جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
جستجو در برای عبارت
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 4303
روش تفسیری علامه طباطبایی در تفسیر البیان فی الموافقة بین الحدیث و القرآن
نویسنده:
حسین محققی ، رسول محمدجعفری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
علامه طباطبایى پیش از نگارش تفسیر المیزان در قم، تفسیر دیگری با نام تفسیر البیان فی الموافقة بین الحدیث و القرآن در زادگاهش تبریز نگاشت و این تفسیر پایه‌های اولیۀ المیزان محسوب می‌شود. سبک آن چنین است که علامه، ابتدا تفسیر به‌نسبت کوتاهی از آیات، با محوریت روش قرآن به قرآن آورده و آن‌گاه روایات مرتبط را ذکر کرده‌ و سپس تلاش داشته که میان آیات و روایات سازگاری ایجاد کند. چنان­که از عنوان این تفسیر پیداست، روایات نقش مؤثری در تفسیر آیات ‌دارند، اما به این معنا نیست که متوقف بر روایات بوده، بلکه مشتمل بر روش‌های گوناگون و متنوع تفسیری است که عبارتند از: تفسیر قرآن به قرآن، تفسیر قرآن با حدیث، تفسیر قرآن با قواعد ادبی، تفسیر قرآن با لغت، و تفسیر قرآن با عقل.
صفحات :
از صفحه 87 تا 100
بررسی شخص انگاری خداوند از منظر علامه طباطبائی و شاگردان
نویسنده:
پدیدآور: محمد باقر دهقان کلور ؛ استاد راهنما: یارعلی کردفیروزجایی ؛ استاد مشاور: حسن عبدی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
شخص‌انگاری خداوند یکی از مباحث نسبتا جدید الهیات غربی است که در فلسفه و کلام اسلامی مورد توجه واقع نشده است. در مبحث شخص انگاری خداوند پرسش اصلی آن است که به چه معنا می‌توان خداوند را شخص دانست؟ منظور از این سوال آن است که آیا خداوند ویژگی یا مجموعه‌ای از ویژگی‌هایی را دارد که بتوان بر اساس آنها او را به مثابه یک شخص قلمداد نمود؟ آیا از منظر آیات و روایات و همچنین حکمت متعالیه، می‌توان شخص انگاری خداوند را اثبات نمود؟ این تحقیق از روش توصیفی تحلیلی استفاده می کند و ابتدا با بیان اینکه، حقیقت تشخص یک حقیقت و وصف بسیط و ممتاز در عداد سایر اوصاف نیست، نشان داده خواهد شد که تشخّص، وصفی مرکب گونه و مجموعه ای از اوصاف مختلف می‌باشد که جمع آن سبب شکل گیری آثار جدید می شود، از اینرو حدود ده معیار ضروری برای شخص انگاری مطرح می‌شود که بر اساس آن می‌توان قضاوت نمود که آیا از منظر حکمت متعالیه با تقریر علامه طباطبائی و شاگردان ایشان و همچنین منابع دینی، خداوند موجودی متشخص است یا نه؟ بر اساس یافته های این پژوهش با شواهدی که از منابع دینی خواهیم آورد، شخص وار بودن خدای دین اسلام، اثبات می شود. وهمچنین با اثبات کمالی دانستن وصف تشخص و با مبانی فلسفی چون نامحدود بودن، صرف الشیء بودن، بساطت و قاعده «معطی شی، نمی‌تواند فاقد شی باشد» و همچنین مشترک معنوی بودن اوصاف مشترک میان انسان و خداوند، می‌توان این وصف کمالی را با تجرید نقائص برای خداوند اثبات نمود و همچنین شواهد مختلفی برای این موضوع از حکمت متعالیه آورد و به چالش‌های جدی شخص‌انگاری خداوند، از جمله مسئله «وحدت وجود» با تقریر دقیقی که از حکمای اسلامی بیان شده است، پاسخ گفت و در نهایت شخص وار بودن خداوند را از منظر حکمت متعالیه اثبات کرد.
عقل گرایی و فلسفه در معرفت دینی علامه طباطبائی و استاد حکیمی
نویسنده:
علی محمد قهرمانی ، احمد بهشتی ، محمد سعیدی مهر
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
عقل و به‌تبع آن، فلسفه به‌عنوان نماد عقل‌گرایی یکی از مهم‌ترین مؤلفه‌های شکل‌گیری معرفت دینی در رابطه دوسویه عقل و نقل است.در این میان علامه طباطبائی با احصاء راه‌های معرفت دینی به،وحی،عقل،کشف و شهود قلبی، با به‌کارگیری این سه سعی در ایجاد رویکردی اتحادی در حوزة معرفت دینی داشته است.لیک استاد حکیمی با طرح بحث تفکیک و همچنین ابداع اصطلاحاتی چون عقل خود بنیاد دینی و عقل دفائنی، در پی القای بی‌نیازی متون دینی از فهم فلسفی است. این مقاله با روش کتابخانه‌ای و مقایسۀ آثار این دو به بررسی موضوع پرداخته است که یافته‌ها، حاکی از عدم تناظر دو دیدگاه و روش اتخاذی آنان است و هرچه طباطبایی را شخصی فیلسوف و عامل به فلسفه در طریق معارف دینی می‌بینیم،حکیمی را در حال ستیز و گریز از فلسفه می‌یابیم. به‌گونه‌ای که حکیمی با تأکید بر خودکفائی و حجیت ظواهر متون دینی،هرگونه کنکاش فلسفی در متون دینی را مردود می‌داند.
