جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کانال ارتباطی از طریق پست الکترونیک :
support@alefbalib.com
نام :
*
*
نام خانوادگی :
*
*
پست الکترونیک :
*
*
*
تلفن :
دورنگار :
آدرس :
بخش :
مدیریت کتابخانه
روابط عمومی
پشتیبانی و فنی
نظرات و پیشنهادات /شکایات
پیغام :
*
*
حروف تصویر :
*
*
ارسال
انصراف
از :
{0}
پست الکترونیک :
{1}
تلفن :
{2}
دورنگار :
{3}
Aaddress :
{4}
متن :
{5}
فارسی |
العربیه |
English
ورود
ثبت نام
در تلگرام به ما بپیوندید
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ...
همه موارد
عنوان
موضوع
پدید آور
جستجو در متن
: جستجو در الفبا
در گوگل
...جستجوی هوشمند
صفحه اصلی کتابخانه
پورتال جامع الفبا
مرور منابع
مرور الفبایی منابع
مرور کل منابع
مرور نوع منبع
آثار پر استناد
متون مرجع
مرور موضوعی
مرور نمودار درختی موضوعات
فهرست گزیده موضوعات
کلام اسلامی
امامت
توحید
نبوت
اسماء الهی
انسان شناسی
علم کلام
جبر و اختیار
خداشناسی
عدل الهی
فرق کلامی
معاد
علم نفس
وحی
براهین خدا شناسی
حیات اخروی
صفات الهی
معجزات
مسائل جدید کلامی
عقل و دین
زبان دین
عقل و ایمان
برهان تجربه دینی
علم و دین
تعلیم آموزه های دینی
معرفت شناسی
کثرت گرایی دینی
شرور(مسأله شر)
سایر موضوعات
اخلاق اسلامی
اخلاق دینی
تاریخ اسلام
تعلیم و تربیت
تفسیر قرآن
حدیث
دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات
سیره ائمه اطهار علیهم السلام
شیعه-شناسی
عرفان
فلسفه اسلامی
مرور اشخاص
مرور پدیدآورندگان
مرور اعلام
مرور آثار مرتبط با شخصیت ها
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی
مرور مجلات
مرور الفبایی مجلات
مرور کل مجلات
مرور وضعیت انتشار
مرور درجه علمی
مرور زبان اصلی
مرور محل نشر
مرور دوره انتشار
گالری
عکس
فیلم
صوت
متن
چندرسانه ای
جستجو
جستجوی هوشمند در الفبا
جستجو در سایر پایگاهها
جستجو در کتابخانه دیجیتالی تبیان
جستجو در کتابخانه دیجیتالی قائمیه
جستجو در کنسرسیوم محتوای ملی
کتابخانه مجازی ادبیات
کتابخانه مجازی حکمت عرفانی
کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران
کتابخانه تخصصی ادبیات
کتابخانه الکترونیکی شیعه
علم نت
کتابخانه شخصی
مدیریت علاقه مندیها
ارسال اثر
دانشنامه
راهنما
راهنما
مرور
>
مرور اعلام
>
ابن سینا, حسین بن عبدالله (Ibn Sina؛ Avicenna؛ شیخ الرئیس، فیلسوف مشهور مشائی، شیعه و ایرانی), ۳۷۰ق/359ش./981م. (افشنه بخارا) ۴۲۸ق/416ش./1038م. (همدان)
جستجو در
عنوان
پدیدآورنده
توصیفگر
موضوع
ناشر
زبان
نوع منبع
رشته تحصیلی
مقطع تحصیلی رساله تحصیلی
تاریخ
محل
جستجو در متن
همه موارد
برای عبارت
مرتب سازی بر اساس
عنوان
نویسنده
جنس منبع
محل
ناشر
تاریخ تغییر
و به صورت
صعودی
نزولی
وتعداد نمایش
5
10
15
20
30
40
50
فرارداده در صفحه باشد
جستجو
خروجی
چاپ نتایج
Mods
Dublin Core
Marc
MarcIran
Pdf
اکسل
انتخاب همه
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
تعداد رکورد ها : 3180
عنوان :
شر و اختیار
نویسنده:
محمدتقی سهرابی فر
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: پژوهشگاه فرهنگ و انديشه اسلامی ,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
اختیار
,
انسان مختار
,
شرور طبیعی
,
شر
,
شر اخلاقی
کلیدواژههای فرعی :
خیر محض ,
عدمی بودن شرور ,
توجیه عقلانی ,
انسان مختار بی گناه ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
