جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
...جستجوی هوشمند
مرور > مرور اعلام
>
سهروردی (شیخ اشراق), شهاب الدین یحیی بن حبش (با عمر بن محمد سهروردی عارف اشتباه نشود، مؤسس مکتب‌ اشراق، احیاگر حکمت خسروانی، خواهرزاده عمر بن محمد سهروردی عارف), -549ق/1155م. سهرورد، زنجان، ایران 587ق/1191م. حلب، سوریه
جستجو در برای عبارت
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 1386
نور در فلسفه سهروردی
نویسنده:
حکمت نصراله, حاجی زاده محبوبه
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده :
حکمت اشراق، حکمتی ذوقی و عرفانی است که سهروردی آن را به طور روش مند در آثار خود مطرح کرده است. شیخ اشراق خود را همچون نقطه کانونی می دانسته که دو میراث حکمی که از شاخه واحد نخستین (هرمس) پیدا شده بود دوباره در آن به هم رسیده و یکی شده است. اصول روش او در کتاب «حکمه ا?شراق» به این ترتیب است که طی سه مرحله فیلسوف به اشراق نایل می گردد؛ در مرحله اول او باید از این جهان دست بشوید؛ سپس در مرحله بعدی به مشاهده نور الهی نایل می گردد (تجربیات معین)؛ و در مرحله پایانی علم نامحدود و مجرد یعنی علم اشراق برای او حاصل می شود. به نظر او تمام مراتب هستی و درجات معرفت جزء تطورات نور است. سهروردی مکتب فلسفی خود را بر اساس نور و ظهور استوار کرده و معتقد است نور چیزی جز ظهور نیست و ظهور نیز چیزی جز واقعیت نور نیست. مفهوم نور یک مفهوم بدیهی عقلی است؛ نور ظاهر بالذات و مظهر للغیر است. به نظر وی حیات نیز ظهور و نورانیت است، یعنی چیزی که نزد خود ظاهر و عالم به ذات خود باشد؛ حی موجود دراک فعال است و از این رو، نور، ذاتا مدرک خویش و فیاض و فعال است. هر چیزی در جهان یا نور است یا ظلمت و هر یک از این دو، به دو گونه جوهر و عرض هستند. نور بر دو قسم است؛ نور مجرد و نور عارض، که هر یک اقسام و انواعی دارد. ظلمت آنچه حقیقتش نور نیست نیز بر دو گونه است؛ جوهر غاسق و هیات ظلمانی. او تقسیم بندی دیگری از موجودات ارائه می کند که بر اساس درجه آگاهی است.
صفحات :
از صفحه 7 تا 25
مشخصات اثر
الخیال الفنی فی فلسفة السهروردی الإشراقیة
نویسنده:
شفیعی فاطمه, بلخاری حسن, حیدری محمود
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده :
یعتبر شیخ الإشراق أول من أدلی برأی حول عالم المثال فی الحضارة الإسلامیة. فقد أثر موقفه المهم فی کتابه حکمة الإشراق وسائر أعماله تأثیرا بالغا فی درجات العالم فی الحکمة الإسلامیة خاصة فی «الحضرات الخمس» لإبن عربی وما هذا الموقف إلا إثبات عالم وسیط بین عالم الأنوار وعالم المادة کبرزخ بین الدنیا والآخرة (أو کبرزخ بین عالم المثال وعالم المادة أو بین الصور والأشباح والموجودات المادیة المشهودة) توسعت وظیفة الخیال فی الحکمة الإشراقیة عند شرح عالم المثال الذی اعتبره فارابی کعامل لتبیین الوحی والنبوة وشرحه ابن سینا فی الشفا شرحا وافیا واعتبر رمزا لإنعکاس الصور الخیالیة فی الساحة البرزخیة کقوة من قوی النفس الباطنیة. انطلاقا من هذا واستنادا إلی الآیات القرآنیة کهذه الآیة: «فتمثل لها بشرا سویا» وما جری فی تمثل جبرئیل لدحیة الکلبی علی النبی الأکرم (ص)، صار عالم المثال کخزینة للصور المثالیة التی تظهر لخیال الإنسان، خاصة بالنظر إلی النقطة الدقیقة التی أشار إلیها شیخ الإشراق فی تفسیر أصل «کن» حیث یری السالک قادرا علی خلق هذه الصور. یتناول هذا المقال قوة الخیال ووظیفتها، معتبرا إیاها بعدا معرفیا للخیال، أدی إلی ظهور مصطلحات کالخیال المنفصل والخیال المتصل، ثم یتناول عالم الخیال (عالم المثال) ودور هذه الآراء فی تبنی أول الآراء الحکمیة وأهمها فی مجال الفن والمعماری الإسلامی.
