مرور درختی موضوعات | کتابخانه مجازی الفبا

مصنف کتاب شرح منظومه [استاد مطهری] که ما آن را از جهت ارزش فلسفی و بویژه فلسفه تطبیقی مورد بررسی قرار خواهیم داد در راه دست یافتن به فلسفه تطبیقی راهی دراز پیمود. اصولاً ساختمان فکری ایشان بیش از هر چیز، ساختمانی عقلانی بود و اگر چه از علوم نقلی هم بهره وافر داشت اما آنها را نیز بیشتر از دیدی عقلی و تحلیلی می نگریست. ایشان خود این خصلت را بدین شکل تصویر می کند : « اثبات یا انکار خدا قطعاً حساس ترین و شور انگیزترین موضوعی است که از فجر تاریخ تا کنون اندیشه ها را به خود مشغول داشته و می دارد. موضع انسان در این مسأله در تمام ابعاد اندیشه اش و در جهان بینی او و ارزیابیهایش از مسائل و در جهت گیری های اخلاقی و اجتماعیش تأثیر و نقش تعیین کننده دارد. گمان نمی رود هیچ اندیشه ای به اندازه این اندیشه دغدغه آور باشد. هر فردی که اندکی با تفکر و اندیشه سر و کار داشته باشد لااقل دوره ای از عمر خویش را با این دغدغه گذرانده است. تا آنجا که من از تحولات روحی خود به یاد دارم از سن سیزده سالگی این دغدغه در من پیدا شد. پرسشها_ البته متناسب با سطح فکری آن دوره _ یکی پس از دیگری بر اندیشه ام هجوم می آورد. لذا در سال های اول مهاجرت به قم که هنوز از مقدمات ... فارغ نشده بودم چنان در این اندیشه ها غرق بودم که شدیداً میل به تنهایی در من پدید آمده بود و می کوشیدم و شرائط را آماده می کردم که تنها با اندیشه های خود به سر ببرم. در آن وقت نمی خواستم در ساعات فراغت از درس و مباحثه، به موضوع دیگری بیندیشم، و در واقع اندیشه در هر موضوع دیگر را پیش از آنکه مشکلاتم در این مسائل حل گردد، بیهوده و اتلاف وقت می شمردم. و اصولاً مقدمات ... را از آن جهت می آموختم که تدریجاً آماده بررسی اندیشه فیلسوفان بزرگ ... بشوم.»

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 55 تا 69

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

شرح مبسوط منظومه و فلسفه تطبیقی - قسمت اول

نویسنده:

محمدعلی جاودان

نوع منبع :

مقاله , مدخل آثار(دانشنامه آثار) , کتابخانه عمومی , مطالعه تطبیقی

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

کلیدواژه‌های اصلی :

فلسفه اسلامی , حکمت متعالیه , فلسفه تطبیقی , شرح منظومه: سبزواری , شرح مبسوط منظومه: مرتضی مطهری

فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :

مرتضی مطهری

چکیده :

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 22 تا 36

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

بررسی عقل از دیدگاه ملاصدرا و میرزا مهدی اصفهانی

نویسنده:

مهدی آزادپرور

نوع منبع :

مقاله , مطالعه تطبیقی

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF مراجع

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

عقل شناسی , حکمت متعالیه , مکتب تفکیک

چکیده :

عقل ازنظر ملاصدرا بر شش معنا به‌صورت اشتراک لفظی اطلاق می‌شود. ازنظر وی یکی از مهم‌ترین معنای عقل، همان قوة ادراکی است که انسان با آن به ادراک اشیاء می‌پردازد. همچنین خداوند متعال به برخی انسان‌ها نوری عطا می‌کند که به‌وسیلة آن تبعیت از دستورات دینی ممکن می‌شود. میرزا مهدی اصفهانی عقل را نوری می‌داند که خداوند متعال ‌این نور را پس از رسیدن انسان‌ها به بلوغ، به آن‌ها عطا می‌کند. انسان‌ها ‌این نور را در حالت غضب و شهوت از دست می‌دهند. ازنظر وی عقل فلسفی گمراه‌کننده است. با تبیین ویژگی‌های عقل موردنظر میرزا مهدی اصفهانی و ملاصدرا و تدقیق در معنای عقل عملی و نظری، می‌توان بین عقل مورد نظر ‌این دو متفکر اشتراکاتی پیدا کرد. ‌این اشتراکات تنها در بخشی از خصوصیات عقل عملی هست اما بنا بر تصریحات میرزا مهدی اصفهانی عقل نظری مورد قبول ملاصدرا ناکارآمد است و دفاع برخی مروجین مکتب تفکیک از میرزا مهدی اصفهانی مبنی بر قبول حجیت ‌این عقل توسط او، با عبارات او ناسازگار است

