مرور درختی موضوعات | کتابخانه مجازی الفبا

مرور درختی موضوعات | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
جستجو در برای عبارت
شامل عبارت باشد
شامل عبارت باشد
 
شامل عبارت باشد
شامل عبارت باشد
تنها فراداده‌های دارای منابع دیجیتالی را بازیابی کن
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 392
تحلیل مفهومی شعر در صدر اسلام
نویسنده:
عباسعلی بهاری اردشیری
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه شهید بهشتی,
چکیده :
عصر صدر اسلام از زمان دعوت پیامبر خدا (ص) به اسلام، آغاز می شود و تا عصر اموی که زمان تثبیت تاثیرات اسلام بر ادب و فرهنگ است، ادامه می یابد. بعضی از مورخین از این عصر چشم پوشیده و آن را به عنوان یک دوره مستقل در تاریخ ادبیات بر نمی شمرند؛ ولی باید درنظر داشت که اسلام در حقیقت تغییری بنیادین در زندگی اجتماعی، سیاسی، عقیدتی و ادبی اعراب ایجاد کرد و در همان اوایل آثاری از خود بر جای نهاد که به وضوح قابل لمس است. عرب خواه ناخواه پذیرای این تحول شد. طبیعی است که در زمان انتقال به دوره جدید، آمیزشی بین این دو عصر رخ دهد که این مقاله به بررسی تاثیر ابتدایی ولی بنیادین اسلام بر شعر و ادب پرداخته است.
صفحات :
از صفحه 101 تا 118
تاملی بر ساقی نامه حکیم فغفور گیلانی
نویسنده:
سیده مریم ابوالقاسمی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه شهید بهشتی,
چکیده :
حکیم میر فغفور گیلانی (م 1030 ق) از جمله عالمان و شاعران قرن دهم و یازدهم هجری (عصر صفوی) است. او در علوم و دانش های متعدد از قبیل طب، حکمت، موسیقی، شعر و خوشنویسی تبحر کافی و کامل داشت، حکیم مدتی از عمر خویش را در اصفهان سپری نمود و شاه عباس صفوی را مدح گفت، اما بنا به دلایل مختلف اجتماعی، همانند شاعران دیگر این عصر به هندوستان مهاجرت نمود و به صف ملازمان «شاهزاده پرویز» در آمد. ساقی نامه او در قالب ترجیع بند و در بحر هزج، حاوی ابیات منتخب و پرمعنی است که علاوه بر توصیفات دلنشین و بدیع، اندیشه های حکمی و عرفانی نیز در آن جلوه خاصی دارد؛ پاره ای از موضوعات اصلی ساقی نامه حکیم گیلانی عبارتند از: معرفت و حقیقت بینی، آزادگی و مناعت طبع، مذمت زهد ریایی، دیدگاه های رندانه و اندیشه های ملامتی و ... . شاعر به منظور بیان اندیشه ها و تفکرات خویش، تحت تاثیر مضامین گذشتگان از جمله خواجه حافظ شیرازی بوده است. برخی از ویژگی های «سبک هندی» را نیز می توان در اشعارش مشاهده نمود. تشبیه، استعاره و تشخیص (Personification) از جمله عناصر بارز تصویرساز در ساقی نامه اوست.