علامه جعفری: محمدتقی جعفری
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
ابتدا در مقاله حاضر به طور خلاصه به دوتلقی از مفهوم شر پرداخته شده و نگاه فيلـسوفانه بـه شـر از نگاه عرفی متمايز و شبهه ها متوجه هر دو نگاه، دانسته شده اسـت . برخـی پاسـخ هـا، سرچـشمه شرها را اختيار انسان دانسته است . اين نظريه در شرهای اخلاقی به طوركلی ودر شـرهای طبيعـی به شكل جزئی قابل قبول است . پرسش ديگر اينكه آيا ممكن است خداوند متعال انسان مختـار را به گونه ای بيافريند كه در عين مختار بودن، كار شر انجام ندهد؟ برخی فيلـسوفان ديـن، بـا ممكـن ندانستن اين آفرينش از سوق دادن شبهه به سوی خداوند متعال جلوگيری كـرده انـد. امـا نويـسنده ضمن پاسخ مثبت به اين پرسش، متذكر می شود كه چنين اختيـاری از تـوان كمـی بـرای ارتقـای معنوی انسان برخوردار خواهد بود. به عبارت ديگر، اختيار در صـورتی سـكوی پـرش مناسـبتری خواهد بود كه محركهای متضاد دنيوی واخروی از تناسب خوبی برخوردار باشند. البته امكان انسان مختار بدون شر، در صورتی صـحيح اسـت كـه اختيـار را بـه معنـای «غيرقابـل پيشبينی بودن» ندانيم؛ چرا كه دراين صورت نمی توان از امكـان آفريـدن انـسان مختـارِ بـدون شـر پرسيد. ازاينرو ضمن نقل تعريف هايی از اختيار دو احتمال متفاوت درمفهوم آن داده شـده كـه در يكی اختيار انسان ضابطه های معين دارد، به گونه ای كه می تـوان كارهـايش را صد در صـد پـيشبينـی كرد و در احتمال ديگر، اختيار به معنای غير قابل پيش بينی بـودن تعبيـر شـده اسـت . نويـسنده معنـای نخست را ترجيح داده و لوازم هر دو نظريه را در بحث «اختيارو شر» متذكر شده است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 95 تا 120
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
حقیقت ابصار از منظر سهروردی و ملاصدرا
نویسنده:
مهدیه نزاکتی علی اصغری، مرتضی حسینی شاهرودی
نوع منبع :
مقاله , مدخل مفاهیم(دانشنامه مفاهیم) , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران : دانشگاه پیام نور,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
سهروردی
,
ملاصدرا
,
نظریه ابصار
,
علم اشراقی
,
حکمت اشراق the School of Illumination
,
ابصار
کلیدواژههای فرعی :
ادراک حسی ,
نور اسپهبدی ,
عالَم خیال(مقابل عالَم حقیقت) ,
عالَم مثال(قسیم عالم معانی و ارواح و اجسام) ,
نظریه انطباع ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
سهروردی ادراک بصری را اشرف ادراکات حسی می داند. وی معرفت شناسی اشراقی را با ابصار آغاز می نماید و قاعده اشراقی ابصار را چنان بسط می دهد که ادراکات مراتب بالاتر را نیز دربرمی گیرد، لذا در معرفت شناسی اشراقی نخست باید فعل ابصار را از دیدگاه فلسفی تحلیل و بررسی نمود تا بتوان در نهایت به درک حقیقت علم حضوری اشراقی نائل آمد؛ اما ملاصدرا که بحث های فلسفی خود را بر اساس اصالت و بساطت وجود مطرح می نماید،مبحث ابصار نفس را هم ناشی از بساطت و تجرد و احاطه وجودی نفس می داند. در نظر وی آنچه نفس دریافت می نماید، غیرمادی و از شئونات و تصرفات بالطبع نفس با افاضه قدرت الهی و درنتیجه، مدرکات بالذات نفس می باشدو به تعبیر دیگر، معرفت نفس در حقیقت کشف و نمود، مدرکات باطنی نفس می باشد که در جهان مادی، به صورت ادراک قوا که در حقیقت آلات و معدات ادراک نفس هستند، نمود می نمایند. پس معرفت نفس ناشی از اتحاد آن در قوس صعود و خلاقیت در قوس نزول می باشد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 135 تا 142
