جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کانال ارتباطی از طریق پست الکترونیک :
support@alefbalib.com
نام :
*
*
نام خانوادگی :
*
*
پست الکترونیک :
*
*
*
تلفن :
دورنگار :
آدرس :
بخش :
مدیریت کتابخانه
روابط عمومی
پشتیبانی و فنی
نظرات و پیشنهادات /شکایات
پیغام :
*
*
حروف تصویر :
*
*
ارسال
انصراف
از :
{0}
پست الکترونیک :
{1}
تلفن :
{2}
دورنگار :
{3}
Aaddress :
{4}
متن :
{5}
فارسی |
العربیه |
English
ورود
ثبت نام
در تلگرام به ما بپیوندید
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ...
همه موارد
عنوان
موضوع
پدید آور
جستجو در متن
: جستجو در الفبا
در گوگل
...جستجوی هوشمند
صفحه اصلی کتابخانه
پورتال جامع الفبا
مرور منابع
مرور الفبایی منابع
مرور کل منابع
مرور نوع منبع
آثار پر استناد
متون مرجع
مرور موضوعی
مرور نمودار درختی موضوعات
فهرست گزیده موضوعات
کلام اسلامی
امامت
توحید
نبوت
اسماء الهی
انسان شناسی
علم کلام
جبر و اختیار
خداشناسی
عدل الهی
فرق کلامی
معاد
علم نفس
وحی
براهین خدا شناسی
حیات اخروی
صفات الهی
معجزات
مسائل جدید کلامی
عقل و دین
زبان دین
عقل و ایمان
برهان تجربه دینی
علم و دین
تعلیم آموزه های دینی
معرفت شناسی
کثرت گرایی دینی
شرور(مسأله شر)
سایر موضوعات
اخلاق اسلامی
اخلاق دینی
تاریخ اسلام
تعلیم و تربیت
تفسیر قرآن
حدیث
دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات
سیره ائمه اطهار علیهم السلام
شیعه-شناسی
عرفان
فلسفه اسلامی
مرور اشخاص
مرور پدیدآورندگان
مرور اعلام
مرور آثار مرتبط با شخصیت ها
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی
مرور مجلات
مرور الفبایی مجلات
مرور کل مجلات
مرور وضعیت انتشار
مرور درجه علمی
مرور زبان اصلی
مرور محل نشر
مرور دوره انتشار
گالری
عکس
فیلم
صوت
متن
چندرسانه ای
جستجو
جستجوی هوشمند در الفبا
جستجو در سایر پایگاهها
جستجو در کتابخانه دیجیتالی تبیان
جستجو در کتابخانه دیجیتالی قائمیه
جستجو در کنسرسیوم محتوای ملی
کتابخانه مجازی ادبیات
کتابخانه مجازی حکمت عرفانی
کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران
کتابخانه تخصصی ادبیات
کتابخانه الکترونیکی شیعه
علم نت
کتابخانه شخصی
مدیریت علاقه مندیها
ارسال اثر
دانشنامه
راهنما
راهنما
مرور
>
مرور اعلام
>
ابن سینا, حسین بن عبدالله (Ibn Sina؛ Avicenna؛ شیخ الرئیس، فیلسوف مشهور مشائی، شیعه و ایرانی), ۳۷۰ق/359ش./981م. (افشنه بخارا) ۴۲۸ق/416ش./1038م. (همدان)
جستجو در
عنوان
پدیدآورنده
توصیفگر
موضوع
ناشر
زبان
نوع منبع
رشته تحصیلی
مقطع تحصیلی رساله تحصیلی
تاریخ
محل
جستجو در متن
همه موارد
برای عبارت
مرتب سازی بر اساس
عنوان
نویسنده
جنس منبع
محل
ناشر
تاریخ تغییر
و به صورت
صعودی
نزولی
وتعداد نمایش
5
10
15
20
30
40
50
فرارداده در صفحه باشد
جستجو
خروجی
چاپ نتایج
Mods
Dublin Core
Marc
MarcIran
Pdf
اکسل
انتخاب همه
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
تعداد رکورد ها : 3180
عنوان :
امامشناسی از منظر حکمت متعالیه
نویسنده:
معصومه سالاریراد، امیرعباس علیزمانی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تهران,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
