مرور درختی موضوعات | کتابخانه مجازی الفبا

کتاب حاضر درباره موضوعات مهمی از قبیل توحید ، حکمت ، نبوت و... بحث می کند.

کتاب شناخت اسلام کتابی است که به بررسی رئوس مهمه و ارکان اسلام می پردازد از جمله ایجاد رابطه صحیح بین انسان با خدا، مساوات عمومی، شورا در حکومت کردن ، بحث علم و عقل ، بحث دین مدنی و... از جمله مباحث مطرح شده در کتاب حاضر می باشد.

«الرسائل الاربعة عشرة»، مجموعه مقالاتى است كه توسط جمعى از علما، با موضوع نبوت و معاد و به زبان عربى نگارش شده است. اين مقالات با تحقيق و تصحيح رضا استادى منتشر شده است.همان‌گونه كه از نام كتاب پيداست، چهارده مقاله بدون حواشى ذكر شده است. خلاصه مقالات كتاب به ترتيب عبارت است از: 1- اولين مقاله كتاب با نام«ارشاد المستبصر»، تأليف سيد عبد الله شبر، است 2- «فصل القضاء فى الكتاب المشتهر بفقه الرضا»، تأليف علامه سيد حسن صدر كه در دو مقام به بررسى كتاب مشهور به فقه الرضا پرداخته است. 3- «رسالة فى حرمة حلق اللحيه»، تأليف علامه شيخ محمد جواد بلاغى، در ضمن چهار فصل، ابتدا رواياتى كه از نبى مكرم اسلام(ص) و ائمه(ع) در حرمت تراشيدن ريش ذكر شده آمده است. 4- «رسالة حول التفسير المنسوب الى الامام العسكرى(ع)»، تأليف علامه شيخ محمد جواد بلاغى(م 1352ق) است 5- «رسالة اخرى حول التفسير المنسوب الى الامام العسكرى(ع)»، در اين مقاله آرا و نظرات 30 تن از محدثين، فقها و مفسرينى كه در اعتبار انتساب اين تفسير به آن امام همام اختلاف كرده‌اند، ذكر شده است. 6- رساله«روضة الغناء فى تحقيق معنى الغناء»، تأليف شيخ محمد رضا نجفى اصفهانى است 7- «مختصر الشمائل المحمدية»، تأليف شيخ عباس القمى(م 1359ق). 8- «رسالة فى المعاد الجسمانى»، تأليف شيخ محمّد حسين غروى اصفهانى كه در آن به اثبات فلسفى معاد جسمانى پرداخته است. 9- «رسالة فى إثبات الواجب لا يتوقف على إبطال الدور و التسلسل»، تأليف علامه سمنانى است. 10- رساله«قصد السبيل فى رد الجبر و التفويض»، تأليف ميرزا احمد آشتيانى كه در آن به تبيين فلسفى ردّ جبر و تفويض و اثبات ديدگاه ائمه اطهار(ع) در اين خصوص پرداخته است. 11- «تبيان المسالك فى باب الوجود و الموجود»، به قلم ميرزا احمد آشتيانى در پاسخ به درخواست گروهى از علما در بيان ديدگاه عرفا و اهل شهود در اين موضوع نوشته شده است. 12- «رسالة الولاية»، تأليف ميرزا احمد آشتيانى است كه در آن ولايت را به دو قسم مطلقه و مقيده كه به لحاظ اينكه از صفات الهى است 13- «هدية احمدية فى علم البارى تعالى»، رساله‌اى عرفانى به قلم ميرزا احمد آشتيانى همراه با آيات و اشعار فراوان فارسى است. 14- «رسالة فى علم النبى(ص) و الامام(ع) بالغيب»، تأليف علامه طباطبايى(ره) است. در انتهاى كتاب نيز رساله مختصرى با عنوان«وجيزة فى علم النبى (ص)»، تأليف سيد كريم اميرى فيروزكوهى آمده است.

کتاب الله فی حیاه الانسان کتابی است درباره توحید و دارای چند محاضره. از توحید ذاتی و صفاتی گرفته تا نقش توحید در زندگی انسان ها

کتاب حاضر درباره عقائد اسلامی و اصول دین بحث می کند . بحث از توحید و مراتب آن، عدل و مسائل پیرامون آن از جبر و اختیار تا حسن و قبح ، از امامت و مسئله عصمت امام و... بحث مهم نبوت و در آخر بحث معاد و مسائل پیرامون آن در این کتاب بحث می شود.

حقّ‌اليقين في معرفة أصول‌الدين، از آثار محدث شيعى و صاحب تأليفات فراوان، مرحوم آيت‌الله سيد عبدالله شُبَّر (متوفاى 1242ق) است كه در آن يك دوره اعتقادات اسلامى را از توحيد تا معاد به‌صورت نقلى و عقلى و بيشتر با تأكيد بر ادله نقلى، به زبان عربى توضيح داده است. نويسنده، نگارش اين اثر را در سال 1226ق، به پايان رسانده است. نويسنده بيشتر گرايش اخبارى داشته و تأثير اين گرايش در كتاب حاضر نيز مشهود است و به همين جهت به نظر مى‌رسد نويسنده محترم به جنبه عقلى و استدلالى مسائل اعتقادى توجه شايسته‌اى نكرده است.

