جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
جستجو در برای عبارت
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 121 
1 2 3 4 5
تحلیل روشی نقدهای علامه جوادی آملی در تفسیر تسنیم بر آرای تفسیری رشیدرضا در تفسیر المنار
نویسنده:
نویسنده:حسین محققی؛ استاد راهنما:محمدحسین بیات؛ استاد مشاور :علیرضا فخاری,علی بنایی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
یکی از برجسته‌ترین تفاسیر شیعه، تفسیر «تسنیم» نوشته آیت الله جوادی آملی و از تفاسیر طراز اوّل قرآن کریم در بین تفاسیر اهل سنت، «تفسیر القرآن الکریم» مشهور به ت... تفسیر المنار تالیف محمد عبده و رشیدرضا می‌باشد. این دو تفسیر از دو خاستگاه فکری و اعتقادی متفاوت برآمده‌اند اما نسبتا از شیوه‌ها و اسلوب‌های مشترکی مانند تفسیر قرآن به قرآن(تفسیر تصدیقی) برخوردارند، به همین دلیل المنار حضور قابل توجهی در تسنیم دارد و شاهد مواجهه‌های مختلف آیت الله جوادی آملی با آراء المنار هستیم، به طوری که با احصایی که در تفسیر تسنیم صورت گرفت حدود 1000 مورد از آرای تفسیری المنار سخن به میان آمده است که نزدیک به 200 مورد آن، نقدهای آیت الله جوادی بر المنار است. از آنجا که عنوان این رساله «تحلیل روشی نقدهای‌ علامه جوادی آملی در تفسیر تسنیم بر آرای تفسیری رشیدرضا در تفسیر المنار» می‌باشد بنابراین در این پژوهش، محور نقدهای مؤلف تسنیم بر صاحب المنار مورد تحلیل قرار گرفته است؛ به این ترتیب که پس از نقل آراء تفسیری المنار، نقد یا نقدهای آیت الله جوادی مطرح سپس این نقدها مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته و میزان وارد و همچنین منصفانه بودن آن‌ها مشخص شده است؛ در صورت وارد بودن یا وارد نبودن این نقدها، دلایل آن‌ها ذکر شده و مورد تحلیل روشی قرار گرفته است و در نهایت اگر آیت الله جوادی در نقد خود نکته‌ای را متذکر نشده آن نکته ذکر و نقد ایشان تکمیل گردیده است. یافته‌های پژوهش حکایت از آن دارند که علامه جوادی آملی معمولا با روش‌هایی مانند روش قرآن به قرآن، قرآن به عقل، قرآن به روایت و با استفاده از مقبولات و مسلّمات رشیدرضا، باز تعریف مفاهیم اساسی، منشأشناسی سخن المنار، ارجاع متشابهات به محکمات، استفاده از روش ردّ پیش فرض‌های رشیدرضا و روش ردّ مبانی کلامی ناصحیح وی به نقد سخنان این مفسر مبادرت کرده است. به نظر می‌رسد غالب و روح نقدهای علامه جوادی آملی بر المنار، مستند و مستدلّ بوده و می‌توان با اندکی تصحیح، این نقدها را تکمیل کرد و پذیرفت، چرا که بن‌مایه فکری آیت الله جوادی در تفسیر که متّکی به سرچشمه وحیانی اهل بیت عصمت و طهارت(ع) است بسیار غنی‌تر از صاحب المنار بوده و این مطلب را می‌توان در پختگی آراء ایشان به وضوح مشاهده کرد.   بیشتر
1 2 3 4 5
بررسی تطبیقی مبانی نظری امام خمینی (ره) و رشیدرضا درحکومت اسلامی
نویسنده:
عبدالمطلب عبدالله ، صالح حسن زاده ، مهدی شیخ
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
