جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
جستجو در برای عبارت
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 20
بررسی تطبیقی تأثیر مبانی معرفت شناختی در تفسیر قرآن از منظر محمد باقر ملکی میانجی و علامه طباطبایی
نویسنده:
ماهر الصالح؛ استاد راهنما: علی قدردان قراملکی؛ استاد مشاور: محمد عظیمی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
تفسیر قرآن از دیرباز یکی از مهم‌ترین مباحث علوم اسلامی بوده است، و مبانی معرفتی به‌عنوان پیش‌فرض‌های اصلی در این حوزه مطرح می‌باشد. این مبانی شامل مجموعه‌ای از اصول است که مفسر را در فهم صحیح و جامع قرآن کریم و تبیین آیات آن یاری می‌رساند. مفسران با رویکردهای گوناگون به این مبانی روی آورده‌اند که حاصل آن پدید آمدن تفاسیر متنوع بوده است. از برجسته‌ترین این چهره‌ها، آیت‌الله محمّدباقر ملکی میانجی (از اندیشمندان مکتب تفکیک) و علّامه سید محمدحسین طباطبائی (شخصیت ممتاز و تأثیرگذار در حوزه تفسیر) هستند. ملکی میانجی بر مبانی معرفتی‌ای تکیه می‌کند که کسب معارف را منحصر به روش نقلی و به ویژه روایات می‌داند، ارزش معارف عقلی را نفی می‌کند و میان عقل بشری و عقل الهی تمایز قائل می‌شود؛ چنان‌که این رویکرد در تفسیر او «مناهج البیان» مشهود است. در مقابل، علّامه طباطبائی در تفسیر «المیزان» ضمن پذیرش حجیّت ظواهر آیات و روایات، معرفت را به نقل محدود نکرده و نقش عقل را نیز به‌طور همزمان به رسمیت می‌شناسد. این مبانی معرفت شناختی نقش کلیدی در تفسیر آیات قرآن ایفا می‌کند. چنان‌که در تفسیر آیات مربوط به نعیم و عذاب اخروی مانند «جَنَّهً وَحَرِیرًا» ملکی میانجی ــ به‌سبب عدم اتکا به معارف عقلی ــ تفسیر این آیات به «تجسیم اعمال» را رد می‌کند؛ حال آنکه علامه طباطبائی معتقد است نعیم و عذاب اخروی، مجسَّم شدن اعمال انسان هستند. بر پایه این اختلاف‌نظرها، این پژوهش در پی مقایسه مبانی معرفتیِ این دو اندیشمند و تبیین تأثیر ژرف آن‌ها در تفسیر قرآن کریم با تأکید بر بررسی وجوه اشتراک و افتراق میان دیدگاه‌های ایشان است. در این تحقیق روشن شد که هر دو طرف بر اعتبار روش نقلی در تفسیر قرآن کریم موافق هستند و علامه طباطبایی با پذیرش تأثیر روش عقلی در تفسیر قرآن، به تفسیری کامل‌تر و جامع‌تر روی آورده است.
جایگاه عقل در منظومه معرفتی مکتب تفکیک با بررسی آراء میرزا مهدی اصفهانی، محمدباقر ملکی میانجی، حسنعلی مروارید، سید جعفر سیّدان
نویسنده:
یاسر فلاحی حسین آبادی؛ استاد راهنما: عبداله نصری؛ استاد مشاور: غلامرضا ذکیانی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
چکیده :
آنچه امروز به عنوان مکتب تفکیک شناحته می شود و البته برخی بدان عنوان مکتب معارف خراسان نیز داده اند، ادعای فهم خالص از دین بدون التقاط و اختلاط با شناختها و معرفت های بشری و غیر دینی را دارد و قائل به استغنای معارفی مکتب قرآن و اهل بیت(ع) می باشد به طور خلاصه بزرگان این مکتب پیروی از این مکتب را عمل به محتوای حدیث فوق متواتر ثقلین می دانند و نیز گرفتن علم و عقیده صحیح را غیر از جانب قرآن و اهل بیت(ع) ضلالت و گمراهی می داند. از میان دیدگاه های مهم و مخصوص مکتب تفکیک نگاه این مکتب به مساله عقل و فروعات آن است. همان گونه که مساله عقل و جایگاه آن و شان و رسالت آن در فلسفه نیز از سخت ترین و دشوار یاب ترین مباحث است در مکتب تفکیک نیز جایگاه خاصی دارد و البته متقاوت از حیث وجود شناختی و هم از حیث معرفت شناختی است.در خصوص عقل جایگاه آن، ماهیت آن، کارکرد آن، حیثیات آن و تقسیمات آن، فلاسفه سخن بسیار گفته اند، در کنار این دیدگاه ها، دیدگاه تفکیک نیز به عنوان دیدگاهی متفاوت قابل بررسی و تحلیل است و وجه ایجابی آن مایه ی کافی برای طرح مساله را به طور مستقل دارد. بنای این رساله پرداختن به عقل و پرسش از جایگاه عقل و مقام عقل در منظومه معرفتی مکتب تفکیک است، با نظر به آراء و افکار بزرگان این مکتب. و باید گفت اولا و بالذات مساله ی عقل بالاصاله از دیدگاه خود تفکیک طرح و بررسی می شود و البته جایی که برای فهم بهتر مطلب نیاز باشد ، استطرادا دیدگاه های فلسفه و عرفان در ذیل عنوان کلی معارف بشری بیان خواهد شد.از میان شخصیت های بزرگ تفکیک که شاید بتوان گفت تاکنون سه نسل متوالی را در برمی¬گیرد، به نظرات میرزای موسس، و سپس شاگردان ایشان یعنی ملکی میانجی، میرزا حسنعلی مروارید و پس از آن به نظرات سیدجعفر سیدان به عنوان نسل سوم پرداخته خواهد شد.