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 1 تا 18

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

الدرر النبویة فی نقد آراء فلسفیة

نویسنده:

سیدجعفر سیدان؛ شارح: سیدعلی موسوی‌دریاباری

نوع منبع :

کتابشناسی(نمایه کتاب) , شرح اثر

منابع دیجیتالی :

معرفی کتاب نسخه PDF

وضعیت نشر :

مشهد - ایران: ولایت,

کلیدواژه‌های اصلی :

فلسفه اسلامی , حکمت متعالیه , مکتب تفکیک

انتخاب :

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

همسنجی نظریه کلیات پنجگانه در حکمت سینوی و حکمت صدرایی

نویسنده:

حامد ناجی اصفهانی

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF چکیده مراجع

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

حکمت متعالیه

چکیده :

ارسطو در پی واکاوی در میان موجودات جهان خارج و طبقه بندی علوم، مجبور به طبقه بندی موجودات گردید که همین امر وی و شارحان او را به تدوین نظریه کلیات پنجگانه واداشت. براساس این آموزه تمامی موجودات عالم مادی در حقیقتی به نام جسم با هم مشترک بوده و در حقیقتی دیگر که بعدا به نام فصل خوانده شد با یکدیگر متمایزند. بزرگ حکیم جهان اسلام ابن سینا با بهره از تعالیم ارسطویی و بهره ازآموزه تفکیک وجود و ماهیت از فارابی، دستگاه منظم حکمت مشایی خود را با نگاهی نوین پی نهاد و پاره ای از مباحث فلسفی را به طور دقیق به مباحث وجود ملحق ساخت و پاره ای دیگر را به مباحث ماهیت مرتبط دانست که مجموع همین نگرش تا به امروز در تمامی کتب فلسفی متأخر از وی در جهان اسلام قابل مشاهده است. و اما صدرالدین شیرازی بنیانگذار حکمت متعالیه صدرایی اگر چه تدوین مباحث خود را در کتابهایش بر اساس حکمت سینوی پایه ریزی کرد ولی دستیابی وی به آموزه اصالت وجود، و تشکیک وجود چگونگی نگرش وی به ساحات مختلف فلسفی را تغییر داد؛ چگونگی این تغییر گاه در آثار او بطور صریح مورد واکاوی قرار گرفته و گاه در هاله ای از ابهام باقی مانده است، یکی از مباحث واکاوی نشده در حکمت صدرایی، وجوب بازخوانی مجدد نظریه کلیات پنجگانه است ؛ بنابر آموزه های سینوی مقسم بحث کلیات پنجگانه، ماهیت است و بنابر حکمت صدرایی ماهیت اعتباری است ؛ لذا بظاهر، بنابر مبانی صدرایی کلیه مباحث کلیات پنجگانه اعتباری میباشد و از جایگاه حقیقی خود هبوط کردهاند. گفتار حاضر بر آن است که با بررسی جایگاه کلیات پنجگانه در حکمت سینوی به تطور مفهومی آن در حکمت صدرایی همت گمارد وبا تحلیل پی آمدهای اعتباریت ماهیت تعارض آن را با بحث کلیات پنجگانه وانماید و نظریه نهایی حکمت متعالیه را در این موضوع، یعنی ارجاع هستی شناسانه کلیات پنجگانه به حوزه معرفت شناسی را واکاود.