امام شناسی حکمت متعالیه
,
امام علی بن موسی الرضا
,
17. فرق کلامی
,
امامت
,
نبوت
,
وحی
,
شیعه شناسی
,
پیامبر
کلیدواژههای فرعی :
حکمت متعالیه ,
اصالت وجود ,
علامه طباطبایی ,
اسفار ,
معتزله ,
ولایت ,
کون جامع ,
حرکت جوهری ,
ملاصدرا ,
الله ,
شیعه ,
مشاء ,
اشاعره ,
فاعلیت الهی ,
لطف ,
متکلمان شیعه ,
قاعده لطف ,
شیخ کلینی ,
ولایت تکوینی ,
قرآن کریم و امام زمان (عج) ,
قاعده امکان اشرف ,
ریاست عامه ,
عینیت مقام امامت ,
ضرورت عقلی امام ,
نص بر امامت ,
مبانی فلسفی اوصاف امام ,
صفات ائمه اطهار (ع) ,
فاعل طبیعی ,
کرامت امام معصوم (ع) ,
دلایل وجوب امام ,
دلایل وجود امام ,
شرح اصول کافی ,
لزوم هدایت انسان ,
ادله نقلی بر اثبات ائمه (ع) ,
تاسیس حکومت دینی ,
وجود برتر ,
حجت الهی ,
ولایت تشریعی ,
واسطه فیض الهی ,
وحی ,
مفهوم امامت ,
مقام امام (ع) ,
اقتضای عنایت الهی ,
ابن سینا ,
پیامبر ,
امامان معصوم علیهم السلام ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
محمد بن یعقوب کلینی
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
2008-7063
چکیده :
در مکتب تشیع، امامت یکی از اصول مسلم اعتقادی است. این اصل در ردیف مقام نبوت جای دارد. متفکران و اندیشمندان زیادی همواره در طول تاریخ تشیع، در قالب مکاتب فلسفی و کلامی به اثبات و تبیین این اصل پرداختهاند. آنها ویژگیهای دارنده این مقام را به طور مفصل تفسیر کردهاند. در همین راستا، حکمت متعالیه به عنوان یکی از مکاتب مهم فلسفی در جهان اسلام به تبیین و تحلیل شئونات و جایگاه امامت پرداخته است. پیروان این مکتب که در رأس آن صدرالمتالهین شیرازی است، مباحث مهمی را حول این محور تفسیر کردهاند. از جمله این مسایل میتوان به اثبات اصل امامت به عنوان یکی از مبانی اعتقادی، عینیت مقام امامت، وجود امام و ضرورت عقلی آن، نص بر امامت، شیوه تعیین و انتصاب وی، بیان مبنای فلسفی اوصاف امام و پیوند این اوصاف با امام و عدم امکان قطع رشته امامت از روی زمین اشاره کرد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 65 تا 84
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
تشبیه یا تنزیه از دیدگاه امام علی (ع)
نویسنده:
صمد عبداللهی عابد
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تهران,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
صفات الهی از نظر امام علی (ع)
,
01. خداشناسی (کلام)
,
17. فرق کلامی
,
مجسمه (مشبهه صفاتیه)
کلیدواژههای فرعی :
شیخ صدوق ,
علامه طباطبایی ,
مجسمه ,
نهج البلاغه (نهجالبلاغه) ,
ائمه اطهار (ع) ,
خداشناسی ,
مشاء ,
تشبیه ,
تنزیه ,
رویت خدا ,
شیخ کلینی ,
الهیات سلبی ,
تنزیه مطلق ,
تباین خالق و مخلوق ,
اشراقیون ,
تجسیم ,
تاویل آیات موهوم تجسیم ,
رد تنزیه مطلق ,
بی حدی خدا ,
محاط نبودن خدا ,
توصیف ناپذیری خدا ,
سلفیه ,
رویت با قلب ,
موجود بنفسه ,
بی همتایی خدا ,
بینونت بین خالق و مخلوق ,
حدود توصیف خدا ,
قرآن ,
اشعری ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
محمد بن یعقوب کلینی
,
ابن بابویه، محمدبن علی: شیخ صدوق
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
2008-9422
چکیده :