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
مبانی و راه حل های ملاصدرا در مسئله شر
نویسنده:
معصومه عامری، زهره توازیانی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه پیام نور,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
ملاصدرا
,
عدمی بودن شر
,
شر
,
اصالت وجود
,
خیر
,
مجعول بالعرض بودن شر
کلیدواژههای فرعی :
خیر بودن وجود ,
شر ادراکی ,
حکمت متعالیه ,
نظام احسن ,
برهان لمّ (مقابل برهان انّ) ,
برهان انّ (مقابل برهان لمّ) ,
غلبه خیر بر شر ,
انسانگرایی = اومانیسم (مکتب فلسفی) ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
در این نوشتار، مبانی و راه حل های ملاصدرا در مسئله شر بررسی شده است. وی از جمله فیلسوفانی است که با تلاش وافر، ضمن طرح انواع شبهاتی که صفات کلیدی علم، قدرت و خیرخواهی خداوند را نشانه رفته اند و به تبع آن احسن بودن نظام عالم را نیز زیر سؤال برده اند، با مددگرفتن از اصول و مبانی حکمت متعالیه خود، راه حل های منطقی برای آن ها ارائه می کند و همچنان بر اعتقاد خود به خیر محض بودن خدا، قدرت مطلقه، حکمت بالغه، علم بی منتها و احسن بودن نظام صادر از او تأکید دارد. اصلی ترین مبنای ملاصدرا در پاسخ گویی به شبهات در این زمینه اصالت وجود است و راه حل های اساسی او در این خصوص، از الگوی عدمی بودن شر و مجعول بالعرض بودن آن تبعیت می کند، یعنی همان راه حل هایی که فیلسوفان یونان باستان نظیر افلاطون و ارسطو در این باب عرضه کرده اند، اما نوآوری ملاصدرا در این باب بازگشت به استفاده کاربردی از اصل اصالت وجود و مساوق قراردادن آن با خیر است، علاوه بر این که از براهین لمّی و انّی در حل مسئله مدد گرفته است؛ مهم ترین یافته های وی حل مشکل ثنویت و هموارکردن بستر توحیدی در حوزه عمل و نظر برای هضم مسئله شر و پاسخ گویی مناسب به شبهات مطرح شده آن است. این بحث در مقاله حاضر به تفصیل بیان می شود.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 85 تا 100
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بررسی قاعدۀ «معطی الشیء...» و کارکرد آن در خداشناسی
نویسنده:
علیرضا سبزواری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده
وضعیت نشر :
قم: انجمن کلام اسلامی حوزه علمیه,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
01. خداشناسی (کلام)
,
اسمای الهی
,
فقدان
,
اعطا
,
کمال و سریان
,
اصطلاحنامه فلسفه
,
خداشناسی(الهیات بالمعنی الاخص)
,
معطی الشیء لایکون فاقدا له
کلیدواژههای فرعی :
علم الهی ,
حکمت متعالیه ,
الله ,
وحدت و بساطت خداوند ,
خداشناسی ,
معلول (درمقابل علت) ,
فاعلیت الهی ,
سنخیت ,
برهان حرکت (اثبات خدا) ,
افاضه وجود ,
خداجویی ,
فطرت انسان ,
علت تامه ,
علت ناقصه ,
فاعلیت بالعنایه ,
حیات الهی ,
فاعلیت بالتجلی ,
قاعده بسیط الحقیقه ,
قاعده اعطای کمال ,
سریان وجودی خدا در هستی ,
حیات روح ,
معطی ,
برهان محرک اول ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
,
حسن حسن زاده آملی
چکیده :
