مرور درختی موضوعات | کتابخانه مجازی الفبا

علامه محمد باقر مجلسی از متکلمان بزرگ و بنام شیعه در دوره صفویه به شمار می‌آید. وی در آثار مستقل و غیرمستقل کلامی خود به شکلی روشمند به استنباط و دفاع از آموزه‌های اعتقادی شیعه در این دوره مهم پرداخته است. در تحقیق حاضر با مراجعه به آثار کلامی وی، روش‌های کلامی وی اصطیاد و مورد بررسی و تحلیل واقع شده است. ایشان در علم کلام از دو روش عقلی و نقلی استفاده کرده است. از نظرگاه او در اعتقادات تنها یقین معتبر بوده و از این رو خبر واحد را در کلام حجت نمی‌داند. از دیدگاه علامه قرآن تحریف لفظی شده است و روایت‌هایی که بر تحریف دلالت دارند از جهت سند متواتر و از جهت دلالت نص هستند. با وجود این که از نظریه تحریف قرآن دفاع می کند ولی از آیات قرآن نیز در مباحث کلامی استفاده کرده است. استفاده وی از روش نقلی به ویژه روایات سبب ورود مسائل جدید به علم کلام رایج شده است. استفاده وی از اخبار به گونه اخباریان نیست و می‌توان به صورت قطعی حکم کرد که وی در مسائل کلامی اخباری به شمار نمی‌آید. استفاده حداکثری از روایات، تاکید بر نقش اهل بیت (ع) در علوم حقیقی، قول به تحریف قرآن و مخالفت با فلسفه و عرفان و حتی قول به صحت روایات کتب مهم و اصیل شیعه هیچ یک نمی‌تواند اخباری بودن وی را اثبات نماید. وی به حجیت عقل برای اثبات پایه های اولیه دین اعتقاد دارد و عقل را به عنوان یکی از منابع اصول دین قبول دارد. از سوی دیگر پذیرش حجیت استقلالی عقل در کنار آیات محکم قرآنی و روایات متواتر به معنای نادیده گرفتن محدودیت‌های عقل نیست. از این رو به محدودیت‌های عقل نیز تاکید دارد. از این رو ایشان از روش عقلی حتی قواعد و ادله فلسفی نیز در اثبات و دفاع از آموزه‌های کلامی استفاده کرده است؛ هر چند که با فلاسفه مشاء و اشراق به شدت مخالفت ورزیده است. علامه مجلسی به شیوه‌های مختلف به دفاع از آموزه‌های کلامی امامیه پرداخته است. وی به دلیل تسلط به مبانی کلامی شیعه و هم چنین آگاهی خوب از مکاتب و مذاهب دیگر و هم چنین مراعات سطح فکری مخاطب هم در تبیین آموزه‌های امامیه موفق بوده و هم در پاسخ دهی به شبهات و رد عقائد معارض به توفیقات خوبی دست یافته است.

ترجمه ماشینی: این مقاله با هدف توصیف ماهیت و کارکرد علم کلام اسلامی، فراخوان مدرنیزاسیون در این زمینه، و همچنین برخی نظریه ها و استانداردها در نوسازی آن ارائه شده است. این مطالعه نشان داد که یک متکلم اسلامی معاصر ، تا زمانی که از ماهیت و کارکرد الهیات آگاه بود ، پس از تحولات در زمینه تفکر و فلسفه ، از جمله روشهای داعی ، بر حوزه الهیاتی که پیشینیانش ارائه کرده بودند ، مسلط بود. در "دین جدید" به عنوان یک پدیده الهیاتی ، او یک الهیات جدید با همه اعتقادات و اعتقادات آن ایجاد می کند ، که می تواند با سایر اعتقادات مقایسه شود. با توجه به اینکه رویکرد کلی در مطالعه الهیات قیاسی-استدلالی است ، محقق این حوزه می تواند از رویکردهای دیگر مانند رویکردهای تاریخی ، فلسفه مقایسه ای ، انتقادی و همچنین تحلیل های ساختاری نسبت به مراجع کلامی که ریشه دارند استفاده کند. چه از منابع جدید و چه از منابع قدیمی

ترجمه ماشینی: یکی از دلایل محکم طرفداران جایگزینی «علم کلام»، یا نظریه پردازان آنچه «علم کلام جدید» نامیده می شود، ناتوانی علم قدیمی است (برخلاف علم جدید) ، زیرا در تحقیقات خود از انسان غفلت کرده و در موضوعات انتزاعی غرق شده است، و امروزه قادر به پاسخگویی به مسائل و مشکلات واقعی نیست. موضوعاتی که کل بشریت و به ویژه انسان مسلمان با آن روبروست، در حالی که او دارای کتاب (قرآن) نهایی(خاتم) ، منسوخ کننده (ناسخ)، برتر و غالب (مهیمن) ، حاوی کلمات خداوندی است که قداست، ثبات و کمال آن را حفظ می کند. این امر باعث می شود که محقق بتواند اعتبار این دلیل را که بر اساس فرضیه عدم وجود انسان به طور کلی با وجوه مختلف آن در مطالعات و تحقیقات کلام قدیم است، این حقیقت را آشکار می کند که محقق را جرات می دهد تا او زنان را به عنوان الگویی برای تحقیقات در مطالعات کلامی در نظر بگیرد. بر این اساس ، سوال این مقاله این بود: وجه غیاب «انسان» و مسائل آن در مطالعات کلامی قدیم چیست؟ آیا زنان به طور خاص در این مطالعات سهمی داشتند؟ به منظور پاسخگویی به این دو سوال ، موضوعات زیر گنجانده شد: -معرفی «کلام قدیم» و «کلام جدید». -موضوع انسان در مطالعات کلامی. -زنان در مطالعات کلامی.

در این مصاحبه به بررسی کلام جدید و مباحث مطرح در فلسفه دین پرداخته می‌شود. نسبت کلام جدید با فلسفه دین و کلام قدیم هم مورد بحث قرار می‌گیرد. در میان این مباحث هم به نظرات اندیشمندان این حوزه و تقسیمات و انشعابات این موضوع اشاره می‌شود. در پایان نیز پیشنهاد عملی به طلاب علاقه‌مند داده می‌شود.