جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

سوال اصلی پژوهش حاضر این است که همگرایی و وحدت در اندیشه و عمل آیت الله خامنه ای چرا و چگونه مورد بررسی قرار گرفته است؟(سؤال) هدف پژوهش، شناسایی ابعاد، علل، عوامل و پیامدهای واگرایی و همگرایی در جهان اسلام و ارائه راهکار برای افزایش وحدت در جهان اسلام است.(هدف) روش این پژوهش، توصیفی- تحلیلی است که با تحلیل محتوای بیانات و آثار مقام معظم رهبری و با استفاده از ادبیات مفهومی نظریه همگرایی در روابط بین الملل صورت گرفته است.(روش) از نظر آیت الله خامنه ای، با آگاهی انسان مسلمان بر ضرورت وحدت و جهت گیری های صحیح سیاسی، اعتقادی و جمعی دولت های مسلمان و اصلاح ساختارهای واگرا و مبارزه با عاملیت تفرقه گر(خارجی و داخلی) و توجه به نقاط اشتراک فکری، فرهنگی و عقیدتی، همگرایی به وجود می آید و به ایجاد قدرت، صلح، ثبات، آرامش، امنیت و پیشرفت در جهان اسلام منجر می شود.(فرضیه) همگرایی در جهان اسلام می تواند با گسترش ابعاد مختلف همکاری های اجتماعی، فرهنگی و علمی کشورهای مسلمان و با توجه به عنصر واقع نگری، عقلانیت و در چارچوب مرزهای ملی و سیاست گذاری متناسب با آن، شکل گیرد.(یافته)

مقاومت به مثابه قدرت است. هرچه کشوری قدرت بیشتری داشته باشد، در برابر تهاجم دشمن، مقاومتِ بهتر و پویاتر و بازدارنده‏تری انجام می‏دهد. از این منظر جبهه مقاومت، جبهه قدرت است و رهبری این جبهه بر عهده ولی فقیه زمان امام خامنه‏ای است؛ از این رو مسئله مقاله حاضر تبیین گفتمان مقاومت با محوریت دیدگاه مقام معظم رهبری امام خامنه‏ای می‏باشد. برای این منظور با استفاده از «چارچوب نظری پرسش‏های بنیادین» که به زبان منطق دانان مسلمان «امهات مطالب یا اسّ المطالب» نامیده شده، با روش اکتشافی- استقرایی تلاش شده تا گفتمان مقاومت از منظر معظم له ارائه شود. محدوده تحقیق ناظر به عرصه بین الملل است که با نگاه به بیانیه گام دوم انتخاب شده است. مقاومت در اندیشه امام خامنه‏ای مفهومی سازه‏ای است و نه بسیط؛ راهی است که نقطه آغاز و پایان و مسیری مشخص و راهزنانی کمربسته و کمین کرده دارد اما راهرو نباید در برابر شیطنت و عداوت آنها از رفتن، متوقف، منحرف یا منصرف شود. پس از مفهوم‏شناسی از ضرورت پیمایش این مسیر از چهار پنجره آموزه‏های قرآنی، آموزه‏های اهل بیت علیهم السلام و آموزه‏های عقلی و عقلایی سخن رفته است، و آنگاه گزیده‏ای از راهکارهای امام خامنه‏ای برای محقق ساختن مقاومت و جلوه‏گر ساختن آن از عالم ذهن به عالم عین تبیین شده است. استفاده از چارچوب ایرانی ـ اسلامی از نوآوری‏های برجسته مقاله حاضر است.

