مرور درختی موضوعات | کتابخانه مجازی الفبا

مرور درختی موضوعات | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
...جستجوی هوشمند
جستجو در برای عبارت
شامل عبارت باشد
شامل عبارت باشد
 
شامل عبارت باشد
شامل عبارت باشد
تنها فراداده‌های دارای منابع دیجیتالی را بازیابی کن
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 269
تفسیر تطبیقی روایی 45 آیه‌ی اول سوره‌ی مبارکه‌ی یونس در مهمترین تفاسیر فریقین
نویسنده:
محسن رضیان
نوع منبع :
رساله تحصیلی , کتابخانه عمومی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده :
چکیده این پژوهش به بررسی تطبیقی روایی 45 آیه‌ی اول سوره‌ی مبارکه‌ی یونس با محوریّت تفاسیر نور الثقلین والدرّ المنثور می‌پردازد که تا به حال چنین کاری در تفسیر این 45 آیه انجام نگرفته است.آنچه در این پژوهش دنبال می‌گردد بیان نقاط مشترک و همچنین مورد اختلاف بین روایات موجود در ذیل 45 آیه‌ی مذکور از این دو تفسیر می‌باشد برای این کار، مفاد ظاهری روایات، براساس کتب معتبر لغت و تفاسیر اجتهادی مهم امامیه مورد بررسی قرار گرفت و سپس با مفاد روایات مرتبط با آن، از دو تفسیر مذکور مقایسه‌ گردیده و اشتراکات و اختلافات آنها بدست آمد. این پژوهش همچنین به بیان گونه‌های مختلف روایات هر یک از این دو تفسیر که ذیل این 45 آیه آمده است می-پردازد که در این بررسی، روایات نور الثقلین بیشتر از نوع تفسیر مصداقی و باطنی است ولی روایات الدرّ‌‌ المنثور علاوه بر تفسیر مصداقی، بخش زیادی از آن، از نوع تفسیر لفظی می‌باشند.اسناد این روایات نیز از نگاه دانشمندان شیعه ـ در تفسیر نور الثقلین ـ و اهل سنّت ـ برای تفسیر الدرّ المنثور ـ مورد بررسی قرار گرفت تا میزان اعتبار و یا برخورداری آنها از آسیب‌های سندی آشکار گردد که بر این اساس بیشتر روایات مذکور از نظر سند، ضعیف می-باشند که باید مورد توجه مفسّرین قرار گیرد. رسالت دیگر این پژوهش گرد آوری آموزه‌ها و پیام‌های هدایتی موجود در 45 آیه‌ی مذکور و نیز روایات ذیل آنها، از دو تفسیر نام برده می‌باشد که بیشترین حجم پیام‌ها مربوط به آموزه‌های اعتقادی و اخلاقی تربیتی است، و آموزه‌های اجتماعی در رتبه‌ی بعد قرار دارند. کلید واژه‌ها: سوره‌ی یونس، تفسیر روایی، شیعه، اهل سنّت، گونه‌های روایات تفسیری، آسیب‌ شناسی سندی روایات-، آموزه‌های اخلاقی و تربیتی 45 آیه‌ی اول سوره‌ی مبارکه-ی یونس.
