جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

مسئلۀ ما در این مقاله از مهم‌ترین مسائل فلسفۀ دین معاصر است؛ آیا جملات و گزاره‌هایی که در کتاب‌های ادیان و مذاهب به‌کار رفته‌اند، همان معنای زبان عادی و عرفی را دارند یا معنای خاص و جدیدی دارند. در دورۀ جدید با پیدایش تفکر پوزیتیویستی تلقی جدیدی از این مسئله به‌وجود آمد که به بی‌معنایی زبان دین معروف شد. ریچارد سوین برن از جمله فیلسوفان دین معاصر، معتقد است گزاره‌های الهیاتی، همان معنای زبان عادی را دارند. وی ضمن نقد نگاه پوزیتیویستی، دیدگاه خود را بر انسجام منطقی مبتنی می‌کند. در این مقاله نظریۀ انسجام منطقی سوین برن را بررسی و نقد می‌کنیم و به این نتیجه می‌رسیم که اساساً بحث معناداری و بی‌معنایی زبان دین به‌ویژه از منظر پوزیتیویستی، بحث فهم و عدم فهم است و ارتباطی به انسجام منطقی ندارد؛ به‌عبارت دیگر در نگاه پوزیتیویست‌ها ادعا این است که نمی‌توان فهم محصلی از مفاد گزاره‌هایی دینی داشت و بنابراین در جایی که فهمی در کار نیست، طبعاً بحث از انسجام مطرح نمی‌شود. البته در اینجا قصد دفاع از رویکرد پوزیتیویستی نداریم، بلکه ادعا می‌کنیم که با نظریۀ انسجام منطقی نمی‌توان نظریۀ بی‌معنایی را جواب داد.

موضوع این مقاله، دفاع تبیینی از خداباوری روشی مبتنی بر استنتاج بهترین تبیین وبر اساس احتمال‏ محوری است که سوینبرن از آن دفاع می‏ کند. در این روش، خداباوری توحیدی، بسان یک فرضیه قلمداد شده، به رقابت با سایر فرضیه‏ های رقیب، نظیر مادی‏ گرایی، انسان ‏گرایی وخداباوری غیرتوحیدی، سپرده می‏شود. این رقابت در قالب استنتاج بهترین تبیین وبا توجه به معیارهای ارزیابی فرضیه‏ها صورت می‏گیرد. در این مقاله، با بیان عناصر اصلی دیدگاه سوینبرن، به بررسی دیدگاه او پرداخته‏ایم. روش ما، تحلیلی و عقلی (با تکیه بر داده ‏های حاصل از مطالعه منابع) است. مهم‏ ترین نتیایجی که رسیده‏ایم این است که کمیت‏ گرایی سوینبرن در دفاع از خداباوری، استفاده از مقدمات مورد چالش، چالشی بودنِ عنصر سادگی، وعدم کفایت تبیین علّی از جمله مهم‏ترین چالش‏ هایی هستند که دیدگاه سوینبرن با آنها مواجه است.

برای اثبات وجود مبدایی برای عالم، استدلال‌های گوناگونی صورت گرفته است. برهان صدیقین گونه‌ای استدلال است که در آن، با تأمل در حقیقت وجود، مبدأ وجود استنتاج می‌شود. استدلال علامه طباطبایی به سبک برهان صدیقین است که «برهان واقعیت» نام گرفته است و تقریر ساده‌تری به نظر می‌رسد. مفهوم سادگی از آغاز درخشش بر لبۀ تیغ اکام، در دستگاه‌های فکری، معیار داوری میان تبیین‌های علمی و فلسفی در نظر گرفته و روایت‌های گوناگونی از آن ارائه شده است. در این میان، روایت ریچارد سویینبرن دقیق‌تر و پرمایه‌تر به نظر می‌رسد؛ زیرا او سادگی را هم به معنای نحوی و هم به معنای هستی‌شناختی آن در نظر گرفته و جنبه‌های گوناگونی برای آن بر شمرده است. سویینبرن سادگی را معیار محتمل‌بودن یک نظریه و دلیل صدق آن می‌داند. مقالۀ حاضر، نخست روایت سویینبرن از اصل سادگی را بازگو می‌کند و سپس در پرتو این اصل می‌کوشد نشان دهد تبیین علامه طباطبایی ساده‌ترین و بهترین تبیین دربارۀ مبدأ هستی است.

