آثار مرتبط با شخصیت ها | کتابخانه مجازی الفبا

آثار مرتبط با شخصیت ها | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
...جستجوی هوشمند
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 285
روش‌شناسی ابن خلدون
نویسنده:
ناصرالدین غراب
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
ابن خلدون در میان متفکرین مسلمان چهره شاخصو برجسته‌ای است . شاخصبودن او از این جهتاستکه او به بررسی و تحقیق علمی پدیده‌های اجتماعی پرداخته است . بدین صورتکه او با داشتن یکنظریه معرفت‌شناسی خاصدر مورد نحوه شناختواقعیاتو حادثاتجهان با پدیده‌های اجتماعی برخورد می‌کند. نظریه معرفت‌شناسی ابن خلدون در مجموع حاصل نقدهایی استکه او بر محدودیت‌های شناختی هر یکاز شاخه‌های علوم عقلی و نظری وارد می‌سازد.کدر نظریه معرفت‌شناسی او برهان قیاسی - استقرایی و نیز اصل علیتجایگاه خاصی دارند. بنظر او علم چیزی نیستجز درکرابطه و نسبت‌های بین پدیده ها که این رابطه را ما در کل در اصل علیتمی‌توانیم دنبال کنیم. لاکن دستاورد معرفت‌شناسی ابن خلدون همان علم عمران است . او با اصول معرفت‌شناختی‌اشبه علم تاریخ و مورخین می‌نگرد و رفع نقیصه‌ها و کاستی‌های موجود در علم تاریخ را در عدم استفاده از اصول علم عمران که چیزی نیستجز مجموعه‌ای از قواعد و قوانین حاکم بر رفتار انسان‌ها و اجتماعاتمی‌داند و مورخ با مدد گرفتن از این قواعد می‌تواند "سره از ناسره" و "راستاز دروغ" تشخیصدهد و این امر در نزد ابن خلدون یعنی "تبیین تاریخی". ابن خلدون در بسط و گسترشعلم عمران به تحلیل و تبیین پدیده‌های مهم و برجسته که م‌بایستدر آن علم مورد مطالعه قرار گیرند، می‌پردازد. در علم عمران چهار مفهوم از اهمیتکلیدی برخوردارند، عصبیت ، بادیه‌نشینی، شهرنشینی و دولت . ابن خلدون براساسچارچوبعلل اربعه به تحلیل هر یکاز آن‌ها و ارتباط آن‌ها با یکدیگر و نیز اجرای درون هر یکبه کمکالگوهای مختلفتبیین در جامعه‌شناسی می‌پردازد. تبیین‌های مادی - معیشتی و نیز تبیین‌های کارکردی ابن خلدون از مهم‌ترین تبیین‌های اوستکه در آن‌ها به بررسی مکانیسم علی و چگونگی رخ دادن حوادثو پدیده‌های اجتماعی در داخل نظام‌های اجتماعی می‌پردازد.
مشخصات اثر
نظم اجتماعی در آراء ابن خلدون
نویسنده:
محمدرضا قائمی نیک
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده :
علم عمران ابن خلدون، نوعی اندیشۀ اجتماعی است. گاهی هم از سنخ دیگر نظریات جامعه شناسی مدرن درک می شود. با این حال، اگر پاسخ نظریات جامعه شناسی مدرن به مسئلۀ نظم اجتماعی مطلوب را در نظر بگیریم، آنگاه به تفاوت ماهوی پاسخ ابن خلدون به مسئلۀ نظم اجتماعی نسبت به جامعه شناسان مدرن پی خواهیم برد. این مقاله ابتدا نشان داده است که نظریات جامعه شناسی مدرن، به دلیل اینکه تمامی مبادی دینی یا متافیزیکی را کنار می گذارند، ماهیت سکولار دارند. با بررسی منطق علم عمران و جایگاه آن در تمدن اسلامی، پاسخ آن به مسئلۀ نظم اجتماعی را با پاسخ نظریات جامعه شناسی به این مسئله مقایسه کرده است. در نهایت، به این نتیجه رهنمون شده است که هرچند ابن خلدون، عقل را همچون جامعه شناسان مدرنی مانند کنت، تجربی- تاریخی می پندارد و از این رو، علم عمران او از حکمت عملی فیلسوفان مسلمان متمایز می شود، اما هستی شناسی و انسان شناسی او مانع از این می شود که علم عمران، نوعی از نظریات جامعه شناسی مدرن تلقی شود.