صفحات :
از صفحه 37 تا 49
مشخصات اثر
بررسی تطبیقی هستی شناسی از منظر کانت و سهروردی
نویسنده:
مرتضی حسینی شاهرودی
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
صفحات :
از صفحه 186 تا 211
مشخصات اثر
سهروردی و مهرایزد
نویسنده:
عالی خانی بابک
نوع منبع :
کتابخانه عمومی , نمایه مقاله
چکیده :
سهروردی در بخش پایانی نوشته کوتاه خود تحت عنوان «فی حقیقه العشق» یا «مونس العشاق» با الهام از سنت معنوی ایران باستان «عشق» را بنده خانه زاد پادشاه ازل دانسته است و شحنه ای که هر روز نظر به اقلیمی اندازد و هر دم بر طرفی زند. به نظر می رسد که عشق با این اوصاف همان «مهرایزد» باستانی است. سهروردی اندیشه های خود را درباره عشق از ماخذ چندگانه اسلامی و یونانی اخذ کرده و به طرز استادانه ای آنها را با هم تلفیق نموده است.
صفحات :
از صفحه 1 تا 14
مشخصات اثر
کیخسرو فرهمند به روایت فردوسی وسهروردی
نویسنده:
مدرسی فاطمه
نوع منبع :
کتابخانه عمومی , نمایه مقاله
چکیده :
فرّ کیانی از فریدون به کی قباد پیوست و سپس به شش نفر از پسران و نوادگان کی قباد منتقل شد: از کی اپیوه به کی کاوس، کیارش، کی پیشین، کی ییارش و سرانجام به کی سیاوش و کیخسرو. در شاهنامه و آثار سهروردی نیز همچون اوستا از تعلق یافتن فرّه به کیخسرو و بر آمدن کارهای بزرگ از وی و از فضایل قدسی و بی مرگی که به یاری فرّ نصیب کیخسرو شده و او را تا حد سالکی جهان بین و حکیمی متأله و صاحب کشف و شهود عروج داده، سخن رفته که در این مقال به اجمال بدان اشارت می رود.
صفحات :
از صفحه 85 تا 102
مشخصات اثر
سهروردی و مساله رئالیسم
نویسنده:
ذهبی سیدعباس
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده :
دیدگاه سهروردی در تبیین رئالیسم و مساله ی شناخت، نه با حکمای مسلمان پیش از خودش شباهتی دارد و نه در پیشینه ی افلاطونی و ارسطویی، رد پایی از آن مشهود است. وی بر خلاف افلاطونیان، معتقد است پایه ی شناخت، حس است و بر خلاف ارسطوئیان، این شناخت را مستقیم و بی واسطه می داند؛ از این رو، ادراکات حسی را نقطه عزیمت او در تفسیر رئالیسم باید دانست. مخاطب اصلی او در این جریان، حکمای مشایی هستند، برای همین، وی با نقد سه پیش فرض اصلی این مکتب، سعی در ارائه نظریه جدیدی دارد که با آن، به خوبی می توان تصویر رئالیسم را در منظومه فکری سهروردی ترسیم کرد. این نوشتار پس از تقریر این وجه سلبی و منتقدانه از اندیشه او، به تحلیل رویکرد ایجابی، می پردازد. این رویکرد ایجابی در قالب شش پیش فرض، صورت بندی می شود و پذیرش آن ها نهایتا، مساله رئالیسم را در اندیشه سهروردی، روشن می کند.
صفحات :
از صفحه 51 تا 69
مشخصات اثر
منابع و مبانی نیایش‌‌ها و ادعیه در حکمت اشراقی شیخ شهاب‌الدین سهروردی
نویسنده:
محسن حبیبی، عاطفه نصیری نصر
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF چکیده
کلیدواژه‌های اصلی :
حکمت اشراق the School of Illumination
چکیده :
شیخ شهاب‌الدین سهروردی ملقب به شیخ اشراق از سویی مدعی است که برای نیل به حقیقت فقط استفاده از استدلال عقلی کافی نیست و لازم است طالب حکمت اهل سیر و سلوک باطنی نیز باشد. از سوی دیگر معتقد است که محتوای فلسفه‌اش با آموزه‌‌های دینی هماهنگی تام دارد. او در سیر باطنی جایگاه ویژه‌‌ای برای عبادت، دعا، و نیایش قائل است و گاهی متناسب با حال نجواهایی با خداوند و ملکوتیان دارد. البته محتوای آن‌ها در قواعد حکمی هم‌چون نظریة ابصار، هستی‌‌شناسی نوری، و امکان اشرف ریشه دارد. به‌نظر می‌‌رسد وی به توقیفی‌بودن اسمای الهی قائل نیست؛ زیرا متناسب حال خود از اصطلاحات فلسفی وِیژة خود استفاده می‌کند و حق ‌تعالی را مورد خطاب قرار می‌دهد. برخی مناجات‌‌هایش ابداعی و البته برخی دیگر نیز گرفته‌شده از ادعیه مأثورهاست. مناجات‌‌های شیخ همیشه ملازم با عرض حاجت از خداوند نیست و گاهی فقط خداوند را تمجید و ستایش می‌کند و یابندگان برجسته‌‌ای چون حضرت رسول و خاندانش یا موجودات علوی دیگری هم‌چون نفس، طباع تام، بهمن، عقل ثانی، ملائکه، و افلاک را مورد خطاب قرار داده است.