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 99 تا 112

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

مقدمة الكاملة للأسفار

نویسنده:

محمدرضا المظفر

نوع منبع :

کتاب , مطالعه تطبیقی

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

نجف: الرائد,

زبان :

عربی

کلیدواژه‌های اصلی :

اسفار , 4. اصطلاحنامه سایر موضوعات , اصطلاحنامه فلسفه , کتب فلسفه اسلامی , کتب فلسفه صدرایی , اسفار اربعه: ملاصدرا , أعیان الشیعة (محسن امین)

کلیدواژه‌های فرعی :

وجود شناسی ملاصدرا , نگاه وجودی ملاصدرا , معرفت شناسی ملاصدرا , فلسفه اسلامی ملاصدرا , نظرات رایج ملاصدرا , نگاه ملاصدرا به ماهیت , حکمت متعالیه , اصالت وجود , وحدت وجود , وحدت تشکیکی وجود , مبانی ملاصدرا ,

فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :

ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین , محمدرضا مظفر

کد کنگره:

BBR 1084 /ص4

چکیده :

کتاب ارزشمند حاضر از علامه مظفر ره درباره اسفار ملاصدرا می باشد که یک مقدمه کامل و دقیق می باشد. علت تالیف این کتاب درخواست جمعی از شاگردان و ارادتمندان ایشان بوده که یک مقدمه ای برای شناخت اسفار داشته باشند و لذا ایشان این کتاب را تالیف کردند که دربردارنده بخشی از حیات ملاصدرا، نظرات ایشان در اسفار، اصالت وجود و در آخر مباحثی هم از افکار و عقاید ابن عربی شیخ اکبر مطرح می شود.

انتخاب :

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

تعليقات على الحكمة المتعالية

نویسنده:

المصطفی الخمینی

نوع منبع :

کتاب , حاشیه،پاورقی وتعلیق , مطالعه تطبیقی

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

طهران: موسسه تنظیم و نشر آثار الامام الخمینی قدس سره,

زبان :

عربی

کلیدواژه‌های اصلی :

اسفار اربعه , 4. اصطلاحنامه سایر موضوعات , اصطلاحنامه فلسفه , فلسفه اسلامی , حکمت متعالیه , کتب فلسفه اسلامی , اسفار اربعه: ملاصدرا , بحار الانوار (علامه مجلسی)

کلیدواژه‌های فرعی :

حقیقت وجود , وحدت حقیقت وجود , معاد شناسی(کلام اسلامی ذیل فرجام شناسی) , حدوث زمانی، al-ḥudūt̲h̲ al-zamānī، coming into existence in time , علم نفس , حدوث ذاتی عالم , ماهیت , احکام ایجابی وجود , احکام سلبی وجود , جوهر , جوهر مادی , صورت , عقل ( جوهر ) , ماهیت علم , عرض , اعراض تسعه , کم , کیف , عوارض ماهیت موجود , وجود ماهیت , احکام وجود(عرفان نظری) , وجود ذهنی(اصطلاح وابسته) , حدوث ذاتی , علم الهی , قواعد قوة و فعل ,

فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :

ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین

کد کنگره:

BBR 1083 /خ8 ت7

چکیده :

تعليقات علی الحكمة المتعالية، مجموعه تعلیقات شهید سید مصطفی خمینی، به زبان عربی، بر اثر معروف فلسفی الحكمة المتعالية صدرالمتألهین است که توسط مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی منتشر شده است. این اثر و سایر آثار علمی مصطفی خمینی به‌مناسبت بیستمین سالگرد شهادتش توسط انتشارات مذکور به چاپ رسیده است. تعلیقات شهید مصطفی خمینی بر اسفار (الحكمة المتعالية)، علی‌رغم ایجاز و اختصارش، نکته‌های علمی دقیقی را در مابعدالطبیعه و فلسفه اولی، بلکه در علم طبیعی به خواننده اهل تحقیق نشان می‌دهد. از نکات جالب این کتاب این است که نویسنده آن برخی از حواشی آقا علی زنوزی بر اسفار را نقل کرده است؛ بااینکه حواشی مدرس زنوزی در دسترس نیست. علت این امر شاید این باشد که او نسخه‌ای از تعلیقات مدرس زنوزی را در دست داشته یا این نسخه در دست برخی از دوستانش بوده است.

