آثار مرتبط با شخصیت ها | کتابخانه مجازی الفبا

آیا قرآن کریم احکام الهی را به روش خاصی بیان فرموده و اگر چنین است این روش ها کدامند ؟ فرضیه پژوهش آن است که قرآن کریم فقط به تبیین مسائل اکتفا ننموده بلکه به منظور رسیدن به هدف والای خود که همان هدایت بشر است در بیان مطالب ، روش های خاصی به کار برده است. مجموعه حاضراز دو بخش کلیات و روش ها تشکیل گردیده است . بخش اول در سهفصل جهتورود به مبحث اصلی طراحی شده :فصل اول به سه ویژگی جامعیت ، جاودانگی و جهان شمولی قرآن کریم تحت عنوان قلمرو دین پرداخته است. فصل دوم سه ویژگی دیگر یعنی چند لایه ای ، چند بعدی و چند وجهی بودن قرآن را با عنوان زبان قرآن مطرح نموده . فصل سوم مباحثی درباره احکام درقرآن ، از قبیل انواع ، تعداد و زمان نزول این آیات مورد بررسی قرار گرفته است . بخش دوم به .....

روایات تفسیری ائمّ? اطهار? میراثی عظیم و گنجینه‌ای پر بها از آن بزرگواران در تفسیر آیات کریم? قرآنی است. کمتر مفسّر شیعه‌ای را می‌توان یافت که خود را بی نیاز از این مجموع? ارزشمند بداند. برای کشف نظریّ? تفسیری اهل بیت مراجعه به این روایات اجتناب ناپذیر است. امّا رجوع به این مجموعه، با چالش‌هایی همراه می‌باشد که از مهم‌ترین آنها می‌توان به وجود راویان ضعیف در اسانید روایات و دیگر، آسیب‌هایی که در متن این روایات از قبیل وجود احتمالی مفاهیم غالیانه در آن، اشاره کرد.جابربن یزید جعفی یکی از سرآمدان اصحاب امام باقر و امام صادق?، روایات تفسیری فراوانی را از وجود مبارک این دو امام بزرگوار نقل نموده است. گرچه دانشمند رجالی‌ای همچون نجاشی، شخصیّت روایی او را به چالش می‌کشاند، امّا سایر دانشیان، رویکرد مثبتی به وی داشته‌اند. از این رو اثبات وثاقت او کار دشواری نیست. مهم‌ترین اشکال در پذیرش روایات تفسیری جابر، وجود راویانی است که میراث حدیثی او را گزارش کرده‌اند. از جمل? این افراد می‌توان از عَمْرِوبْنِ شِمْر، مُفَضَّلِ‌بْنِ صالِح و مُنَخَّلِ‌بْنِ جَمیل نام برد. این سه تن از نگاه عمد? عالمان رجالی مورد تضعیف قرار گرفته‌اند. از این رو ارتباط ما با روایات تفسیری جابر به واسط? وجود این راویان ضعیف که پل ارتباطی ما با روایات او هستند با مشکل رو به رو می‌شود. صرف نظر از وجود این سه راوی، وجود راویان مجهول و طرق مشتمل بر رفع و ارسال در زنجیر? اسانید روایات وی، پذیرش روایات جابر را با مشکل جدّی مواجه کرده است.در این پژوهش ضمن گزینش روایات تفسیری جابر که از سه راوی پیش‌گفته نقل شده و گونه‌شناسی و بیان آموزه‌های آن، به بررسی شخصیّت روایی جابر و سه راوی عمد? آثارش می‌پردازیم، تا ببینیم تضعیفات صورت گرفته تا چه میزان با واقعیّت مطابقت دارد. همچنین تک تک رجال اسانید روایات وی مورد تحلیل قرار گرفته و سعی در درمان آسیب‌های سندی آن کرده‌ایم. امّا در این میان از قرینه‌ای بسیار ارزنده، جهت اعتبار بخشی به اسانید و محتوای روایات او استفاده کرده‌ایم که از آن تعبیر به "مشابه‌یابی روایات" شده است. بدین وسیله احادیث هم‌مفهوم و هم‌مضمون روایت مورد بحث را گردآوری کرده‌ایم تا بتواند چاره‌ای بر آسیب‌های سندی گزارش شده باشد.ما این مجموعه را خالی از آسیب‌های محتوایی یافتیم.

