مرور درختی موضوعات | کتابخانه مجازی الفبا

عقلانیت احکام رفتاری عقلانیت ارتباطی عقلانیت انتقادی عقلانیت تاریخی عقلانیت جامعه‌ شناختی عقلانیت جدید عقلانیت حداکثری عقلانیت دینی عقلانیت ذاتی عقلانیت سکولار عقلانیت معتدل عقلانیت مقدس

جستجو در برای عبارت

مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو

خروجی چاپ نتایج

انتخاب همه

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

تعداد رکورد ها : 196

عنوان :

روش شناسی نظریة عقلانیت طه عبدالرحمن

نویسنده:

هادی بیگی ملک آباد

نوع منبع :

مقاله , کتابخانه عمومی

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

کلیدواژه‌های اصلی :

عقلانیت , روش شناسی , منطق , کنش عادی , کنش ارتقایی , کنش اکتمالی , روش شناسی , عقلانیت (مسائل جدید کلامی) , مدرنیته (تجدد) , اصطلاحنامه منطق

چکیده :

عقلانیت در فلسفه، جامعه شناسی، اقتصاد، منطق و سایر علوم کاربردهایی دارد و هرکدام باید به طور جداگانه مورد بحث قرار گیرند. دکتر طه عبدالرحمن فیلسوف و متفکر معاصر مغربی، با استفاده از دستاورد علوم جدید و با تکیه بر معارف اصیل اسلامی، نظریه عقلانیت را طرح کرده است. این مقاله به روش شناسی نظریة عقلانیت وی پرداخته است. حاصل اینکه این پژوهش ضمن اذعان به کارآیی روش تجربی و عقلانیت ابزاری در برخی عرصه ها آن را ناقص دانسته و انحصار عقلانیت به آن را موجب سقوط انسان می داند.

انتخاب :

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

معضلات دنیای مدرن از نظر ماکس وبر

نویسنده:

امان الله فصیحی

نوع منبع :

مقاله , کتابخانه عمومی

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

کلیدواژه‌های اصلی :

عقلانیت , معنا , ارزشها , افسون زدایی , عقلانیت (مسائل جدید کلامی) , معنا

چکیده :

بررسی وضعیت فرهنگ مدرن و معضلات آن از نظر ماکس وبر، از متفکران قرن بیستم، موضوع این پژوهش است. از نظر ماکس وبر، فهم معضلات فرهنگ مدرن با فهم عقلانیت پیوند وثیقی دارد؛ زیرا اساس فرهنگ مدرن بر عقلانیت استوار است. از همین رو، نخست عقلانیت از نظر وبر بررسی و سپس خصوصیات عقلانیت مدرن از نظر او تحلیل شده است. از دیدگاه وبر پس از نفوذ عقلانیت ابزاری در عرصه های دانش و معرفت، نظام معنایی، و تعهدات و انگیزش، معضلاتی در فرهنگ مدرن پدید آمده است. افسون زدایی، نسبیت گرایی، فقدان معنا از زندگی و گرفتار شدن در قفس آهنین، مهم ترین آنها است. هدف این مقاله تبیین معضلات و تنگناهای دنیای جدید از نظر ماکس وبر است؛ چون او به خوبی مشکلات دنیای جدید را فهمیده است. دیدگاه بسیاری از منتقدان بعدی، در آرا و اندیشه های ماکس وبر ریشه دارد. ازاین رو، فهم دیدگاه وی دربارة دنیای جدید و پیشرفته بسیار مهم است. این پژوهش با استفاده از روش کیفی تفسیر متن و نیز روش اسنادی به فرجام رسیده است.

انتخاب :

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

تحلیل نسبت میان عقل و ایمان از دیدگاه آگوستین و ملاصدرا

نویسنده:

زهرا محمودکلایه

نوع منبع :

رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی

وضعیت نشر :

ایرانداک,

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

ملاصدرا , دین , علوم انسانی , آگوستین , علم , حکمت , ایمان (فرجام شناسی) , عقلانیت (مسائل جدید کلامی) , عَلِمَ , علم , عقل , عقل , عقل , عقل(منطق) , علم (فضیلت اخلاقی) , حکمت , علم(اسماء اول ، عرفان نظری) , ایمان

فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :

ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین

چکیده :

