تاریخچه مکتب تفکیک | کتابخانه مجازی الفبا

شهیدی, آقا بزرگ (حاج محمد تقی، معروف به «میرزا عسکری» و مشهور به «آقابزرگ شهیدی»، فیلسوف، حکیم، از بزرگترین اساتید مسلم فلسفه در حوزه مشهد، از شاگردان «حکیم جلوه» و «میرزا هاشم گیلانی اشکوری» و «میرزا حسن کرمانشاهی» در علوم عقلی و «آخوند ملا محمدکاظم خراسانی» در فقه و اصول، حکیم مشائی), 1285ق. مشهد، خراسان رضوی 1355ق.
یزدی, شیخ اسدالله (استاد عرفان و اخلاق در حوزه علمیه مشهد، استاد شیخ محیی الدین الهی قمشه ای و عارف نامی شیخ حسنعلی اصفهانی نخودکی)
اصفهانی , میرزا مهدی (موسس و بنیانگذار مکتب تفکیک در حوزه علمیه خراسان در دوره معاصر، از مروجان و رهبران فکری دوره اول مکتب تفکیک), -1303ق/1264ش/1886م.اصفهان. 1365ق/1325ش/1946م.مشهد.
قزوینی, هاشم (از شاگردان غیر تفکیکی درس اصول و معارف میرزا مهدی اصفهانی، معتقد به علوم عقلی، مخالف حکمت متعالیه، شاگرد فلسفه اشراق و مشاء حاج سید موسی زرآبادی قزوینی در قزوین و مرحوم کلباسی و مرحوم فشارکی در اصفهان، شاگرد فقه و اصول حاج آقا حسین قمی و آقا زاده کفائی), 1270ش. شال، استان قزوین 1339ش. مشهد، خراسان رضوی
محامی بادکوبه‌ای, غلامحسین (عالم دینی مقیم مشهد در دوره معاصر، از شاگردان غیر تفکیکی درس معارف میرزا مهدی اصفهانی، مخالف حکمت متعالیه), 1270ش. 1333ش.
نوقانی , علی اکبر (عالم دینی مقیم مشهد در دوره معاصر، از شاگردان غیر تفکیکی درس معارف میرزا مهدی اصفهانی، پدر میرزا مهدی نوغانی), 1300ق. مشهد 1370ق. مشهد
حلبی, محمود (بنیانگذار انجمن حجتیه، مکتب تفکیک، از شاگردان تفکیکی درس معارف میرزا مهدی اصفهانی، از مروجان و رهبران فکری دوره اول مکتب تفکیک), -1318ق./1279ش.مشهد 1418ق./1376ش.تهران
قزوینی خراسانی, مجتبی (از شاگردان تفکیکی درس معارف میرزا مهدی اصفهانی، از عالمان مکتب تفکیک، از مروجان و رهبران فکری دوره دوم مکتب تفکیک، آشنا به علوم غریبه، متمایل به حکمت مشاء؛ قائل به روش تعقل گرایی مبتنی بر مدارک وحیانی و مکتب اهل بیت), 1279ش. 1345ش.
مروارید, میرزا حسنعلی (از شاگردان تفکیکی دروس خارج و معارف میرزا مهدی اصفهانی، از عالمان مکتب تفکیک), 1290ش. مشهد 1425ق./1383ش. مشهد
تهرانی, میرزا جوادآقا (استاد اخلاق، مفسر و عالم معاصر مقیم مشهد، پیرو و مروج مکتب تفکیک، از شاگردان برجسته و تفکیکی میرزا مهدی اصفهانی، از مروجان و رهبران فکری دوره دوم مکتب تفکیک), -1283ش.تهران 1368ش.مشهد
ملکی میانجی , محمدباقر (از شاگردان تفکیکی درس معارف میرزا مهدی اصفهانی، از شاگردان درس معارف شیخ مجتبی قزوینی، مکتب تفکیک، ناشر عقاید میرزا مهدی اصفهانی و مکتب تفکیک در قم، صاحب کتب «توحید الامامیه» و «تفسیر مناهج البیان=مناهج البیان فی تفسیر القرآن»), -1324ق/1285ش. آذربایجان 1419ق/1377ش.
