جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

الیاده, میرچا (Mircea Eliade؛ استاد دانشگاه شیکاگو و دانشگاه بخارست، اسطوره‌شناس، دین‌پژوه، فیلسوف دین، تاریخ‌نگار، روزنامه‌نگار، جستارنویس، رمان‌نویس، خاورشناس، مسیحی، رومانیایی، فرانسوی نویس، عضو کلیسای مستقل ارتودکس شرقی در رومانی), -1907م.بخارست،رومانی 1986 م.شیکاگو،ایلینوی،امریکا

جستجو در برای عبارت

مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو

خروجی چاپ نتایج

انتخاب همه

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11

تعداد رکورد ها : 104

عنوان :

اسطوره فریدون، نمادها، بن مایه ها و تحولات آن

نویسنده:

شهناز ولی پورهفشجانی

نوع منبع :

مقاله , کتابخانه عمومی

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

تهران: دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران جنوب,

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

اسطوره , اسطوره‌شناسی (میتولوژی) , میرچا الیاده , ایندرا , فریدون , مهر (میترا) , آموزه‌ها‌ی ادیان ایران باستان (آموزه‌ها‌ی ادیان) , گاو در اساطیر , خدایان باروری , اساطیر باروری , فریدون در شاهنامه , فریدون در اوستا

کلیدواژه‌های فرعی :

اسطوره های ایرانی , گاو برمایه , اساطیر هند , جشن های ایرانی , جشن مهرگان , فر ایزدی , ادیان ایران باستان (ادیان آریایی) , میتراییسم (ادیان آریایی ایران باستان) , آب در اساطیر , فریدون و ضحاک , فرزندان فریدون در شاهنامه , تقسیم جهان بین فرزندان فریدون , جشن درامزینان , جشن سده ,

چکیده :

در این مقاله اسطوره فریدون و تغییر و تحولات آن در گذر زمان و زمینه های مختلف دینی با توجه به منابع قبل و بعد از اسلام بررسی شده است و ضمن مقایسه فریدون و کارهای او با بعضی از شخصیت های اسطوره ای ودایی و آیین میترا و ارتباط آنها با نمادهای باروری، نشان داده می شود که کار ویژه این پهلوان اژدهاکش اوستا، کار ویژه خدایان باروری و بارندگی است.در متون بعد از اسلام گرچه فریدون کار ویژه و چهره خدایی خود را تا حد زیادی از دست داده است و به پادشاهی با قوای فوق طبیعی تنزل یافته است، همچنان بن مایه های اساطیری و قوای فوق طبیعی جایگاه خود را در این اسطوره تحریف شده، حفظ کرده اند و نشان دهنده ارتباط پنهانی آن با جهان پر رمز و راز اساطیری اند که از جمله آنها است: رازآموزی، گذر از آزمون های دشوار برای اثبات قابلیت ها، ارتباط رازآمیز اسم با ذات هر فرد، بهره داشتن از سحر و جادو و وضع جشن ها و آیین هایی که غالباً با در برداشتن عناصر نمادینی چون گاو به زایندگی و حاصل خیزی مربوط می شوند.

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 315 تا 343

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

تکرارهای اساطیری در کشف الاسرار روزبهان بقلی شیرازی

نویسنده:

مریم حسینی ,کبری بهمنی

نوع منبع :

مقاله , کتابخانه عمومی

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

تهران: دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران جنوب,

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

خلق آدم (ع) , اسطوره , میرچا الیاده , تکرارهای اساطیری , زمان و مکان مقدس , ازدواج مقدس , روزبهان بقلی شیرازی , ادبیات عرفانی , اصطلاحنامه عرفان , مکاشفه(معرفت شناسی) , زمان انفسی , آثار روزبهان بقلی , کشف الاسرار و مکاشفات الانوار , زمان ازلی

کلیدواژه‌های فرعی :

معراج , کعبه , سلوک عرفانی , کوه قاف , رؤیت خدا , مرگ آیینی , برهان تجربه دینی (مسائل جدید کلامی) , آیه 107 هود , اسطوره و دین , معراج بایزید بسطامی , معراج روزبهان بقلی , دیدار با پیامبر , سفر به دنیای مردگان ,

