مرور درختی موضوعات | کتابخانه مجازی الفبا

مرور درختی موضوعات | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
جستجو در برای عبارت
شامل عبارت باشد
شامل عبارت باشد
 
شامل عبارت باشد
شامل عبارت باشد
تنها فراداده‌های دارای منابع دیجیتالی را بازیابی کن
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 392
تحلیل ساختار و مضمون توسل در اشعار نظامی گنجوی با تکیه بر قرآن و حدیث
نویسنده:
ابراهیم ابراهیمی ,زهرا موسوی سیده
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
اراک: دانشگاه اراک,
چکیده :
مقاله حاضر ضمن تعریف واژه «توسل» با تکیه بر قرآن و حدیث و ساختار آن به رویکردهای ساختاری و محتوایی آن در شعر فارسی با تکیه بر اشعار نظامی گنجوی در این زمینه می پردازد. زاویه دید نظامی درتوسلها، انواع توسل؛ توسل به ذات و صفات، توسل مستقیم، غیر مستقیم، لحن توسلهای نظامی، شفاعت و توسل و … در بخشهایی از مقاله تشریح شده است. در مبحث زاویه دید توسلها به اصالت سبکی نظامی در این زمینه اشاره شده است؛ به گونه ای که اثبات شده است که حالت خطابی و زبان دوم شخص مفرد با خداوند و رسول اکرم (ص)، بیشتر در خور توجه نظامی در گفتگوهای توام با توسل بوده است. در بخش انواع توسل، به مسأله توسل به ذات الهی و توسل به اسماء و صفات الهی اشاره شده است و در بخش انواع توسل غیر مستقیم به مسأله تحیت بدون درخواست و مسأله درخواست و تحیت اشاره شده است. لحن و توسل، تضرع در توسلها، لحن متواضعانه نظامی، صمیمیت لحن و… از رویکردهای دیگر مقاله است. به طور کلی مقایسه رویکردهای نظامی و قیاس با رویکردهای اعتقادی با عنایت به شیوه نقد تطبیقی مبتنی بر قرآن و حدیث اساس مقاله حاضر را تشکیل می دهد.
صفحات :
از صفحه 167 تا 188
برجسته سازی واژه و ترکیب در شعر اخوان
نویسنده:
فروغ صهبا
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه شهید بهشتی,
چکیده :
مقاله حاضر نتیجه پژوهشی است که با تکیه بر نظریه «برجسته سازی» به منظور دست یابی به واژگان و ترکیب های برجسته زبان اشعار اخوان انجام شده است. به این منظور، پس از بیان مقدمه ای درباره نقش های ارتباطی و ادبی زبان و توضیح برجسته سازی، واژگان و ترکیب های اشعار اخوان مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته است. منظور از برجسته سازی واژگانی در شعر، گزینش واژه هایی است که در زبان علمی کاربرد ندارد. نتیجه تجزیه و تحلیل واژگان اشعار اخوان نشان می دهد که وی از پنج نوع واژه برای برجسته سازی زبان شعرش بهره برده است: 1) واژه هایی که قبلا وجود نداشته و خود اخوان آن را ساخته است. 2) واژه های کهن و یا واژه های کم کاربرد که امروز در زبان معیار به کار نمی رود یا بندرت از آن ها استفاده می شود. 3) واژه های اساطیری. 4) واژه های محاوره ای. 5) واژه های کوتاه شده. در بخش ترکیبات نیز دو دسته ترکیب در اشعار اخوان موجب برجستگی زبان شعر او شده است: گروه های اسمی و گروه های وصفی. اخوان با تسلط هنرمندانه خود ترکیب هایی پدید آورده است که ساختار آن ها یادآور ترکیب های حماسی و با صلابت سبک خراسانی است و همین ویژگی سبب تمایز این ترکیب ها از ترکیب های زبان ارتباطی شده است.
