جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
...جستجوی هوشمند
مرور > مرور اعلام
>
ابن ابی الحدید , عبدالحمید بن ابی‌الحدید معتزلی (فیلسوف، ادیب، شاعر، اصولى، فقیه، شافعى، متکلم معتزلى، شارح نهج البلاغه), 586 ه‍.ق (مدائن) 656 ه‍.ق (بغداد)
جستجو در برای عبارت
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 325
شناخت رویکردهای تأویل قرآن در نهج‌البلاغه با تأکید بر شرح ابن ابی الحدید
نویسنده:
سید محمد مهدی جعفری ، مجید معارف ، فاطمه سعیدی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
مراجع نسخه PDF متن
کلیدواژه‌های اصلی :
اصطلاحنامه علوم قرآنی
چکیده :
امام علی علیه‌السلام، تحت تربیت و آموزش نبی اکرم صلی‌الله‌علیه‌واله‌وسلم، از راسخان در علم و آگاه به علم تأویل گردید و نهج‌البلاغه، نازله روح مطهری است که وجودش با قرآن یکی بوده و از همین وجه این کتاب را «اخ القرآن» نامیده‌اند. در متن نهج‌البلاغه، گزاره‌های متعددی دلالت بر تأویلات امام علی علیه‌السلام، در حوزه‌های مختلف دارد. با توجه به اینکه تأویل عبارت از بیان حقیقت و نزدیک شدن به مراد گوینده و ارجاع بیانی کلام او به حقیقتی که به واقعیت عینی رسیده است، می‌باشد، امام علی علیه‌‌السلام، در نهج‌البلاغه با‌ رویکردهای متعددی به تأویل امور پرداخته است. از جمله این رویکردها می‌توان به تأویل برخی از آیات قرآن کریم، تأویل حقیقت صفات الهی از طریق وصف و مقایسه با صفات انسانی و بیان مصداق خارجی و تجسم عینی وعد و وعیدهای قرآن در مورد روز قیامت اشاره نمود. در این مقاله با روش ‌توصیفی، عوامل مذکور در کلام امام علیه‌السلام با تأکید بر شرح ابن ابی الحدید مورد بررسی قرار گرفته است.
صفحات :
از صفحه 113 تا 128
مشخصات اثر
بازخوانی شیوه‌های فهم بستر تاریخی کلام امام علی(ع) در نهج البلاغه مطالعة موردی: شروح ابن ابی الحدید، ابن میثم، میرزا حبیب خویی، شوشتری و مغنیه
نویسنده:
محسن رفعت ، بشیر سلیمی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده :
فهم صحیح از کلام امیرمؤمنان(ع)در گرو یافتن ابزار و مقدمات ورود به آن است که نیازمند دقت صحیح و شایسته­ ای است. به­ کارگیری این ابزار برای شرح متن نهج­ البلاغة می­تواند سهمی به­سزا و تعیین­کننده داشته باشد تا کلام امام علی(ع)صحیح تبیین شده و برتر تفسیر شود. اشراف بر منبع و سند، شناخت فضاوجغرافیای سخن، بیان سبب صدور، اهتمام به یافتن تاریخ ایراد کلام، مشخص ساختن مخاطب و شخصیت­های گوناگون و نیز ارائه موضوعات و اهداف کلی سخنان، مهم­ترین ابزارهایی است که مفسّران و شارحان تا به امروز بدان نظر داشته تا سخن امام در جایگاه خویش خوش نشیند. البته گاه همین ابزارها وقتی در کنار پیش فرض­ها و باورهای برخی شارحان قرار گرفته، نتیجه ­ای عکس را مواجه بوده ­ایم، این مقاله می‌کوشد با روش و رویکردی تحلیلی به روند شرح و تفسیر مفسّرانی چون ابن ­ابی الحدید، ابن­ میثم، میرزا حبیب خویی، شوشتری و مغنیه در این عرصه توجه نشان دهد؛ در صورت وجود کم­ دقتی­­ به عناصر پیش­ گفته ضمن تذکّر به تصحیح آن بپردازد. یافته­ ها نشان می­دهد که با توجه به ساختار متنی و شکلی نهج‌البلاغه بدون مقدمات ورود به متن امکان فهم صحیح از متن نهج ­البلاغه میسّر نیست و شارحان مذکور گاه از این عناصر غفلت ورزیده ­اند، در نتیجه شرایط واژگونه تفسیر کردن کلام امام را فراهم ساخته ­اند.