صفحات :
از صفحه 96 تا 113
مسئله اثبات وجود خدا» از دیدگاه قرآن کریم و دلالت‌های آن (با تاکید بر دیدگاه علامه طباطبایی)
نویسنده:
احسان کردی اردکانی ،احمد شه گلی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
مسئله وجود خدا یکی از مهم ترین مسائلی است که بشر از گذشته تا کنون با آن مواجه بوده است. این موضوع علاوه بر عمومیت آن، یکی از مباحث مهم فلسفی و کلامی بوده است. در این میان نحوه مواجهه قرآن با این موضوع از آن جهت که خداوند چگونه در مورد وجود خود با بشر احتجاج می کند، حائز اهمیت است. بر این اساس مسئله این پژوهش شناسایی نحوه مواجهه قرآن با مسئله اثبات وجود خدا است. علامه طباطبایی از جمله مفسرانی است که به صورت اشاره وار ادعا کرده است که مسئله اثبات وجود خداوند در قرآن بدان پرداخته نشده است، بر دیدگاه ایشان نقدهایی مطرح شده است. در این پژوهش با روش توصیفی-تحلیلی ضمن تایید و تقویت دیدگاه علامه، اشکالات و نقض های وارد شده به دیدگاه ایشان جواب داده شده است. در این صورت رویکرد قرآن به مسئله وجود حق تعالی دارای دلالت ها و نتایجی است که به برخی از آنها اشاره می شود.
صفحات :
از صفحه 76 تا 95
واکاوی نسبت حقیقت و معنا در قرآن در نظر علامه طباطبایی (ره)
نویسنده:
سید عبدالرسول حسینی زاده ، بهزاد جلالوند
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
تنزیل قرآن از منبع حقیقتی است که مصحف شریف و ظاهر قرآن صورت نازلۀ آن بوده و در تناظر با عالم تکوین است. از طرفی قواعد زبان­شناسی و وجود­شناسی خاص قرآن؛ بین الفاظ، معانی و حقایق آن ارتباط برقرار نموده و تناسب هستی و قرآن را با یکدیگر نمایش می­دهد. وصول به این تناسب، چیستی تأویل را روشن، مانع از ورود اغیار به تعریف تأویل شده و استفاده از قرآن را روش­مند و تفسیر به رأی را طرد می‌کند. در این مقاله که به روش توصیفی تحلیلی مدون شده، به دنبال دستیابی به نسبت الفاظ، معانی و حقیقت قرآن در نظر علامه طباطبایی برآمده؛ که حجیت ظواهر، اهمیت حقایق قرآنی و ارتباط وجودی ظاهر و باطن، نتایج حاصله از این بحث می‌باشد.
صفحات :
از صفحه 67 تا 83
الحياة الطيّبة في القرآن الكريم قراءة في منظومة العلاّمة محمد حسين الطباطبائيّ
نویسنده:
سامر توفيق عجمي
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
صفحات :
از صفحه 306 تا 336
مقایسه تحلیلی دیدگاه ملاصدرا و علامه طباطبایی در تبیین حقیقت بداء و مسائل مربوط به آن
نویسنده:
طاهر کریم زاده ، ابراهیم نوئی ، عباس میرزایی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
چکیده :
پژوهش پیش رو به روش توصیفی، تحلیلی به مقایسه دیدگاه ملاصدرا و علامه طباطبایی درباره آموزه بداء پرداخته است. ملاصدرا از طریق اشاره به نفوس سماویه و ملائک عماله، حقیقت بداء را تبیین و نحوه اسناد حقیقی آن به خداوند را تحلیل می کند؛ اما علامه طباطبایی توانسته است، بدون اشاره به افلاک و با استفاده از آیات قرآن کریم، رابطه بداء با صفات و تقدیر الهی را تبیین کند. علامه با استفاده از آیه 39 سوره رعد، هم حقیقت بداء را تبیین می کند و هم دایره شمول آن را به تمام موجودات دارای اجل، تعمیم داده و همیشگی بودن آن را اثبات می نماید. همچنین وی بر خلاف ملاصدرا که حقیقت نسخ و بداء را متفاوت می داند، حقیقت آن دو را یکی دانسته و تفاوت آنها را در شمولشان نسبت به عالَم تکوین و تشریع بر می شمرد. ملاصدرا وقوع بداء در علم و اخبار معصومین (ع) را جایز دانسته، ولی از دیدگاه علامه طباطبایی، وقوع بداء در علم و اخبار معصومین (ع) جایز نیست.
