مرور درختی موضوعات | کتابخانه مجازی الفبا

محقق کتاب در توضیحات درباره مولف اظهار می دارد که وی در خانواده صوفی و شافعی مذهب در عراق تولد یافته و پس از سفر به دمشق و آشنایی با ابن تیمیه، تحت تاثیر وی قرار گرفته و از مذهب شافعی به مذهب حنبلی روی می آورد و از تصوف نیز فاصله گرفته و به دیدگاه ابن تیمیه واهل حدیث و صفاتیه تغییر مکتب می دهد و با این دیدگاه آثاری را می نویسد که از جمله آن ها همین کتاب است. وی معاصر ابن تیمیه و دوست وی بوده و با او مکاتباتی داشته و هردو از یکدیگر تعریف و تمجید کرده اند.

انتخاب :

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

علو للعلي الغفار

نویسنده:

أبو عبداالله محمد بن أحمد بن عثمان بن قايماز الذهب

نوع منبع :

کتاب , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات) , مدخل اعلام(دانشنامه اعلام)

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

زبان :

عربی

کلیدواژه‌های اصلی :

15. کلام نقلی , 19. مسایل کلامی , استواء الهی (صفات خبریه الهی) , علو (صفات خبریه الهی) , دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات , 13. علم کلام , کتب کلام اهل سنت , التوحید: ابن خزیمه

کلیدواژه‌های فرعی :

صفات خبریه , فوقیت (صفات خبریه الهی) , آیات صفات خبریه , احادیث و روایات , آیة الکرسی , آیات صفت استوا , علو حق(احکام هویت غیبی عرفان نظری) , مقام استواء رحمانی , آیات علو , آیه استواء بر سوق , 001- سوره فاتحه ,

انتخاب :

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

بررسی معناشناختی صفات خبری از دیدگاه صفاتیه (اشاعره) و معتزله با تاکید بر اندیشه فخر رازی و زمخشری

نویسنده:

فاطمه گلپایگانی

نوع منبع :

رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی

منابع دیجیتالی :

چکیده

وضعیت نشر :

قم: دانشگاه مفید,

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

تأویل , معتزله , معناشناسی صفات , قاعده بلاکیف , پذیرش بلاکیف صفات , اهل سنت (مذاهب کلامی) , توحید (به لحاظ صفت) Divine unity (کلام) , صفاتیه (مذاهب کلامی) , معطله (فرق کلامی) , آیات تشبیه , اسمای تنزیه , اشاعره (اهل سنت) , توحید ذاتی(کلام) , توحید صفاتی , توحید نظری , صفات خبریه , عقاید اشاعره , عقاید معتزله , عقیده تجسیم , عقیده تشبیه , معتزله (اهل سنت) , احادیث تنزیه , آیات توحید , تشبیه , توحید احدی , توحید واحدی: اعتقاد به نفی تعدد برون ذاتی , آیات صفات خبریه , تنزیه الهی , تنزیه کامل الهی , تجسیم , نظریه روح معنا , صفات خدا , تاویل‌ , اثبات بلاکیف , توحید(الهیات بالمعنی الاخص)) , توحید الهی , توحید ذاتی , توحید صفاتی(فلسفه)) , توحید علمی (الهیات بالمعنی الاخص) , آیات صفات تشبیهی , مشترک , معناشناسی صفات الهی , 8- اهل حدیث (فرق اسلامی) , 3- اهل سنت Sunnism (فرق اسلامی) , معناشناسی اوصاف الهی در زبان دین , نظریه تجرید معنا , بلکفه , تاویل اجمالی , تاویل تفصیلی , تاویل بدون قرینه , اشتراک‌ لفظی , اشتراک‌ معنوی , بلاکیف , التوحید: ابن خزیمه

کلیدواژه‌های فرعی :

صفات ثبوتی , صفات جلال , صفات جمال , عینیت ذات و صفات , صفات اضافی محض , جَهْمِیّه , حشویه (مرجئه شکاک) , مشبهه حشویه (مشبهه صفاتیه) , کرامیه (مجسمه مشبهه صفاتیه) , صفات ذاتی , صفات فعلی , صفات سلبی , سلفیه (فرق اسلامی) , مجبره , صفات اعتباری , صفات حقیقی ذات الاضافه , صفات حقیقی محض , صفات خبری درباره ذات الهی , صفات خبری ذات , صفات عقلی , صفات فعل خدا , صفات معنوی , ظهور افرادی , ظهور تصدیقی , ظهور تصوری , ظهور جملی , ظهور حرفی , ظهور مجموعی ,

چکیده :