قاعده اعطا، خاستگاه گوناگونی در علوم اسلامی دارد و در این میان، حکمت متعالیه با نظریه «وحدت وجود» و مباحث پیرامونی آن، مانند سریان پذیری هستی، کارآمدترین بسترِ بهره برداری از این قاعده تلقی میگردد. این نوشتار با توجه به معناشناسی واژگانِ قاعده اعطا و بررسی کاربردهای مختلف آن، از اثبات وجود خدا تا معرفت به صفات علم، قدرت و حیات او، سعی در ارائه گونه های برداشت صحیح و نادرست از مضمون آن کرده است. در این زمینه، بررسی اثبات پذیری و عدم بداهت قاعده مزبور میتواند راهگشای نقد مضمونی به برخی برداشتهای نادرست گردد و دیدگاه کاملی از معنای آن در اختیار قرار دهد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 37 تا 56
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
اعتدال، فرمانی الاهی و سنتی تکوینی
نویسنده:
محمد ذبیحی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: پژوهشگاه علوم وحیانی معارج,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
خلق
,
سعادت اخروی
,
اصطلاحنامه اخلاق اسلامی
,
فلسفه اخلاق (عام)
کلیدواژههای فرعی :
نهج البلاغه (نهجالبلاغه) ,
امانت الهی ,
نظام آفرینش ,
هدایت خلق ,
امت وسط ,
شایستهسالاری ,
تشریع ,
تکوین ,
انسان ,
علم انسان ,
فرمان الهی ,
حکمت اشراق the School of Illumination ,
حکمت متعالیه ,
فلسفه مشاء ,
قرآن ,
اعتدال ,
آسیب شناسى اخلاقى ,
علم و عدل ,
استعدادهای عالی انسان ,
سنت تکوین ,
آسیب محیطی ,
عدل انسان ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
2383-3025
چکیده :
بر اساس آموزههای دینی ما، قرآن کتاب هدایت بشر و نجات انسان است و مخاطبان بیواسطه آن، همۀ آدمیان میباشند. البته دایرۀ تأثیرگذاری آن، منحصر به انسان نیست؛ زیرا اگر انسان که لیاقت و صلاحیت بار امانت الاهی را یافته، بهدرستی به وظایف الاهی و انسانی خود عمل نماید، نه تنها خود او به کمال نهایی میرسد، که بسیاری از موجودات دیگر نیز از طریق او، از آثار هدایتی این کتاب آسمانی بهرهمند خواهند شد؛ چه اینکه بسیاری از آسیبهای پدید آمده در جهان طبیعی، پیامد رفتارهای نادرست انسان با محیط طبیعی است. پژوهش پیش رو با توجه به جایگاه بیبدیل انسان در نظام آفرینش ـ که برخوردار از سنتهای الاهی است و همچنین شایسته دریافتهای تشریعی شده است ـ تلاش دارد با سود جُستن از متون دینی بهویژه قرآن کریم، بیان کند که یکی از بنیادیترین اصول اخلاقی، «اعتدال» و «میانهروی» است. مدعا این است که اگر انسان ـ که شاکلۀ اصلی او بر اساس اعتدال و میانهروی است ـ شکل نهایی خود را بیابد، در پرتو این اصل زیستی و اخلاقی، نه تنها خود به سعادت ـ که آرمان نهایی بشری است ـ دست مییابد، بلکه دیگر موجودات (اعم از همنوعان و دیگر آفریدههای مادون او) نیز از آسیب اخلاقی و محیطی حفظ میشوند.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 29 تا 44
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
برهان مفهوم گرایی بر اثبات وجود خدا
نویسنده:
مرتضی حسینی شاهرودی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه امام صادق (ع),
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
فعلیت گرایی
,
جهان واقع
,
براهین خداشناسی
,
اثبات وجود خدا
,
فلسفه دین
,
صدق
,
جهان های ممکن(اصطلاح وابسته)
,
ضرورت(جهت قضیه)
,
برهان مفهوم گرایی
کلیدواژههای فرعی :
رئالیسم (مسائل جدید کلامی) ,
برهان امکان ,
عالم مطلق ,
مفهوم گرایی(اصطلاح وابسته) ,
منطق موجهات (Modal Logic) ,
تابع منطقی ,
صدق ضروری ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
