مرور درختی موضوعات | کتابخانه مجازی الفبا

«مجموع السيد حميدان» مجموعه ‏ايست كه در آن آثار به جاى مانده از سيد حميدان بن يحيى القاسمى گردآورى شده است. اين آثار عبارتند از: 1- تنبيه الغافلين على مغالط المتوهمين: اين كتاب داراى پنج فصل است كه در فصل اول آن نسبت به فريب خوردن دانش ‏پژوه با ظاهر سخنان فريبنده هشدار داده مى‏ شود. در فصل دوم درباره عقل و نفس و ديدگاه ‏هاى مختلف در اين‏ باره سخن به ميان مى‏ آيد. در فصل سوم به توضيح معناى علم و انواع آن و نيز روش هاى علم و... پرداخته مى‏ شود. در فصل چهارم از عالم و ماهيت و اصل و انواع آن سخن به ميان آمده و در فصل پنجم معناى اسلام و ايمان و نيز صفات خداوند متعال بيان مى‏ گردد. 2- التصريح بالمذهب الصحيح: اين كتاب نيز داراى پنج بخش است: در بخش اول نويسنده به بيان برخى مقدمات مى ‏پردازد كه در آنها ابتلاء انسان به برخى امور در كسب علوم دينى يادآورى شده است. در بخش دوم از مسائل امامت سخن به ميان آمده است. در بخش سوم درباره صانع و صفات ذاتى و فعلى او سخن گفته شده است. در بخش چهارم از عالم و صفات ذوات آن و نيز كيفيت فناء و نابودى آن سخن به ميان آمده در بخش پنجم به نقد و بررسى برخى از اصول معتزله پرداخته شده است. 3- المسائل الباحثة عن معاني الأقوال الحادثة: كتابى است مشتمل بر بيست مسأله كه در آن‏ها نويسنده به نقد ديدگاه معتزله پرداخته و مذهب اهل بيت عليهم السلام را درباره آن مسائل يادآور مى‏ شود. 4- المنتزع الاول من اقوال الائمة: كتابى است كه به موضوع مهم امامت اختصاص يافته‏ و نويسنده در آن به بيان اقوال ائمه زيديه در تصريح بر امامت على عليه السلام و انحصار امامت پس از پيامبر (ص) در آن حضرت و نيز صفات امام و... پرداخته است. 5- المنتزع الثاني من اقوال الأئمة (ع): مشتمل بر گزيده‏ اى از سخنان ائمه زيديه درباره ذات خداوند و نيز صفات و احكام او مى ‏باشد. 6- تذكرة تشتمل على أربع مسائل من كلامه (ره) 7- الفصل السابع من سبعة فصول من كتاب التطريف، كه در آن نويسنده به رد ديدگاه ‏هاى گروه مطرفيه از زيديه به وسيله دلايل عقلى و نقلى و نيز اجماع مى‏ پردازد. 8- تنبيه اولى الالباب على تنزيه ورثة الكتاب، مشتمل بر شش فصل است. در فصل اول برخى از اصول فقهى و احكام آنها كه در كتاب و سنت بيان شده، يادآورى مى‏ شود. در فصل دوم به بيان اصولى كه مخالفان ائمه بدانها احتجاج كرده ‏اند پرداخته مى‏ شود. فصل سوم به بيان برخى اختلاف حالات ائمه زيديه اختصاص يافته است. در فصل چهارم نمونه ‏هايى از موارد اختلاف فيما بين ائمه زيديه بيان و موارد صحيح از ناصحيح مشخص گرديده است. در فصل پنجم ويژگى‏ هاى مورد اجماع درباره كسى كه مى‏ تواند اجتهاد كند بيان شده و در فصل ششم به بيان فرق ميان شيعى و متشيع پرداخته شده است. 9- بيان الاشكال فيما حكى عن المهدى (ع) من الاقوال‏ 10- حكاية الاقوال العاصمة من الاعتزال مما انتزع و جمع من كتب الامام المنصور باللّه. 11- جواب المسائل الشتوية و الشبه الحشوية. در اين كتاب سيد حميدان به برخى سؤالات و ايراداتى كه يكى از فقيهان معاصر وى بر برخى از ديدگاه ‏هاى زيديه گرفته پاسخ مى ‏گويد. 12- خبر خولة الحنفية 13- سؤال و جواب من كلامه (ره). در پايان اين مجموعه برخى قصائد سيد حميدان نيز درج گرديده است.