نظریة ولایت فقیه امام خمینی و خلافت اسلامی‌ ‌رشیدرضا در باب حکومت و سیاست، تشابهات بسیاری‌ دارد طوری که در ساختار و اصول کلی مدلی یکسان را ارائه می‌‌دهند که در... ر آن، هم بر نقش مردم تأکید شده و رأی ‌ایشان اهمیت‌ دارد و هم حکومت باید بر اساس مبانی و احکام دینی باشد. اجتهاد و مصلحت نیز موجب انعطاف‌پذیری دین و زمینه‌ساز اجرایی شدن حکومت دینی با توجه به شرایط روز خواهند شد. با وجود‌این شباهت در نظریه، نتایج عینی و خروجی اجتماعی جریان‌های وابسته به آن‌ها با یکدیگر تفاوت‌های زیادی‌ دارند. با بررسی مبانی نظری ‌این دو نظریه مشخص می‌‌شود نوع نگاه به دین و برخی ویژگی‌های آن، شامل: کارکرد دین، جاودانگی و جامعیت آن، و همچنین مبانی‌ای از الهیات و انسان‌شناسی، موجب بروز چنین رویکردی در حکومت و سیاست می‌‌شود. اما تفاوت‌هایی در نوع مواجهة شیعه و اهل سنت به ‌این مباحث، موجب تفاوت‌های مهمی‌ ‌در اجرای آن‌ها می‌‌شود. رویکرد شیعه مبتنی بر عقل و نقل است و از پشتوانة عقلی غنی‌ای بهره می‌‌برد در حالی که دین‌شناسی اهل سنت، بیشتر بر اساس نقل بوده و بر پایة فقه است.‌ این تفاوت موجب شده در عمل نظریة خلافت اسلامی‌ ‌نتواند به اهداف خود برسد.   بیشتر
صفحات :
از صفحه 131 تا 158
1 2 3 4 5
بازشناسی ردیه های اندیشه گران جهان اسلام بر ادعاهای ارنست رنان
نویسنده:
نصراله صالحی
نوع منبع :
مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات) , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشكده تاريخ اسلام,
چکیده :
ارنست رنان، دانشمند و خاورشناس فرانسوی، با ایراد یکی از بحث برانگیزترین خطابه های خود با عنوان «اسلام و علم» در دانشگاه سوربن (23 مارس 1883م)، و سپس انتشار آن ...  در ژورنال د دبا (Journal des Debats)آغازگر یک رشته مباحثات فکری و مجادلات قلمی در جهان اسلام و غرب شد. خطابه ی رنان، در مدت کوتاهی به زبان های آلمانی، انگلیسی، و بعد عربی، ترکی، اردو و فارسی ترجمه شد. اندیشه گران جهان اسلام، از سید جمال الدین اسدآبادی که در پاریس اقامت داشت، تا اندیشه گران دیگری نظیر نامق کمال، رشید رضا، عبدالرزاق، عطاءالله بایزید اوف، محمد حمیدالله، جلال نوری و دیگران، در پاریس، مصر، عثمانی، قازان، هند و پاکستان اقدام به نوشتن ردّیه های متعددی بر ادّعاهای ارنست رنان کردند. خود این ردّیه ها بعدها به یکی از موضوعات مهم پژوهشی پیرامون شخصیت فکری سید جمال الدین اسدآبادی تبدیل شد. با این حال، در ایران، این مسئله، هنوز ناشناخته است. در هیچ منبع فارسی، بجز ردیه ی سید جمال، نمی توان سراغی از ردّیه های دیگر گرفت. در حالی که بیشتر ردّیه های مذکور، از دوره ی عثمانی، به زبان ترکی ترجمه و یا تألیف شده است. در این مقاله، برای نخستین بار مهم ترین ردّیه های متفکران جهان اسلام، مورد بررسی و بازشناسی قرار گرفته است. مقاله، عمدتاً با استفاده از منابع ترکی عثمانی و ترکی استانبولی، به رشتة تحریر درآمده است.   بیشتر
صفحات :
از صفحه 59 تا 76
1 2 3 4 5