مشخصات اثر
بررسی روایات تفسیری امام صادق (ع) در جزء نوزده قرآن
نویسنده:
کامران اویسی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
روایات تفسیری بر جای مانده از پیامبر (صلی الله علیه و آله) و اوصیای گرانقدرش (علیهم السلام) یکی از منابع معتبر تفسیر و مطمئن ترین راه برای دست یافتن به بخشی از معانی قرآن می باشد. سخنان تفسیری آن بزرگواران میراثی است گرانقدر و مورد نیاز هر مفسری. آمیخته شدن روایات مذکور به آفاتی چون جعل و تدلیس و ارسال، بایسته بودن مطالعه و تنقیح روایات تفسیری را آشکار می سازد. تفسیر قرآن به قرآن، قرآن به سنت، بیان تمثیلی و تفسیر قرآن با استفاده از قواعد عقلی از جمله روش هایی است که امام ششم در روایاتتفسیری به کار بسته اند. جامع نبودن، ضعف سند و در آمیختگی تفسیر و تاویل، ظاهر و جری و بطن از جمله کاستی های روایات تفسیری به شمار می آیند. "بررسی روایات تفسیری امام صادق (علیه السلام) در جزء نوزدهم قران کریم"، پژوهش سندی و متنی و دلالی مجموع142روایت تفسیری ایشان در ذیل آیات جزء نوزده قرآن کریمبا رویکرد احیاء روش تفسیر روایی است. روایات مربوط به هر آیه از تفاسیر نور الثقلین و البرهان، استخراج گردید و با منبع اصلی آن روایت، تطبیق داده شد؛ ترجمه روایات به بررسی سندی- رجالی پرداخته شد و نوع سند آن مشخص گردید؛ لغت های مشکل موجود در احادیث توضیح داده شد؛ دلالت حدیث مورد مطالعه قرار گرفت. از مجموع روایات یاد شده، 35 روایت صحیح، 4 روایت حسن، 12 روایت موثق، 91 روایت ضعیف می باشند.
مشخصات اثر
ترجمه و تحقیق تفسیر نور الثقلین (جزءاول)
نویسنده:
لیلا ابوماهیگیر
نوع منبع :
رساله تحصیلی , ترجمه اثر
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
قرآن کریم از زمان نزول تا کنون، مورد عنایت و اهتمام مسلمانان بوده است.مسلمانان آن را حفظ می کردند و در اجرای احکام آن کوشا بودند.پیامبر (صلّی الله علیه وآله) نیز آیات مغلق را شرحداده و معانی مجمل را تبیین می فرمود.به اعتبار اینکه پیامبر(صلّی الله علیه وآله) اوّلین راهنما و امین وحی الهی بود، لذا تفسیر قرآن از انگیزه های نبوّت او به شمار می آمد.علاوه برکوشش های مسلمانان درتبیین الفاظ قرآن و شأن نزول آیات و ابعاد دیگر آن،آنچه ازپیامبر (صلّی الله علیه وآله) در تفسیر قرآن به یادگار مانده،زیر بنای تفسیردر نخستین ادوار شد.مفسران زیادی از بین گرایش های مختلف تفسیری،روش تفسیر نقلی را انتخاب کردند، از جمله این افراد شیخ عبد علی بن جمعه عروسی حویزی،مولف تفسیر نورالثقلین است.تفسیر نقلی که شاملتفسیرقرآن به قرآن، تفسیرقرآن به سنّت و تفسیرقرآن به قول صحابه و تابعان است،گرچه دارای اهمّیت بسزایی است.امّا متأسفانه آفاتی چون ضعف سند،جعل حدیث و اسرائیلیات که در احادیث راه یافته از اعتبار آن کاسته است. ما در این تحقیق برآنیم که مصدر و منبع حدیث در تفسیر نورالثقلین را پیدا کرده و آن را با اصل کتاب مقابله کنیم و در صورت غریب بودن متن، به مصادر عدیده لغوی و روایی مراجعه کرده و سند احادیث را نیز مورد بررسی قرار دهیم، تا میزان اعتبار روایات به دست آید و بعد ترجمه ای دقیق و روان از کتاب ارزشمند تفسیر نورالثقلین،که تا بحال ترجمه نشده به خواننده عرضه کنیم تا کسی که به زبان عربی تسلّط کافی ندارد بتواند از این تفسیر روایی بهره ببرد.