انتخاب :

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

بررسی نظریة فاعل بالتجلی و انطباق آن بر نظریة فاعل بالعنایه از منظر صدرالمتألّهین و برخی شارحان حکمت متعالیه

نویسنده:

سید احمد غفاری قره باغ

نوع منبع :

مقاله , مطالعه تطبیقی

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

حکمت متعالیه

فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :

ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین

چکیده :

یکی از مباحث مهم در الهیات بالمعنی الاخص، تبیین چگونگی فاعلیت حضرت حق است؛ آنچه به عنوان دیدگاه منتخب ملاصدرا از آثار این حکیم قابل درک است، نظریه فاعلیت بالتجلی است؛ طبق این دیدگاه خداوند متعال بر اساس علم به ممکنات، که عین ذات خداوند، بلکه عین علم به خود او است، فاعل بی‌واسطه‌ی همه‌ی موجودات امکانی است، بگونه‌ای که ممکنات، موجودات رابط بوده و تنها موجود اصیل، حضرت حق متعال است. با این وصف، ملاصدرا در برخی آثارش و در مبحث مرتبط با تبیین نوع فاعلیّت الهی، فاعلیّت بالعنایه را به عنوان دیدگاه منتخب خویش، معرّفی می‌کند، حال آنکه فاعلیّت بالعنایه دیدگاه منتخب فیلسوفان مشّاء محسوب می‌شود. بکارگیری این اصطلاح، سبب این ابهام شده است که در نهایت، دیدگاه ملاصدرا چه تفاوتی با دیدگاه حکمای مشّاء در نحوه‌ی فاعلیت الهی دارد. در این نوشتار، رویکردهای مختلف فلاسفه‌ی صدرایی: رویکرد حکیم سبزواری و حکیم زنوزی، رویکرد ملا علی نوری، و رویکرد استاد حسن‌زاده آملی، در جهت رفع این ابهام، طرح و بررسی انتقادی شده است، و در نهایت، راه‌حل حکیم ملاعلی نوری تقویت شده است. بر طبق رویکرد منتخب، فاعلیّت عنایی همچون علم عنایی، اصطلاحی مختص به حکمت مشّاء نیست، و مختصات حکمت مشّاء همچون زیادت علم بر ذات، مقوّم آن نیستند.

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 219 تا 235

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

بنیاد و فرایند انسان ـ‌ هستی‌شناختی توسعه نظر و عمل انسان ازمنظر حکمت متعالیه

نویسنده:

حسین رمضانی

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF مراجع

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

حکمت متعالیه

چکیده :

توسعه و پیشرفت در واقعیت انضمامی‌اش وابسته به توسعۀ نظر و عمل انسان است و توسعۀ نظر و عمل انسان بر بنیاد قوا، ساحات وجودی، حرکت، ادراک و فعلِ انسان پدید می‌آید؛ ازاین‌رو فرایند حرکت وجودی و جوهری انسان در ساحت فردی و اجتماعی، مقوِّم توسعه و پیشرفت جامعۀ انسانی است. از منظر رهیافت و مبانی انسان‌ـ‌ هستی‌شناختی حکمت متعالیه، انسان دارای مراتب وجودیِ عقلی، نفسانی و طبیعی است. این مراتب در هر دو بُعد حیات فردی و اجتماعی انسان، مقوم توسعۀ وجودی انسان و جامعه هستند. در این مقاله با توجه به مراتب قوای وجودیِ انسان و نحوۀ گسترش آنها در ابعاد فردی و اجتماعی، سه لایۀ طولی و متوالیِ توسعۀ عقلی‌ و نظری، توسعۀ اخلاقی و عملی و توسعۀ مدنی و نهادی شناسایی شدند. ویژگی مهم این دیدگاه در مقایسه با رهیافت‌ها و دیدگاه‌های مدرن و معاصر در تاریخ فلسفۀ غرب آن است که می‌تواند تبیینی یکپارچه، جامع، فرایندی و مترتب از مراتب واقعی، ارزشی، نهادی، فردی و اجتماعی حیات انسان ارائه دهد؛ به گونه‌ای که دچار چالش در تبیین پیوند میان واقعیت و ارزش و فرد و جامعه نشود.

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 117 تا 146

مشخصات اثر

ثبت نظر

45 46 47 48 49 50 51 52 53 54

تعداد رکورد ها : 1825

درخواست مدرک

کاربر گرامی : برای در خواست مدرک ابتدا باید وارد سایت شوید

چنانچه قبلا عضو سایت شده‌اید ورود به سایت در غیر اینصورت عضویت در سایت را انتخاب نمایید

ورود به سایت

عضویت در سایت

ارسال نظر

نوع

توضیحات

آدرس پست الکترونیکی

کد امنیتی **

با موفقیت به ثبت رسید

كليه حقوق محفوظ است ، استفاده از مطالب با ذكر منبع بلامانع است.