موضوع صفات الهی به طور عام و صفات خبری(سمعی) به طور خاص، پس از موضوع امامت از اولین موارد اختلافی بین مسلمانان بوده و طیفی از تنزیه مطلق و نفی کلیه صفات(الهیات سلبی) تا تشبیه و تجسیم خداوند را در بر می گرفت. در این بحث، اختلاف پیرامون دو محور بوده است: الف) رابطه ذات و صفات و ب) هستی شناسی و معناشناسی صفات خبری(از اثبات هر دو جنبه تا نفی آن) کسانی که با نگاه حد اکثری کلیه صفات ذاتی و خبری را برای خداوند اثبات می کردند، صفاتیه و بعدها اشاعره نام گرفتند و کسانی که صفات را نفی می کردند(ضد صفاتیه) از سوی مخالفین معطله لقب یافتند.اشاعره به مرور از صفاتیه متقدم فاصله گرفتند و به دیدگاه معتزله نزدیک شدند. اما با ظهور مجدد سلفی گری، دورۀ بازگشت به صفاتیه متقدم آغاز و این جریان در نقد اشاعره بسیار فعالند. در خصوص صفات خبری که تاکید اصلی این تحقیق است، دو نماینده از جریان اشاعره و معتزله برگزیده و مورد مقایسه و ارزیابی واقع شده است. زمخشری به عنوان یک معتزلی تمام عیار، همه صفات خبری را با حمل به مجاز، استعاره و کنایه به تاویل برده است. فخر رازی به عنوان اشعری متاخر، علاوه بر بحث صفات خبری در تفسیر خویش، در کتاب مستقلی که در نقد کتاب توحید ابن خزیمه (صفاتیه متقدم) نگاشته، با نفی دیدگاه صفاتیه متقدم، موضعی نزدیک به زمخشری دارد. امامیه صفات خبری را از نظر هستی شناسی نفی و از نظر معناشناسی با روش های مختلف در غیر معنای لغوی اولیه به کار برده اند.

انتخاب :

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

بررسي رويکردها به واژگان متشابه قرآن

نویسنده:

عبدالحسین شورچه,سمیرا حیاتی

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

صفات خبریه , آیات صفات خبریه , تشبیه و تجسیم , اصطلاحنامه علوم قرآنی , آیات متشابه , آیات صفات تشبیهی , آیات صفات الهی

چکیده :

یکی از مباحث مهم «توحید و خداشناسی» مبحث صفات خداوند است. وجود آیات فراوان مربوط به صفات الهی و کیفیّت طرح آنها از سوی قرآن، امری است که از دیرباز ذهن متکلّمان و مفسّران این کتاب آسمانی را به خود مشغول ساخته است. به ویژه آیاتی که به ظاهر برای خداوند، صفات و خصوصیّاتی، همانند صفات مخلوقات نسبت می دهد. مفسّران عمدتاً این قبیل آیات را در گروه متشابهات به حساب آورده و تحت عنوان صفات خبری یا آیات تشبیهی، مورد بحث و بررسی قرار داده اند و هر کدام با معیارها و ملاک های خود به سراغ این آیات رفته و به تفسیر آن پرداخته اند.

انتخاب :

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

صفات خبری در اندیشه اسلامی (با رویکرد نقد وهابیت)

نویسنده:

غلامرضا رضایی

نوع منبع :

کتاب , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات)

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

محکم و متشابه , قاعده بلاکیف , پذیرش بلاکیف صفات , صفات الهی , صفات خبریه , عقیده تجسیم , مشبهه (صفاتیه) , تشبیه , مجسمه (مشبهه صفاتیه) , آیات صفات خبریه , تجسیم , صفات خدا , اثبات بلاکیف , محکم و متشابه , مجازات قرآن , تفویض در مکتب اصحاب حدیث , تاویل در مکتب اصحاب حدیث , 13. علم کلام , وهابیت (فرق اسلامی) , بلکفه , قاعده بلاتکلیف , بلاکیف , تاویل آیات صفات الهی , صفات خبریه , التوحید: ابن خزیمه

انتخاب :

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

صفات الخبرية عند أهل السنة والجماعة

نویسنده:

محمد عياش الكبيسي

نوع منبع :

کتاب

وضعیت نشر :

مصر: المکتب المصری الحدیث,

زبان :

عربی

کلیدواژه‌های اصلی :

صفات خبری , صفات الهی , اصول اهل سنت , صفات خبریه , عقاید اهل سنت , آیات صفات الهی , زیادت صفات الهی بر ذات , آیات صفات خبریه , صفات خدا , صفات واجب(حکمت نظری) , صفات سلبیه ( الهی ) , صفات ثبوتیه ( الهی ) , صفات ذاتیه ( الهی ) , صفات فعلیه , 13. علم کلام , 3- اهل سنت Sunnism (فرق اسلامی) , صفات خبری درباره ذات الهی , صفات خبری ذات , صفات خبری فعل

انتخاب :

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

ایده «بلاکیف» در کشاکش دو خوانش وجودی و مفهومی

نویسنده:

محمد تقی سبحانی، اکبر اقیام کرباسی

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

تهران: موسسه پژوهشی حكمت و فلسفه ايران,

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

قاعده بلاکیف , صفات الهی , اشاعره (اهل سنت) , صفات خبریه , 8- اهل حدیث (فرق اسلامی) , سلفیه (فرق اسلامی) , بلکفه