المحجة البيضاء في تهذيب الإحياء، نوشته مرحوم فيض كاشانى (رض)، بهترين و كامل‌ترين تلخيص و تهذيب كتاب «إحياء علوم‌الدين»، اثر امام محمد غزالى است كه بر اساس مبانى و اعتقادات «شيعه» به رشته تحرير درآمده است. شناخت ارزش و اهميت اين كتاب، منوط به اطلاع از مضمون و محتوا و هم‌چنين نقش«احياء علوم‌الدين» در تفكر اسلامى مى‌باشد. به يقين، در ميان مجموعه‌هايى كه كليت فرهنگ و معارف اسلامى را دست‌مايه تأليف خود قرار داده‌اند، كمتر كتابى همچون «احياء» توانسته است توجه همگان را به خود جلب نمايد. بيان روان، آسان و سليس غزالى در اين كتاب، «احياء» را از كتاب‌هاى هم‌رديف خود، همچون «فتوحات» ابن عربى متمايز ساخته است. همين ويژگى، موجب شده است كه «احياء» در ميان عموم مردم نيز مورد توجه قرار گيرد و جدا از درس و بحث مدرسه‌اى نيز خوانده شود. قطعا كتابى با اين گستره مخاطب، لازم است كه به مطالب درست و صواب اشاره نمايد و از افكار و انديشه‌هاى نادرست و يا حداقل غير اجماعى ميان مسلمانان پرهيز كند. محدث كاشانى، با علم و اطلاع از مرتبت و اهميت «احياء»، به بهترين شكل ممكن با مطالب آن برخورد كرده است و در مجموعه‌اى به وزان اصل كتاب به تلخيص و تهذيب آن پرداخته است. مؤلف، با توجه به قدرت و تسلطش بر علم اخلاق، فقه و حديث، به‌خوبى از عهده اين كار برآمده است. مرحوم فيض، دريافته است كه «احياء» از جهات متعدد زير محتاج پيرايش و ابهام‌زدايى است: - اشتمال بر قصص و روايات عجيب و خرافى كه اهل تصوف در نقل و ذكر آنها بى‌پروا هستند؛ - ابتنا بر فقه و مذاق اهل سنت؛ - بى‌مبالاتى در نقل اخبار و احاديث مجهول و يا ضعيف. اينها از مهم‌ترين مشكلات علمى كتاب به شمار مى آيند، همين مشكلات باعث شده است كه قاطبه «اماميه» از اين كتاب پرهيز نمايند و محدث كاشانى، با اين تهذيب و تلخيص، سعى در از ميان بردن اين بينونت و جدايى، نموده است. محدث كاشانى، خود، در اين باره مى‌فرمايد: «...و كان كثير من مطالبه، خصوصا ما في فنّ العبادات منها مبتنيا علي أصول عامّية فاسدة و مبتدعات لأهل الأهواء كاسدة و كان أكثر الأخبار المرويّة فيه مسندة عن المشهورين بالكذب و الافتراء على اللّه و رسوله(ص) ممّن لا وثوق بأقوالهم مع وجود ما يطابق العقل منها و الدّين في أحاديثنا المرويّة عن أهل العصمة و الطهارة و أهل بيت الوحي و السفارة(ص) ببيان أحسن و طريق أتقن و كان فيه من الحكايات العجيبة و القصص الغريبة المرويّة عن الصوفيّة ما لا يتلقّاه أكثر العقلاء بالقبول لبعدها عن ظواهر العقول مع قلّة فائدتها و نزارة عائدتها إلى غير ذلك من الأمور الّتي كان يشمئز عنها قلوب أهل الحقّ من الفرقة الناجية الإماميّة و ينبو بسببها عن مطالعته و الانتفاع به طباع أكثرهم. فرأيت أن أهذّبه تهذيبا يزيل عنه ما فيه من الوصمة و العيب، و أبني مطالبه كلّها علي أصول أصيلة محكمة لا يتطرّق إليها شكّ و لا ريب، و أضيف إليها في بعض الأبواب ما ورد عن أهل البيت(ع) و شيعتهم في ذلك الباب من الأسرار و الحكم المختصّة بهم(ع). و أختصر بعض مباحثه بنظم فرائده و حذف زوائده لكي يزيد فيه رغبة متناوليه و أفصّل أبوابه الطويلة بفصول قصيرة لئلا يملّ متعاطيه من دون تصرّف في ترتيب أبوابه و فصوله بتأخير ما قدّم أو تقديم ما أخّر و لا في تقرير ألفاظه و عباراته مهما تيسّر؛ لأنها كانت في غاية الجودة و الإحكام و نهاية المتانة و الإبرام...». با همه دخل و تصرف‌هاى فيض، اساس كتاب «احياء» در «المحجة» باقى است؛ به‌گونه‌اى كه تقريبا سه ربع، كاملا حفظ شده است. تنها حذف و تغييرى كه فيض در كتاب‌هاى چهل‌گانه «احيا» داده است، نشاندن كتاب «آداب الشيعة و أخلاق الإمامة» به جای «آداب السماع و الوجد» است؛ آن هم به اين دليل كه «السماع و الوجد، ليس من مذهب أهل البيت(ع)».