باسمه تعالیچکیدهعلامه محمدتقی مجلسی، فقیه، محدث و عارف بزرگوار دوره صفویه ،دارای آثار متعدد علمی از جمله شروح فارسی و عربی بر کتاب من لا یحضره الفقیه شیخ صدوق است. وی در دو کتاب لوامع صاحب قرانی و روضه المتین و سایر آثار حدیثی خود با بهره گیری از آیات قران کریم، احادیث اهل بیت، تاریخ، لغت و .... احادیث اهل بیت پیامبر صلی الله علیه و اله و سلم را توضیح داده و آنها را تبین کرده است.هدف از تالیف این رساله دستیابی به مبانی و روش های فقه الحدیثی مجلسی اول است، بنابراین در فصل اول مشتمل بر کلیات و ادبیات تحقیق، واژه شناسی عنوان رساله را به طور کاملبررسی و توضیح داده ایم.سپس در فصل دوم برای دستیابی به ویژگی های شخصی مجلسی و شخصیت علمی، فرهنگی او فضای فرهنگی، اجتماعی و علمی دوران صفویه را به اندازه ضرورت و نیاز ارزیابی و تحقیق کرده ایم.در فصل سوم؛ ضمن معناشناسی و ارائه تعریف از مبانی، قواعد و روش؛ مبانی فقه الحدیثی مجلسی را از میان آثارش استخراج و در سه یعد مبانی اندیشه و اعتقاد, مبانی پذیرش روایات و مبانی دلالت روایات دسته بندی و توضیح داده ایم.در فصل چهارم؛ فصلی است که به قواعد فهم احادیث از دیدگاه مجلسی در دو گروه قواعد عام و قواعد خاص در فهم احادیث بدین شرح پرداخته شده است. قواعد عام عبارتند از: قواعد ادبیات عرب، قواعد حدیثی شناسی و قواعد منبع شناسی.قواعد خاص در فهم حدیث مشتمل بر قواعد خاص برای فهم احادیث مرتبط با قرآن؛ قواعد خاص برای فهم احادیث کلامی و قواعد خاص برای فهم احادیث فقهی و اصولی.در فصل پنجم به روش ها و راه های فهم هر حدیث به صورت دقیق و جزیی با بهره گیری از علوم (دانش های) ادبی، بازیابی یا خانواده حدیث و سند و طریق شناسی (تصحیح سند) اشاره و توضیحات لازم ارایه شده است. در فصل ششم یکی از موضوعات مبتلا به در فقه و حدیث شیعه یعنی ؛ تقیه، را با شیوه بررسی موضوعی به طور کامل و مستوفیبررسی و ارزیابی نموده ایم تا توانمندی مجلسی در ارائه مباحث به صورت موضوعی مشخص شود.در بخش نتیجه گیری از مجموع فصول ضرورت تمایز بین مبانی، قواعد و روش های فهم حدیث اثبات شده است. ضمنا هریک از موارد مذکور به خودی خود دارای اهمیت و از دیدگاه مجلسی از تقسیم بندی های فراوانی برخوردار است کهبه تفکیک در رساله به آن اشاره شده اشت.کلید واژه:

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

موضوع انسان سالم و مفاهیم مربوط به آن به طور عمده در دهۀ ۱۹۵۰و ۱۹۶۰ و با کارهای راجرز و مازلو رسمیت یافت؛ اما در برداشتی کلی‌تر، مفاهیم انسان سالم تنها محدود به حوزه‌های روانشناسی نبوده بلکه در طول تاریخ اندیشمندان حوزه‌های گوناگون برداشت‌هایی دربارۀ توصیف انسان سالم و چگونگی رفتار و عملکرد آن داشته‌اند. مفاهیم و آموزه‌های مرتبط با انسان سالم را می‌توان در حوزه‌های فکری نزدیک به روانشناسی مثل روان‌تحلیل‌گری، رفتارگرایی، شناختی، انسان گرایی و... یافت. حتی در نظریات فلاسفه و علمای اخلاق همچون افلاطون، ارسطو و ابن‌سینا و همچنین در اندیشه‌های ادیان و مذاهب، فلسفه‌های سیاسی و اجتماعی و نیز رگه‌هایی از روانشناسی انسان سالم و دیدگاه‌های مربوط به آن یافت می‌شود.تعاریفی که روانشناسان غرب از سلامت و بهداشت روانی دارند تنها به ابعاد جسمانی، روانی و اجتماعی پرداخته و از معنویت که مهمترین بعد وجودی انسان است غفلت شده است. از این‌رو در این تحقیق تلاش شده است تا به بررسی ویژگی‌های انسان سالم از نگاه جامع نگر اسلامی در منابع اصیل آن یعنی قرآن و نهج‌البلاغه پرداخته شود. در این پژوهش برای شناخت انسان سالم از منظر قرآن و نهج‌البلاغه، به بررسی صفات پسندیده‌ای که مورد مدح و ستایش قرار گرفته بود، پرداخته و این صفات در دو دستۀ صفات نفسانی هدایتگر و صفات نفسانی عمل‌کننده و کارگزار دسته بندی شد. صفات هدایتگر، برخی از صفات نفسانی هستند که در سیر اخلاقی انسان نقش هدایت‌گری دارند این صفات نفسانی، روشنگر راه قوای تاثیر گذار در انسان بوده و شامل «ایمان»،«علم» و «حکمت» هستند. صفات نفسانی عمل کننده و کارگزار، به آن دسته از صفات انسان گفته می‌شود که در سایۀ هدایت‌گری صفات هدایت‌گر تحقق می‌یابند و آثار خاصی را نیز در حوزۀ رفتار در پی دارند. پس از آن صفات نفسانی کارگزار در سه بعد ارتباطی انسان که شامل ارتباط انسان با خداوند، خود و دیگران است، مورد بررسی قرار گرفته است.

مجاهد بن جبر از صدر مفسران تابعی است و در تفسیر رتبه درخشانی دارد، این تحقیق به دنبال اعتبارسنجی مبانی و آراء تفسیری مجاهد بن جبر و مقایسه آن با دیدگاههای اهل بیت(ع)است. هدف این تحقیق به دست آوردن مبانی و روش تفسیری مجاهد بن جبر و نیز تحلیل آراء تفسیری او و کشف صحت و سقم و میزان اعتبار آن ها بر اساس مقدار موافقتشان با دیدگاههای اهل بیت(ع) است. در این تحقیق با مراجعه به کتب و منابع عربی، فارسی و مقالات علمی پژوهشی مرتبط، به دست آمد که تفسیر پذیری قرآن، وجود سطوح و ساحت های قرآنی، حجیت عقل با دونوع رویکرد عقل مصباح و عقل منبع، به ویژه عقل تأویل گرا، حجیت سنت پیامبر اسلام(ص) و حجیت قول صحابه، از مبانی مورد پذیرش مجاهد در تفسیر قرآن می باشد. از مجاهد تصریحی در پذیرش حجیت سیره اهل بیت(ع) در تفسیر قرآن به دست نیامد، هر چند اقوالی در فضایل و مناقب اهل بیت(ع) را نقل کرده است. نظریه روشنی نیز از مجاهد درباره روش و مکتب تفسیری وی در دست نیست، اما بررسی و تحلیل آراء تفسیری او، محقق را به روش تفسیری قرآن به قرآن، تفسیر لغوی، تفسیر آیهبا تعیین مصداق، تفسیر آیه با حمل بر معنای مجازی و استعاری، تفسیر اشاری با ذکر معنای باطنی، رهنمون می کند. در حوزه روایات، بیشترین اختلاف بین آراء او و دیدگاههای اهل بیت(ع)درباره روایات فقهی است، در حالی که برخی از روایات اعتقادی مجاهد، خصوصا در حوزه عقل تأویل گرا، مانند عدم رویت باری تعالی، باور به عدم تجسیم و تشبیه ذات اقدس الهی، از بارزترین آراء اوست که همسو و هم جهت با اقوال اهل بیت (ع) است.