گرایش به خدا در فطرت انسانها قرار داده شده و آدمی در طول تاریخ در پی شناختن خدای خود بوده و بسا که در این مسیر مصادیق ناشایست را به عنوان خدا پرستیده است. برخی برای شناخت خدا او را به انسان یا موجودات دیگری تشبیه میکنند و حتی قائل به تجسم خدا میشوند، و برخی دیگر برای در امان ماندن از تشبیه دچار تنزیه مطلق میگردند و میگویند که ما را راهی برای شناخت خدا نیست. امام علی (ع) تشبیه را رد کرده و برای رد آن، ادلهای به میان آورده است. از آن جمله: همتا نداشتن خدا، اینکه شباهت مخلوقات به یکدیگر دلیل بیهمتایی خداست، احاطهناپذیری خدا و... . او برای رد تجسیم نیز، ادله و شواهدی آورده است، همچون اینکه عظمت نفوذناپذیر خدا مانع رؤیتاش است، و نیز تقدم زمانی خداوند، همانند نداشتن او، مکانمند نبودن او، خستگیناپذیری و عدم عجز و عدم تحمل رنج و...؛ و در این راستا آیات موهم تجسیم را تأویل کرده است. علی(ع) تنزیه مطلق را قبول ندارد و قائل به این است که خدا را در حدی که خود خدا و پیامبراناش معرفی کردهاند و بر اساس آیات و افعالاش میتوان شناخت؛ ولی برای شناخت ذات و کنه صفاتاش راهی نیست. او برای تنزیه نیز ادلهای آورده است، مثل: حد نداشتن خدا، محاط نبودن خدا، و توصیفناپذیری خدا.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 91 تا 117
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
حکمت یا رویکرد وجودی به وجود
نویسنده:
مهدی امامی جمعه
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
عقلانیت
,
حکمت
,
فهم وجودی
,
تفکر انتزاعی
,
اصطلاحنامه فلسفه
کلیدواژههای فرعی :
علامه طباطبایی ,
ملاصدرا ,
خداشناسی ,
حکمت اشراق ,
مشاء ,
اگزیستانسالیسم ,
تفلسف وجودی ,
سوانح نورانیه ,
تماشاگری وجود ,
فلسفه الهی ,
خود آفرینی وجودی ,
در راه بودن انسان ,
ابن سینا ,
صفات خدا ,
معرفت نفس(خودآگاهی) ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
شاپا (issn):
2251-6123
چکیده :
«وجودشناسی» برای فیلسوفان و حکمای اسلامی، هیچگاه صرفا صحنه نظر و تماشا و عرصه توصیف و تبیین نبوده است. به عبارت دیگر، «وجودشناسی» برای آنان در دیدن و دانستن منحصر نمیشده و «شدن» و «رفتن» را نیز وجهی از آن میدانستند. تعبیر «حکمت» در فرهنگ فلسفه اسلامی، غالبا نظر به این وجه از وجود شناسی دارد. امروزه این نحوه از وجود شناسی تحت عنوان «رویکرد وجودی» و «فهم وجودی» در فلسفههای اگزیستانسیالیستی، اعم از شاخههای الهی و الحادی، مطرح است و از آن در مقام نقد تفکر انتزاعی در باب وجودشناسی، استفاده میکنند. این نحوه نگرش به وجودشناسی، به ویژه از نگاه حکمای الهی همچون ملاصدرای شیرازی، جالب توجه و شایان تأمل است و ما در این نوشتار تلاش کردیم تصویری اجمالی از این نگرش ارائه دهیم.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 63 تا 76
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بررسی الزامات معرفت شناختی فطرت در تبیین گزاره های اخلاقی
نویسنده:
عین اله خادمی، علی حیدری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
فطرت(کلام)
,
اصطلاحنامه معرفت شناسی(اسلامی)
,
معرفت شناسی مطلق
,
مبناگروی(مقابل انسجام گروی در توجیه)
,
اخلاق و معرفت شناسی
,