مشخصات اثر
جستاری در مبانی معرفتی «علم العمران»
نویسنده:
غلامرضا خدیوی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF چکیده
چکیده :
امروزه، بحث درباره «اسلامی کردن» علوم انسانی به یکی از چالش‌برانگیزترین مباحث در آموزش عالی جمهوری اسلامی ایران تبدیل شده است؛ به نحوی که در حال حاضر، گسترش این رشته‌ها منوط به پاسخ به «چیستی» و «چگونگی» «علوم انسانی اسلامی» است. نظر به اینکه یکی از رویکردهای کلیدی برای ورود به چنین گفتمانی تبیین مبانی معرفتی چنین رویکردی می‌باشد. مقاله پیش‌رو در پی آن است که با واکاوی مبانی معرفتی در یک نمونه الگویی اولیه(Archetype) و منحصر به فرد؛ یعنی «علم العمران» راهی را برای ورود به این گفتمان باز کند. پرداختن به مبانی معرفتی یک «علم انسانی» از منظر یک عالم مسلمان کلاسیک، می‌تواند در این زمینه راهگشا باشد. این مقاله با مراجعه مستقیم به کتاب العبر و با استفاده از تفسیر درون‌متنی آن نشان می‌دهد که ابن‌خلدون توانسته است به عنوان یک عالم مسلمان مبانی معرفتی «علمی» در حوزه علوم انسانی را پایه‌‌ریزی کند که می‌تواند مبنایی برای گفتمان «علوم انسانی اسلامی» باشد.
صفحات :
از صفحه 33 تا 55
مشخصات اثر
مزدوران مسیحی و نقش آنان در حکومت مرینیان (591-869ه)
نویسنده:
سیدحسن مهدیخانی سروجهانی ,هادی عالم زاده ,یونس فرهمند
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقيقات,
چکیده :
مرینیان که در اندلس درگیری های مستمری با مسیحیان داشتند، بنا بر گزارش های مورخان مسلمان، به وفور نیروهای مزدور مسیحی را در جنگ ها و نیز در برخی دیگر از امور دیوانی و حکومتی به کار می گرفته اند. این پژوهش بر آن است تا با بررسی و تحلیل این گزارش ها، به دلایل و علل استخدام مسیحیان توسط مرینیان بپردازد و با تبیین نقش و جایگاه آنان در حکومت مرینی، تاثیر آنها را در حوادث این دوره ارزیابی نماید. مرینیان از یک سو به سبب بی اعتمادی به بربرها و اعراب، و از دیگر سو به علت نیازشان به مهارت های جنگی مسیحیان، با اعطای امتیازات ویژه، آنها را در امور سپاه و دربار به خدمت گرفتند. این مزدوران با ارائه خدماتی چون شرکت در نبردها، محافطت از سلطان و سرکوبی مخالفان به تدریج به جایگاه مهمی در حکومت مرینی دست یافتند و در واقع با نفوذ در دربار و دخالت در منازعات میان شاهزادگان، زمینه ساز ضعف و انحطاط و سرانجام فروپاشی مرینیان شدند.