بررسی تطبیقی دیدگاه‌های رشید‌رضا در المنار و علّامه طباطبائی در المیزان پیرامون مسئلۀ شفاعت
نویسنده:
علیرضا شاه فضل قمصری
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
هدف این مقاله بررسی تطبیقی دیدگاه­های رشیدرضا در تفسیر المنار و علّامه طباطبائی در المیزان پیرامون مسئله شفاعت در قرآن کریم می باشد. این مقاله با روش توصیفی - ...  تحلیلی به بررسی تطبیقی دیدگاه­های این دو اندیشمند پرداخته­ا­ست. پیامد­های به دست آمده عبارتند از اینکه رشیدرضا ضمن بررسی آیات مربوط به شفاعت معتقد است آیات قرآن دلالتی بر وجود شفاعت در قیامت ندارد و تنها نجات‌دهندۀ بشر، اعمال نیک او می‌باشد. به باور رشیدرضا بین آیات شفاعت هیچ­گونه ناسازگاری وجود ندارد. ایشان با بیان استدلال عقلی بر نفی شفاعت می­گوید: شفاعت نزد حاکمان دنیایی یا بر پایۀ جهل است یا بر پایۀ عدم عدالت و هر دو حالت در مورد خداوند منتفی است. علّامه طباطبائی معتقد است آیات قرآن برای تبیین مسئله شفاعت کفایت می­کند و با بررسی دقیق آیات قرآن می­توان دیدگاه قرآن در این زمینه را استخراج نمود. اینکه در برخی از آیات به کلی شفاعت مردود شده دلیلش این است که خداوند می­خواهد شفاعت استقلالی را نفی کند و آیاتی که دلالت بر وجود شفاعت با اذن الهی دارد وجود شفاعت را به‌صورت غیر استقلالی و با اراده خداوند اثبات می­کند. از نظر علّامه، شفاعت فرصتی برای رحمت­گری خداوند در قیامت است و با شفاعت، نه جهلی از خدا بر طرف می­شود و نه به خدا منفعتی می­رسد. شفاعت علاوه بر اثر اخروی اثر دنیایی نیز دارد تا مردم به سمت شفیعان سوق داده شوند. نتیجه اینکه آیات قرآن بر مسئلۀ شفاعت دلالت قطعی دارند و به صورت واضح بر اینکه شفاعت هم امکان عقلی دارد هم امکان وقوعی، تصریح می نمایند.   بیشتر
صفحات :
از صفحه 283 تا 304
1 2 3 4 5
تحلیل روش‌شناختی نقدهای علامه جوادی آملی در خصوص آیۀ مباهله بر تفسیر المنار
نویسنده:
محمد حسین بیات, حسین محققی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
از برجسته‌ترین تفاسیر شیعه، تفسیر «تسنیم» نوشتۀ علامه جوادی ‌آملی و از تفاسیر طراز اوّل قرآن در بین اهل‌سنت، تفسیر «المنار» تألیف رشیدرضا می‌باشند. این دو تفسی... یر از دو خاستگاه فکری و اعتقادی متفاوت برآمده‌اند اما نسبتاً از شیوه‌ها و اسلوب‌های مشترکی برخوردارند، به همین دلیل المنار حضور قابل توجهی در تسنیم دارد و در جای‌جای تسنیم شاهد مواجهه‌های مختلف علامه جوادی با آراء رشیدرضا هستیم. نظر خاصّ المنار در خصوص شأن نزول و بیان مصادیق در خصوص جریان مباهله‌ از مطالبی است که به‌طور مبسوط در تفسیر تسنیم به نقد کشیده شده است. نگارندگان این پژوهش برآنند که با روش تحلیلی، مواجهۀ دو مفسّر در مورد این آیه را مورد مداقۀ روش‌شناختی قرار دهند تا میزان سقیم یا غیرسقیم بودن آراء این دو مفسر مورد بررسی و تحلیل قرار گیرد. یافته‌های این پژوهش حکایت از آن دارد که المنار در موضوع مباهله جانب‌دارانه و با پیش‌فرض عمل کرده و از مفسران، محدثان و مورخان اهل‌سنت بلکه از صاحبان صحاح نیز به نحو مشهود فاصله گرفته و آراء ابن‌تیمیه را بر دیگر شخصیت‌های علمی اهل‌سنت ترجیح داده است؛ بر همین اساس است که می‌بینیم آیت‌الله جوادی از اساس کلام رشیدرضا را مردود دانسته و علاوه بر ابطال اندیشه و روش وی، گرایش‌ها و تعصّبات ناصوابش را نیز یادآور شده است.   بیشتر