چکیده :

هدف مقاله حاضر بررسی کتاب کشف الاسرار روزبهان بقلی شیرازی (متوفی 522 ه. ق) از منظر اسطوره ای است. الیاده بر آن است که یادآوری و بازنمایی وقایع ازلی و زندگی کردن با اسطوره ها تجربه ای دینی است؛ زیرا شخص وقایع مهم اساطیری را دوباره تکرار و بازنمایی می کند و دوباره شاهد و ناظر اعمال خلاق و آفریننده موجودات فوق طبیعی می شود. شخص در زمانی ازلی قرار می گیرد، زمانی مقدس و در مکانی مقدس با شخصیت های مقدس دیدار می کند. در این پژوهش برآنیم تا نشان دهیم که کتاب کشف الاسرار روزبهان بقلی شیرازی، روایتی خودنوشت از تجربه های عارفی است که زمان و مکان را درمی نوردد و با تکرار وقایعی چون گذر از دریا و کوه و بیابان، دیدار با اولیا و انبیا و فرشتگان و در نهایت خود خدا، با تجربه مرحله مرگ و نوزایی به ازدواج مقدس نائل می آید. در این طریق بسیاری از تجربه های روحانی پیامبران، چون معراج را دوباره تکرار می کند. در این نوشتار تحلیل متن زندگی نامه خودنوشت روزبهان از منظر نقد اسطوره ای و با تکیه بر آرای میرچا الیاده و نظریه تکرار اساطیری وی صورت می گیرد.

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 69 تا 109

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

سیاوش و اسطوره بازگشت جاودانه

نویسنده:

وحید رویانی ,منصور حاتمی نژاد

نوع منبع :

مقاله , کتابخانه عمومی

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

تهران: دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران جنوب,

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

بازگشت جاودانه , اسطوره , اسطوره‌شناسی (میتولوژی) , میرچا الیاده , سیاوش , خدایان میرنده , سیاوش و شاهنامه , پدیدار شناسی ( نهضت فلسفی هوسرل ) , تحلیل داستان سیاوش , پدیدارشناسی اسطوره , ماه در اساطیر

کلیدواژه‌های فرعی :

خون سیاوش , روییدن گیاه از انسان , اسطوره و دین , مرگ سیاوش , اساطیر باروری , خدایان در اساطیر , مادر سیاوش در شاهنامه , سوگ سیاوشان ,

چکیده :

داستان سیاوش در شاهنامه به خاطر قرار گرفتن در متن حماسه، داشتن ریشه اسطوره ای و برخورداری از عناصر دراماتیک و تراژیک می تواند با بهره گیری از رویکردهای نو واکاوی و تحلیل شود. یکی از این رویکردها نظریه «بازگشت جاودانه» میرچا الیاده است. الیاده برای خدایان میرنده ویژگی هایی مطرح می کند؛ از جمله اینکه اصل و منشأ آنها مشخص نیست، در جوانی بدون ارتکاب گناه کشته می شوند، مرگ آنها منشأ تحولات و تغییرات بسیار می گردد، و پس از مرگشان نیز به خاطر نیاز انسان ها آیین های رازآموزی پیرامون مرگ آنها شکل می گیرد. با توجه به ویژگی هایی که در متون اسطوره ای، حماسی و تاریخی برای سیاوش و آیین های پس از مرگ او ذکر شده است، می توان نتیجه گرفت که سیاوش یکی از همین ایزدان است که نمادی از صیرورت روان بشر شده است؛ زیرا روح او، خسته از زمان، با بازگشت به زمان ازلی از نو متولد می شود و این بازگشت جاودانه برای معتقدان به آیین سیاوش، با هر بار شرکت در مراسم سوگ او رخ می دهد و شرکت کنندگان در این آیین رازآموزی نیز هرکدام سیاوش دیگری می شوند.