ترجمه ماشینی : نیمه اول این پایان نامه استدلال می کند که شک و تردید در مورد نیروی اثباتی تجارب دینی ناشی از نگرانی در مورد شیوه های سنتی است که برای تشخیص بین تجارب «توهم» و «اصیل» استفاده می شود. از آنجایی که این شیوه ها مستلزم تعهد به یک سنت خاص است، ما هیچ راهی برای تصمیم گیری در مورد اینکه به کدام عمل اعتماد کنیم نداریم. علاوه بر این، آزمون‌هایی که رویه‌ها به کار می‌گیرند، بر صحت تجارب تأثیری ندارد. و آنها آنقدر درشت هستند که متکلمان نمی توانند از آنها برای تنظیم باورهای دینی یا جستجوی حقیقت الهیات استفاده کنند. این تز استدلال می کند که باید به دنبال راه های جدیدی برای ارزیابی تجربیات دینی و اعتقادات مبتنی بر آنها باشیم که دغدغه ها را برطرف کند. فصل چهارم رویه‌ای را توسعه می‌دهد که در آن طرفین اختلافات مذهبی، خدا را موجودی کامل می‌دانند و از باورهای اخلاقی مشترک خارج از سنت دینی خود برای تعیین احتمالات برای اعمال احتمالی الهی، از جمله تجارب دینی، استفاده می‌کنند. احتمال وقوع فعل الهی با توجه به آن باورهای اخلاقی، این احتمال است که تجربه دینی واقعی بوده است و نگرانی دوم را مورد توجه قرار می دهد. این روش از نزدیک به منابع مختلف شک و تردید توجه می کند، بنابراین اجتناب از دانه بندی درشت اقدامات سنتی مورد توجه قرار می گیرد. بنابراین، این تز با ارائه یک جایگزین غیر شکاکانه که با جزئیات کافی بیان شده است تا نشان دهد چگونه می توان بر این مشکلات فائق آمد، علیه پاسخ شکاکانه به مشکلاتی که شواهد تجربی مذهبی با آن مواجه است، استدلال می کند. فصل پنجم شرح رویه را کامل می‌کند و نشان می‌دهد که چگونه می‌توان از آن برای رسمیت بخشیدن به اختلافات در کلام فلسفی در مورد اهمیت اثباتی پنهان بودن الهی و تنوع دینی استفاده کرد. فصل ششم با ارزیابی یک روایت آنسلمی از ارجاع «خدا»، از پیش‌فرض این رویه دفاع می‌کند که خدا موجودی کامل است.

ترجمه ماشینی : در سنت فلسفه و کلام ابدیت خداوند به دو صورت تعبیر شده است. بر اساس دیدگاه اول، ابدیت خداوند به این معناست که او خارج از زمان یا بی زمان است. در ديدگاه رقيب، خداوند موجودي بي زمان نيست، بلكه وجودي دارد كه تا زمان نامحدود ادامه دارد. در این پایان نامه ابتدا رویکرد غزالی را که دیدگاه بی زمانی خداوند را اتخاذ می کند، تحلیل کردم. به گفته او، زمان با خلقت جهان آغاز شد و فقط یک واقعیت تصادفی دارد. وجود زمان به حرکت و تغییر بستگی دارد. این که خداوند موجودی تغییر ناپذیر است و خالق همه چیز به جز خودش، نشان می دهد که او موجودی بی زمان است. اما بی زمانی و تغییر ناپذیری خداوند او را از شخص بودن باز نمی دارد. زیرا انجام یک عمل فقط باعث تغییر رابطه در خداوند می شود. و اما علم خداوند به حقایق زمانی، به گفته غزالی، خداوند آنها را با علم بی زمان و تغییر ناپذیر می داند. زیرا از دیدگاه خداوند گذشته، حال و آینده تمایز واقعی نیستند. ثانیاً، من دیدگاه های سوینبرن را که از موقتی بودن خدا دفاع می کند، تحلیل کردم. از نظر او زمان به عنوان یک ضرورت منطقی باید نامحدود باشد. خداوند به عنوان موجودی قادر مطلق و دانای مطلق نمی تواند در یک لحظه وجود داشته باشد، همانطور که از نظر بی زمانی الهی مطرح شده است. به همین ترتیب، دانستن حقایق زمانی خداوند به وجود او در زمان بستگی دارد. علاوه بر این، این که افعال الهی مانند آفرینش، دوست داشتن و دانستن به این معناست که او نمی تواند موجودی لایتغیر به معنای قوی باشد. خدا موجودی بی زمان نیست، اما او در تمام دوره های زمانی وجود دارد. اینکه خدا و زمان با هم وجود دارند به این معنی نیست که خدا زندانی زمان است. زیرا این برخاسته از اراده الهی است

