَديِّ"

نویسنده:

سالم خليل الأقطش

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

مشخصات اثر

عنوان :

خلاصه‌ای از زندگی جاحظ

نوع منبع :

پرسش و پاسخ , مدخل اعلام(دانشنامه اعلام)

مشخصات اثر

عنوان :

مناظره دو عالم اهل سنت اسکافی و جاحظ پیرامون برتری علی (ع)

نویسنده:

طيبيبان، حسين

نوع منبع :

کتابشناسی(نمایه کتاب) , ترجمه اثر

کلیدواژه‌های اصلی :

شرح نهج البلاغه: ابن ابی الحدید

چکیده :

مجموعة حاضر ترجمة قسمت هايي از كتاب «عثمانيه» و ردّ آن یعنی «نقض العثمانيّه» است كه به ترتيب تأليف جاحظ و اسكافي دو تن از علماي اهل سنت پيرامون برتري امير مؤمنان ـ عليه السلام ـ بر خليفة اول به نگارش در آمده اند. ابن ابي الحديد اين مجموعه را در شرح خطبة قاصعه ذكر كرده است.

مشخصات اثر

عنوان :

رسالة القیان

نویسنده:

ابی عثمان عمرو بن بحر الجاحظ، نصرالله پورجوادی

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

مشخصات اثر

عنوان :

نقش ابوجعفر اسکافی (د240ق) در دفاع از حریم علوی

نویسنده:

هما محب علیان, شهربانو دلبری, اردشیر اسد بیگی, مصطفی گوهری فخرآباد

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

کلیدواژه‌های اصلی :

شیعه عثمانیه , معتزله (اهل سنت) , معتزله بغداد , افضلیت امام علی(ع) , افضلیت علی(ع) بر اصحاب , افضلیت علی ( ع ) بر ابوبکر , افضلیت امام علی(ع) بر خلفاء راشدین , افضلیت امام علی(ع) بر شیخین , عثمانیه , افضلیت امام علی(ع) , افضلیت امام علی(ع) بر ابوبکر , افضلیت امام علی(ع) بر اصحاب , افضلیت امام علی(ع) بر خلفاء راشدین , فرقه عثمانیه

چکیده :

مشروعیت خلافت امام علی (ع) و جایگاه ایشان در میان خلفای راشدین از حیث افضلیّت به موضوعی کاملا مسئله برانگیز در قرن سوم میان علمای سنی تبدیل شده بود و دیدگاه‌های متعارضی نسبت به آن ابراز می‌شد. یکی از کسانی که موضعی کاملا مثبت و موافق عقیده شیعه اتخاذ کرد، ابوجعفر اسکافی (د 240ق)، عالم معتزلی بغدادی، بود. وی به مانند اکثر معتزله بغداد امام علی (ع) را در جایگاهی برتر از سه خلیفه پیشین نشاند و جنگ‌های داخلی امام را ناقض مشروعیت خلافت ایشان ندانست. در کنار آن در مقابل ناصبیان اعم از مرجئه، عثمانیه، محدّثان بغدادی و حتی شماری از معتزله استوارترین دفاع‌ها را از ساحت امیرالمومنین علی (ع) نمود. در این پژوهش دیدگاه‌های اسکافی بر اساس دو کتاب باقیمانده وی، المعیار و الموازنه و نقض العثمانیه جاحظ مورد بررسی قرار گرفت. یافته‌های این پژوهش بیانگر آنست که آثار اسکافی نقش موثری در زدودن تبلیغات منفی علیه امام داشت و به معیار و راهنمایی برای اهل سنت جهت شناخت درست امیرالمومنین علی (ع) تبدیل شد.

صفحات :

از صفحه 253 تا 273

مشخصات اثر

عنوان :

درباره کتاب العثمانيه جاحظ و رديه های آن

نویسنده:

حسن انصاری

نوع منبع :

مقاله , مدخل آثار(دانشنامه آثار)

منابع دیجیتالی :

متن

وضعیت نشر :

کاتبان,

فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :

سید مرتضی‏: علی بن حسین بن موسی

چکیده :

درباره کتاب العثمانيه جاحظ و رديه های آن قبلا نوشتيم که عثمانيه جاحظ را شماری از معاصران و متأخران او از شیعه و معتزله مورد نقد و نقض قرار دادند. با اين وصف متأسفانه عمده اين رديه ها از ميان رفته است. می توان گفت مهمترين مسائل بحث امامت در تشيع بعد از عصر جاحظ به نحوی پاسخ به کتاب عثمانيه بوده و بنابراين ادبيات رديه نويسی اماميه حامل مهمترين انديشه های آنان در بحث امامت بوده است. از ميان رفتن اين رديه ها خسران عظيمی است برای تاريخ پژوهان و عالمان شيعی، با اين وصف بايد گفت کتاب الشافي شريف مرتضی در بخش هایی از کتاب در حقيقت بيش از آنکه پاسخ به بخش امامت کتاب المغني باشد پاسخی است به دعاوی عثمانيه در کتاب جاحظ. البته قسمتی از مباحث شريف مرتضی رديه بر استدلالات معتزليان غير شيعی در زمينه امامت است اما با مقايسه کتاب العثمانيه جاحظ با المغني (قسمت امامت) معلوم می شود که جاحظ یکی از منابع اصلی الهام قاضي عبدالجبار و برخی از اسلاف معتزلی او در رد بر مباحث امامت و نص بوده است. بنابراین شريف مرتضی حافظ بخشی از ميراث شيعی و رديه های آنان بر کتاب عثمانيه است. با وجود آرای ابتکاری در بحث امامت می دانيم که شريف مرتضی در الشافي بر نوشته های اسلاف متکلم شيعی خود هم تکيه بسيار داشته، از شيخ مفيد تا نوبختی ها و ابن قبه و حتی ابوعيسی ورّاق (که خود ردیه ای بر عثمانيه داشته است). الشافي شريف مرتضی بنياد تفکر اماميه را در بحث امامت بازتاب می دهد و حامل مهمترين بحث ها و مبانی اماميه در زمينه بحث امامت و نص و عصمت است.

مشخصات اثر