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 239 تا 261

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

پدیدارشناسی زن جادو (با تکیه بر شاهنامه و شهریار نامه)

نویسنده:

مهدی شریفیان ,بهزاد اتونی

نوع منبع :

مقاله , کتابخانه عمومی

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

تهران: دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران جنوب,

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

سِحر , اسطوره , آنیما , پری , زن جادو , اعتقادات زرتشتی , آرکی تایپ (کهن الگو) , ادبیات حماسی , پدیدار شناسی(کلام جدید) , آموزه‌های زردشتی (آموزه‌ها‌ی ادیان ایران باستان) , شیطان در دین زردشتی , ادبیات , جادو در اساطیر , رابطه دین و جادو , پری در ادبیات فارسی , صفت زن جادو , اسطوره از دیدگاه یونگ

کلیدواژه‌های فرعی :

مکتب روان شناختی یونگ , منظومه های حماسی , کهن الگو در ادبیات فارسی , اسطوره و حماسه در شاهنامه , روسپیگری , متون زردشتی , ضمیر ناخودآگاه جمعی و فردی , جهی , ثنویت زردشتی , جادوی سیاه , جادوی سفید , جن و پری , شهوت پرستی , هرزگی آیینی ,

چکیده :

از جمله موجودات اهریمنی که در اساطیر، افسانه ها و حماسه های پارسی در تقابل با قهرمان داستان به ایفای نقش می پردازد و سعی در اغوای قهرمان و گاه کامگیری از او دارد، «زن جادو» است. در شاهنامه و شهریارنامه، دو اثر حماسی پارسی، نیز سه بار با این موجود اهریمنی روبه رو می شویم، در شاهنامه در خان چهارم رستم و خان چهارم اسفندیار، و در شهریارنامه در داستان مرجانه جادو با شهریار. در این مقاله پس از بحثی مختصر پیرامون «پری»، کوشیده ایم اثبات نماییم که زن جادو، همان پری است. آنگاه به بررسی تاثیر اعتقادات و افکار زرتشتی در شکل گیری این موجود اهریمنی با تکیه بر روانشناسی ژرفا پرداخته ایم.

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 129 تا 167

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

بازتاب نمادین آب در گستره اساطیر

نویسنده:

رضایی دشت ارژنه محمود

نوع منبع :

مقاله , کتابخانه عمومی

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

تهران: دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران جنوب,

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

اسفندیار , سیاوش , ضحاک , اسطوره های ایرانی , رامایانا , ایندرا , ویشوه روپه , ادبیات حماسی , اساطیر هند , گشتاسپ , ادبیات , آب در اساطیر , ضحاک در اوستا , ضحاک در شاهنامه , گاو در اساطیر

کلیدواژه‌های فرعی :

گاو برمایه , فریدون , افسانه کاوه , اسوراها , ورتره , ارجاسپ , ورزا , خدایان باروری ,

چکیده :

به دلیل اهمیت آب در باروری و زایندگی طبیعت، بخش مهمی از اساطیر به این عنصر حیاتی اختصاص یافته است. آب و ابرهای باران زا در گستره اساطیر، گاه به شکل زن و گاو پدیدار شده است که اژدهایی (نماد خشکسالی) با حبس آنها، مانع طراوت و زایندگی طبیعت می شود. سپس پهلوانی با شکست اژدها و آزادی گاوها یا زن های در حبس (آب و ابرهای باران زا) دوباره زایندگی و سرسبزی را به طبیعت باز می گرداند. در این جستار، اهمیت آب و پردازش نمادین آن در هیات گاو یا زن در اسطوره های ضحاک، اسفندیار و گشتاسپ در ایران و ایندرا و رامایانا در هند نقد و بررسی و این نتیجه حاصل شده است که همه اسطوره های یادشده، ژرف ساختی بارورانه دارند و آب در آنها نقشی اساسی دارد.