معرفت شناسی فطرت
کلیدواژههای فرعی :
گزاره های اخلاقی ,
اخلاق هنجاری ,
مبناگروی اخلاقی ,
اخلاق توصیفی ,
نسبت اخلاق و دین ,
اخلاق تحلیلی یا فرا اخلاق ,
رویکردهای معرفت شناسی ,
معرفت شناسی مقید ,
اخلاق و فطرت ,
فطرت از دیدگاه علامه طباطبایی ,
فطرت به معنای عام ,
فطرت به معنای خاص ,
غیرواقع گرایی اخلاقی ,
فطرت از دیدگاه جوادی آملی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
مرتضی مطهری
,
عبدالله جوادی آملی
,
جعفر سبحانی
,
محمدتقی مصباح یزدی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
فطرت، مبنای انسانشناسی دینی است. بر اساس مبانی حکمت متعالیه میتوان تبیینی قابل دفاع از فطرت ارائه نمود. فطرت بهمعنای خاص، بینشها و گرایشهای رتبه خاص هستی انسان است. به فطرت از دو حیث وجودشناختی و معرفتشناختی میتوان نگریست. فطرت در معرفتشناسی عام، مبنایی قابل دفاع برای دیدگاه مبناگروی درباره ابتنای گزارههای نظری بر گزارههای پایه و بدیهی ارائه مینماید و بر مبنای آن میتوان از تئوری مطابقت، که نظریهای واقعگرایانه در باب صدق است، دفاع نمود. فطرت در مباحث معرفتشناسی اخلاق نیز لوازم مهمی در پی دارد. بر پایه آن میتوان از نوعی مبناگروی در اخلاق (فطری بودن اصول اخلاقیات) دفاع کرد. همچنین، چون اخلاق مبتنی بر فطرت ریشهای تکوینی دارد، می توان از نوعی واقعگرایی اخلاقی حمایت نمود که ثمرات آن، شناختگرایی اخلاقی، صدق و کذب پذیری، استدلالپذیری، مطلقگرایی و پذیرش داوری اخلاقی است. مکاتب اخلاقی از منظری به دو دسته وظیفهگرا و غایتگرا تقسیم میشوند. اما با تکیه بر پیوند عقل و شهود فطری میتوان به نوعی نظامسازی اخلاقی پرداخت که جامع مزایای وظیفهگرایی و غایتگرایی باشد. در غایتگرایی، از بررسی نتایج افعال اختیاری انسان با غایت مدنظر، اخلاقی بودن فعل توجیه میشود ولی اثبات اخلاقی بودن غایت مدنظر، که شکافی ترمیمنشدنی در طبیعتگرایی اخلاقی جلوه میکرد، در اخلاق مبتنی بر فطرت، از طریق جهتگیری الزامات فطری بهخوبی تبیین شده و طراوت و پویایی زبان اخلاق نیز بهلحاظ درگیری وجودی عامل اخلاقی با الزامات فطری تامین میگردد.فطری بودن مبنای دین و اخلاق، ارتباط موجهی بین این دو مقوله برقرار نموده است؛ حکم اخلاقی ضروری حقانیت دین (صادق بودن خدا) را تامین میکند و زمینه حضور گزارههای ارزشی دین در حوزه اخلاق هنجاری، غنای محتوایی این حوزه را فراهم میسازد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 7 تا 34
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
کارآمدی راه حل های فیلسوفان و متکلمان مسلمان در پاسخگویی به مسأله عملی شر
نویسنده:
رضا (زهیر) حسینی لواسانی، محمد سعیدی مهر
نوع منبع :
مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات)
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: پرديس فارابی دانشگاه تهران,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
فلسفه اسلامی
,
شر
,
نظریه عوض
,
مسأله عملی شر
,
13. علم کلام
,
فلسفه دین
,
شهود(اسماء اول عرفان نظری)
کلیدواژههای فرعی :
قضای الهی ,
عدمی بودن شر ,
نسبیت شر ,
عالم طبیعت ,
جهان مادی ,
جهانهای ممکن ,
حکمت اشراق the School of Illumination ,
حکمت الهی ,