صفحات :
از صفحه 19 تا 42
1 2 3 4 5
بررسی و نقد عمده ترین اقوال درباره «صلاة وسطی»
نویسنده:
پرویز رستگار
نوع منبع :
مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات)
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات اجتماعی جهاد دانشگاهی,
کلیدواژه‌های فرعی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
تفسیر آیه 238 سوره بقره، یکی از بحث برانگیزترین تفسیرها بوده و یافتن مصداق «صلاه وسطی» که عبارتی از آیه مذکور است، استدلال های بسیاری را برانگیخته است. در مقال... له حاضر، با انگیزه یافتن مصداق «صلاه وسطی» با پرداختن به ده قول عمده عرضه شده، و نیز بیان استدلال هر یک و نقد و بررسی آنها نشان داده می شود که هیچ کدام توانایی اثبات خود را ندارد و باب تفسیر این آیه، همچنان گشوده و بحث در باره آن ناتمام است.   بیشتر
صفحات :
از صفحه 29 تا 48
1 2 3 4 5
جایگاه سنن اجتماعی قرآن در اندیشه محمد عبده و رشیدرضا
نویسنده:
نبی اله صدری فر ، محمد رضا ضمیری ، محمد مولوی
نوع منبع :
نمایه مقاله
کلیدواژه‌های اصلی :
چکیده :
بخشی از آیات قرآن ناظر به سنت های اجتماعی حاکم بر نظام خلقت است که مفسران قرآن کم و بیش به تفسیر این آیات پرداخته ­اند. از جمله این مفسران که به صورت نظام مند ...  و تفصیلی و با نگاهی نو به تبیین سنت‌های حاکم بر جامعه در قرآن پرداخته محمد عبده و رشیدرضا در تفسیر المنار است. این پژوهش با روش توصیفی ـ تحلیلی و با ابزار کتابخانه ای درصدد است تا با مطالعه کامل تفسیر و استقرای تام موضوع به بررسی جایگاه و اهمیت سنت­های اجتماعی در قرآن از منظر این مفسران بپردازد. یافته ­ها نشان می­دهد که عبده و رشیدرضا اهمیت بسیار بالایی را برای سنت­های اجتماعی در قرآن قائلند، به گونه­ای که از نظر آنان برای سنن اجتماعی قرآن مانند دیگر علوم باید ضوابط و قواعدی تدوین شود، دیگر آنکه این آیات می ­تواند معیاری برای نقد و بررسی روایات، کشف ترتیب نزول آیات قرآن و تفسیر صحیح دیگر آیات قرآن استفاده شود. به علاوه؛ راه دستیابی به منابع سنت­های اجتماعی از مطالعه در قرآن، قصص قرآن، دانش تاریخ و مطالعه در زمین حاصل می ­شود.   بیشتر
صفحات :
از صفحه 73 تا 95
1 2 3 4 5
مبانی نظری نقش مدیریتی مرد در خانواده با رویکردی روان شناختی
نویسنده:
علی احمد پناهی، مسعود آذربایجانی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
هدف پژوهش، بررسی پایه نظری «نقش مدیریتی مرد» از دیدگاه اسلام بود. پرسش اساسی این پژوهش عبارت بود از: 1. نقش مدیریتی خانواده به عهده کیست؟، 2. جایگاه هر کدام از... ز مرد و زن در رابطه با این نقش کجاست؟. روش پژوهش، توصیفی - تحلیلی است، به این منظور پس از شناسایی و استخراج مفاهیم و مستندات، از متون دینی، به تحلیل محتوای آنها پرداخته شد. نتایج نشان داد که نقش «مدیریت کلان» خانواده به عهده مرد و «مدیریت داخلی خانواده» به عهده زن می باشد.   بیشتر