صفحات :
از صفحه 147 تا 162
اختصاص در علم معانی فارسی
نویسنده:
محمد غلامرضایی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه شهید بهشتی,
چکیده :
اختصاص، یکی از ابواب دو دانش نحو (عربی) و معانی است که در نحو عربی، احکامی خاص دارد. در کتاب های بلاغت معمولا در معانی مجازی ندا در مقوله انشا از آن بحث می شود؛ اما در مواضع دیگری نیز از آن سخن به میان می آید. در علم معانی، اختصاص یعنی حصر کردن چیزی یا کاری در کسی، یا انفراد و انحصار کسی یا چیزی به کاری یا امری، شیوه کاربرد آن در فارسی با عربی متفاوت است. در این گفتار به انواعی از شیوه کاربرد آن در فارسی و اغراض آن پرداخته ایم.
صفحات :
از صفحه 163 تا 174
تحلیل درون مایه های طنز حالت
نویسنده:
علی اکبر باقری خلیلی، علی اصغر دورکی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه شهید بهشتی,
چکیده :
طنز، انتقاد غیرمستقیم از پلیدی ها و کجروی های جامعه با بیانی خنده آور است و هدف آن اصلاح کاستی ها و پلشتی ها. ابوالقاسم حالت در وادی طنز شاعری است موفق و پرآوازه، با نگاهی منتقدانه و زبانی ساده. وی هم چون طبیبی حاذق زخم ها را می شکافد و ریم ها را بیرون می ریزد تا بیمار را بهبود بخشد. این مقاله به تحلیل درون مایه های طنز حالت در چهار محور اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و فرهنگی پرداخته است. در محور اجتماعی، تحلیل مسایل اداری، شهری، قضایی، بهداشتی و درمانی و مفاسد اجتماعی را مدنظر قرار داده و در محور سیاسی، حوادث و احزاب سیاسی، استبداد داخلی و دخالت بیگانگان را. در محور اقتصادی، بحران نفت، کمبود کالا، کشاورزی ناکار آمد، وضعیت مالی مردم،‌ مالیات ناعادلانه و اختلاس مورد کنکاش قرار گرفته و در محور فرهنگی، مسایل مربوط به آموزش و فرهنگ وارداتی.
صفحات :
از صفحه 17 تا 38
آشنایی زدایی در جزء سی ام قرآن کریم
نویسنده:
قاسم مختاری,مطهره فرجی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
اراک: دانشگاه اراک,
چکیده :
آشنایی‌زدایی از دستاوردهای مکتب فرمالیسم روس می‌باشد که بر بیگانه نمودن نُرم عادی زبان دلالت دارد. این اصل بعنوان شگردی برای زیبایی‌آفرینی به‌شمار می‌رود و هدف از آن، تشخّص و برجسته‌سازی هر اثر هنری است. این نوشتار تلاش می‌کند تا زبان قرآن کریم را به ‌عنوان برترین اثر ادبی و هنری، از منظر آشنایی‌زدایی بررسی نموده و میزان بهره‌مندی قرآن کریم را از امکانات زبانی و شگردهای زیبایی‌آفرینی نمایان سازد. روش این تحقیق، توصیفی- تحلیلی است و بر آن است تا به‌منظور تطبیق نظریه صورتگرایان با زبان قرآن، نمونه‌هایی از هنجارگریزی(قاعده‌کاهی و قاعده‌افزایی) را در برخی آیات شریفه جزء سی‌ام قرآن کریم نشان دهد و در نهایت با تکیه بر تفاسیر ادبی قرآن کریم، بازتاب تأثیر آن را در کشف معنای مقصود و نیز کسب التذاذ بیشتر بیان کند. قرآن کریم، به‌اقتضای رسالت آسمانی خویش، بگونه‌ای بی‌نظیر با بهره‌گیری از ذخایر زبانی، در دو حیطه هنجارگریزی و قاعده‌افزایی دست به آشنایی‌زدایی زده و به‌ تبع آن با برجستگی کلام، القای مفهوم را به‌اوج رسانیده است
صفحات :
از صفحه 93 تا 116
معیار تعهد در ادبیات
نویسنده:
حجت رسولی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه شهید بهشتی,
چکیده :
مساله ای که این نوشتار می خواهد به آن پاسخ دهد این است که معیار تعهد در ادبیات متعهد چیست و با چه معیار و مبنایی می توان ادب متعهد را تعریف کرد؟ اصطلاح ادب متعهد یا «الادب الملتزم» در قرن نوزدهم میلادی در اروپا پدید آمد و در حقیقت از شاخه های مکتب واقع گرایی در اروپاست. تعهد در ادبیات عربی و فارسی به صورت امروزی آن در یک قرن گذشته تحت تاثیر مکاتب ادبی اروپایی پدید آمده است. ناقدان و صاحبنظران معیارهای متفاوتی را در تعریف ادب متعهد مدنظر قرار داده اند؛‌ معیارهای مانند: اخلاق و تربیت؛ دین، ملیت، مسایل اجتماعی و مسایل انسانی. هر یک از این مبانی می تواند ملاک تعریف ادبیات خاصی به عنوان ادبیات متعهد گردد؛ اما این که کدام معیار به صحت و درستی نزدیک تر است،‌ با تامل نیاز دارد. به علاوه گاهی تناقضاتی در بیان معیارها پدید می آید که باید تکلیف آن روشن گردد. به هر حال تعریف ادبیات متعهد طی زمان شاهده تحول و دگرگونی نیز بوده است و تحت تاثیر تحولات اجتماعی، به سمت قبول معیارهای فراگیرتر و جهان تر پیش رفته است.
