آثار مرتبط با شخصیت ها | کتابخانه مجازی الفبا

«اعلام الهدایة» عنوان چهارده جلد کتاب به زبان عربی درباره زندگی چهارده معصوم است که جمعی از محققان در معاونت فرهنگی مجمع جهانی اهل بیت علیهم السلام جمع‌ آوری و تهیه نموده‌ اند. «اعلام الهدایة» به این هدف تألیف شده است تا نقشی که ائمه (ع) با توجه به اوضاع سیاسی، فرهنگی و اجتماعی هر عصر ایفا كرده‌ اند به تصویر كشیده شود. مولف و همکاران در نگارش تاریخ اهل بیت تحت تأثیر آراء شهید صدر بوده اند و بر اساس نگاه شهید صدر به وجود مقاطعی در تاریخ زندگی اهل بیت (ع) توجه شده است. در هر جلد، ابتدا خلاصه‌ ای چند صفحه‌ ای از تاریخ زندگی هر معصوم و مهم‌ ترین فراز و فرودهای تاریخی زندگی ایشان ارائه می‌ شود. پس از آن، مخاطب در سه سطح مختلف که از اجمال به ‌تفصیل می‌ رود، فهم عمیق‌ تری از زندگی و سیره‌ آن امام و شرایط تاریخی آن مقطع پیدا می‌ کند. جلد چهارم مجموعه اعلام الهدایة کتاب «سبط اکبر، حضرت امام حسن مجتبی علیه‏ السلام» است و سه فصل دارد. فصل اول درباره شخصیت و فضائل ایشان است. فصل دوم به مراحل زندگی امام مجتبی (ع) از ولادت تا شهادت حضرت علی (ع) می پردازد. فصل سوم در مورد مسائل بیعت تا صلح، پیمان نامه صلح، سرنوشت پیمان نامه، شهادت امام حسن (ع) و میراث علمی ایشان اشاره دارد.

کتاب «الوصية الذهبية من أمير المؤمنين علیه السلام إلى ولده الامام الحسن المجتبى علیه السلام» نوشته مجيد صائغ، شامل نصایح و حكمت های درخشان و الهی امام علی (ع) به فرزندش حضرت امام حسن مجتبی (ع)، حاوی معارف عمیق اخلاقی و انسانی برجسته ‏ای است. امام علی (ع) همه فرزندان معنوی خود را به عبادت، دوری از دنیا، تقوا و كسب فضیلت ها و پرهیز از زشتی ها دعوت می ‏كند و آثار و پیامدهای منفی دنیاگرایی را با مثال های روشن عیان می‏ سازد. این كتاب شرح فقره فقره این وصیتنامه معنوی است. شارح نكات اخلاقی، كلامی و فلسفی گفتارهای حضرت را به صورتی واضح تبیین كرده است.

کتاب «الامام الحسن علیه السلام في مواجهة الإنشقاق الاموي» نوشته سامی بدری، سعی کرده است روایات و منقولات موجود درباره صلح امام حسن علیه السلام را در ترازوی نقد و بررسی قرار دهد و صحیح را از سقیم تشخیص دهد. با آن که درباره امام حسن علیه السلام و صلح ایشان کتاب های متعددی نوشته شده، ولی هنوز جای پژوهش بیشتری دارد. کتاب حاضر در همین راستا سعی کرده است روایات و منقولات موجود در باره این صلح را در ترازوی نقد و بررسی قرار دهد و صحیح را از سقیم تشخیص دهد. مؤلف بازخوانی مصادر اولیه را در راستای جواب به این دو سؤال سلبی دانسته که چرا مردم عراق در زمان امام علی، امام حسن و امام حسین علیهم السلام از یاری ایشان دست کشیدند و نتوانستند مانند مردم شام که به یاری معاویه برخاستند دولتی تشکیل بدهند. بحث دیگری که مؤلف دنبال آن است، جواب به این حرف مستشرقین و کسان دیگری که عصمت امام حسن علیه السلام را قبول ندارند می باشد که شخصیت امام حسن علیه السلام شخصیتی جدای از پدر بزرگوارش امام علی علیه السلام بود.

کتاب «موسوعة أهل البیت علیهم السلام» نوشته علی آشور، که به بررسی زندگی چهارده معصوم در بیست جلد می پردازد. جلد هشتم این کتاب به موضوع امام حسین (ع) می پردازد. برخی از عناوین مرتبط با جلد هشتم شامل: مولد الحسن (ع)، اولاد الحسن (ع)، اسرا الحسن بن علی (ع)، سوالات معاویة للحسن (ع)، شهادة للحسن (ع)، وصیة علي للحسن (ع) و غیره می باشد.