بررسی تطبیقی آراء آیت الله جوادی آملی و آیت الله ملکی میانجی در باب چیستی عقل و نقش آن در قلمرو خداشناسی
نویسنده:
مریم فاطمی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
خردورزی، تکیه بر عقل و تاکید بر نقش و جایگاه آن، موضوعی است که در قرآن کریم و روایات اسلامی اهمیت فراوانی دارد. از طرف دیگر در تاریخ تفکر اسلامی، دیدگاه های متفاوتی درباره عقل و محدوده حجیت آن، از سوی اندیشمندان ارائه گردیده که اختلافات فراوانی با یکدیگر داشته و بعضاً در تقابل با هم قرار می‌گیرند. هدف ما در این پژوهش، بررسی دیدگاه‌های دو اندیشمند جهان اسلام، آیت الله جوادی آملی و آیت الله ملکی میانجی، به عنوان نماینده دو مکتب فکری نوصدرایی و تفکیک، در باب چیستی عقل و نقش آن در خداشناسی است. با توجه به دستاورد‌های این پژوهش روشن گردید که آیت الله ملکی میانجی و آیت الله جوادی آملی در باب چیستی عقل و حجیت آن، اختلاف نظر اساسی با یکدیگر دارند که این اختلاف، به مبانی انسان‌شناختی و معرفت شناختی ایشان بازمی‌گردد. آیت الله جوادی آملی، نفس انسانی را موجودی مجرد می‌داند که عقل نیز یکی از قوای آن بوده و به نظری و عملی تقسیم می‌شود. به عقیده ایشان، شأن عقل نظری تعقل و استنباط بوده و انسان به مدد آن می‌تواند به معرفت حقیقی دست یابد و همین معنای عقل است که در کتاب و سنت نیز مورد تعظیم قرار گرفته است. در دیدگاه دیگر، آیت الله ملکی، نفس انسانی را موجودی ظلمانیدانسته که همه کمالات آن از قبیل علم، قدرت و ...، خارج از ذات اومی‌باشند. به عقیده ایشان، منظور از عقل حقیقی که در کتاب و سنت از اهمیت ویژه ای برخوردار است، عقل مصطلح فلسفی نمی باشد؛ بلکه حقیقتیاست نورانی، مجرد و خارج از ذات انسان که خداوند به تملیک خود، آن را بر ارواح انسانها افاضه می‌کند. این دو اندیشمند در باب نقش عقل در خداشناسی نیز اختلاف نظر اساسی و مبنایی با یکدیگر دارند. به عقیده آیت الله جوادی، انسان به کمک عقل برهانی می‌تواند به شناخت حقایق هستی بپردازد و از آنجا که واجب بالذات نیز در قلمرو هستی جای دارد، عقل اولا می‌تواند با استفاده از براهین منطقی، به اثبات وجود او پرداخته و ثانیا با اتکا به نظریه اشتراک معنوی، به معرفت من وجه از اوصاف وی دست یابد. در دیدگاه دیگر، آیت الله ملکی معتقد است که اثبات وجودخداوند، نیازمند اقامه برهان نیست زیرا انسان به تعریف خودِ خداوند، او را می‌شناسد.به عقیده ایشان، عقل انسان، راهی به شناخت پروردگار ندارد و براهینی که برایتبیین صفات کمالی الهی اقامه شده‌اند، مبتنی بر اتصاف خالق به کمالات مخلوقات بوده و منجر به تشبیه می‌شود، لذا به معرفت حقیقی منجر نمی‌گردد.با توجه به نتایج این پژوهش می‌توان گفت که دو اندیشمند در باب چیستی عقل و نقش آن در خداشناسی، اختلاف نظر اساسی با یکدیگر دارند. این اختلاف نظر، ریشه در مبانی انسان‌شناختی و معرفت شناختی آنها داشته و عمیق می‌باشد.