فرهنگ انتظار در عین کارآمدی و جایگاه ویژه‌ای که در جامعه بشری به‌ویژه مسلمانان دارد، مانند هر پدیده فرهنگی دیگری با آسیب‌هایی مواجه و نیازمند آسیب‌شناسی است. از سوی دیگر دستیابی به نظریه انتظار از دیدگاه حضرت آیت‌الله خامنه‌ای نیازمند تبیین همه‌جانبه به ویژه آسیب‌شناسی آن از نگاه ایشان است. در این میان سابقه تاریخی انتظار و مهدویت در میان مسلمانان و اهتمام و نگاه ویژه مقام معظم رهبری به دانش تاریخ، آسیب‌شناسی تاریخی انتظار از نگاه ایشان را اهمیت مضاعف می‌بخشد. نگاهی به سخنان حضرت آیت‌الله خامنه‌ای درباره مهدویت و انتظار نشان می‌دهد ایشان با حساسیت ویژه‌ای به آسیب‌شناسی تاریخی انتظار توجه داشته و بر دوری از این آسیب‌ها تاکید کرده‌اند. مباحث خرافی و غیر علمی، ادعاهای دروغین در این‌باره مانند ادعای مهدویت و یا رویت و دیدار با امام مهدی عجّل الله تعالی فرجه و الشّریف و نیابت از طرف آن حضرت از نکاتی است که می‌توان به عنوان آسیب‌های تاریخی به آنها اشاره کرد که هم در تاریخ اسلام نمونه‌های فراوان دارد و هم حضرت آیت‌الله خامنه‌ای بر توجه به آنها و جلوگیری از پیدایی یا افتادن در آن تاکید دارند. در این نوشتار بر آنیم تا آسیب‌های تاریخی انتظار را کاویده و با بررسی سخنان معظم له در باب انتظار این موضوع را از دیدگاه ایشان تبیین نموده و به این پرسش پاسخ دهیم که دیدگاه ایشان در این‌باره چگونه است؟

هدف پژوهش حاضر بررسی نقش قانون الهی در حیات سیاسی انسان‌ها در کلام سیاسی آیت‌الله خامنه‌ای است.روش پژوهش توصیفی- تحلیلی بوده و نتایج نشان داد که قانون الهی در سه ساحت تکوینی، تشریعی و قراردادی مبنای شکل‌گیری و تداوم نظام اجتماعی و نظم سیاسی است. در حالی که قوانین تکوینی و فطری تحت اراده و ربوبیت الهی بوده و از طریق عقل و وحی قابل فهم و استنباط است. قوانین قراردادی هم در سایه شریعت قابل حصول می‌باشد. قانون الهی از منظر کلام سیاسی با رعایت مصالح و مفاسد واقعی بشر، در یک قوس نزولی از مبدأ آفرینش و خالق انسان‌ها، معطوف به واقعیت‌های اجتماعی و مناسبات سیاسی، جعل و انشاء می‎‌شود. ویژگی برجسته چنین قوانینی در «فلسفه قانون» است که معطوف به نظم‌بخشی، عدل‌گستری، توجه به مصالح و مفاسد اجتماعی و جهت‌دهی به ارزش‌های معنوی می‌باشد که در راستای اهداف آفرینش انسان و تنظیم تعاملات و پیوندهای انسانی، تأمین حقوق، آزادی‌ها و سعادت انسان در سایه حاکمیت الهی است.

هدف پژوهش حاضر بررسی و تبیین چیستی و چگونگی بایسته‎های طریق‎ عدالت‌خواهی در اندیشه مقام معظم رهبری است. در این راستا، مرز میان مفاهیم، زمینه‎‎‎ها، شاخصه‎ها، عوامل، لوازم، موانع، آفات، تکالیف و مصادیق این آرمان تبیین شده است. برای تبیین نظرات مقام معظم رهبری از روش ترکیب مزجی استفاده ‌شد، تا با تلخیص بیش از 180 سخنرانی مرتبط با عدالت، پژوهش از جامعیت، اتقان و انسجام کافی برخوردار باشد. این پژوهش با تکیه ‌بر چارچوب نظری اسپریگنز، داده‎های تحصیلی خود را در چهار عنوان «بحران عدالت، علل بحران، آرمان مطلوب و مسیر دستیابی به عدالت»، تنظیم کرده است. در نهایت، پیگیری پژوهش‌های نظری، گفتمان‌سازی، نقد منصفانه، ایجاد شفافیت، اجرای سیاست‌های مالیاتی، درک انتخاب شایستگان، کمک به دستگاه‎ها و عمل به قانون، از دستاوردهای پژوهش حاضر در بررسی اندیشه‎های رهبری می‌باشد.