مشخصات اثر
تحلیل و بررسی دیدگاه ابن ابی الحدید درباره جعل حدیث در زمان امویان شاخه سفیانی
نویسنده:
محسن کریمی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده :
ابن ابی الحدید معاویه را به کفر و الحاد متهم کرده و با ذکر شواهدی نشان می دهد که او به نبوت پیامبر اسلام(ص) هیچ باوری نداشته است و معتقد است که او با استخدام گروهی از منافقین و دین به دنیا فروشان، دست به جعل حدیث زده و چنان در این میدان اسب تاخته که دوران خود را به دوران اوج جعل حدیث تبدیل کرده است این دیدگاه او نسبت به معاویه، حق طلبی و کمتر بودن تعصب او نسبت به اکثریت علمای اهل سنت را نشان می دهد معاویه با صدور نامه های پی در پی به کارگزارانش و در یک سیاست چهارمرحله ای و با کمک گرفتن از برخی صحابه و تابعین، ابتدا مردم را از نقل فضائل اهلبیت(ع) بازداشت و مردم را از معاشرت با آنها نهی کرد، سپس سعی کرد شیعیان آنها را در انزوا قرار دهد، لذا دستور داد در مجامع عمومی آنها را راه ندهند و حتی شهادت آنها را نپذیرند. در مرحله سوم دشمنا
مشخصات اثر
اعتبار استناد به ابن ابی الحدید در مباحث امامت
نویسنده:
عبدالمجید زهادت
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
مراجع نسخه PDF
چکیده :
دانشمندان شیعه در مباحث امامت به سخنان ابن ابی‌الحدید معتزلی (م656) استناد می‌نمایند؛ درصورتی‌که برخی از سنی‌ها او را با الفاظی چون متشیع، شیعی و حتی شیعی غال و شیعی متعنت رمی می‌کنند. با این توصیف، سؤال مهم این است که آیا سخنان چنین شخصی (ابن ابی‌الحدید) می‌تواند برای اقناع طرف مقابل در مباحث و مناظرات امامت، از حجیت و اعتبار کافی برخوردار باشد یا خیر؟ در این تحقیق، با بررسی مواضع ابن ابی‌الحدید در مسائل امامت در کتاب شرح نهج‌البلاغه، این نتیجه حاصل می‌شود که هر چند او معتزلی بوده است، اما در مباحث اصلی امامت، مبنای عموم اهل تسنن و اشاعره ـ مانند عدم نص بر امامت امیرالمؤمنین علی7 و عدم خلافت بلافصل آن حضرت و عدم اشتراط عصمت در امام ـ را تقویت کرده است. بنابراین شیعه دانستن او یا به‌خاطر عدم احاطه بر تمام سخنان خود و یا خلط در اصلاحات می‌باشد. به‌علاوه اینکه امر مهم، وجود دلیل است نه تعبد به سخن شخص. لذا شیعه و سنی بودن تأثیری در قبول کلام مستدل و مبرهن ندارد. انگیزه و سبب رمی سنی‌های متعصب را نیز می‌توان اعتقاد او به افضلیت امیرالمؤمنین7 و قدح معاویه و بی‌اثر کردن انتقادهای او به برخی از عقاید اهل سنت و خنثی کردن استنادات شیعه و همچنین استناد به بعضی از حرف‌های او علیه شیعه دانست.