مشخص ساختن کارکردهای عقل و ایمان در ارتباط با معارف و باور های بشر، از چالش برانگیز ترین مسائل پیش روی اندیشمندان در طول تاریخ بوده و همچنان از مسائل اساسی در حوزه فلسفه دین و کلام جدید است. یکی از مهمترین حوزه های مواجهه و رویارویی این دو عنصر با یکدیگر مربوط به مسئله سنجش عقلانی متعلقات ایمان است. برخی از اساسی ترین پرسش های مربوط به این حوزه عبارت است از این که عقلانیت بشری یا معرفت عقلانی به چه معنا است و محدوده عملکرد آن کدام است؟نسبت هر یک از عناصر عقل و ایمان، با معارف بشری چیست؟آیا اعتقاد ما به گزاره های دینی که متعلق ایمانند، داخل در حوزه فعالیت عقل خواهد بود و آیا می توان برای عقل نقشی در موجه ساختن و سنجشِ صدقِ ایمان دینی قائل شد؟قدیس آگوستین(354-430م) که در زمره آباء کلیسا در غرب به حساب می آید و ملاصدرا(1571-1641م) که از بزرگان جریان فلسفه اسلامی در شرق است، هر دو از جمله افرادی هستند که عمیقاً به این مسئله توجه داشته و برای یافتن پاسخ مناسب در تبیین رابطه عقل و ایمان کوشیده اند.در پژوهش حاضر این مسائل را در اندیشه این دو متفکر پیگیری خواهیم کرد.

انتخاب :

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

دین‌پژوهی مصطفی ملکیان؛ بررسی و نقد

نویسنده:

علی رحیمی شاهرخت، علی حقی

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF چکیده

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

معنویت , عقلانیت (مسائل جدید کلامی) , دین و تجدد گرایی , عقلانیت جدید , عقلانیت دینی , عقلانیت اعتقادات دینی , مدرنیته (تجدد) , 1. ادیان religions , دین پژوهی

کلیدواژه‌های فرعی :

مولفه های مدرنیته , دین و معنای زندگی , مولفه های معنویت , پدیدار شناسی دین , فهم سنتی از دین , دین داری مدرن , دیانت عقلانی , جمع عقلانیت و معنویت , تعبد و عقلانیت , تاریخی بودن دین ,

چکیده :

یکی از نظریه‌های عرصة دین‌پژوهی معاصر ایران پروژة «عقلانیت و معنویت» مصطفی ملکیان است. این نظریه با محور قراردادن مؤلفه‌های اجتناب‌ناپذیر مدرنیته به مواجهه با دین سنتی می‌رود و ضمن مقایسه این مؤلفه‌ها با ویژگی‌های اصلی دین سنتی، حکم به تباین میان دین‌داری و مدرن‌بودن می‌کند. فهم سنتی از دین را در جهان مدرن کارآمد نمی‌داند و فهمی جدید از دین (معنویت) را که سازگار با مؤلفه‌های مدرنیته است معرفی می‌کند. این مقاله کوشیده است تصویری روشن و شفاف از ارکان اصلی این نظریه، که عبارت‌اند از عقلانیت، معنویت و زندگی اصیل، ارائه دهد. در ابتدا مراد ملکیان از دین بیان می‌شود و بعد از آن تقریری از نظریۀ عقلانیت و معنویت ارائه خواهد شد و به‌کوتاهی نقدهایی که علیه این نظریه ارائه کرده‌ایم، و عناوین آن‌ها در زیر آمده است، اشاره می‌شود.

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 109 تا 126

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

مبانی معرفت شناسی اصلاح شده و میزان تأثیرات توماس رید بر آن

نویسنده:

عباس یزدانی، حسینعلی نصراللهی

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF چکیده

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

باورهای پایه , مسایل جدید معرفت شناسی , عقلانیت (مسائل جدید کلامی) , معرفت شناسی اصلاح شده , معرفت شناسی اصلاح شده , عقلانیت اعتقادات دینی , معرفت شناسی اصلاح شده , رویکردهای معرفت شناسی , معرفت‌شناسی دینی , معرفت شناسی اصلاح شده(مقابل معرفت شناسی فضیلت گرا) , اعتمادگرایی (معرفت شناسی) , عقلانیت(اصطلاح وابسته) , عقلانیت(اصطلاح وابسته) , Epistemology شناخت شناسی - بحث معرفت (مجتبوی)

کلیدواژه‌های فرعی :

برونگروی , دلیل گرایی , الهیات طبیعی , نظریه مبناگروی , مبناگرایی کلاسیک , مبناگرایی مدرن , الهیات طبیعی , الهیات طبیعی , شکاکیت(معرفت شناسی ) , تجربه دینی (فلسفه دین) , نقد مبناگرایی , اعتراض دلیل گرایانه به باور به وجود خدا , باور به خدا به عنوان باور پایه ,

چکیده :