صفحات :
از صفحه 53 تا 77
مشخصات اثر
نقد و بررسی دیدگاه ابن خلدون در رد آموزه مهدویت
نویسنده:
سکینه رستگار مقدم ابراهیمیان ، حمید پارسانیا ، صدیقه محمدی
نوع منبع :
مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات)
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF مراجع
چکیده :
مهدویت یکی از مهم‌ترین آموزه‌های اعتقادی ادیان بزرگ، به‌ویژه اسلام است که روایات بسیاری از طریق شیعه و اهل‌سنت بر آن وجود دارد و این آموزه جزو معتقدات شیعه و بسیاری از اهل‌سنت است و شماری بسیاری از عالمان اهل‌سنت، آن را جزو مسائل اعتقادی شمرده‌اند. با این حال، در قرون اخیر، برخی از دانشمندان اهل‌سنت، به انکار مهدویت پرداخته که مشهورترین و متقدم‌ترینِ آنان، ابن‌خلدون است. ابن‌خلدون، این آموزه را بر اساس علم عُمران و نظریۀ عصبیتِ خود انکار کرده و البته در ضمن آن کوشیده است به نقد و ردّ روایات مهدویت نیز بپردازد. این نوشتار با روش تحلیلی _ انتقادی، به نقد دیدگاه ابن‌خلدون پرداخته و مدعیات او را در این باب به نقد کشیده و روشن ساخته است که روایات مهدویت در شیعه و اهل‌سنت، به حدّ تواتر است و دانشمندان متقدمِ این دو فرقه، این روایات را در آثار خود گرد آورده‌اند. همچنین، این نوشتار به نقد دیدگاه ابن‌خلدون در باب مهدویت از باب عصبیت پرداخته و اصل عصبیت را فاقد وجهۀ دینی و در تضاد با آموزه‌های اسلامی معرفی کرده و البته بر فرض اذعان به عصبیت، دولت مهدوی را از بالاترین درجۀ عصبیت، که همانا عصبیتِ ایمانی است، برخوردار دانسته است. شایان ذکر است، نظریۀ ابن‌خلدون در قرن اخیر، واکنش‌های بسیاری را برانگیخته و شماری از دانشمندان اهل‌سنت به تبعیت از وی، به انکار مهدویت پرداخته و البته شمار بسیاری دیگر، به ردّ دیدگاه ابن‌خلدون پرداخته‌اند.
صفحات :
از صفحه 359 تا 390
مشخصات اثر
واقع‌گرایی تاریخی از نگاه شرق اسلامی و غرب اسلامی و بازتاب آن در نگاه تکاملی به تاریخ (ابن‌خلدون و استاد مطهری)
نویسنده:
عبدالرسول یعقوبی
نوع منبع :
مطالعه تطبیقی , نمایه مقاله
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
مرتضی مطهری
چکیده :
واقع‌گرایی تاریخی، از جمله موضوعاتی است که در سپهر اندیشه دو دانشمند مسلمان، استاد مطهری و ابن‌خلدون قرار گرفته است. هر دو دانشمند تلاش کرده‌اند به نحوی واقع‌گرایی تاریخی را در دستور کار اندیشه‎ورزی خود قرار دهند. هم استاد مطهری و هم ابن‌خلدون به جهان اسلام تعلّق دارند؛ امّا با عنایت به تعلّق استاد مطهری به شرق اسلامی و تعلّق ابن‌خلدون به غرب اسلامی، این سؤال به وجود می‌‌آید که آیا به لحاظ علمی و فلسفی، تفاوت رویکردی میان این دو اندیشمند در موضوع واقع‌گرایی و پیامدهای حاصل از این تفاوت، در ارتباط با جامعه و تاریخ وجود دارد یا نه؟ این پژوهش تلاش می‌کند تا به روش تحلیلی و تفسیر استنطاقی و به عبارت دیگر، به پرسش گرفتن متون مرتبط با فلسفه تاریخ این دو اندیشمند، راهی برای پاسخ‎گویی به سؤالات مذکور پیدا کند. درحالی‎که ابن‌خلدون با ایجاد تعارضی عمیق میان فلسفه و شریعت (جامعه) و نیز حذف فلسفه سیاسی از ساختار تقسیم‎بندی علوم، به واقع‌گرایی تجربی رسیده است، استاد مطهری با تحفظ بر دستگاه سنت فلسفی تقسیم‎بندی علوم، همچنان بر واقع‌گرایی فلسفی، استوار و پایدار مانده است. تفاوت رویکرد مذکور، بازتاب‎هایی از جمله تفاوت نگاه به تکامل تاریخ را داشته است. درحالی‎که نگاه تجربه‎گرای ابن‌خلدونی، حرکت تاریخ بشر را در طبیعت عمران و ناشی از «خصلت مقهورناشدنی ضرورت‎های زندگی اجتماعی» می‎داند، نگاه الهی استاد مطهری، حرکت تکاملی بشر را در فعلیت یافتن استعدادهای فطری بشر جستجو می‌کند.