صفحات :
از صفحه 57 تا 78
مشخصات اثر
عقد النضید المستخرج من شرح ابن ابی الحدید
نویسنده:
فخر الدین عبد الله بن هادی حسینی زیدی یمنی؛ محقق: محمد رضا انصاري قمي
نوع منبع :
کتاب , خلاصه اثر
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF فهرست
مشخصات اثر
کتاب الوافی بالوفیات المجلد1 (محمد بن محمد، محمد بن ابراهیم بن عبدالرحمن)
نویسنده:
صلاح‌الدین خلیل بن ایبک الصفدی، اعتنا: هلموت ریتر
نوع منبع :
کتاب , مدخل اعلام(دانشنامه اعلام) , آثار مرجع , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
بی جا: فرانز شتا‌یز بقیسبادن,
چکیده :
الوافي بالوفيات، تأليف صلاح‌الدين خليل بن ايبك صفدى، فرهنگ‌نامه‌اى با بيش از 14000 ترجمه از عهد اسلامى تا زمان نویسنده (اواسط قرن هشتم) است كه سبب شهرت نویسنده خود و به تعبيرى، بزرگ‌ترين فرهنگ‌نامه عام تاريخى است. صفدى انگيزه تأليف كتاب خود را «عبرت» گرفتن از اخبار گذشتگان بيان مى‌كند و معتقد است كه تاريخ، آينه زمان است. كتاب تحت اشراف هلموت ريتر چاپ شده است. كتاب با دو مقدمه از ناشر و نویسنده آغاز و مطالب در بيست و دو جلد، تنظيم شده است. نویسنده به تقليد از ابن خطيب بغدادى (464ق) در «تاريخ بغداد»، به احترام پيامبر(ص)، تبرکا تراجم فرهنگ‌نامه خود را با نام مبارک پيامبر اسلام، محمد(ص)، آغاز كرده و اسامى محمد، احمد و كسانى را كه نام پدرشان محمد بوده، مقدم دانسته است. تعداد اسامى محمد، حدود 2300 نفر است كه چهار جلد اول كتاب را در بر مى‌گيرد. وى پس از فارغ شدن از اسامى محمد، به ترتيب حروف معجم، به نام‌هاى ديگر پرداخته است. روش صفدى در تاريخ‌نگارى تراجم، روايى و تحليلى است. به اين معنا كه بعد از نقل ترجمه فرد، در غالب موارد، به‌ويژه درباره ادبا، شعرا و اشعار آنان نظر خود را با توجه به اينكه خود شاعر و اديبى توانمند بوده است، بيان مى‌كند. وى منزلت اجتماعى صاحب ترجمه را مورد توجه قرار داده، جايگاه او را بين معاصران، تبيين كرده است. او به آنجه صاحب ترجمه مى‌گويد، به ديد نقادى نگريسته و بدون تعقل و تحليل، آن گفتارها را نمى‌پذيرد. نقدهاى سودمند وى در مورد شاعران و اشعارشان از محسنات و ويژگى‌هاى كتاب اوست و چه بسيار بين او و مترجم صاحب شعر، مشاعره يا مخالفت‌هایى صورت گرفته باشد. وى براى تأليف اين اثر، بيش از سيصد كتاب را مورد استفاده قرار داده است. بعضى از منابع مكتوب وى، عبارتند از: «الأغاني» ابوالفرج اصفهانى؛ «تاريخ بغداد» خطيب بغدادى؛ «تاريخ دمشق» ابن عساكر؛ وفيات الأعيان ابن خلكان؛ «تاريخ الإسلام» ذهبى؛ «معجم الشيوخ» القوصى و ده‌ها كتاب ديگر. در مقدمه ناشر، ضمن اشاره به موضوع و اهميت كتاب، زندگى‌نامه مختصرى از نویسنده ارائه گرديده است. مقدمه نویسنده، داراى نه فصل بوده و در آن موضوعاتى همچون: كيفيت كتابت تاريخ؛ فوايد تاريخ و ادب مورخ، مورد بحث و گفتگو قرار گرفته است.
مشخصات اثر
بداية والنهاية المجلد19: فهرس الاعلام
نویسنده:
اب‍وال‍ف‍داء‌ ال‍ح‍اف‍ظ اب‍ن‌ک‍ث‍ی‍ر؛ اعداد اکرم عبداللطیف البوشی
نوع منبع :
کتاب , مدخل اعلام(دانشنامه اعلام) , آثار مرجع , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
بیروت: دار ابن کثیر,
چکیده :
البداية و النهایة، مهم‌ترین و معروف‌ترین اثر ابن کثیر دمشقی (701774ق)، در تاریخ عمومى و اسلام از آغاز تا عصر مؤلف و از گسترده‌ترین منابع تاریخ اسلام است. به نظر می‌رسد که قصد مؤلف، نگاشتن اثری با هدف تاریخ‌نگاری نبوده است و آن‌گونه که ترکیب موضوع اثر و روش مؤلف در گزینش اخبار مندرج در آن نشان می‌دهد، بیان دیدگاه و نگرش اسلامى درباره آغاز و انجام آفرینش و خلقت انسان موردنظر بوده است. نگارش این کتاب بر اساس حولیات (سال‌نگاری) تنظیم شده است. شروع آن از آغاز خلقت و اتمام آن به سرانجام تاریخ و منتهی شدن به قیامت، چهره‌ای خاص به تاریخ وی بخشیده است. نویسنده در بخش رخدادهای مرتبط به خلقت، انبیاء و گذشتگان سعی نموده ضمن رعایت ترتیب سیر حوادث تاریخی با ذکر آیات قرآن و احادیثی که توسط راویان مختلف بیان گردیده است به شرح حوادث بپردازد. در این بخش به دلیل آن‌که سال رویدادها نامشخص است، روال نگارش مبتنی بر سال‌شماری نیست؛ اما از عصر نبوی به بعد به‌صورت سال‌شمار و گاه همراه با ذکر ماه و روز حوادث را نقل می‌نماید.