معرفت شناسی اصلاح شده به عنوان مکتبی نوپا در فلسفۀ دین با انتقاد از مبناگروی کلاسیک و مدرن در باب معیار معقولیت باورهای دینی مدعی است باور به وجود خداوند، با صرف نظر از موفقیت یا عدم موفقیت براهینی که برای اثبات وجود خداوند ارائه شدهاند؛ همچنان میتواند معقول باشد. ادعا شده است که معرفت شناسان اصلاح شده به میزان قابل توجهی از توماس رید (1796-1710) فیلسوف اسکاتلندی قرن هجدهم متأثر بودهاند. هدف این نوشتار این است که میزان صحت این ادعا را با پرداختن به مبانی معرفت شناسی اصلاح شده در آثار پلنتینگا، ولترستورف و آلستون، و نیز مطالعۀ مکتوبات رید و مقالات و کتبی که دربارۀ او نوشته شده است از یک سو، و تحلیل و تطبیق میان آنها از سوی دیگر بررسی کند. نتیجه این بررسی این است که هر چند معرفت شناسی اصلاح شده در مبانی معرفت شناسی عام از رید متأثر بوده است، اما به عنوان یک معرفت شناسی دینی نمیتوان ادعای اصلی این مدرسه یعنی پایه بودن باور به خداوند را به راحتی به رید منسوب کرد.

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 59 تا 89

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

کتاب عقل جلد 2 : عقل و فکر و دین

نویسنده:

محمد بنی هاشمی؛ به قلم امیر مسعود جهان بین

نوع منبع :

کتاب , درس گفتار،جزوه وتقریرات , مطالعه تطبیقی

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

تهران: نباء,

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

عقل و شرع , عقل و دین , تلازم عقل و شریعت , عقل , عقل گرایی(مقابل تجربه گرایی) , توحید صدوق , اسفار اربعه: ملاصدرا , بحار الانوار: علامه مجلسی , 01- کافی : شیخ کلینی , تفسیر قمی (روایی) , تفسیر مجمع البیان (اجتهادى‌) , عیون اخبار الرضا: شیخ صدوق , تفسیر کنز الدقائق (روایى و ادبى‌) , 03- صحیفه سجادیه , تحف العقول: ابن شُعبه حَرّانی , بصائر الدرجات: صفار قمی , الخرائج و الجرائح‏ (قطب راوندی)

کلیدواژه‌های فرعی :

حجیت عقل , علم مخلوق , گناه , عقلانیت (مسائل جدید کلامی) , ابطال ناپذیری حجیت عقل , حکم عقلی , پرخوری , عقل , زهد , شوخی زیاد , عقل - حجیت , عقل و علم , مقام ادب , عقل(قوه عاقله) , شرع درونی , عقل برونی , عقل و فکر ,

شماره ديويي:

297/42

چکیده :

در دفتر دوم این کتاب بحث حجیت ذاتیه عقل نطرح شده است و ارتباط دین، علم و فکر به صورت جداگانه شرح داده شده است. اولین موضوع حجیت ذاتی عقل است که پایه و اساس حجیت وحی و دین می باشد. بیان رابطۀ عقل و دین و عدم تعارض میان این دو در جلد اول مورد بحث قرار گرفت. بخش دوم این مجلد به دو بحث مهم اختصاص دارد. فصل اول انکه به بحث درباره ارتباط عقل و علم مربوط می شود که در آن لزوم تلازم عقل با علم حقیقی که از ذوات مقدسۀ چهارده معصوم (ع) سرچشمه میگیرد اثبات شده و این حقیقت روشن گشته که عقل از امامت و هدایت علم واقعی یعنی وحی بی نیاز نیست. همچنین معنای صحیح حکمت و پیوستگی آن با عقل در این فصل مطرح شده است. در فصل دوم به بحث درباره ارتباط عقل و فکر پرداخته و روشن می شود که تفکر، به خودی خود دارای هیچگونه ارزشی نیست. نور عقل و نور علم هستند که به تفکرات عاقلانه و عالمانه ارزش می بخشند. سپس نقش تفکرات عالمانه در رفع حجاب از عقل بازنمایی شده است. در این کتاب بیشتر مباحث بر محوریت احادیث کتاب العقل و الجهل اصول کافی مطرح شده است. فهرست مطالب کتاب به این قرار است: بخش اول: شرع درونی و عقل برونی شامل حجیت عقل، عقل و دین، کمال و زوال عقل؛ مرگ و زندگی قلب. بخش دوم: عقل و علم و فکر شامل عقل و علم، عقل و فکر.

انتخاب :

مشخصات اثر

ثبت نظر