ویژگی اسلامی بودن انقلاب کبیراسلامی ایران که حکایت از فرامرزی بودن باور های دینی است ، بازتاب وآثار برون مرزی خود را در در جهان وکشورهای مسلمان در منطقه غرب آسیا در لایه های مختلف داشته است که ؛ نمونه بارز آن پیشرانی در حمایت از فلسطین با هدف احیاء هویت کشور فلسطین تحت حاکمیت مردم این سرزمین بوده است . این نوشتارعهده دار بررسی وتحلیل موضوع " پیشرانی نظام اسلامی در راستای تحقق رهایی فلسطین از یوغ صهیونیسم در هندسه نوین جهانی با محوریت اندیشه رهبران انقلاب اسلامی ) می باشد .هدف در این مقاله ، تبیین و تحلیل عملکرد (ا قدامات و برنامه ها ) یی که مبتنی بر اندیشه رهبران انقلاب اسلامی ایران و نشانگر پیشرانی در حمایت و تحقق آرمان مقاومت و حاکمیت مردم فلسطین می باشد .نتایج تحقیق با عنایت به مبانی و ماهیت اسلام در مقابله با دشمن( قاعده نفی سبیل ) و لزوم حمایت از مظلوم حاکی از، اهمیت محوری و ضرورت هر چه بیشتر ایجاد همگرایی بین مسلمانان با توجه به ظرفیتها ی چند گانه معنوی ، مادی ، جغرافیایی و ظرفیت های دفاعی و مقاومتی در راستای حمایت از فلسطین در مقابله با نظام سلطه است که تاکنون نظام اسلامی ایران پیشرانی در این مهم بوده و زمینه ساز مقاومت واستمرار آن موجب رهایی و باز پس گیری فلسطین و نابودی غاصبان آن در هندسه نوین جهانی با افول قدرتهای امریکا و اسرائیل بشمار می آید. . که با روش کیفی و تکنیک توصیفی –تحلیلی بیان شده است

پژوهش یک فرایند قابل مدیریت و نظام­‌دهی است و یکی از پایه‌­های اساسی تمدّن‌­سازی شمرده می شود؛ از این رو طراحی نقشه‌­ی پژوهش هدفمند در مسیر تحقق تمدّن­‌سازی با توجه به بیانیه گام دوم انقلاب ضروری است. در این راستا باید اندیشه‌­های آیت الله خامنه‌­ای را به مثابه اندیشمند و سردمدار تمدّن­‌خواهی نوین اسلامی، مورد توجه و تحلیل قرار داد. این پژوهش از نوع توصیفی- تحلیلی، با مطالعه تفصیلی بیانات رهبر معظم انقلاب در بازه زمانی 1379 تا 1397، به استخراج اصول و زیرساخت­‌های مسیر پژوهش تمدّن‌­ساز پرداخته و به دو اصل «انطباق پژوهش بر نیازهای جاری و آینده کشور» و «دستیابی به مرجعیت و استقلال علمی» دست­یافته است. به دنبال آن، مؤلفه‌­های عملی هر یک را مورد تحلیل و واکاوی قرار داده است؛ در این راستا، چهار مؤلفه برای تحقق اصل نخست و شش مؤلفه برای اصل دوم ارائه کرده و تاکتیک­‌های عملیاتی را پیشنهاد نموده است.

از نظر مقام معظم رهبری، تمدن اسلامى چشم‌انداز مشترك امت اسلامى در سطح كلان و الگوی زندگى در جوامع اسلامى در سطح خرد است. از نظر ايشان،‌ براي دستيابى به تمدن اسلامی، فرايندی قابل شناسايى است كه در آن تشكيل نظام اسلامى، دولت اسلامى و جامعه اسلامى مقدمۀ دستيابى به تمدن نوين اسلامى است. براساس نظريه تمدنى آيت‌الله خامنه‌ای، حركت تكاملى جمهوری اسلامى ايران در گرو «رویکرد تمدنی» و محقق ساختن الزامات مهم و راهبردی است، كه شايسته است نحبگان علمي و فكری به تبيين اين انديشه علمي پرداخته، درباره چگونگى كاربست آن، به پژوهش‌های كاربردی مبادرت ورزند. این مقاله، با رويكرد تحليلي و بررسي اسنادي، به واكاوي ابعاد چهارگانه فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و سیاسی پیشرفت در تمدن نوین اسلامی ـ ایرانی، از منظر مقام معظم رهبری مي‌پردازد. ذيل هر بعد، شاخص‌هايي مطرح شده است. از حيث روش‌شناسانه، شكل‌گيری انديشه تمدنى رهبري، دارای ويژگی‌های اختصاصى است که عبارتند از: الف. اين انديشه تمدنى، بر بستر تحليل تاريخىِ تجربة تمدنى صدر اسلام و تطور حضور تشيع در عرصه حكومت در سده‌های اخير نمايان گشته است. ب. انديشه ايشان، بر توانمندی‌های فقهى و فلسفى و منصب‌های حكومتى ايشان مبتني است. ج. اين انديشه تمدنى، در درون تجربه انقلاب و جمهوری اسلامى ايران در عصر حاضر تكوين می‌يابد.