مشخصات اثر
تفسیر لغوی معصومان (ع): در ده جزء دوم قرآن و روش‌شناسی آن
نویسنده:
زینب فراهانی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
از آن جا که واژگان زیر بنای اصلی هر کلامی را تشکیل می‌دهد واضح است که گام اول برای فهم مقصود سخن، دریافتن مفاهیم و مدالیل اصلی واژه ها است. این امر در مورد قرآن کریم به مراتب پررنگ تر جلوه می‌کند چرا که قرآن کتاب هدایت بشریت است. بهترین و استوارترین روش در فهم قرآن کریم تمسک به کلام معصومان: است؛ پیامبر اسلام6و امامان: علاوه بر تفسیر آیات، اهتمام ویژه ای به شرح و تبیین واژگان قرآن داشته‌اند؛ در این پژوهه پس از بیان مفاهیم بنیادین تحقیق مانند مفردات، تفسیر لغوی، و تبیین جایگاه لغت در فهم متن و کلام، به قصد کشف روش تفسیر لغوی معصومان:، به صورت میدانی به مطالعۀ احادیث آن بزرگواران در زمینه واژگان پژوهی قرآنی (در ده جزء دوم قرآن کریم) پرداخته‌ایم؛ پیامبر6و اهل بیت:برای تفسیر واژگان قرآنی، روش‌های متعددی را اتخاذ نموده‌اند، که با بررسی و تحلیل کلام آن بزرگواران به مواردی دست پیدا کردیم: تفسیر قرآن به قرآنِ واژگان، تبیین معنای واژه با توجه به سیاق آیات، بیان واژگانی (ترادف و نظائر)، بیان لازمۀ معنایی، بیان معنای غایی، بیان تصویری، بیان توصیفی، بیان وجوه واژگان، بیان جری و تطبیق، بیان معنای باطنی واژگان، بیان قاعده ادبی واژگان، بیان مرجع ضمیر، بیان متعلقات واژه، بیان معانی حروف، بیان لهجۀ واژگان (لغات القرآن)، بیان وجه تسمیه، بیان قراءات. عناوین بدست آمده در طبقه بندی تفسیر لغوی معصومان: است.
مشخصات اثر
سبک‌شناسی تفسیر تبیان در تعامل با روایات تفسیری
نویسنده:
محمد کاظمی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
تبیان یکی از مهم‌ترین آثار تفسیری شیخ طوسی است که دارای ویژگیهای مهمی همچون بهره‌گیری از عقل و نقل می‌باشد. شیخ طوسی در تفسیر آیات، از قرآن، روایات اهل بیت (علیهم السلام)، مطالب تفسیری صحابه و تابعین، اقوال مفسران و دیگر دانشمندان اسلامی مانند لغویین، استفاده می‌کند. همچنین عنصر عقل نیز یکی از پایه‌های اساسی روش تفسیری تبیان به شمار می‌رود. از منظر شیخ طوسی، آن دسته از اخبار آحاد در تفسیر مطرود هستند که علاوه بر همراه نبودن با قرائن مطابقت با عقل، قرآن، سنت قطعی و اجماع شیعه، از داشتن شرائط جواز عمل نیز محروم باشند و هر روایتی که متصف به خبر واحد بودن شد غیر قابل استفاده در تفسیر نخواهد بود. شیخ طوسی نقش روایات اهل بیت (علیهم السلام) را در تفسیر قرآن، محوری دانسته و حجم عظیمی از این روایات را در مواضع مختلف تفسیری به کار برده است. به تعبیر دیگر، روایات تفسیری در تبیان دارای کارکردهای گوناگونی هستند. مهم ترین کارکردهای روایات تفسیری در تبیان مشتمل بر چهار بخش عمده است: الف) تفسیری، در 10 قسم: تبیین مفاد آیات، تأیید معنای ظاهری آیه، تأیید و یا تقویت اقوال، نقد اقوال با روایت، تأیید روایت با روایت، نقد روایت با روایت، و ...... . در ضمن، شیخ طوسی تأویل را به معنای تفسیر و روایات تأویلی را نیز تفسیری می‌داند. ب) مباحث کلامی، در دو قسم: اثبات اصول و فروع اعتقادات شیعه و پاسخ به شبهات مخالفان و نقد و بررسی اقوال آنان. ج) علوم قرآنی، در چهار قسم: اسباب نزول، نسخ، مکی و مدنی و قرائت. البته در مباحث قرائت به این نتیجه رسیدیم که شیخ طوسی روایات قرائت را به نحوی در تفسیر آیات به کار برده و کارکرد تفسیری برای بسیاری از آنها قائل است و شاید خواسته تا راهی جدید در ارزیابی روایات قرائت معرفی نماید. د) کارکردهای روایات در تبیین معنای واژگان و اعراب آیات. از سوی دیگر، روایات تفسیری در تبیان با اِعمال شیوه‌های متعددی مورد ارزیابی قرار می‌گیرند. برخی از این شیوه‌ها سندی و برخی متنی است. اخبار آحاد، روایات مرفوع، روایات مرسل و نقد راوی، مواردی هستند که در تبیان مورد ارزیابی سندی واقع شده‌اند. همچنین، عرضه به قرآن، عرضه به سنت، بهره‌گیری از عقل، سنجش با اجماع و برخی شیوه‌های دیگر، روش‌های تبیان در ارزیابی متنی روایات تفسیری هستند.