ترجمه ماشینی : این پایان نامه به یک نمونه از استدلال بیزی برای وجود خدا نگاه می کند تا کیفیت چنین استدلال هایی را ارزیابی کند. این با توضیح یک گرایش کلی در عذرخواهی فلسفی به سمت استدلال های احتمالی برای وجود خدا آغاز می شود، که برجسته ترین آن در کتاب «وجود خدا» ریچارد سوینبرن در سال 2004 است. استدلال های سوینبرن به عنوان اوج حرکت احتمالی ارائه می شود. برای قضاوت در مورد ارزش چنین استدلال‌هایی، من اصول و مفروضاتی را که مورد سوئینبرن بر آن‌ها استوار است، با دقت بیان می‌کنم. من نشان می‌دهم که استدلال او هم مستلزم حقیقت دوگانگی جوهر و هم کاربرد معتبر اصل سادگی برای مجموعه‌ای از فرضیه‌های احتمالی است که قصد توضیح وجود جهان را دارند. Swinburne به تمایل فیلسوفان برای پذیرش این نکات بستگی دارد. من نشان می دهم که هیچ توافقی در مورد موضوع دوگانه انگاری وجود ندارد، و به این نتیجه می رسم که اگر سوئینبرن بخواهد این فرضیه استدلال او را قویاً تأیید کند، کار زیادی در پیش دارد. سپس نشان می‌دهم که در حالی که اصل سادگی عموماً به عنوان ابزار خوبی برای موقعیت‌های دنیای واقعی مورد توافق قرار می‌گیرد، هنگام تلاش برای استفاده از آن برای قضاوت بین فرضیه‌ها برای توضیح جهان، تفاوت‌های مهمی وجود دارد. اصل سادگی به دانش پیشینه و مجموعه‌ای از فرضیه‌های متقابلا انحصاری و مشترک جامع نیاز دارد تا به درستی به کار گرفته شود، که هر دوی آنها در اینجا وجود ندارند. اگر حق با من باشد، ما نمی توانیم به طور منطقی چندین مقدار لازم برای استفاده از قضیه بیز را اختصاص دهیم. بنابراین نمی توان از رویکرد بیزی برای مسئله وجود خدا استفاده کرد. در نهایت، من نشان می‌دهم که از مفروضات خود سوینبرن می‌توان برای ایجاد یک نتیجه‌گیری متفاوت استفاده کرد، که شک بیشتری را در روش‌شناسی او ایجاد می‌کند.

ریچارد سوئین‌برن معتقد است که حیات پس از مرگ تنها در صورتی ممکن است که انسان دارای نفس مجرّدی باشد که بعد از مرگ باقی مانده و هویّت انسان را حفظ نماید. بدین جهت وی تلاش می‌کند با اثبات نفس، حیات پس از مرگ را حقیقتی ممکن و محتمل بداند. وی ایراداتی چون عدم تبیین کیفیت ارتباط دو جوهر کاملا متفاوت، عدم تبیین علت ارتباط نفس با بدنی خاص و ناسازگاری با اصل بستگی علی فیزیکی را نادرست دانسته و معتقد است پذیرش نفس با هیچ مشکل عقلی و فلسفی مواجه نیست. بعد از پاسخ به مشکلات پذیرش نفس، وی تلاش می‌کند بر مبنای اموری چون وحدت هویت شخصی، آگاهی، وجود همزمان حالات ذهنی و استدلال امکانی وجود نفس را اثبات ‌نماید. این مقاله ضمن بررسی و نقد برخی ادله‌ی سوئین‌برن، از برخی ادله‌ی دیگر ارائه شده توسط وی دفاع نموده و بر این اساس، ممکن و محتمل بودن حیات پس از مرگ را نشان می‌دهد.

ترجمه ماشینی: این مقاله از یک دکترین کلاسیک تغییر ناپذیری الهی دفاع می‌کند و ادعا می‌کند که تأثیرگذارترین ایراداتی که متکلمان و فیلسوفانی مانند ریچارد سوینبرن علیه آن وارد کرده‌اند. این تغییر ناپذیری الهی بیشتر نظری است تا عملی، فلسفی است تا کتاب مقدس، و با خدای «شخصی» که با مخلوقات ارتباط دارد، منسجم نمی شود – ریشه در تفسیر خاصی از عقل الهیاتی دارند. من شرح سوئینبرن از عقل الهیات را با کمک تفسیر کارل بارت از انسلم تشخیص می دهم و از طریق تفسیر الهیاتی از مزمور 102، تحلیلی از خالق، گزارشی متضاد از تغییر ناپذیری الهی ارائه می کنم که ریشه در رویکردی متمایز به عقل الهیاتی دارد. تمایز موجودات، و بررسی De trinitate آگوستین.