هدف پژوهش حاضر، تبیین مفاهیم مرتبط با معنویت در بیانیه گام دوم انقلاب است. در این پژوهش با تکیه بر بیانیه گام دوم انقلاب، چیستی، مبانی، قلمرو و منزلت معنویت و نیز وظایف حکومت در این زمینه و راهکارهای عملی مربوطه با روش توصیفی- تحلیلی بررسی شد. نتایج حاکی از آن است که انقلاب اسلامی ایران به دلیل اسلامی بودن اصل آن، حضور رهبری معنوی و عارف در رأس آن و نیز دغدغه‌های دینی و معنوی انقلابیون، صبغه معنوی برجسته‌‌ای دارد. رهبر معظم انقلاب در بیانیه مذکور توصیه‌‌هایی را درباره معنویت برای گام پیش‌رو مطرح کرده‌‌اند که توجه به آنها برای صیانت از انقلاب و پیشبرد اهداف آن بسیار لازم است. درک درست این توصیه‌‌ها متوقف بر تحلیل حقیقت معنویت، آگاهی از ابعاد گوناگون معنویت و تمییز آن از معنویت‌‌های دروغین می‌باشد.

هدف پژوهش حاضر بررسی و احصاء نظر آیت‌الله خامنه‌ای درباره حقوق بشردوستانه است. در این راستا، سؤال اصلی پژوهش این است که دیدگاه حقوق بشردوستانه در اندیشه سیاسی آیت‌الله خامنه‌ای در مورد جنگ‌های مختلف در سطح منطقه و جهان چه جایگاهی دارد؟ روش پژوهش توصیفی- تحلیلی بوده و پژوهش بر این فرض استوار است که دیدگاه حقوق بشردوستانه در اندیشه آیت‌الله خامنه‌ای جهان‌شمول و همه انسان‌ها را فارغ از جنس، نژاد، مذهب و ملّیت، دربرمی‌گیرد. نتایج پژوهش نشان داد که حقوق بشردوستانه به عنوان شاخه‌ای از حقوق بین‌الملل، حمایت از کرامات انسانی و انسانیت در اثناء مخاصمات و کاهش تلفات و خسارات و تسکین آلام بشری در زمان مخاصمات را مد نظر دارد. تأمل در اندیشه سیاسی آیت‌الله خامنه‌ای نشان می‌دهد که دیدگاه ایشان متأثر از اسلام، به حقوق و کرامات و ارزش‌های انسانی در همه زمان‌ها و مکان‌ها توجه دارد. از این‌رو براساس مبانی فقهی ایشان، حمله به مناطق مسکونی، مدارس و بیمارستان‌ها، استفاده از سلاح‌های کشتار جمعی، حمله به زنان و کودکان و... در همه زمان‌ها و مکان‌ها حرام و ممنوع است. دیدگاه حقوق بشردوستانه مقام معظم رهبری نشأت گرفته از تعالیم اسلام و فقه شیعه، متفاوت و مترقی‌تر از نوع نگاه کشورهای غربی و شرقی به انسان، شأن و کرامت انسانی می‌باشد. اصولی مانند اصل عدم تبعیض، اصل محدودیت، اصل تفکیک –که در حقوق بشر دوستانه وجود دارد –در اندیشه آیت‌الله خامنه‌ای به صورت مترقیانه‌تر و بدون تاثیرپذیری از حقوق بشردوستانه رایج، و البته متاثر از اندیشه‌های اسلام وجود دارد.