فیلسوفان اسلامی ,
علم حصولی(مقابل علم حضوری) ,
علم حضوری(مقابل علم حصولی) ,
مسئله نظری شرّ ,
عدالت خداوند ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
خواجه نصیرالدین طوسی
,
علامه حلی
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
مرتضی مطهری
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
مسأله شر که به عنوان مسأله ای علیه وجود خداوند ادیان مطرح بوده است، هم از بعد نظری قابل طرح است هم از بعد عملی. در مسأله عملی شر، بعد عملی و کاربردی شرور درزندگی و تأثیر آنها بر ایمان انسانها مد نظر قرار می گیرد و این سوال پاسخ داده می شود که در مواقع رسیدن شرور، چطور ایمانمان را حفظ کنیم؟در این مقاله، پس از شرح راه حل های فیلسوفان و متکلمان مسلمان به مسأله شر،کارآمدی راه حل های هریک بررسی شده است. مهم ترین یافته این مقاله این است که با آنکه در ابتدای امر به نظر می رسد تنها راه حل متکلمان پاسخگوی مناسبی برای مسأله عملی شر است، اما با نگاه دقیقتر در می یابیم که راه حل های ارائه شده توسط فیلسوفان اسلامی افزون بر آنکه پاسخگوی مسأله نظری شر است، بدلیل استفاده از روش کشف و شهود برای دستیابی به آنها ، قادر به پاسخگویی به مسأله عملی شر نیز بوده و از کارایی بالایی برخوردارند.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 1 تا 28
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
اعتبارسنجی ادراکات عقلی از منظر غزالی
نویسنده:
سیدباقر میرعبدالهی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
تقسیمات غزالی از عقل
,
ادراکات عقلی(مقابل ادراکات حسی)
,
عقل((قوه عاقله)، اصطلاح وابسته)
,
عقل از منظر غزالی
کلیدواژههای فرعی :
غزالی و فلسفه ,
علم الیقین ,
امام محمد غزالی ,
عقل و نقل ,
عقلانیت فلسفی ,
باطنیه ( شیعه ) ,
سطوح معرفتی ,
إلجام العوام عن علم الکلام ,
اندیشه امام محمد غزالی ,
نظریه معرفت غزالی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
این مقاله به موضوع اعتبارسنجی ادراکات عقلی و مراتب شناخت از نظر غزالی، که نقطه عزیمت نزاع او بافیلسوفان است، می پردازد. پرسش مقاله این است: وقتی عقل فلسفی (شناخت آزاد عقلانی) از محدوده معرفتی خود فراتر می رود و می کوشد با روش خود، مفهومی دینی را تبیین کند، اعتبارش تا چه حد است؟ غزالی معتقد است عقل برای شناخت چنین اموری اعتبار کافی ندارد، زیرا این امور فراتر از توان عقل اند. عقل باید برای شناسایی این قسم مفاهیم، به تعبیر او، منور به نور نبوت شود. عقل، در نظر او، منبع مستقل شناخت نیست و اگر بخواهد به طور مستقل در باب گزاره های دینی سخنی بیاورد، به ماورای مرز خود پاگذاشته است.غزالی بحث خود را از تبیین مفهوم «علم یقینی» آغاز می کند و سپس با انکار عقل فلسفی و تعیین حدود ارزش عقل، به معنایی که خود او از آن مراد می کند، و بیان تنگناهای کار فیلسوفان، متکلمان و صوفیه، بحث «ملاک های معرفت» را پیش می کشد. او در پایان نتیجه می گیرد که شناخت فلسفی ابزاری نیست که به دینداری ما یاری رساند یا اصلا ربطی به آن داشته باشد، زیرا عقل، در شناخت ماورای خود، دچار تناقض و شک است و واقع نما نیست. بنابراین، شرع در تعیین بایدها و نبایدها مستقل عمل می کند.این دیدگاه غزالی با ناسازگاری هایی روبه روست که در بخش پایانی مقاله به آنها پرداخته شده است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 113 تا 139