یکی از تقریرهای برهان جهان شناختی با برهان مفهوم گرایی شناخته می شود. این برهان با تکیه بر فرضیه صدق در دلالت شناسی منطق موجهات، بر آن است تا به اثبات وجود خدا بپردازد. با توجه به اینکه گزاره برآیند ذهن است و بدون ذهن گزاره ای وجود نخواهد داشت، طرفداران این برهان بر این عقیده اند که وجود گزاره های صادق در همه جهان های ممکن، نشان دهنده وجود خداست؛ زیرا با توجه به اینکه در همه جهان های ممکن، ذهن انسانی و مانند آن وجود ندارد، پس باید ذهن الوهی وجود داشته باشد تا گزاره های صادق بدان وابسته باشند.نویسنده علاوه بر نقل تقریرهای مختلف این برهان، هر یک از آن ها را نیز نقد و بررسی کرده است و در پایان با استناد به دیدگاه های فیلسوفان مسلمان درباره وحدت جهان، آن را بی اعتبار دانسته و به سبب پرهیز از به درازا کشیده شدن بحث و نیز بی ارتباطی با موضوع این نوشتار، دلایل وحدت جهان را مطرح نکرده و تنها بدان ارجاع داده است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 119 تا 143
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
میزان تطبیق تبیین های حکمی فلاسفه با دیدگاه قرآن و روایات، درباره حدوث و قدم نفس
نویسنده:
مرضیه رضوی، محمدمهدی گرجیان، اصغر هادوی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده
وضعیت نشر :
قم: دانشگاه معارف اسلامی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
حدوث نفس
,
نفس در قرآن
,
نظریه افلاطونی نفس
,
اصطلاحنامه فلسفه
,
علم نفس
,
اصطلاحنامه علوم قرآنی
کلیدواژههای فرعی :
حرکت جوهری ,
خلقت نوری ائمه ,
احادیث طینت ,
حرکت اشتدادی نفس ,
امانت الهی ,
جسمانیت الحدوث و روحانیت البقاء (فلسفه) ,
وجود جمعی اشیاء ,
ثنویت روح - بدن مشائی ,
آیات حدوث نفس ,
آیات قدم نفس ,
شیء مذکور ,
آیات خلقت انسان ,
روایات خلقت انسان ,
تجرد نفس (فلسفه) ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
چکیده: یکی از سؤالات اساسی درباره نفس انسان این است که آیا قبل از تعلق به بدن و افاضه به آن، وجودی مفارق و قائم به ذات داشته که با حدوث بدن به آن می پیوندد، یا اینکه مانند بدن بوده، همراه هر بدن یا به واسطه آن (مع البدن) حادث می گردد. در بین حکیمان مسلمان، سه دیدگاه درباره حدوث و قدم نفس وجود دارد و هر دیدگاه برای اثبات مدعای خود، به دسته ای از آیات و روایات متوسل شده و با مبنا قرار دادن دیدگاه عقلی خود، سعی در توجیه آیات و روایاتِ مؤید نظریه مقابل داشته است. ملاصدرا نیز با توجه به رویه اش در سازگار نمایاندن اندیشه های فلسفی خویش با متون دینی و باور عمیق به یگانگی عقل و نقل و شهود، بر آن شده تا اقوال حکما و مضمون برخی آیات و روایات دال بر وجود پیشین نفس را به نفع نظریه خود توجیه نماید. با توجه به اهمیت این بحث و عدم تبیین آن از نگاه کتاب و سنت، در این نوشتار تلاش بر آن است تا هر آنچه دربارۀ این موضوع در آیات و روایات آمده، جمع آوری و بررسی شود و سازگاری یا عدم سازگاری آن با دیدگاه های فلسفی ارزیابی گردد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 45 تا 66
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
مفهوم سازی استاد مطهری از وحی: از تحویلی نگری تا جامع نگری، و ارتباط آن با فطرت و ایمان
نویسنده:
فرشته ابوالحسنی نیارکی، هاشم قربانی، احمد بهشتی
نوع منبع :
مقاله , مدخل مفاهیم(دانشنامه مفاهیم)
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تهران,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