مشخصات اثر
ارزیابی تطبیقی روایات معصومان (ع) با اقوال لغویان در مفردات سوره مائده
نویسنده:
مریم السادات میری
نوع منبع :
رساله تحصیلی , کتابخانه عمومی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
شناخت معنای واژه‌ها و مفردات از جمله مقدمات ضروری و مهم فهم هر متنی به ویژهفهم قرآن کریم و تفسیر آن است. از این رو واژه‌شناسی آیات از دیرباز مورد توجه مفسران و علمای علم لغت بوده است و به دلیل اهمیت و جایگاه معنای مفردات در فهم آیات آنان همواره در جهت واکاوی و فهم معنای واژگان اهتمام ورزیده‌اند. از سوی دیگر ائمه معصومین علیهم السلام به عنوان مفسران و معلمان کامل قرآن در بسیاری از موارد به توضیح و تبیین معنای واژگان و مفردات آیات قرآن پرداخته‌اند. در نتیجه روایات ائمه علیهم السلام می‌تواند منبعی برای درک معانی واژه‌های قرآن باشد و در صورتی که در فرآیند فهم و تفسیر قرآن به کلام ائمه علیهم السلام توجه کافی صورت نگیرد باعث فهم غیر صحیح احکام و معارف دینی می‌شود.در این رساله نگارنده به ارزیابی تطبیقی روایات معصومین علیهم السلام با اقوال لغویان در مورد مفردات سوره مائده پرداخته است و آن چه حاصل شد این است که میان معانی‌ای که لغویان برای مفردات این سوره بیان کرده‌اند با معانی‌ای که ائمه علیهم السلام مطرح کرده‌اند هم‌سویی و مطابقت وجود دارد. این تطابق در فهم هر چه بهتر معنا و تفسیر آیات، نقش داشته، و فاصله عصر حاضر تا عصر نزول را جبران می‌کند به طوری که می‌توان ادعا کرد، در همه اعصار فهم مراد الهی در پرتو عنایت به معنای واژگان امکان پذیر است و این است رمز و راز جاودانگی این کتاب الهی.
مشخصات اثر
بررسی تطبیقی روش تفسیری تفاسیر نورالثقلین و درالمنثور
نویسنده:
علی اکبر شایسته نژاد,علی مسلمی
نوع منبع :
مقاله , مدخل آثار(دانشنامه آثار) , کتابخانه عمومی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده :
این مقاله به بررسی روایات تفسیری در دو تفسیر «درالمنثورسیوطی» و «نورالثقلین حویزی» با تأکید بر سوره واقعه پرداخته است.این پژوهش به شیوه کتابخانه ای و بررسی درون متنی و تطبیق و مقایسه انجام شده است. نگارنده پس از معرفی اجمالی دو تفسیر، به بررسی اموری چون جایگاه علوم قرآنی، تصحیف و تحریف، روایات موضوعه، روایات خرافی، گزینش و تقطیع روایات پرداخته است.این بررسی نشان می دهد که شکل انتخاب روایات و جایگاه قرار گرفتن آنها، انتخاب منابع روایات، تقطیع وجابه جایی روایات و... در تفاسیر مذکور، حاکی از اجتهاد مؤلفان آنها در روش بهره گیری از روایات تفسیری است. علاوه بر آن مبانی معرفتی همچون وابستگی به فِرَق مذهبی نیز در گزینش احادیث تأثیر به سزایی داشته است.