‫در پايان نامه حاضر به تحقيق درباره ابعاد تربيتي نامه سي و يکم نهج‌البلاغه و شرح نصايح و وصاياي امام علي(ع) به فرزندش امام حسن(ع) در باره مراتب تزکيه نفس و پرورش روح و جسم اختصاص دارد. نگارنده نخست به تبيين مفهوم تربيت، تعليم، اخلاق، تزکيه، تهذيب و تفاوت آن‌ها با يکديگر پرداخته، سپس اهميت تربيت از ديدگاه اسلام و سيره معصومين(ع) را بررسيده است. آن‌گاه اهداف تربيت از منظر امام علي(ع) را درسه مقوله ارتباط انسان با خدا، با خود و با ديگران خلاصه کرده و شناخت خداوند متعال، تقويت عبوديت و بندگي، متربّي، پرورش اخلاص و تقوا و شکرگزاري و توکل را از هدف هاي اساسي تربيت اسلامي در ارتباطِ انسان با خداوند دانسته است. در فصل سوم نويسنده ابعاد و ساحت‌هاي تربيت از ديدگاه امام علي(ع) را مطرح و در بيان آن ها به اهميت پرورش جسمي، عقلاني، اجتماعي، خانوادگي و عاطفي اشاراتي کرده است. توجه ويژه به مسأله ورزش، تغذيه، نظافت و تحمل سختي ها و شدايد به عنوان راهکارهايي جهت " پرورش جسمي" بيان گرديده است. وي در بيان " تربيت عقلاني" به عاقبت‌انديشي، وقت‌شناسي و استفاده صحيح از فرصت‌ها اشاره کرده و ياد خداوند و مرگ، توبه، و جهاد در راه خدا را از جمله آموزه‌هاي مهم "تربيت ديني" برشمرده و ديدگاه‌هاي امام علي(ع) در نهج‌البلاغه را در اين زمينه تشريح کرده است. زهد و بي‌اعتنايي به دنيا، کنترل زبان و آرزوها، پرهيز از عُجب و خودبيني، پرهيز از طمع، امانتداري، و عفو و گذشت نيز به عنوان راهکارهاي" تربيت اخلاقي" در نامه سي و يکم نهج‌البلاغه مطرح شده است. نگارنده همچنين به مقوله امربه معروف و نهي از منکر، پرهيز از لجاجت، پاي‌بندي پيمان، پيوند با خويشان و مديريت صحيح امور به عنوان آموزه‌هاي" تربيت اجتماعي"، مدارا با زنان، پرهيز از غيرت بي‌جا، مواظبت کردن بر حجاب زن به عنوان آموزه‌هاي "تربيت خانوادگي" و رعايت اموري مانندِ خشم، محبت، شادي و غم و ترس به عنوان آموزه‌هاي" تربيت عاطفي" اشاره کرده و اصول و روش‌هاي تربيت و دستورالعمل‌هاي مهم امام علي(ع) را در نامه ايشان به فرزندش امام حسن بررسيده است.

این مقاله قصد دارد تا با توجه به صلح امام حسن ریشه های اجتماعی ضد ارزش شدن ارزش ها در جامعه و مخصوصا در دوران اموی را بررسی کند. نویسنده با مطذح کردن دو موضع بینش و گرایش معتقد است که قطع گرایش مسلمین به خاندان رسالت ناشی از تغییر و انحراف در بینش آنان بوده و هست و این مساله ریشه های اجتماعی انحرافی است که منجر به صلح امام حسن با معاویه برای حفظ امت اسلام می شود.

«نوادر المعجزات في مناقب الأئمة الهداة عليهم السلام»، تاليف أبى جعفر محمد بن جرير بن رستم طبرى امامى صغير، از اعلام قرن پنجم قمرى، كتابى است در نقل معجزات و مناقب و علوم و احتجاجات ائمه اطهار (ع) و آنچه كه از دلائل و براهين بر حجيت كلام و كردار خويش آورده ‏اند، به زبان عربى جمع‏ آورى نموده است. كتاب، با مقدمه ‏اى مفصل از آقاى باسم اسدى در زمينه معجزه و شروط آن و مفهوم معجزات و همچنين فرق بين معجزه و حيله و سحر شروع شده است. وى از تفاوت بين معجزه و كرامت سخن گفته و اشاره كرده كه از شرائط كرامت استتار و از شرائط معجزه اظهار است، هچنين كرامت امرى است كه در آن ادعا وجود ندارد؛ اما معجزه به همراه ادعاى نبوت و مطالبه برهان مى ‏باشد. در قسمتى از اين مقدمه بحث مفصلى درباره شرح حال مولف كرده و افرادى را كه با وى هم نام هستند را، تفكيك نموده و از مشايخ و تصنيفات او نيز نام برده است. پس از مقدمه محقق، نوبت به مقدمه مولف مى ‏رسد كه مختصرى درباره مقام ائمه و فضائل آنان صحبت كرده است و در ادامه از اين مقام، در سيزده باب براى هر كدام از ائمه، معجزات و كراماتى از آنان كه در كتب روايى و حديثى شيعه آمده، با ذكر تفصيلى سند، يادآور شده است. باب اول، درباره اميرالمومنين (ع) و باب دومش درباره حضرت زهراء (س) و ابواب ديگر در مورد ائمه بعد از اميرالمومنين (ع) مى ‏باشد. طبرى صغير، در باب آخر كه درباره ولى عصر (عج) مى ‏باشد، اخبارى را كه درباره وجود صاحب الزمان (عج) و اوصاف ايشان از ائمه مختلف آمده، جمع‏ آورى نموده و همچنين خبرى كه از امام صادق (ع) در تفسير آيه 18 سوره شورى و دولت وى در زمان ظهور و آنچه از بركات بر دولت وى مى ‏باشد را، يادآور شده است.