صفحات :
از صفحه 75 تا 98
مشخصات اثر
از نظریه «انوار مشکّکِ» سهروردی تا «تشکیک وجودِ» صدرایی
نویسنده:
رضا رضازاده، سمیه منفرد
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF چکیده
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
چکیده :
سهروردی بر خلاف حکمای مشاء به تشکیک در ماهیت معتقد شد و آن را میراث حکمای ایران باستان دانست. در فلسفه اشراق میان انوار، رابطه تشکیکی برقرار می شود. وجه تمایز میان انوارِ مشکّک نیز به همان وجه اشتراکی برمی گردد که همه را در ذیل نور گرد آورده و تنها به شدت و ضعف، متکثر و از یکدیگر متمایز می شوند. تشکیک صدرایی از نظریه انوار مشکّک اشراقی الهام گرفته است. اگرچه که صدرالمتألهین ابتدا با پیروی از شیخ اشراق، تشکیک در ماهیت را می پذیرد، اما در نهایت با جواز تشکیک در ماهیت مخالفت نموده و معتقد است که تشکیک در واقع و نفس الأمر به حقیقت هستی اختصاص دارد و بالعرض به ماهیت تعلّق می گیرد. هرچند موضع این دو فیلسوف بزرگ در مورد مسئله تشکیک متفاوت است و هریک از این دو براساس اصول و مبانی خود به آن می نگرد، معیار تشکیک در هر دو مشترک می باشد و هر دو به گونه ای متفاوت به هدفی واحد، یعنی تشکیک در واقعیت خارجی می رسند.
صفحات :
از صفحه 121 تا 137
مشخصات اثر
تجلی جهان‌بینی اسلامی و حکمت ذوقی در حکمت سینوی
نویسنده:
احمد بهشتی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF چکیده
چکیده :
این نوشتار نخست، نگاهی کوتاه دارد به لحاظ محتوا و روش به فلسفه مشّاء. آنگاه این سؤال را مطرح میکند که آیا حکمت سینوی عیناً همان فلسفه مشّاء است یا با آن اختلاف دارد؟ با پذیرش اختلاف، این سؤالات مطرح میشود که آیا فلسفه افلاطونی است یا فلسفه نوافلاطونی یا عیناً جهان‌بینی اسلامی است که در آثار شیخ الرئیس در قالب فلسفه تجلی یافته است؟ پاسخ نگارنده این است که متأثر است از جهان‌بینی اسلامی و گرایش است به سوی اشراقیت و گامی آغازین است در راه تأسیس حکمت متعالیه.
صفحات :
از صفحه 7 تا 26
مشخصات اثر
جایگاه قرآن کریم در سرچشمه‌های مکتب شیخ شهاب الدین سهروردی
نویسنده:
عباس بخشنده بالی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF چکیده
چکیده :
دومین مکتب تأثیرگذار درفلسفه اسلامى در قرن ششم هجرى قمرى به واسطه شیخ شهاب ‏الدین سهروردى به نام حکمت اشراق پایه‏ گذارى شد. ویژگى مهم این مکتب، هماهنگى میان آموزه‌‌هاى غرب و شرق است. وی با مطالعه و فهم اندیشه‌های گوناگون به نوآورى پرداخته و فلسفه خود را بنیاد نهاد. هدف از این پژوهش که با روش توصیفی- تحلیلی نگارش گردید، کاوش در تأثّر وی از آموزه‌های قرآن کریم می‌باشد که در نوشته‌های مرتبط به طور خاص مورد بررسی قرار نگرفته است. حاصل این پژوهش این است که شیخ اشراق با کنجکاوى در میان متون مختلف به ویژه آموزه‌های قرآن کریم توانست مکتب فلسفى خود را که متفاوت با آنچه در فلسفه مشّایى می‌باشد بنا کرده، و گامى تأثیرگذار در جهت شکوفایى فلسفه اسلامى بردارد. وی تلاش نمود در بحث‌های مختلف فلسفی برای استحکام دلائل ارائه شده در مقابل مخالفان، تشویق مخاطبان به پذیرش آن‌ها، اذعان به محوریت آیات قرآن در مکتب فلسفی خود و نیز نشان دادن تعامل عقل و دین از آیات مختلفی از کلام الهی استفاده نماید.
صفحات :
از صفحه 67 تا 81
مشخصات اثر
  • تعداد رکورد ها : 1386