صفحات :
از صفحه 73 تا 82
بررسی ویژگی های سبکی کویر شریعتی
نویسنده:
فرهاد ساسانی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه شهید بهشتی,
کلیدواژه‌های اصلی :
چکیده :
در این جستار، تلاش می شود تا متن کویر،‌ نوشته دکتر علی شریعتی بر اساس انتخاب سازه های مختلف در متن - یعنی بر مبنای محور جانشینی - و بر اساس چگونگی چینش سازه ها در کنار هم - یعنی بر مبنای محور همنشینی - و نیز عناصر پیرامونی دیگری که بر کار این دو محور و در نتیجه بر تفسیر حاصل از متن تاثیر می گذارد - یعنی محور همکنش تحلیل و بررسی شود. به این منظور، ابتدا برخی کلید واژه های نظری این رویکرد معرفی خواهد شد، و سپس متن یاد شده تحلیل خواهد گردید.
صفحات :
از صفحه 83 تا 100
احسان عباس: ناقدی برجسته
نویسنده:
خلیل پروینی، نور محمدعلی القضاه
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه شهید بهشتی,
کلیدواژه‌های اصلی :
چکیده :
نقد ادبی نوین عرب،‌ تماما با نقد ادبی دوران گذشته متفاوت است به طوری که هر کس نقد ادبی امروز عرب را از نظر بگذراند و آن را با نقد ادبی قرن گذشته مقایسه کند خواهد دید که نقد امروز، نقدی است کاملا مقلد که در این تقلید حد و مرزی نمی شناسد و تماما و بدون آگاهی تحت تاثیر دستاوردهای نقدی غرب قرار گرفته است. اما در چنین اوضاعی، چهره های نقدی درخشانی می بینیم که می توانند نقد ادبی و ناقدان نوپا را هدایت کرده، به ساحل نجات برسانند. احسان عباس متوفای سال 2003 میلادی یکی از چهره های نقدی برجسته می باشد که در آسمان نقد ادبی عربی و جهانی درخشیده و با تالیف آثار ارزشمندی، نقد ادبی معاصر عربی را از آوارگی، آشفتگی و بحران اصطلاحات که نتیجه تقلید محض از نقد ادبی غرب است تا حدودی نجات بخشیده، و آن را مدیون خود ساخته است. این مقاله درصدد است پس از معرفی احسان عباس، ‌پرده از منهج نقدی اصیل او برداشته و به تبیین آن جنبه هایی از نقد ایشان که اغلب مورد غفلت واقع شده است، بپردازد.