کلیدواژه‌های فرعی :

معناشناسی صفات , آیات صفات الهی , آیات صفات خبریه , آیه 015 فاطر , صفات الهی از دیدگاه ابن تیمیه , اشاعره و صفات خبریه ,

چکیده :

ایده «بلاكیف» نظریه ای است كه دو گرایش اهل حدیث ـ و در ادامه آن ها جریان سلفیه ـ و اشاعره، برای فرار از تشبیه در مباحثِ اسماء و صفات از آن بهره گرفته اند. واژه «بلاكیف» هرچند میان سلفِ از اهل حدیث، حداقلی مطرح شده اما معنا و محتوای آن، بویژه در حل مسئله صفات خبری خداوند بسیار پر بسامد است. ابوالحسن اشعری، به سان احیا گر تفكر اهل حدیث در سده چهارم، و برخی از هواداران تفكر او از همین ایده در حل مشكل تشبیه، استفاده كرده اند. سلفیه هم به دلیل پیروی روشی و محتوایی از سلف، امروزه از این ایده در تبیین دیدگاه خویش در توحید اسماء و صفات خداوند بسیار سود جسته اند. اما آیا بهره برداری جریان های فوق الذكر در حل مشكل تشبیه از این ایده، تا چه اندازه یكسان است؟ این نوشته در صدد است رویكردِ سلف، اشاعره و جریان سلفی گری را نسبت به كاربست ایده «بلاكیف» واكاوی كند.

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 39 تا 64

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

سیر تاریخی ظاهرنگری در آیات صفات

نویسنده:

محمد حسین موسوی مبلغ

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

خراسان رضوی: دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم شعبه خراسان رضوی مرکز پژوهشهای علوم اسلامی و انسانی,

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

اصحاب رأی , قاعده بلاکیف , اصحاب حدیث (فرق کلامی) , صفات الهی , صفات ظاهری , اشاعره (اهل سنت) , عقیده تجسیم , عقیده تشبیه , آیات صفات الهی , آیات صفات خبریه , ابوحنیفه نعمان بن ثابت , اشعری , وهابیت (فرق اسلامی) , بلکفه , حس گرایی (مانع معرفت) , تفسیر آیات صفات , صفات الهی از دیدگاه غزالی , صفات الهی از دیدگاه متکلمان اسلامی , صفات الهی از دیدگاه ابن تیمیه

کلیدواژه‌های فرعی :

فخر رازی , امام محمد غزالی , امام‌الحرمین جوینی , صفات خبریه , آیه 064 مائده , مجسمه (مشبهه صفاتیه) , تدبر در قرآن , صفات ذاتیه ( الهی ) , آیه 30 ق , آیه 5 طه , آیه 115 بقره , آیه 210 بقره , آیه 225 بقره , آیه 22 انبیاء , آیه 11 شوری , آیه 67 زمر , آیه 24 محمد ,

فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :

علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی , مرتضی مطهری

چکیده :

در این نوشتار، پس از نگاهی اجمالی به آیات صفات خبری خداوند، تفکر ظاهرنگری نسبت به آیات صفات، منشأ پیدایش و شکل گیری این تفکر،اوج و افول های آن در مقاطع مختلف تاریخ، پیامدها و آثار منفی آن در فرهنگ اعتقادی مسلمانان به تصویر کشیده شده است. از صاحب نظران و فرقه های کلامی و مذهبی که در پرورش اندیشه ظاهرنگری و انتساب صفات ظاهری انسان گونه به خداوند تلاش می ورزیدند، یاد می شود. از همفکران جریان ظاهرنگری که در بسترهای گوناگون تاریخی در جهت تعدیل دیدگاه های دیگر همسانان خود تلاش های لازم را به عمل می آورند، نیز سخن گفته شده است.

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 176 تا 213

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

معنای صفات خبریه در خداوند به چه معنا است؟ و دیدگاه دانشمندان شیعی و سنی در این‌باره چیست؟

نوع منبع :

پرسش و پاسخ , مدخل مفاهیم(دانشنامه مفاهیم)

پاسخ تفصیلی:

صفات خبریه و تعریفی که از آن ارائه شده است و نظراتی که پیرامون آن داده شده است، یکی از مسائل پر تنش در بین فرقه‌های کلامی اسلامی است. مقصود از صفات خبریه، اوصافى است که در آیات قرآن و روایات آمده و مستندى جز نقل ندارد.[1] از جمله آیات قرآن که در آن بیشتر ...

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

01. خداشناسی (کلام) , صفات الهی , صفات خبریه , صفات خدا , صفات ذاتیه ( الهی )

کلیدواژه‌های فرعی :

تنزیه , تجسیم , صفاتیه (مذاهب کلامی) , استواء الهی (صفات خبریه الهی) , تشبیه , آیات صفات خبریه , تنزیه الهی , عین الله , وجه‌ الهی , ید الله , تجسیم خدا ,

انتخاب :

مشخصات اثر

ثبت نظر