صفحات :
از صفحه 63 تا 86
مشخصات اثر
علوم‌اجتماعی اروپامحور و جامعه‌شناسی ابن‌خلدون: بررسی دیدگاه انتقادی سید فرید العطاس.
نویسنده:
فاطمه امین رعیا جزه ، علی مرادخانی ، سید جواد میری ، سید حسین سجادی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF مراجع
چکیده :
ابن‌خلدون در مقدمه علم عمران را بنیاد نهاد و بدین سبب اغلب به عنوان بنیان‌گذار یا دست‌کم پیشگام جامعه‌شناسی شناخته شده است؛ اما جامعه‌شناسی وی بسط نیافته و از او به عنوان نظریه‌پرداز غفلت شده است. فرید العطاس تداوم اروپامحوری در علوم‌اجتماعی را مانع توجه به منابع غیر اروپایی نظریه‌ها و مفاهیم دانسته؛ به‌طوری که تفکر ابن‌خلدون را در حاشیۀ علوم‌اجتماعی مدرن قرار داده است. طرح اسلامی کردن دانش به عنوان واکنشی به اروپامحوری در جهان اسلام مطرح شد. فرید العطاس این طرح را در بسط جامعه‌شناسی ابن‌خلدون به عنوان نمونه‌ای برای جامعه‌شناسی دگرواره ناموفق دانسته است. هدف این پژوهش بررسی دیدگاه انتقادی فرید العطاس درباب علوم‌اجتماعی اروپامحور و نقش آن به‌مثابۀ مانع برای بسط جامعه‌شناسی ابن‌خلدون است. روش این پژوهش اسنادی است و با مراجعه به آثار فرید العطاس به شیوۀ توصیفی _ تحلیلی این پرسش‌ها بررسی شد: فرید العطاس چگونه اروپامحوری را به‌مثابۀ مانعی برای بروز نظریۀ اجتماعی ابن‌خلدون مطرح می‌کند؟ چرا فرید العطاس طرح اسلامی کردن دانش را در بسط جامعه‌شناسی ابن‌خلدون ناموفق می‌داند؟ و این‌که فرید العطاس فراهم آوردن چه شرایطی را برای بسط جامعه‌شناسی ابن‌خلدون لازم می‌داند؟ بنابر یافته‌های پژوهش فرید العطاس هم مخالف علوم‌اجتماعی اروپامحور است و هم خصم آن یعنی طرح اسلامی کردن دانش را مکفی نداسته است؛ لذا جامعه‌شناسی ابن‌خلدون در جریان اصلی جامعه‌شناسی و نیز در علوم‌اجتماعی اسلامی توفیقی نیافته است. بدین روی فرید العطاس پیشنهاداتی برای ورود ابن‌خلدون به جریان اصلی جامعه‌شناسی و بسط جامعه‌شناسی نو _ ابن‌خلدونی ارائه داده است.
مشخصات اثر
لباب المحصل في اصول الدين (کتابشناسی)
نویسنده:
ابن خلدون ، عبدالرحمان بن محمد، 732‏-‏808ق .؛ تحقیق وتقدیم: رفیق العجم
نوع منبع :
کتابشناسی(نمایه کتاب) , خلاصه اثر
مشخصات اثر
لباب المحصل في أصول الدين
نویسنده:
عبد الرحمن بن خلدون؛ راجعه مع مقدمة نقدیة بین علم الکلام الخلدونی و لباب المحصل: محمد علی ابو ریان؛ دراسة وتحقیق: عباس محمد حسن سلیمان؛ تصدیر: فتحی محمد ابو عیانة
نوع منبع :
کتاب , خلاصه اثر
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
اسکندریه - مصر: دارالمعرفة الجامعیة للطبع والنشر والتوزیع,
مشخصات اثر
فكر الواقعي عند ابن خلدون - تفسير تحليلي وجدلي لفكر ابن خلدون في بنيته ومعناه
نویسنده:
ناصيف نصار
نوع منبع :
کتابشناسی(نمایه کتاب)
وضعیت نشر :
مركز دراسات الوحدة العربية ,
کلیدواژه‌های اصلی :
مذاهب فلسفی , مطالعات فلسفی
مشخصات اثر
  • تعداد رکورد ها : 285