علی‌رغم نظریه مشهور پراکنده بودن و عدم تناسب آیات سوره‌های قرآن، قرائت مستمر و متدبرانه سوره مبارکه حدید تردیدی برای مخاطبین قرآن باقی نمی‌گذارد که نه تنها همه آیات سوره از ارتباط لفظی و محتوایی عمیقی برخوردارند، بلکه پیرامون یک موضوع محوری به گونه‌ای متناسب در کنار هم قرار گرفته‌اند.سوره مبارکه «حدید» شامل چهار بخش است، که بخش اول به عنوان طلیعه سوره و بخش آخر به عنوان خاتمه سوره در نظر گرفته شده است.بخش اول با طرح تسبیح خدای متعالی و تبیین علم و قدرت او، زمینه دعوت به ایمان و انفاق را فراهم آورده است، به همین دلیل این آیات طلیعه سوره به شمار آمده است. آیات مزبور هم مالک بودن خدا را می‌فهماند و هم تصرف خدا در نظام تکوین را می‌فهماند، بنابراین آیات طلیعه برای آن است که بدانیم آن خدای متصرف در تکوین، امر به انفاق می‌کند (۱-۶) بخش دوم دارای دو مطلب است در ابتدا (آیات ۷ تا ۱۱) به ایمان و انفاق دعوت کرده و در ادامه (آیات ۱۲ تا ۱۵) بار دیگر و این بار به وسیله تبشیر و انذاری بر محور ایمان و انفاق، به این مسئله پرداخته است. از این بخش به خوبی فهمیده می‌شود که دعوت به انفاق در اینجا مطلب اصلی است و مراد از ایمان، ایمانی است که اثر آن در انفاق ظاهر شود. در بخش سوم پس از اصل توصیه به انفاق بر پایه ایمان حقیقی در بخش قبلی، با طرح مباحثی (آیات ۱۶ تا ۲۴) درصدد بیان فلسفه فردی انفاق است و دستیابی به حیات قلب و رهایی از قساوت و فسق را نتیجه انفاق و دوری از بخل می‌داند. از آیه ۲۵ به بعد، فلسفه اجتماعی انفاق، یعنی برپایی قسط و عدل بیان می‌شود. این آیات می‌فهماند که هدف از ارسال رسل و انزال کتب برپایی قسط و عدل در میان مردم است و قسط و عدل جز با نبرد با ظالم و متجاوز برپا نمی‌شود. بخش چهارم شامل آیات ۲۸ و ۲۹ می‌شود؛ که این دو آیه با دعوت مومنان به ایمان عملی، به منزله خاتمه سوره به شمار می‌رود، چون همانطور که از محتوای کل سوره برآمد این سوره درصدد دعوت به ایمان و انفاق، یعنی همان ایمان عملی است. بنابراین، این چهار دسته آیات سوره مبارکه حدید سرفصل موضوعاتی به شمار می‌روند که همگی حول محور «نهادینه سازی فرهنگ انفاق در جامعه و تشویق مومنان به گذشتن از دنیا در راه خدا» می‌باشد.کلید واژه: موضوع محوری، مقصد سوره، غرض اصلی سوره، وحدت موضوعی، سوره مبارکه حدید.

در این تحقیق علوم قرآن در تفسیر المیزان موردبررسی قرار گرفته و مطالبی در خصوص این موضوعات فراهم شده است: وحی، فرق وحی و الهام، معانی هفتگانه وحی و نزول قرآن، آغاز نزول و مراحل نزول ودیدگاه علامه طباطبائی، مکی و مدنی، شأن نزول، تاریخ تدوین قرآن، قرائت، نسخ در قرآن، محکم و متشابه،حروف مقطعه، و اعجاز قرآن.