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 111 تا 137

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

کارکرد اسطوره ها در اشعار سهراب سپهری

نویسنده:

شمس الحاجیه اردلانی

نوع منبع :

مقاله , کتابخانه عمومی

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

تهران: دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران جنوب,

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

سوشیانس , اسطوره , سهراب سپهری , اسطوره های ایرانی , شعر معاصر فارسی , اسطوره و ادبیات , آموزه‌ها‌ی ادیان ایران باستان (آموزه‌ها‌ی ادیان) , ادبیات , نماد در شعر سپهری , اسطوره در اشعار سهراب سپهری , اسطوره و فرهنگ , کارکردهای اسطوره , اشعار سهراب سپهری , آفرینش انسان در اساطیر

کلیدواژه‌های فرعی :

آفرینش انسان از خاک , حضرت ارمیا(ع) , بودا , کیومرث , مکان های مقدس , اسطوره گیومرث و ریواس , بودا , زمان در اساطیر , آفرینش در اساطیر , آب در اساطیر , مشی و مشیانه , منجی در اساطیر , حمورابی , درخت کیهانی ,

چکیده :

مطالعه و بررسی اسطوره ها یکی از راه های شناخت فرهنگ، اندیشه، باورها و اعتقادات و تاریخ تمدن ملت هاست؛ علاوه بر این، این بررسی دسترسی به ریشۀ برخی از آداب و الگو هایی را که هنوز در زندگی بشر کارکرد دارند، امکان پذیر می سازد. برخی از نویسندگان و شاعران در دورۀ معاصر نیز اسطوره ها را به منظور القای پیام، دست مایۀ کار خود قرار داده اند؛ چرا که این کار موجب نفوذ، غنا و هویت اثر خواهد گشت. در این پژوهش، به شیوۀ توصیفی-تحلیلی، کارکرد اسطوره ها در شعر سهراب شپهری نشان داده شده است. سپهری در قلمرو هستی شناسی گام نهاده و فراتر از مضمون های اجتماعی زمانه خود را برنتافته و با انطباق اسطوره ها بر جامعه، اوضاع جامعه را با اعتراضی هوشمندانه نشان داده است؛ از این رو، اشعارش نشان دهنده عصیان او در برابر تاریخ روزگار است و آرزوها و نیازهای مادی و معنوی انسان معاصر را بازتاب می دهد.

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 11 تا 42

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

مقایسه جایگاه زن در شاهنامه فردوسی با ایلیاد و اودیسه هومر

نویسنده:

حجت عباسی , حسینعلی قبادی

نوع منبع :

مقاله , کتابخانه عمومی , مطالعه تطبیقی

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

تهران: دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران جنوب,

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

زن , شاهنامه , ایزدبانو , اصل مادینه پنداری در اساطیر , ایلیاد و اودیسه هومر , زن در شعر فارسی , جایگاه زن , مطالعات زنان و خانواده , ادبیات , زن در اساطیر , زن در شاهنامه , زن در ایران باستان , زن در یونان باستان

کلیدواژه‌های فرعی :

ادبیات حماسی , پاندورا , اساطیر یونان , زنان شاهنامه , پنلوپه , زیبایی ظاهری زن , نگاه ابزاری به زن ,

چکیده :

شاهکار حماسی شاهنامه، اثری است برآمده از مواریث اساطیری، تاریخی و فرهنگی ایران باستان که در آمیزش با جهان بینی توحیدی حکیم ابوالقاسم فردوسی همچون آیینه ای تمام نما، گویای بینش و منش ایرانیان بوده و از این رهگذر همواره از مراجع ایران و ایرانی شناسی قرار گرفته است که به ناگزیر همچون هر منبع و مأخذ دیگر از گزند سهو و خبط مخاطبان و محققان مصون نمانده است؛ گاه متهم به پان ایرانیسم و ترک ستیزی و گاه مظنون به جبرگرایی محض و زرتشتی گری؛ اما تازه تر از همه، اتهام زن ستیزی است (خلاف اتهامات و ابهامات پیشین که لااقل از پاره ای توجیهات و دستاویزهای هرچند ظاهربینانه برخوردار است) که نه تنها پشتوانه ای جز غرض ورزی ندارد، بلکه عکس آن، یعنی زن ستایی (چنانکه پس از این خواهیم دید) صادق است و خود از نقاط قوت حماسه ملی ایرانیان است.در این راستا، جستار حاضر می کوشد جایگاه و نقش زن را در شاهنامه فردوسی با استناد به پیشینه اساطیری، تاریخی و فرهنگی ایران زمین واکاوی نماید.