تحلیل روش علامه طباطبائی در تفسیر آیات عام و مطلق در سیاق خاص
نویسنده:
حامد شریفی نسب ، عبدالهادی فقهی زاده
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
عام ومطلق در آیات قرآن کریم گاه در سیاق خاص قرار گرفته‌اند در نتیجه این سؤال مطرح می‌شود که آیا ملاک تفسیر این گونه آیات، تنها ادوات عام و مطلق است و از این رو، این گونه آیات را باید به خارج از سیاق و فضای نزول تعمیم داد، یا آنکه لازم است عمومات و اطلاقات در چارچوب سیاق و فضای نزول خود تفسیر شوند. با توجه به جایگاه المیزان، واکاوی روش علامه طباطبائی (ره) در مواجهه با این‌گونه آیات می‌تواند بسیار مهم تلقی شود؛ به ویژه آنکه در نگاه ابتدائی، به نظر می‌رسد ایشان در این زمینه، متعارض عمل کرده است؛ گاه با استناد به سیاق، دلالت الفاظ عام و یا مطلق را محدود و نسبی دانسته است و گاه با استناد به الفاظ عام و یا مطلق، دلالت آیه را فراتر از سیاق تفسیر کرده است. در پژوهش حاضر آیات عام ومطلق دارای سیاقِ محدود با روش کتابخانه‌ای در تفسیر المیزان مورد مطالعه قرار گرفته و نمونه‌هایی که منعکس کنندۀ عملکرد متفاوت علامه طباطبایی در این دسته از آیات است، گزارش شده است؛ سپس این نمونه‌ها با روش توصیفی- تحلیلی، واکاوی و ارزیابی شده و این نتیجه حاصل شده است که روش تفسیری علامه طباطبایی در این زمینه، کاملاً ضابطه‌مند و به دور از تناقض است و ایشان به صورت کلّی، گسترۀ دلالت ادوات عام ومطلق را داخل در چارچوب سیاق و فضای نزول تفسیر می‌کند، مگر آنکه خصوصیّت سیاق و فضای نزول احراز نشود؛ یا دلیل عقلائی یا روایی بر تعمیم و الغاء خصوصیّت وجود داشته باشد.
صفحات :
از صفحه 33 تا 67
علامه طباطبایی و الزامات اعتباری بودن علوم انسانی
نویسنده:
قاسم ترخان
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
نظریه اعتباریات علامه طباطبایی چالش‌های فراوانی را میان اندیشمندان برانگیخته است. از جمله این مباحث بررسی نظریه اعتباریات در علوم انسانی است. با فرض اعتباری‏دانستن علوم انسانی، تفصیل در طبقه‌بندی علوم، نسبیت و انشایی‏بودن گزاره‌های علوم انسانی و همچنین نفی رابطه تولیدی بین گزاره‌های حقیقی و اعتباری و جدلی‎بودن علوم اعتباری از جمله مواردی است که گمان می‌شود از لوازم اعتباری‎دانستن این گونه از علوم باشد. نوشتار حاضر تلاش کرده است با استفاده از روش کتابخانه‌ای در گردآوری اطلاعات و روش توصیفی تحلیلی در استنتاج دیدگاه، پنج نکته فوق را در قالب عدم سریان احکام ادراکات اعتباری به ادراکات حقیقی مورد واکاوی قرار دهد. تبیین نگاه علامه نسبت به موارد فوق‎الذکر و همچنین داوری در پذیرش یا عدم پذیرش این الزامات از نتایج این مقال می‌باشد
صفحات :
از صفحه 31 تا 64
بررسی مفاهیم و مواضع سلام و مشتقات آن در قرآن کریم
نویسنده:
علیرضا صالحی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ساوه: دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساوه,
چکیده :
بی شک یکی از جلوه های عظمت قرآن کریم، گزینش اعجاب آور و هدفمند هر یک از واژگان این کتاب در مرحله اول و چینش هنرمندانه و بی بدیل آنها در کنار یکدیگر، برای تجلی آیات الهی است. یکی از واژگان پرکاربرد و دارای گستره معنایی فراوان قرآن کریم سلام است که در حدود (40) آیه به کار رفته و همخانواده های آن در (73) آیه نمود یافته است. با توجه به تنوع معانی سلام و فراوانی کاربرد آن در قرآن کریم، در این مقاله ضمن تحلیل محتوایی هر یک از سلامهای به کار رفته در قرآن کریم، درباره مشتقات این واژه آسمانی و ارتباط آن با برخی واژه ها نظیر تحیت و امنیت اشاره خواهد شد. در پایان نیز جداولی در زمینه سلام فرستندگان و سلام گیرندگان در قرآن ارایه می شود.
صفحات :
از صفحه 1 تا 31
  • تعداد رکورد ها : 4303