صفحات :
از صفحه 1 تا 18
سروده‌های حکیم میرفندرسکی
نویسنده:
ایرج داداشی ، فرهنگ مظفر
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: موسسه پژوهشی حكمت و فلسفه ايران ,
چکیده :
نام میرفندرسکی بیشتر یادآور قصیدۀ یائیۀ اوست که شهره است و شارحانی، چند شرح بر آن نگاشته و شاعرانی آن را تخمیس و گاه تضمین کرده‌اند. به دلیل شهرت میرفندرسکی، گاهی ابیات، قطعات، قصاید و رباعیاتی به وی نسبت داده شده است، که به وضوح معلوم است از او نیست. گاهی از سر ذوق و علاقه ابیاتی از شعرای مختلف را حسب حال خود در حواشی کتب و رساله‌ها نگاشته و متأخرین گمان برده‌اند که سروده‌های وی است. برخی از این ابیات به طور مشخص به شعرای دیگر تعلق دارد و شاعر بعضی از این ابیات نیز ناشناخته است و انتساب این اشعار به میرفندرسکی نیاز به تحقیق دارد. در این پژوهش، ضمن احصای کتاب‌شناختی منابعی که، حاوی اشعاری ـ به جز قصیده یائیه‌ـ از میرفندرسکی، یا منسوب به اوست، کوشش شده تا با اتکای به مضامین مربوط به زندگی و اندیشه میرفندرسکی و با استقصایی ژرف در میان نسخ خطی، ابیاتی پراکنده از سروده‌های میرفندرسکی معرفی شود؛ که هم از حیث شعر، واجد کیفیت است و هم از حیث مضمون، و هم حالات شاعر را در هنگام سرایش آنها به ویژه در هند و ایران به خوبی بیان کند. این سروده‌های نویافته که برای نخستین بار است معرفی، تصحیح و تدوین می‌شود، بی‌تردید مرز دانش ما را در مطالعات دربارۀ دوره صفویه و زندگانی حکیم میرفندرسکی گسترش می‌دهد.
صفحات :
از صفحه 55 تا 82
دیدگاه گوته، شیلر و کلایست در مورد خودیاری در نمایشنامه های گتس فن برلیشینگن، ویلهلم تل و نبرد هرمان
نویسنده:
ابراهیم استارمی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه شهید بهشتی,
چکیده :
موضوع اصلی سه نمایشنامه تاریخی گتس فن برلیشینگن اثر گوته، ویلهلم تل اثر شیلر و نبرد هرمان اثر کلایست خود یاری در مقابل اشکال مختلف ظلم و استبداد در دوران ازهم گسیختگی سیاسی و اجتماعی است. در این آثار خودیارانی همچون آرمینیوس، گتس فن برلیشینگن و ویلهلم تل معرفی می شوند که خودیاری آنها در مقابل استبداد و استیلای خارجی در سه دوره مختلف تاریخی مطرح می گردد. بدین ترتیب نویسندگان مذکور با دیدگاه های متفاوت کوشیده اند که غیر مستقیم راه های مقابله با ظلم را در زمان حیات خود، قرن 18 و 19 میلادی در اذهان عمومی تداعی کرده و حد و مرز خودیاری را نشان دهند. روند این سه نمایشنامه نشان می دهد که گوته و شیلر موضوع خودیاری را دقیق تر بررسی کرده، با دید نسبی و محتاط تر به آن می نگرند و مشروعیت آن را فقط با شرایطی خاص تایید می کنند. در مقایسه با آنها کلایست که افسری وطن پرست بود به دلیل تاثیر پذیرفتن از اوجگیری روح ناسیونالیسم و وطن پرستی در آرزوی آلمان متحد و قوی، به موضوع خود یاری بسیار یک طرفه و رادیکال می نگریست. موضوع خود یاری منحصر به این سه نمایشنامه نخواهند ماند و تا زمانی که مستبدین روند تاریخ را رقم می زنند، این مساله همچنان موضوع مهم حال و آینده خواهد ماند.