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
درآمدی بر روش علمی و مولفه های آن در فلسفه ابن سینا
نویسنده:
عباس گوهری ,علی غزالی فر
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
فلسفه بوعلی
,
معرفت(ادراک جزئی)
,
علم شناسی فلسفی(اصطلاح وابسته)
,
علم شناسی سینوی
کلیدواژههای فرعی :
ابن سینا ,
غایت شناسی ,
معرفت شناسی ابن سینا ,
اندیشه فلسفی ابن سینا ,
اندیشه های ابن سینا ,
روش شناسی ابن سینا ,
ارتباط میان علوم ,
صورت از دیدگاه ابن سینا ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
هدف از این مقاله آغاز راهی برای بازسازی عقلانی تفکر علمی ابن سینا است؛ به عبارت دیگر، آغازی است برای کشف و استخراج فلسفه علم ابن سینا. در این مقاله پس از اشاره به جایگاه علم در منظومه فکری ابن سینا، به بحث از روش علوم پرداخته شده است. ابن سینا در باب روش، قائل به نوعی پلورالیسم یا کثرت گرایی روشی است. این کثرت گرایی به دلیل اصالت عقل، به هیچ عنوان باعث آشوب و هرج و مرج معرفتی نمی شود و هیچ گاه به نسبیت معرفتی منجر نمی گردد. در نهایت مولفه ها و مقوم های روش علمی ابن سینا توضیح داده می شود که عبارتند از: ارتباط طبیعت با ماوراء طبیعت، مفهوم صورت، ارتباط میان علوم، غایت شناسی و تقدم معرفت شناختی امور عام و بسیط. همه این امور دست به دست هم می دهند تا یک نظام معرفتی کلی و منسجم به وجود آید که در آن، فلسفه و علم در هماهنگی با یکدیگر واقع شوند.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 89 تا 112
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
رابطه عقل، عرفان و وحى از دیدگاه صدرالمتألهین
نویسنده:
احمدحسین شریفى
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه متنی
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمينی قدسسره,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
عرفان و عقل
,
عقل و دین
,
حکمت متعالیه
کلیدواژههای فرعی :
تعامل عقل و وحی ,
اهل بیت(ع) ,
وحی الهی ,
عقل(منطق) ,
آموزه ی تجسد مسیحی (آموزههای دین مسیحیت) ,
دین مسیحیت (ادیان زنده) ,
تثلیث مسیحی ,
دین یهود (ادیان غرب) ,
اصطلاحنامه تصوف ,
مکتب اخباری (اهل حدیث شیعه) ,
تاریخ فلسفه ,
هماهنگى عقل و وحى ,
تأویل متون دینى ,
شرایط حکیم تطبیقى ,
نیاز عقل به وحی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
يكى از مهمترين دغدغههاى فكرى و دينى بشر در طول تاريخ، مسأله «عقل و وحى» و سازگارى يا ناسازگارى اين دو با هم بوده است. تا جايى كه نوشتههاى تاريخى و فلسفى نشان مىدهند، فيلون اسكندرانى (20 ق. م ـ 50 م) اولين فيلسوفى است كه در باب ارتباط آموزههاى دينى يهود با تعاليم فلسفى انديشيد و در عقلانى كردن معارف يهودى كوشيد. پس از وى، هر روز بيش از پيش بر رونق اين بحث افزوده گشته است. دينداران از يك سو و دينستيزان از سوى ديگر، درباره تطابق يا تعارض عقل و وحى سخنها گفته و كتابها نوشتهاند. متفكران و انديشمندان مسيحى نيز