صفحات :
از صفحه 31 تا 41
تجلی آیات قرآنی در دیوان حکیم شفائی اصفهانی
نویسنده:
محمدرضا نجاریان، معصومه وطن پرست
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
اراک: دانشگاه اراک,
چکیده :
شرف الدین حسن حکیم شفائی اصفهانی شاعر، عارف و پزشک مقتدر و توانای قرن ده یازدهم هجری است. زندگی وی همزمان با حکومت پادشاهان صفوی بویژه شاه عباس اول بوده است وی یکی از بنیانگذاران سبک «هندی ـ اصفهانی» یا سبک دوره صفویه است که به روایت صاحب عالم آرا ملقب به ملک الشعرا و ممتاز ایران شد. دیوان او دربردارنده 12000 بیت در قالب قصیده، غزل، قطعه، ترکیب بند و رباعی است که 1060 غزل در این میان جلوه می‌کند.او در غزل پیرو حافظ، سعدی و مولوی است و در این نوع ادبی، بابا فغانی شیرازی را استقبال و نظیره گویی کرده است. اندیشه های عرفانی، علاقه مندی به عرفان و تصوف و نیز تبحر خاص شفائی در علوم صرف و نحو عربی سبب شد که وی دیوان خود را با عبارت‌های جا افتاده و فصیح عربی به خوبی تزیین نماید. علاقه ومهارت وی در درک و فهم علم عربی شفائی را به سوی گنجینه پر فیض قرآن رهنمون ساخت. چنانکه بسیاری از ابیات دیوانش به شیوه‌های : اشاره،تلمیح، تضمین،حل، اقتباس، وتمثیل‌های گوناگون به نام و سخنان پیامبر (ص) و سایر معصومین (ع) و ابیات قرآنی آراسته است. شفائی توانسته است دراشعار خود با عبارت پردازی‌ها ،استدلال و بیان ما فی الضمیر به خوبی ازآیات قرآنی و قصه ها و روایات دینی بهترین بهره را ببرد. با استناد به شیوه‌های اثر پذیری؛ نظیر: واژگانی، گزاره ای، گزارشی، الهامی ـ بنیادی، تلمیحی، تأویلی، تصویری؛ نگارندگان در این پژوهش تلاش نمودند تا با بهره‌گیری از جدولهای آماری، گونه‌های مختلف تجلی آیات قرآن و برجستگی نام و داستان زندگی پیامبران و معصومین را در دیوان شفائی تحلیل کنند.
صفحات :
از صفحه 101 تا 136
بررسی جایگاه کار و کوشش در شعر فارسی
نویسنده:
ابراهیم فیوضات، مجید حسینی نثار
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه شهید بهشتی,
چکیده :
دانشمندان اجتماعی سرمایه انسانی را منبعی با ارزش و بی پایان تلقی می کنند، کار انسان و مهارت های تجربی و دانش او به شدت مورد توجه آنان است. با این که «کار یدی» در دوره باستان مورد بی مهری دانشمندان (از جمله ارسطو در یونان) بود، اما هرچه به تمدن صنعتی نزدیک ترمی شویم «کار» ارزش خود را بیشتر باز می یابد و پیچیدگی این مقوله بیشتر می شود. اما مسئله ای که در کشور ما وجود دارد این است که کار از ارزش و اعتبار لازم نزد مردم برخوردار نیست و بسیاری از مسائل جامعه نیز از نگرش منفی به کار شکل گرفته است. در صورتی که نگاهی به فرهنگ و ادب گذشته ایران نشان می دهد که کار تا به چه میزان اهمیت داشته است. کار در فرهنگ و ادب ما به ویژه ادبیات منظوم و شعر ایران مورد تحسین و توجه بوده است. در این مقاله با انتخاب سه شاعر کلاسیک ایران، با استفاده از روش اسنادی به مطالعه کار در شعر آنان پراخته می شود. این مطالعه نشان می دهد که: 1) فردوسی به عنوان نماینده دوره باستان به نقش کار کشاروزی در عرصه تولیدی کشور توجه می کند، 2) سعدی، به عنوان شاعری جهان دیده و مصلحی اجتماعی کار را به شکل سخت و سنگین آن مورد توجه قرار میدهد و تقدس برای آن قائل است و به آن با دیده احترام می نگرد، 3) کار در دیدگاه مولوی با تحرک و دینامیسم ویژه ای همراه است. او کسب روزی و تلاش و کوشش را حرکت به سمت پروردگار می داند.
صفحات :
از صفحه 105 تا 130
  • تعداد رکورد ها : 392