صفحات :
از صفحه 149 تا 167
1 2 3 4 5
تبیینی نو از مفهوم و راهبرد تقیه در مکتب امامیه
نویسنده:
رحیم محمدی ایلامی
نوع منبع :
مقاله , مدخل مفاهیم(دانشنامه مفاهیم)
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ساوه: دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساوه,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
در این نوشتار به بررسی مفهوم تقیه تفاوت آن با دروغ، نفاق توریه و معاریض پرداخته شده است و سعی شده است شبهاتی را که در باب تقیه در لابلای بعضی از نوشتارها آمده ...  بررسی و جواب داده شود. البته به دلیل اهمیت بحث، فرق تقیه را با نفاق بیشتر توضیح داده و نیز به وجود تقیه در منابع غیر اسلامی از قبیل تورات و انجیل اشاره گردیده و علت تاکید امامان شیعه را بر مساله تقلید گوشزد نموده ایم. با توجه به منابع روایی و دینی و حکم عقل به تقدیم اهم بر مهم، تقیه را بر پنج قسم واجب، حرام، مستحب، مباح و مکروه نموده ایم که توجه بر این دو مطلب یعنی منابع روایی دینی و حکم عقل می تواند راه گشای ما در تشخیص جواز یا عدم جواز تقیه باشد تا بدینوسیله با تقیه در غیر موارد لزوم آن دچار آسیب نشویم.   بیشتر
صفحات :
از صفحه 55 تا 74
1 2 3 4 5
توسل و توحید در مقارنه دیدگاه علامه طباطبایی و رشید رضا با محوریت آیه 35 سوره مائده
نویسنده:
حسنعلی نوروزی، محمد نورالهی
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ساوه: دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساوه,
چکیده :
توحید اساس باورهای فرد و هسته مرکزی جهان بینی انسان را تشکیل می دهد و از این جهت مهمترین مؤلفه در هندسه معرفتی و شخصی تلقی می گردد. بر همین مبنا اولین، مهم تری... ین و سرلوحه دعوت همه پیام آوران الهی همین بوده است. این اهمیت و حساسیت، موجب شده است تا مبانی، مؤلفه ها و چارچوب چنین اعتقادی در معرض رصد دائمی مکاتب، گروه های علمی و فرقه های مختلف قرار گرفته است. اینکه چه اعمال و رفتارهایی، انسان موحد را از توحید به شرک می برد و چگونه باید عمل نمود تا توحید دچار تزلزل نشود. از جمله مسائلی که در این زمینه دارای حساسیت بوده و بسیار مورد توجه قرار گرفته است، مسئله توسل می باشد، اینکه توسل چه هنگام شرک آلود شده و در چه هیأتی با توحید منافات نداشته بلکه تقویت باورهای توحیدگرا و خداپرستی است. معنای توحید و حقیقت آن و چیستی و چگونگی توسل و تبیین مرز این دو و هماهنگی رفتارهای توسل گونه با تعالیم قرآنی و روایی، مسئله ای است که مقاله حاضر با شیوه کتابخانه ای و روشی توصیفی با بهره گیری از منابع و ابزار کتابخانه ای به آن پرداخته و به ابهامات و سؤالات اساسی مهمی در این خصوص پاسخ گفته است.   بیشتر
صفحات :
از صفحه 139 تا 161
  • تعداد رکورد ها : 121