مشخصات اثر
بداية والنهاية المجلد6
نویسنده:
اب‍وال‍ف‍داء‌ ال‍ح‍اف‍ظ اب‍ن‌ک‍ث‍ی‍ر؛ حققه و خرج احادیثه وعلق علیه محیی الدین دیب مستو؛ راجعه عبدالقادر الارناووط، بشار عواد معروف
نوع منبع :
کتاب , آثار مرجع , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
بیروت: دار ابن کثیر,
چکیده :
البداية و النهایة، مهم‌ترین و معروف‌ترین اثر ابن کثیر دمشقی (701774ق)، در تاریخ عمومى و اسلام از آغاز تا عصر مؤلف و از گسترده‌ترین منابع تاریخ اسلام است. به نظر می‌رسد که قصد مؤلف، نگاشتن اثری با هدف تاریخ‌نگاری نبوده است و آن‌گونه که ترکیب موضوع اثر و روش مؤلف در گزینش اخبار مندرج در آن نشان می‌دهد، بیان دیدگاه و نگرش اسلامى درباره آغاز و انجام آفرینش و خلقت انسان موردنظر بوده است. نگارش این کتاب بر اساس حولیات (سال‌نگاری) تنظیم شده است. شروع آن از آغاز خلقت و اتمام آن به سرانجام تاریخ و منتهی شدن به قیامت، چهره‌ای خاص به تاریخ وی بخشیده است. نویسنده در بخش رخدادهای مرتبط به خلقت، انبیاء و گذشتگان سعی نموده ضمن رعایت ترتیب سیر حوادث تاریخی با ذکر آیات قرآن و احادیثی که توسط راویان مختلف بیان گردیده است به شرح حوادث بپردازد. در این بخش به دلیل آن‌که سال رویدادها نامشخص است، روال نگارش مبتنی بر سال‌شماری نیست؛ اما از عصر نبوی به بعد به‌صورت سال‌شمار و گاه همراه با ذکر ماه و روز حوادث را نقل می‌نماید.
مشخصات اثر
دور اهل البیت علیهم السلام فی تصحیح الفکر و العقیده
نویسنده:
علی موسی الکعبی
نوع منبع :
کتاب , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
کربلا: العتبه الحسینیه المقدسه، قسم الشوون الفکریه و الثقافیه,
چکیده :
کتاب حاضر در مورد فضائل اهل بیت علیهم السلام در فنون مختلف تفسیر، عقاید، اطعمه و اشربه، طب و... می باشد که در نتیجه همه این راهنمایی ها و مرجعیت ایشان، این فکر و عقیده پیروان اهل بیت علیهم السلام است که رشد می یابد و به سعادت می رسد و لذا مهمترین نقش اهل بیت اصلاح و ارتقای تفکر و عقیده پیروان است.
مشخصات اثر
الشقشقیه: دراسه موضوعیه لشخصیات تصدت للخلافه الاسلامیه
نویسنده:
عبدالرسول الغفاری
نوع منبع :
کتاب , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات) , مدخل اعلام(دانشنامه اعلام) , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: بی نا,
چکیده :
شرح «خطبه شقشقیه» و نقد عملکرد ابوبکر، عمر و عثمان در دوران خلافت آنان و انتقاد امیرالمومنین علی(ع) از آن‌هاست. در این پژوهش ابعاد مختلف مطرح شده در خطبه شقشقیه از لحاظ بلاغی، سیاسی، فرهنگی و اجتماعی مورد بحث و بررسی قرار گرفته و گله‌مندی امیرالمومنین از اوضاع رخداد نموده پس از رحلت رسول خدا(ص) و جریان غصب خلافت توسط خلفای سه گانه و عملکرد بد آنان در طول دوران خلافت مورد شرح و بررسی قرار گرفته است. نویسنده جریان شورای سقیفه برای تعیین خلیفه و اعتراض امیرالمومنین نسبت به این مساله مورد تجزیه و تحلیل قرار داده و عدم شایستگی ابوبکر، عمر و عثمان برای اداره حکومت و عدم علم آنان به مسایل دینی و قضایی و همچنین توطئه‌های صورت گرفته علیه حکومت آن امام توسط اصحاب جمل، اصحاب نهروان و اصحاب صفین را از زبان ایشان مورد تجزیه و تحلیل قرار داده است.
مشخصات اثر
  • تعداد رکورد ها : 325