«الانوار الالهیة فی المسائل العقائدیة» مشتمل بر گفتارهای كوتاهی در باب امامت در شیعه است كه به زبان عربی نگارش یافته است. نگارنده در این گفتارها، ضمن بهره‌ گیری از آیات قرآن كریم و روایات اسلامی، دیدگاه‌ های جمعی از علمای شیعه و اهل سنت را در باب امامت ذكر می‌ كند. بخشی از كتاب به مختصری درباره زندگی، و سیره عملی و فضایل ائمه معصوم (ع) اختصاص دارد.

«المقنع فى الامامة» تنها اثر به جاى مانده از عبدالله سد آبادى، كتابى است به زبان عربى در اثبات امامت اميرالمومنين على عليه‌ السلام و يازده فرزند ايشان. مهم‌ ترين مباحثى كه در اين كتاب مطرح گرديده، عبارتند از: ماهيت امامت، منفعت وجود امام، ويژگى‌ هاى كه وجود آن‌ ها در امام ضرورى است؛ نظير افضليت و عصمت، برخى وقايعى كه در سقيفه روى داد، اعتقاد اماميه درباره ائمه دوازده گانه و... مولف اين صفات را با استفاده از قرآن كريم و سنت نبوى و روايات صحابه به دست آورده است و تلاش نموده كه در احتجاجات خود به بديهيات و مشهورات استناد جويد.

«ذلك يوم الخروج دراسة حول ظهور الامام المهدى (ع) اثر سيدحسين مدرسى مى ‏باشد. اثر، تحليلى از اهداف، مبانى حكومت و قيام حضرت مهدى (عج) است. در مقدمه، سوالاتى كه در بين مسلمانان درباره شخصيت امام عصر (عج)، نهضت و قيام او و سوالات ديگرى كه در اين زمينه وجود دارد، مطرح و اثر به هدف پاسخ ‏گويى به اين سوالات نگارش يافته است. مولف در ضمن هفت فصل به شناسايى اين مصلح و منجى و چگونگى قيام و نشانه‏ هاى ظهور او در آخرالزمان مى ‏پردازد. روش مولف در مستندسازى مطالب اثر بر قرآن كريم و احاديث و روايات وارده از معصومين عليهم السلام كه در جوامع روايى نقل شده است، تكيه دارد. نگارنده در فصل اوّل، با بررسى و تحليل محتوايى احاديث و آيات قرآن به معرّفى امام عصر (عج)، خصوصيات و ويژگى‏ هاى اخلاقى ايشان مى ‏پردازد. فصل دوم به بحث از مقام ولايت و امامت و ملاكات شناسايى امام (ع) ميثاق انبياء با امام مهدى (ع) پرداخته است. انديشه مهدويت در عقيده شيعه در جايگاه رفيعى قرار دارد و با مفاهيم ارزشمندى؛ مانند انتظار، ظهور قيام و عدالت پيوند خورده است. نويسنده در فصل سوم به تحليل جايگاه انتظار در فرهنگ شيعه در زواياى مختلف مى ‏پردازد. فصل چهارم به انقلاب حتمى كه به دست امام عصر (عج) محقق خواهد شد و نشانه ‏هايى كه از اين انقلاب در روايات مطرح و بيان شده است، ولى زمان آن دقيقاً مشخص نشده، پرداخته است. در فصل ‏هاى بعدى به اهداف اين انقلاب و نهضت، ياران آن و موضع ‏گيرى‏ هاى مردم در زمان خروج امام زمان (ع) پرداخته مى ‏شود.