وحی
,
وحی
,
تعریف مرتضی مطهری از وحی
,
تحویلی نگری در تعریف وحی
,
جامع نگری در تعریف وحی
کلیدواژههای فرعی :
ایمان ,
اتصال به عقل فعال ,
صبغه ,
نبی ,
وحی الهی ,
منشا الهی وحی ,
حقیقت وحی ,
عناصر ایمان ,
نبوت ,
ایمان (فرجام شناسی) ,
هویت شناختاری ,
فطرت ادراکی ,
فطرت احساسی ,
فطرت انسانی ,
وحی الهی ,
عقل فعال ,
ماهیت گرایشی ,
فطرت(سرشت) (معرفت شناسی) ,
فطرت بینشی(قسیم فطرت گرایشی و ساختاری) ,
فطرت گرایشی(قسیم فطرت بینشی و ساختاری) ,
فطرت(سرشت دینی) ,
تجربه دینی ,
خطاب آسمانی ,
تعریف پذیری وحی ,
رابطه وحی و فطرت ,
بعد معرفتی وحی ,
بعد گرایشی وحی ,
چیستی وحی (کلام) ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
مرتضی مطهری
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
2423-6233
چکیده :
جستار حاضر، از منظری روششناسانه، جامعنگری استاد مطهری به بحث تحلیل مفهوم وحی را کاوش مینماید. از سویی، فیلسوفان مسلمان وحی را اتصال نبی با عقل فعال تلقی کرده و فقط به هویت علمی و شناختاری آن تأکید میکنند؛ و از سوی دیگر، برخی متفکران وحی را به صرف گرایش و تجربه نبی ارجاع دادهاند. در این تصور از وحی، بر بعد تجربیانگاری و گرایشی وحی تأکید میشود. هر دو رهیافت تصوری فروکاهشگرایانه و تحویلینگر از وحی ارائه میدهند. استاد مطهری، با نقد هر دو رهیافت، به تحلیلی جامعنگر از وحی الاهی دست یازیدهاند: به اعتقاد ایشان، وحی الاهی علاوه بر اینکه بعد شناختاری دارد و پیام الاهی است، بعد گرایشی نیز دارد. در مقاله حاضر، با بررسیدن مقام جامعنگری از وحی، ارتباط آن با ایمان و فطرت نیز نزد مطهری واکاوی میشود. مفهومسازی استاد از ایمان، از حیث روشی، از تصور ایشان از وحی کسب هویت میکند. بنابراین، ایمان نزد مطهری هویتی دو بعدی دارد: شناختاری و گرایشی دارد. این تحلیل از وحی و ایمان با تقسیم فطرت به دو بعد شناختی و گرایشی نیز متلائم است؛ یعنی، تصور استاد از دو بعدی بودن انسان در تحلیل ایشان از وحی و ایمان مؤثر افتاده است. بدینسان، در منظومه فکری استاد، این سه بحث در تعامل ناظر بر هم هستند.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 5 تا 27
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
علیّت تحلیلی و کاربردهای آن در حکمت متعالیه
نویسنده:
مصطفی موسوی اعظم، حسن ابراهیمی، عبدالرسول کشفی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران : دانشگاه پیام نور,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
کثرت
,
علیت تحلیلی
,
علیت خارجی
,
توقف
,
حکمت متعالیه
,
علیت
,
کثرت تحلیلی
,
کثرت وجودی(مقابل کثرت نسبی واحدی)
کلیدواژههای فرعی :
ترکیب اتحادی ,
موجودیت ,
علیت جوهر برای عرض ,
علیت ماهیت برای عوارض خود ,
برهان اقترانی حملی ,
علیت عرض برای عرض ,
علیّت امکان برای احتیاج ,
علیّت ماده و صورت برای ذات ,
علیّت صورت برای ماده ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