 ایمان در مکتب تفکیک با تأکید بر دیدگاه ملکی میانجی (ره)
نویسنده:
جوادانصاری فرد ، افلاطون صادقی ، شهاب الدین وحیدی ، مهدی خادمی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
کلیدواژه‌های اصلی :
چکیده :
ایمان یکی از مهم‌ترین موضوعات دینی است که همواره مورد توجه اندیشمندان بوده است. چیستی ایمان، رابطة آن با اسلام، با عقل، با عمل و متعلقات آن موضوعاتی است که همواره در رویکرد به ایمان مطرح بوده¬است. اهمیت این موضوعات از آن حیث است که نقش مهمی در عملکرد فردی و اجتماعی هر انسانی دارد. از رویکردهای معاصر که به این موضوعات توجه خاصی دارد مکتب تفکیک است. از دیدگاه ملکی میانجی، یکی از پیروان «مکتب تفکیک»، ایمان، اقرار و اذعان به وجود خداوند، پیامبران الهی، جهان آخرت، کتب آسمانی، عالم غیب و ملائکه الهی است. از نظر او ایمان دارای مراتب است و ایمان به خداوند و ایمان به روز آخرت، از مراتب اولیة ایمان است. ایشان معتقد است ایمان به خداوند، بعد از معرفت به او محقق می‌شود. نکتة قابل توجه در دیدگاه ملکی میانجی این است که ایمان صنع و صبغة خداوند است و انسان باید آن را کسب کند، از طرف دیگر معرفت که اساس ایمان است هم از سوی خداوند، بواسطه پیامبر و ائمة معصومین، متحقق می¬شود. مقاله حاضر، تقریر ملکی میانجی از ایمان، بویژه رویکرد تفسیری او را مورد توصیف و تحلیل قرار داده و در صدد نمود نکات ویژة این رویکرد است.
صفحات :
از صفحه 43 تا 66
تاریخچه مکتب تفکیک
نویسنده:
هادی وکیلی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
کلیدواژه‌های اصلی :
نگاهی به تفسیر مناهج البیان و مولف گرانقدر آن
نویسنده:
سید محمدعلی ایازی
نوع منبع :
مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات) , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
سد المفر علی القائل بالقدر ( محاضرات الاستاد الشیخ محمد باقر علم الهدی )
نویسنده:
محمد باقر علم الهدی ، تقریر: علی الرضوی، امیر الفخاری، حسن الکاشانی
نوع منبع :
کتاب , درس گفتار،جزوه وتقریرات
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: مرکز فرهنگی انتشاراتی منیر,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
کتاب حاضر محاضرات ایت الله محمدباقر علم الهدی در برخی از مباحث مهم کلامی از جمله، قضا و قدر، جبر و اختیار ، تفویض و... می باشد.
جایگاه عالم ذر و ارواح در فطرت توحیدی انسان
نویسنده:
محمد بیابانکی اسکویی
نوع منبع :
کتاب , مجموعه مقالات , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: موسسه فرهنگی نبا,
چکیده :
نوشتار حاضر، محصول مجموعه مقالاتی است که در مجله سفینه از شماره 7 تا 18، سلسله وار به چاپ رسیده و بعد از حذف و اضافاتی در قالب کتاب به جامعه علمی تقدیم می شود. نگارنده با الهام از قرآن و روایات اهل بیت به دنبال ارائه روشی نو در بحث معرفت خداوند متعال است.
بررسی تطبیقی معرفت فطری خداوند از دیدگاه آیت الله محمد باقر ملکی میانجی و جان کالوین
نویسنده:
رضا برنجکار، مهدی فدایی
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: پرديس فارابی دانشگاه تهران ,
چکیده :
از منظر آیت الله ملکی میانجی، در ادیان توحیدی معرفت به ذات مقدس خداوند مشکوک و مجهول نیست؛ بلکه معرفت خداوند در قلب و جان انسان به ودیعت نهاده شده است. از سوی دیگر بر اساس الهیات کالوینی بسیاری از تلاش ها برای رد و انکار وجود خداوند و زیستن بدون او، خود شاهدی بر وجود میل و گرایش فطری به خداوند است. آیت الله ملکی میانجی و جان کالوین بر وجود معرفت فطری خدا در نهاد انسان تأکید دارند. در این مقاله کوشیده ایم وجوه اشتراک و افتراق این دو دیدگاه را بررسی کنیم.
صفحات :
از صفحه 197 تا 226
اتجاهات العقلانية في الكلام الإسلامي
نویسنده:
مجموعة مولفین؛ اعداد و تقدیم: حیدر حب الله
نوع منبع :
کتاب , ترجمه اثر , مجموعه مقالات
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
بیروت - لبنان: دارالهادی - مرکز البحوث المعاصرة,
کلیدواژه‌های اصلی :
  • تعداد رکورد ها : 20