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 109 تا 138

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

دور هرمنوتیکی در نگاه هرمنوتیست ها و تفسیرگران قرآن

نویسنده:

محمد بهرامی

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

خراسان رضوی: دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم شعبه خراسان رضوی مرکز پژوهشهای علوم اسلامی و انسانی,

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

دور هرمنوتیکی , پیش فرض‌های فهم , هرمنوتیک , هرمنوتیک دیلتای , هرمنوتیک دینی , هرمنوتیک شلایرماخر , هرمنوتیک عینی گرایانه , هرمنوتیک گادامر , هرمنوتیک هایدگر , اصطلاحنامه علوم قرآنی , تفسیر و مفسران , تفسیر قرآن , هرمنوتیک فنی , هرمنوتیک (فلسفه)

کلیدواژه‌های فرعی :

راسخان در علم , آیات متشابه , آیات محکم , قرآن و فرهنگ عصر نزول , آیه 275 بقره , فهم قرآن کریم , آیه 19 نوح , آیه 41 رعد , آیه 29 دخان ,

چکیده :

یکی از مباحث مهم انواع رویکردهای هرمنوتیک بحث دور هرمنوتیکی است. این دور در رویکردهای متفاوت هرمنوتیک شکل‌های گوناگونی یافته است. فریدریش آست دور را میان جزء متن و کل متن برقرار می‌دید. فهم متن منوط به فهم جزء است و فهم جزء منوط به فهم کل. در هرمنوتیک دستوری و فنی شلایر ماخر نیز وجود دور کاملا مشهود است. در هرمنوتیک دستوری میان فهم واژگان از یک سو و فهم متن و جمله از سویی دیگر دور رخ می‌نماید و در هرمنوتیک فنی دور میان فهم پدیدآور متن از یک سو و فرهنگ عصر وی از سویی دیگر است. دیلتای نیز در هرمنوتیک خویش از دور میان کل و جزء سخن می‌گوید. به باور دیلتای فهم، بیان کلی زندگی است که کل زندگی از اجزاء و اجزاء از کل زندگی به دست می‌آید. هایدگر دور را میان وجود انسانی دازاین و جهان می‌داند و در متون نوشتاری از دور میان فهم و پیش فهم سخن می‌گوید. گادامر نیز فهم متن را برآمده از دور میان پیش فهم و فهم می‌داند. دور یاد شده در تفاسیر قرآن نیز وجود دارد. رای نمونه دور میان واژه و آیه، دور میان آیه و سوره، دور میان سوره و قرآن، دور میان فهم قرآن و شناخت پدیدآور متن ، دور میان فهم آیه و درستی متن و .... .

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 344 تا 362

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

مقايسه فهم سنتی و جديداز تقدس الگوهای دينی

نویسنده:

محسن فیض بخش

نوع منبع :

مقاله , مطالعه تطبیقی

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF متن

وضعیت نشر :

قم: بنياد فرهنگى امامت,

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

تنزیه الهی , اسطوره , مقدس , تقدس , اصطفاء , تعریف دین (مسائل جدید کلامی) , پدیدار شناسی دین , برهان تجربه دینی (مسائل جدید کلامی) , واجب تعالی (اسماء ذات) , دین پژوهی , وحی , تقدس الگوهای دینی

کلیدواژه‌های فرعی :

صفات الهی , نقد درونی , انسان و خدا , نقد مبنایی , جامعه شناسی دین , تجربه گرا(اصطلاح وابسته) , اسطوره و دین , نقد فراپارادایمی , اسطوره پیرایی , اسطوره زدایی ,

چکیده :

تقدّس اولیای خدا در نگاه دینی، بر مبنای اصطفای الاهی است؛ در حالی که در نگاه مدرن، مبتنی بر پندار و تصمیم انسان‌هاست. از سوی دیگر در مطالعات دینی جدید، زبانِ امرِ مقدّس، «اسطوره» است؛ امّا نه به‌معنای رایج آن. توجّه به تمایز فهم سنّتی و جدیدِ تقدّس از سویی، و فهم عامیانه و اصطلاحیِ اسطوره از سوی دیگر، موجب جلوگیری از خلط‌های روشی و مفهومی در نقد تقدّس اولیای خدا می‌شود.

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 305 تا 325

مشخصات اثر

ثبت نظر