ترجمه ماشینی : این پروژه یک ارزیابی مجدد فلسفی از نظریه هنری مور در مورد فضای الهی ارائه می دهد، که - از طریق نیوتن - بخشی از مبانی متافیزیکی فیزیک جدید شد. البته، این فضا به زودی به یک اتر غیرشخصی سکولاریزه شد، سپس به ظاهر توسط اینشتین نسبی شد. با این حال، برخی از فیلسوفان اخیر - مانند ریچارد سوینبرن، ویلیام لین کریگ و جان لوکاس - به طور متقاعدکننده ای استدلال کرده اند که مکان و زمان مطلق با فضازمان کیهانی و همچنین با تفسیر نئولورنتسی از نسبیت سازگار است. با این حال، در حالی که بسیاری اجازه داده‌اند این بازگشت احتمالی مطلق‌ها برای تغییر شکل الهیات و فلسفه زمان آن‌ها، به نظر می‌رسد که تعداد کمی از پتانسیل آن را برای بازاندیشی در رابطه خدا با فضا درک کرده باشند. بنابراین، دفاع از نظریه مور از فضای الهی در نقطه اتصال کامل بین یک گشایش رادیکال جدید و تعداد کمی که متوجه باز بودن آن شده اند قرار می گیرد. بخش اول پروژه ما نوشته‌های مور درباره فضای الهی را تفسیر می‌کند، و زمینه متنی و الهام‌بخشی را برای راه‌اندازی دفاع فلسفی تازه‌ای از فضای الهی در بخش دوم فراهم می‌کند، و به این نتیجه می‌رسد که فضای الهی همچنان باید وزن قابل‌توجهی در فلسفه دین معاصر داشته باشد.

ترجمه ماشینی : مسئله رابطه بین تجربه دینی و اعتقاد مسیحی به خدا در الهیات و فلسفه دین معاصر به شیوه های کاملاً متفاوتی مطرح می شود. به منظور ایجاد پاسخی که از دام های «مدل ادراک تحلیلی» (آلستون، یاندل، سوینبرن) و مدل «بیش زبانی» برای تفسیر تجربه دینی مسیحی (تیلور، لیندبک) اجتناب کند، این پایان نامه رویکردی را ارائه می دهد که ترکیبی از یک پدیدارشناسانه است. بررسی احساسات، بررسی مفهومی خداگفتاری و «باور» مسیحی و نیز دیدگاه‌های الهیاتی، جامعه‌شناختی و انسان‌شناختی. در مرکز تفسیر توسعه یافته در اینجا، مقوله پدیدارشناختی «احساسات وجودی» است که باید به عنوان یک جنبه الهیات و فلسفی مرکزی از تجربه دینی مسیحی در نظر گرفته شود. با استفاده از این مفهوم معاصر، خوانشی بدیع از مفهوم «احساس» اف. شلایرماخر پیشنهاد می‌شود و انواع مختلفی از تجربه‌های مسیحی تفسیر می‌شود (مانند تجارب «هیبت»، «معجزه هستی»، «بدبختی» و «جامعه رستگارشده» ). این مطالعه از طریق درکی فلسفی از اعتقاد مسیحی به خدا، تفسیری انتقادی از مفهوم «باور دینی» ویتگنشتاین متأخر ارائه می‌کند و بینش‌های ویتگنشتاینی را با مفهوم «ایمان پویا» پل تیلیش ترکیب می‌کند و علیه «گرامرگرایان» و «ویتگنشتاینی» استدلال می‌کند. گزارش های بیانگر باورهای مسیحی در مورد خدا معمولاً راهنمای زندگی هستند، اما با این وجود مشکوک هستند. ماهیت خداگفتار مسیحی دوباره با ترکیب بینش ویتگنشتاین متأخر در مورد نقش‌های دستوری و بیانی خدا-گفتار با تأکید مرلوپونتی بر نوآوری زبانی و دیدگاه رومن یاکوبسون در مورد کارکردهای زبان تفسیر می‌شود. در نهایت، ادعایی که رشته‌های پدیدارشناختی، مفهومی و الهیاتی این مطالعه را به هم پیوند می‌دهد، به رسمیت شناختن «کشش دعوت‌کننده اعتقاد دینی» تجربه مربوطه است. شکل‌گیری و شکل‌گیری مفهوم دینی مسیحی را می‌توان ناشی از احساسات وجودی «فوق‌العاده» دانست، جایی که باورهای حاصل از خدا عمدتاً اما به طور کامل به معانی سنتی محدود نمی‌شوند.