مشخصات اثر
روش مواجهه علامه فضل الله با روایات تفسیری در «من وحی القرآن»
نویسنده:
کرم سیاووشی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده :
«من وحی القرآن» از تفاسیر معاصر است که تفسیر آیات قرآن را در قالبی تحرک بخش، عصری و تربیتی عهده دار گردیده است. البته در کنار این ویژگی، گزارش روایات منتسب به معصوم و دیگر گزارش های تاریخی مرتبط با آیات، در آن نمودی نمایان دارد. مطابق بررسی صورت گرفته، تعامل فضل الله با روایات سخت گیرانه و قابل تأمل است؛ در این مقال، عوامل سخت گیری فضل الله در مواجهه با روایات تفسیری و گزارش های تاریخی، و موانع استفاده هرچه گسترده تر مؤلف من وحی القرآن از آنها به کاستی های گوناگونی موجود در آنها نسبت داده شده است. پیداست که این رویکرد سختگیرانه در مواردی با انتقاد مواجه است که بدان پرداخته شده است.
مشخصات اثر
بررسی انتقادی رویکرد هرمنوتیکی در درک مفاهیم قرآن
نویسنده:
زهرا امیری
نوع منبع :
رساله تحصیلی , کتابخانه عمومی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
رساله‌ی حاضر کند و کاوی است در ماهیت نظریات هرمنوتیکی برخاسته از اندیشمندان غربی، که پس از تأسیس این شاخه از دانش‌ همزمان با نهضت اصلاح دینی در غرب، از دیدگاه نظریات مطرح شده در گرایشات مختلف این دیدگاه، به متن و به ویژه متون دینی و کتاب مقدس و شیوه‌های فهم و تفسیر آن نگریسته‌اند؛ شیوه‌هایی که ضمن تضاد بسیار با روش معهود فهم و تفسیر، بین نظریات مولف‌محوری، متن‌محوری و مفسرمحوری در نوسان است، و به نتایجی کاملاً متضاد با شیوه‌ی متعارف فهم منتهی می‌گردد. در این میان نواندیشانی از جهان اسلام که به اعتراف خود در پی ایجاد تغییر و اصلاح در مبانی اسلامی و همسو کردن آن با اندیشه‌های غربی حاکم بر جامعه‌ی جهانی یا همان نظریات مکتب لیبرالیسم غربی بودند، درصدد تطبیق نظریات مطرح شده در هرمنوتیک بر شیوه‌ی فهم و تفسیر متون دینی و بویژه قرآن کریم برآمدند، که بکارگیری این روش به دلیل تضاد عمیقی که با مبانی اسلامی دارد، موجب تفسیر به رأی شدیدی می-گردد که در روایات و حتی خود قرآن به شدت از آن نهی شده است. با کاربرد نظریات مذکور در خصوص متون دینی اسلامی، اسلام از محتوای خود تهی شده و بسان ظرفی خالی، پذیرای نظریات متضاد با مبانی خود می‌گردد که ماهیت اسلام حقیقی را به کلی تغییر می‌دهد. این رساله با هدف تبیین ماهیت نظریه‌ی هرمنوتیکی و نارسایی‌های آن در خصوص فهم متن، ضمن تبیین نظر اسلام در خصوص فهم و تفسیر متون دینی و بررسی ماهیت، خاستگاه و نظریات نظریه‌پردازان غربی این مکتب نوظهور، به نقد آراء و مبانی این دانش در گرایشات مختلف آن پرداخته، و با نگاه ویژه به دیدگاه هرمنوتیک در خصوص متن، امکان تطبیق آن بر قرآن را بررسی نموده، و آنگاه با بیان مجالات تأثیرپذیری نواندیشان جهان اسلام، همچون نصر حامد ابوزید، مجتهد شبستری، سروش، محمد ارکون و... که متأثر از این روش جدید به تأسیس نظریات جدیدی در خصوص فهم و تفسیر متون دینی به ویژه قرآن روی آورده‌اند، درصدد اثبات ناکارآمدی نظریات این رشته‌ی جدید برای فهم و تفسیر قرآن است.
مشخصات اثر
  • تعداد رکورد ها : 269