مرور درختی موضوعات | کتابخانه مجازی الفبا

قدر متيقّن آن است كه قرآن، مشتمل برآياتمتشابه است ومتشابه،آن است كه درعين روشن بودنمعناي ظاهري آن،ظاهرش مراد نيستو عمل به ظاهر آن منشأ فتنه و فساد است ومراد واقعی آن را سایرمحکماتقران روشن می کند. بنابر این (متشابه بما هو متشابه ،قبل ازارجاع به محكم قابل عمل نيست . مفسران قرآن کریم باتوجه به موضع گیریهایمختلف کلامی، فلسفی،عرفانیو حتی فقهی خود مبانی و روش هایگوناگونیرا درتبیین آیات محکم و متشابه به کار بسته اند و تفاسیر مختلفی از آنها ارائهنموده اندفقهاروششان مبتنی بر صدّ باب تأویل و جمودبر ظاهرالفاظ است معتزلیان اکثراً متشابهات را به معانی موافق با قواعد عقلی تأویل نموده و اشاعره آیات متشابه مربوط به صفات خدای تعالی را به تأویل برده وآیات متشابه مربوط به معادرابه ظواهر خود باقی گذارده اند و قائلبه تشبیه هستندپیروان مکتب اهل بیت (ع) نیز متشابهات را با ارجاعبهمحکماتتفسیر نموده اند.با توجه به اختلافات زیاد مکاتبتفسیری درمبانی و روشهای آنان نمی توان حد مشترکی بینهمه آنهاپیداکردوآنهارا به هم نزدیکساخت ولیارائه مبانی وروش های هرکدام به صورت علمی و مستدل،راه را برای داوری اندیشمندان و اثباتنظریه صحیح تر هموار خواهد ساخت.