نمازى شاهرودى, على (از عالمان و مؤلفان شیعه در مشهد، از شاگردان تفکیکی درس معارف میرزا مهدی اصفهانی، مکتب تفکیک), 1333ق./1294ش.شاهرود 1405ق./1364ش.مشهد
سیدان, سید جعفر (خطیب خراسانی، عالم دینی تفکیکی مقیم مشهد، از مروجان و رهبران فکری دوره سوم مکتب تفکیک), -1313ش.مشهد، خراسان رضوی
حکیمی, محمدرضا (نویسنده اسلامی، از اعلام مکتب تفکیک، از معرفان دوره دوم مکتب تفکیک), 1354ق./1314ش.مشهد 1400ش. تهران
اِیسی میانجی, شیخ سیف ‌الله بن عباس (استاد علوم عقلی در حوزه مشهد، مقابل پیروان مکتب تفکیک، از شاگردان «آقابزرگ شهیدی» و «حاجی فاضل خراسانی» و «شیخ اسدالله یزدی»، صاحب کتب «عیون الحکم»، «مطارح الفحول»، «فوائد العرفان»، «معرفه الربوبی»، «رساله فی البداء»، «پاسخ افسری» و «ترجمه احتجاج طبرسی»), 1317ق./1277ش. میانه 1342ش. مشهد
شهیدی, میرزا مهدی (فرزند آقا بزرگ حکیم، مدرس علوم عقلی در حوزه مشهد), 1354ق. مشهد
بجنوردى, سید حسن (فقیه، اصولی و فیلسوف امامی قرن چهاردهم، مقیم مشهد و سپس نجف، صاحب کتاب القواعد الفقهیه، پدر سید محمدکاظم و سید محمد موسوی بجنوردی، از شاگردان علوم عقلی حاجی فاضل خراسانی و آقابزرگ شهیدی، از استادان و مدرسان بنام مشهد در اصول و فلسفه), 1310ق. بجنورد 1396ق./1355ش. نجف، عراق
کلباسی, شیخ محمدرضا (مدرس فلسفه در حوزه مشهد، از همرزمان حاج آقا نورالله اصفهانی، از شاگردان حاج شیخ محمد علی نجفی (ثقه الاسلام) و آخوند ملامحمد کاشانی و میرزا جهانگیرخان قشقایی و میرزا محمد باقر حکیم باشی و حاج فاضل تهرانی و آخوند ملامحمد آملی، صاحب کتاب «مکیال الیقین در شرح اصول دین»), 1295ق. اصفهان 1383ق. مشهد
اردبیلی, سید یونس (از مراجع تقلید مقیم مشهد و نجف، از همراهان آخوند خراسانی در نهضت مشروطه، از رهبران مبارزه با کشف حجاب رضاخانی و جریان مسجد گوهرشاد، شاگرد آخوند ملاسبزعلی حکیم در معقول، صاحب کتاب «معتقدات القاصر فی اصول الدین»), 1293ق./۱۲۵۵ش. اردبیل 1377ق./1337ش. تهران
کدکنی, هادی (فیلسوف و عارف خراسانی، از شاگردان غیر تفکیکی درس معارف میرزا مهدی اصفهانی، مدرس حکمت مشاء در حوزه مشهد، از شاگردان «آقا بزرگ حکیم»و «شیخ اسدالله یزدی» در معقول و میرزا محمد آقازاده (فرزند آخوند خراسانی) و حاج آقا حسین قمی در فقه و اصول), 1275ش. کدکن، شهرستان تربت حیدریه، خراسان رضوی 1353ش. مشهد، خراسان رضوی
الهی, میرزا ابوالقاسم (مدرس فلسفه در حوزه مشهد)
نهاوندی, علی اکبر (از علما و فقهای بزرگ شیعه در قرن چهاردهم هجری مقیم مشهد، شاگرد معقول میرزا محمدرضا قمشه‌ای و میرزا ابوالحسن جلوه و حیدرخان نهاوندی در تهران، شاگرد فقه و اصول میرزا محمدحسن شیرازی در سامرا و سید محمدکاظم طباطبایی یزدی و آخوند خراسانی درنجف), 1278ق./1240ش. نهاوند، استان همدان 1369ق./1328ش. مشهد خراسان رضوی
آشتیانی, شیخ مرتضی (فرزند ارشد میرزا حسن آشتیانی مبارز سرشناس جنبش تنباکو، رئیس حوزه علمیه مشهد در اواخر مشروطه و آغاز دولت رضاخان، از رهبران مشروطه و مخالفین کشف حجاب), 1280یا1281ق. تهران 1365ق./1325ش. مشهد
طباطبایی قمی , حسین (مرجع تقلید مقیم مشهد در دوره رضاخان، مخالف کشف حجاب رضاخانی و رهبر مبارزه علیه او، تبعید شده به عراق و واقعه گوهرشاد به دنبال آن), 1282ق. قم 1366ق. نجف، عراق
نخودکی اصفهانی, حسنعلی (عالم و عارف امامی قرن سیزدهم و چهاردهم هجری قمری، مشهور به داشتن کرامت و استجابت دعا، مقیم مشهد، از شاگردان جهانگیرخان قشقایی، آخوند ملا محمد کاشی و سید محمد کاظم طباطبائی یزدی و حاجی فاضل خراسانی، مسلط به فلسفه و فقه و اصول و تفسیر و ریاضی و علوم غریبه), 1279ق./1241ش. اصفهان 1361ق./1321ش. مشهد
آقازاده کفایی , میرزا محمد (مدرس خارج فقه و اصول در مشهد، فرزند آخوند خراسانی، از مخالفان رضاخان در نیمه دوم حکومت وی، زعیم حوزه علمیه مشهد و منطقه خراسان در دوره مشروطه، تبعیدی به تهران), 1294ق. نجف، عراق 1356ق. تهران
کفائی, میرزا احمد (مدرس خارج در حوزه علمیه مشهد، از علمای مجاهد ایران در قرن چهاردهم هجری، فرزند آخوند خراسانی، از رهبران قیام مذهبی و ضد انگلیسی مردم نجف بر ضد انگلیسی‌ها), 1300ق. نجف، عراق 1391ق./1351ش. مشهد