از همان قرون اوليه ميلادى در اين عرصه قلم زده و حجم عظيمى از نوشتههاى دينى خود را به حل اين مسأله اختصاص دادهاند. آموزههايى همچون «تثليث»، «تجسّد»، «گناه نخستين»، «مرگ فديه وار مسيح» و نسبت آنهابا عقل و انديشه بشرى قريب نوزده قرن است كه از مهمترين دغدغههاى فكرى مسيحيان مىباشد. ارتباط حكمت و شريعت يا عقل و وحى در جهان اسلام نيز كم و بيش، مورد توجه فقيهان، عارفان، متكلمان و فيلسوفان بوده و هر يك به گونهاى و از زاويه خاصى، همسنخى و همسخنى يا بيگانگى و نامحرمى اين دو را تبيين كردهاند. در نگرشى كلى به سير فلسفه، بخصوص در دامان متفكران مسلمان، مىتوان گفت: حركت آن به سوى هماهنگى بيشتر با دين بوده است. فيلسوفان مسلمان پيوسته كوشيدهاند تا با بهرهگيرى از خرمن معارف دينى، زواياى تاريك انديشههاى فلسفى خود را روشنتر كنند؛ همچنين با توجه به حقايق فلسفى، فهمى دقيقتر از دين ارائه دهند. اين تلاشها در اوايل قرن يازدهم هجرى توسط صدرالمتألهين (979 ـ 1050) به اوج خود رسيد و اين فيلسوف بزرگ، «حكمت متعاليه» خويش را تجلىگاه هماغوشى و همدلى قرآن و عرفان و برهان دانست. وى با طرح انديشهاى معتدلانه در باب نسبت عقل و وحى، ضمن نگه داشتن حرمت عقل و عرفان و تبيين جايگاه حقيقى آنها، سخن وحى و قرآن را بر صدر نشاند.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
عقل گریزی عرفان؟!
نویسنده:
سید یدالله یزدان پناه
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: مؤسسه آموزشی وپژوهشی امام خمینی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
میزان بودن عقل
,
جهان بینی عرفانی
,
برهان عدم تناهی واجب الوجود
,
وحدت شخصی وجود
,
عرفان اسلامی
,
معرفت شناسی تجربه عرفانی
,
وحدت تشکیکی وجود
,
ساحت نامتناهی
,
احکام اطلاقی
,
عارفان (مسلمان)
,
اصطلاحنامه عرفان
,
عقل منور
,
اصل هوهویت
,
اصل امتناع اجتماع نقیضین
,
طور ولایت
,
معانی عینیت
کلیدواژههای فرعی :
وحدت و کثرت ,
اوپانیشاد ,
تلطیف سر ,
دائوده جینگ ,
دوگانه انگاری ,
آموزه های عرفانی ,
رابطه وجودی نفس و قوا ,
خلأ و ملأ ,
وحدت سریانی ,
نظریه تمایز احاطی ,
مابه الامتیاز - مابه الاشتراک ,
شرایط تناقض ,
عرفان و منطق ,
وحدت عددی ,
اصطلاحنامه منطق ,
مغالطه سوء تألیف (منطق) ,
احکام مراتب وجود ,
وحدت اطلاقی ,
تجربه سخن گفتن با خدا ,
نظریه تعدد معانی ,
شطحیات ,
عرفان و اصل تناقض ,
ربط کثیر به واحد ,
وحدت عددی(مقابل وحدت حقیقی عام) ,
ظهور((خاص)، مقابل بطون)) ,
بطون(مقابل ظهور خاص) ,
اطلاق مقسمی ,
اشتراک لفظی ,
وحدت خدا و نفس ,
تباین نفس و الوهیت ,
جمع اضداد ,
تناقض نمایی عرفانی ,
رابطه نفس و خدا ,
دوگانه های عرفانی ,
ارتباط متناهی و نامتناهی ,
عقل عادی ,
انحلال فردیت ,
وحدت جهت ,
راهههای توجیه تناقض گویی عرفا ,
نسبت نظریات کانت و نظریات عرفا ,
یکسانی در نایکسانی ,
تمایز تقابلی ,
نسبت شأن و ذی شأن ,
جمع اضداد در عرفان ,
حیرت معرفت شناختی ,
حیرت متافیزیکی ,
حیرت روان شناختی ,
عینیت در حال غیریت ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
1735-4545
چکیده :