در رویکرد مشهور، علیّت مستلزم کثرت وجودی، اعم از تباینی و تشکیکی، میان علّت و معلول است؛ با این حال، خودِ فلاسفه در مواضعی که کثرت وجودی برقرار نیست، علیّت را متحقّق دانسته اند. صدرا این قسم علیّت را به تحلیل عقلانی می داند و آگاهانه ملازمه ای بین «علیّت» و «کثرت وجودی» نمی یابد. تئوری علیّت تحلیلی مستلزم توسعه معنای علیّت است و می باید تعریفی ارائه کرد که انطباق پذیر بر هر یک از کثرات وجودی و تحلیلی باشد. بر اساس مبانی حکمت متعالیه، دو تعریف از علیّت بیان می شود که توأمان انطباق پذیر بر کثرت وجودی و تحلیلی است. نخست، رابطه توقّف میان دو موجود؛ دوم، رابطه توقّف میان دو مصداق. از آن جا که کثرت «موجود» و «مصداق» لزوماً «کثرت وجودی» را به دنبال ندارد، اگر دو «موجود» و دو «مصداق» در خارج به دو «وجود» تحقّق یابند، علیّت خارجی است و اگر به یک «وجود» موجودند، علیّت تحلیلی است. با پذیرش دو تعریف فوق علیّت مستلزم کثرت وجودی (خارجی) نیست، بلکه مستلزم مطلقِ کثرت است، اعم از آن که کثرت وجودی باشد یا تحلیلی. می توان کاربردهای فراوانی از علیّت تحلیلی به دست آورد که برخی قبل از حکمت متعالیه و برخی بعد از آن، رواج یافته است: علیّت ماهیّت برای لوازم خود، علیّت امکان برای احتیاج، علیّت در برهان اقترانی حملی، علیّت عرض برای عرض، علیّت جوهر برای عرض، علیّت صورت (فصل) برای ماده (جنس) و علیّت ماده و صورت برای ذات ماهیت
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 107 تا 121
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
نظریه وسایط و مسأله ربط کثرت به وحدت ازدیدگاه صدر المتالهین
نویسنده:
مهدی نکوئی سامانی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: دانشگاه قم,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
واسطه فیض الهی
,
امتناع صدور کثرت از وحدت
,
عالم ماده
,
نظام هستی
,
قاعده «الواحد»
,
رابطه وحدت و کثرت
,
احکام کثرت
,
عقل اول
,
احکام واجب الوجود
کلیدواژههای فرعی :
فاعلیت بی واسطه خداوند ,
عمومیت قدرت الهی ,
تنزیه الهی ,
علیت ,
اصالت وجود ,
بساطت واجب(امور عامه) ,
وحدت وجود ,
وحدت تشکیکی وجود ,
توحید افعالی(الهیات بالمعنی الاخص) ,
برهان بسیط الحقیقه ,
تجلی الهی ,
عرفان نظری ,
نفس رحمانی(عرفان نظری) ,
قاعده امکان اشرف(حکمت اشراق) ,
کثرت حقیقی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
مسأله نحوه پیدایش موجودات متکثر و معلولهای گوناگون از مبدأ و احد، یا ربط کثرت به وحدت، یکی از مباحث مهم و بنیادین فلسفه اسلامی است. مقاله حاضر به بررسی رهیافتهای فلسفی برخی ازحکمای اسلامی با تاکید بر نظریات صدر المتالهین شیرازی، در مورد نحوه ربط وحدت و کثرت میپردازد. حکمای اسلامی براساس اعتقاد به اصل وحدت ذات واجب تعالی وعلیت وفاعلیت مطلق ذات ربوبی و قاعده متقن «الواحد لایصدر عنه الا الواحد» وبرخی اصول دیگر نظیر تشکیک وجود و قاعده امکان اشرف، کوشیده اند تا رابطه موجودات متعدد با علت واحد را تبیین نمایند. مهمترین رویکرد در این زمینه« نظریه وسایط وجود» و یا« وسایط فیض» است. این مقاله میکوشد بر اساس رهیافتها ودیدگاههای حکیمان مسلمان، بویژه صدر المتالهین به تبیین نظریه وسایط و مبانی و ادله اثبات آن بپردازد و مهم ترین شبهات این نظریه را پاسخ گوید.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 133 تا 163
مشخصات اثر
ثبت نظر
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
تعداد رکورد ها : 3180
×
درخواست مدرک
کاربر گرامی : برای در خواست مدرک ابتدا باید وارد سایت شوید
چنانچه قبلا عضو سایت شدهاید
ورود به سایت
در غیر اینصورت
عضویت در سایت
را انتخاب نمایید
ورود به سایت
عضویت در سایت
×
ارسال نظر
نوع
توضیحات
آدرس پست الکترونیکی
کد امنیتی
*
*
با موفقیت به ثبت رسید