صفحات :
از صفحه 37 تا 50
احوال و اوضاع سیاسی، اجتماعی و ادبی در دوران آل بویه از دیدگاه مورخان و نویسندگان عرب
نویسنده:
عبدالعلی فیض الله زاده
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه شهید بهشتی,
چکیده :
آیا آل بویه، این خاندان ایرانی که توانستند در دوران سلطه خلافت عباسی حکومتی شیعی تاسیس کنند، واقعا همان طور بوده اند که منابع عرب از آنان تصویر می کنند؟ این سوالی است که در واقع مقاله حاضر در پاسخ دهی به آن می کوشد. نگارنده با طرح این فرضیه که گر چه طبیعتا نمی توان آل بویه، یا هر حکومت دیگری را به طور کامل از تمامی آن چه درباره آن ها دامن زده شده است، مبرا دانست؛ اما منابع عرب درباره آنان با بی انصافی کامل سخن رانده اند چنان که از موازین عقل پسند خارج شده اند؛ و این در حالی است که حاکمان آل بویه در زمینه های ادبی، فرهنگی و شعر و ... حتی خوشان صاحب نظر و تاثیر بوده اند و نواقص و کاستی های اجتماعی و سیاسی دوران حکومت آنان گر چه تا حدودی از ظلم و بی عدالتی برخی حاکمان این خاندان ناشی می شده، اما در کل بیش از هر چیز از درگیری آنان در جنگ ها و نابسامانی هایی نشأت می گرفت که اجبارا توجه آن ها را بیشتر به سمت رفع این مشکلات معطوف می ساخت.
صفحات :
از صفحه 361 تا 382
برادرکشی مقدس: نمایی از همانندی ها در رستم و اسفندیار و پیرمرد و دریا
نویسنده:
بهزاد قادری، علی اصغر رحیمی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه شهید بهشتی,
چکیده :
حماسه و حماسی زیستن هر دو از جهانی سخن می گویند که در آن انسان ها یا پیوندی ویژه با طبیعت دارند، یا سودایش را در سر می پرورانند. این مقاله رزم رستم و اسفندیار در شاهنامه و پیرمرد و نیزه ماهی در پیرمرد و دریا را تمثیلی از این جست وجو می داند. نویسندگان، با نگاهی به کهن الگوی جست وجو برای همتا و برادر، این دو رزم را تلاش دو انسان برای یافتن دو برادر و دو همتا می خوانند و برادرکشی آنان را نخست بر صحنه کشیدن و گرامی داشتن گونه ای هستی یگانه و سپس بدرود گفتن آنان با دنیای حماسی و گام نهادن به تاریخِ کژوکوژ می شناسند.
صفحات :
از صفحه 383 تا 402
نظم و ساختار در نظریه بلاغت جرجانی
نویسنده:
مریم مشرف
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه شهید بهشتی,
چکیده :
عبدالقاهر جرجانی بلاغی معروف ایرانی، زیبایی های آثار ادبی را حاصل وجود کیفیت خاصی در این آثار می داند که او آن را «نظم» می نامد. بررسی انجام شده نشان می دهد که وی برای شرح نظریه نظم، از سه منظر اساسی به ادبیات روی می کند: ساحت لفظی، ساحت نحوی و ساحت معنایی. نویسنده این مقاله بر آن است که دیدگاه های جرجانی در این سه محور قابل قیاس با آرای گروهی از منتقدان قرن بیستم به ویژه فردیناند دوسوسور و نوام چامسکی و پیروان آن ها یعنی منتدان ساختگرا و پیروان دستور گشتاری است.