تجربه عرفانی به دلیل ژرفا و پیچیدگی مشهودات خود، پرسش هایی را فراروی فیلسوفانی که در وادی فلسفه عرفان گام نهاده اند، برانگیخته است. یکی از این پرسش ها، پارادوکسیکال بودن آموزه های عرفانی، همچون وحدت شخصیه وجود، است. عارفان گاه میگویند حقیقت هستی هم عین اشیاست و هم غیر آن. گاه از مشهودات خود چنین تعبیر میکنند: او هم واحد است و هم در دل کثیر حاضر بوده و کثیر است; هم متشخص است و هم نامتشخص; دلبر حقیقی در عین ظهور، باطن و در عین بطون، ظاهر است.پرسش این است که آیا این احکام برآمده از شهود عارف، به راستی متناقض اند، یا ظاهری تناقض آمیز دارند و در ذات آن ها تناقضی وجود ندارد. اگر چنین تناقضی در ذات حقایق عرفانی و به ویژه وحدت شخصیه نهفته باشد، ناگزیر این آموزه ها با عقل سازگار نخواهند بود; زیرا بنیاد عقل با اصل عدم تناقض و اصل این همانی سامان مییابد. در این صورت، عقل نمیتواند در حوزه عرفان و حقایق خارجی آن گام نهاده، آنها را به نیکی بفهمد، و بر آنها استدلال کند. بنابراین، پرسش این است که آیا عرفان با عقل و فلسفه سازگار است؟ و به طور کلی عرفان عقل گریز است یا عقل پذیر؟و.ت. استیس در فصل پنجم کتاب عرفان و فلسفه به این موضوع پرداخته است. این مقاله میکوشد تا دیدگاه آقای استیس را تحلیل، نقد و بررسی کند.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بررسی نظریه تقدم نفس بر بدن از نگاه ملاصدرا و علامه مجلسی
نویسنده:
مریم کطائیان، موسی ملایری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
حدوث نفس
,
تقدم نفس بر بدن
,
علم نفس
,
حدوث نفس ملاصدرا
,
اندیشه های علامه مجلسی
کلیدواژههای فرعی :
ملاصدرا ,
نظریه افلاطونی نفس ,
علامه محمدباقر مجلسی ,
حدوث و قدم نفس ,
آیه 172 اعراف ,
آراء و اندیشه های ملاصدرا ,
حدوث نفس ابن سینا ,
حدوث نفس و عالم ذر ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
علامه مجلسی: محمدباقربن محمدتقی مجلسی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
کسب علم و دانش از بهترین ویژگی های آدمی است که روایات متعددی تحصیل آن را واجب و سبب کمال انسان دانسته اند. اما نکته ای که قابل توجه است اینکه از کدام دانش آغاز و به کدام مجهول بپردازیم.بی شک ضروری ترین نوع معرفت برای انسان، معرفت خویشتن است که با حصول ارزش های الهی و متعالی برای آن، همراه است. به دنبال اهمیت معرفت النفس، حکما و متفکران اسلامی به جدیت به آن پرداخته اند. از مهمترین مسائل این باب بحث حدوث و قدم نفس است. در میان فلاسفه اسلامی، ملاصدرا حدوث نفس به واسطه حدوث بدن را مطرح می نماید و از میان محدثین علامه مجلسی، بحث تقدم نفس بر بدن را بیان می دارد. در میان نظرات این دو بزرگوار نکاتی را می توان یافت که می توانند این دو نظر فلسفی و روایی را به یکدیگر نزدیک نمایند.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 71 تا 87
مشخصات اثر
ثبت نظر
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
تعداد رکورد ها : 3180
×
درخواست مدرک
کاربر گرامی : برای در خواست مدرک ابتدا باید وارد سایت شوید
چنانچه قبلا عضو سایت شدهاید
ورود به سایت
در غیر اینصورت
عضویت در سایت
را انتخاب نمایید
ورود به سایت
عضویت در سایت
×
ارسال نظر
نوع
توضیحات
آدرس پست الکترونیکی
کد امنیتی
*
*
با موفقیت به ثبت رسید