صفحات :
از صفحه 403 تا 416
پرتو کنایات قرآنی در دیوان جامی
نویسنده:
محمد آرتا، وحید سبزیان پور
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
اراک: دانشگاه اراک,
چکیده :
کنایه ­ها، به سبب کوتاه بودن، در میان عامۀ مردم کاربرد بسیار دارند و از آنجا که دارای معنای مجازی هستند، اغلب شعرا و نویسندگان برای جلوگیری از بیان صریح و مستقیم از کنایه استفاده می­ کنند. کنایه، چون تصویر ساز است و ذهن شنونده را در تعلیق می گذارد، زیبایی هنری می­ آفریند؛ به همین دلیل کنایه در ادبیات، جایگاه خاصی را به خود اختصاص داده است و شاعران از آن بهره ­های فراوانی برده ­اند. عبدالرحمان جامی نیز از جمله سخنوران و نویسندگانی است که در آثار خویش با رویکردی ویژه، بدین مهم پرداخته است و کنایه به عنوان ابزاری کارآمد در علم بیان، مورد توجه او قرار گرفته تا آنجا که بسیاری از سخنان خود را در قالب این شیوۀ بیانی مطرح ساخته است. در این پژوهش، کارکردهای کنایات قرآنی در دیوان اشعار جامی، بررسی شده و نگارنده در صدد است تا رابطۀ کنایات به کار رفته در دیوان جامی و کنایات و تعابیر کنایی موجود در قرآن کریم را مشخص کند و میزان شباهت و اشتراک این مقولۀ ادبی را در قرآن کریم و دیوان جامی بازنماید. برآیند این تحقیق نشان می­دهد که جامی در به کارگیری کنایه در اشعارش، به سه شیوه از قرآن اثرپذیرفته است: الف) همان تعبیر کنایی قرآن را عیناً در شعرش بکار گرفته است؛ ب) به تعبیر یا لفظ قرآنی، که در قرآن معنای کنایی نداشته، معنایی کنایی داده و از لفظ قرآنی کنایۀ جدیدی خلق کرده است؛ ج) همان کنایۀ قرآنی را با بار معنایی جدیدی به کار برده و معنی کنایی جدیدی برآن افزوده است.
صفحات :
از صفحه 63 تا 92
فعل در فارسی نوین: ملاحظاتی نشانه شناختی
نویسنده:
کیوان زاهدی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه شهید بهشتی,
چکیده :
نوع نشانه های زبانی از مباحث مهم و جدال برانگیز زبان شناختی به ویژه از زمان فردینان سوسور بنیانگذار زبان شناسی نوین تلقی می گردد. همچنین این بحث یکی از موارد عمده اختلاف میان صورتگرایان و نقش گرایان بوده است. مقاله حاضر به بررسی ساختمان فعل در زبان فارسی نوین از دیدگاهی نشانه شناختی می پردازد و در آن استدلال می گردد حداقل در هفت مورد فعل در فارسی نو از صورت های انگیخته نشانه ای محسوب می گردد. همچنین نشان داده می شود انگیختگی صورت های فعلی دارای تاثیرات درون بندی و میان بندی است.
صفحات :
از صفحه 297 تا 312
تاثیر زبان و ادب فارسی در زبان و ادب عربی
نویسنده:
محسن راثی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه شهید بهشتی,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
هر گونه داد و ستد فرهنگی و مبادله تجارب و استفاده از ثمرات عقول و افکار از لوازم و ضرورت های حیات معنوی هر ملت اصیل و متمدن و فرهنگ آفرین است که می خواهد در تاریخ استوار و پابرجا و ماندگار باشد. تاثیر متقابل زبان و ادبیات فارسی و عربی از ازمنه باستان امر بدیهی و نشانه پیوند عمیقی است به ویژه بعد از اسلام این ارتباط و تاثیر و تاثر بیشتر و وسیع تر گردیده درباره تاثیر عربی در فارسی کتب و مقالات فراوانی نوشته شده است. اما در زمینه تاثیر فارسی در عربی تحقیق و پژوهش شایان و به سزا به عمل نیامده است و مجال سخن بیشتر و گفتار مفصل تر و تحقیق عمیق تر را نیاز دارد. این مقاله باجمال سعی دارد به موارد زیر اشاره کند: چگونه کلمات و لغات فارسی از پیش از اسلام و بعد از آن وارد زبان عربی شده و اسلوب و نگارش عربی تا چه اندازه تحت تاثیر فارسی قرار گرفته است مضامین حکم و امثال از متون قدیم ایرانی چگونه وارد زبان عربی شده و به چه کیفیت در نظم و نثر عرب به کار رفته است.
صفحات :
از صفحه 279 تا 296
  • تعداد رکورد ها : 392