جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
...جستجوی هوشمند
مرور > مرور اعلام
>
ملاصدرا, صدرالدین محمد بن ابراهیم شیرازی (فیلسوف مشهور موسس حکمت متعالیه، شیعه و ایرانی), 979ق./950ش./ 1572م. 1050 ق./1641م.
جستجو در برای عبارت
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 5177
مقایسه رویکرد تفسیری و فلسفی ملاصدرا در بحث عالم غیب
نویسنده:
مهلقا موحدتبار؛ استاد راهنما: حوران اکبرزاده؛ استاد مشاور: عبدالله نصری
نوع منبع :
رساله تحصیلی
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
چکیده :
در تحقیق حاضر به بررسی بحث"عالم غیب" در دو رویکرد تفسیری و فلسفی از منظر ملاصدرا پرداخته می شود بدون شک بحث عالم غیب عالمی که غیر از جهان مادی است و با حواس پنج گانه ظاهری درک نمی شود را باید یکی از مباحث مهم در طول تاریخ دانست که از دیرباز مورد توجه بشر و فیلسوفان بوده است.ملاصدرا در نگاه فلسفی پیرامون اثبات عالم غیب، مباحثی دارد و از قواعد کلی فلسفی، از جمله قاعده امکان اشرف، قاعده الواحد ، اصل سنخیت و ... برای اثبات عوالم غیب استفاده می کند. از نظر وی عالم غیبب، شامل عالم عقل و عالم مثال می شود که در مقابل عالم شهادت (عالم جسمانی) قرار می گیرند. البته ملاصدرا ، عالم عقل را آخرت محض و تجرد محض می¬داند که مخصوص مقربین درگاه حق می باشد؛ و عالم مثال (برزخ) محدود به حدودی است، ماده ندارد اما آثار ماده را دارا می باشد و آن را منقسم به بهشت وجهنم می کند. با توجه به دو سطح از نظریه وحدت وجود در ملاصدرا، در سطح اول یعنی نظریه "وحدت تشکیکی وجود"، عوالم نسبت به هم رابطه علت و معلولی دارند که بعد از وجود حق تعالی ، عالم عقل بالاترین مرتبه وجودی است و پایین ترین مرتبه را عالم ماده تشکیل می دهد؛ در سطح دوم یعنی نظریه "وحدت شخصی وجود" ، وجود حقیقی، منحصر در ذات حق تعالی می باشد و عوالم یاد شده از تجلیات خداوند به حساب می آیند و تشکیک در تجلیات است.ملاصدرا در نگاه تفسیری بیشتر به عوالم دو گانه یعنی عالم امر ( عالم غیب) و عالم خلق می پردازد، هرچند در رویکرد فلسفی نیز از عالم امر و خلق سخن می گوید اما در رویکرد تفسیری پس از اثبات این دو عالم، از حقایق عالم امر، مانند فرشته، روح، لوح، قلم، بهشت و جهنم و ویژگی آنها سخن می گوید، البته در رویکرد فلسفی نیز به برخی از حقایق یاد شده اشاره می کند بنابراین ملاصدرا در هر دو رویکرد ، برای تبیین بحث از عقل و وحی بهره جسته است، لذا نظام حکمت متعالیه بر پایه عقل و وحی استوار است.
مشخصات اثر
بررسی تطبیقی رابطه علم و ادراک با تجرد از دیدگاه صدرالمتألهین و علامه طباطبایی (ره)
نویسنده:
آرزو زاهدی؛ استاد راهنما: مرتضی عرفانی؛ استاد مشاور: علی‌ اکبر نصیری
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
چکیده :
مسئله علم و ادراک از مسائل بسیار مهم وپیچیده فلسفی است. ادراک در لغت به معنای وصول و رسیدن است و در اصطلاح به حضور مجردی نزد مجرد دیگر تعریف شده است. هدف از پژوهش حاضر بررسی رابطه علم و ادراک با تجرد از نظر صدرالمتآلهین و علامه طباطبایی است. روش پژوهش ، توصیفی و تحلیلی و روش گردآوری اطلاعات، منابع کتابخانه‌ای می‌باشد.مهمترین پرسش هایی که در این پژوهش در پی پاسخ آنها هستیم به قرار ذیل است: آیا مدرَک و مدرِک واقع شدن موجودات مادی با توجه به تعریف و توضیح ملاصدرا و علامه طباطبایی(ره) از علم در آثار فلسفی و کلامی ایشان قابل تبیین است؟ آیا دلایل این دو یزرگوار در این باب قابل قبول می-باشد؟ملاصدرا و علامه طباطبایی از یک سو علم را عبارت از حضور صورت شئ نزد عالِم می‌دانند و موجود مادی را از آن رو که هر جزئش از جزء دیگر آن غایب است نه مدرِک می‌شمارند نه مدرک بالذات و از سوی دیگر و به ویژه بر اساس آیات قرآن کریم معتقدند تمام موجودات حتی موجودات مادی تسبیح گوی خداوندند و این بر وجود علم و ادراک در آنها حکایت دارد.از آنجا که دیدگاه ملاصدرا درباره ادراک مبتنی بر نظریه مُثُل افلاطونی است و وی صریحا موجود مادی را مجهول بالذات معرفی می‌کند، راه حلی برای رفع این تعارض در حکمت متعالیه ملاصدرا به نظر نمی‌رسد.اما از آن رو که علامه طباطبایی منکر نظریه مثل افلاطونی است و صور ادراکی انسان را مشتمل بر کمالات موجودات مادی می‌داند، علم به موجودات مادی در فلسفه ایشان قابل تبیین به نظر می‌رسد اما بهره‌مندی موجودات مادی از علم و ادراک با تعریف ایشان از علم سازگاری ندارد.به نظر نگارنده اگر چه در دیدگاه مرحوم علامه پیشرفتی ملاحظه می‌شود امّا تعارض میان تعریف علم و بهره-مندی موجودات مادی از علم به صورت کامل حل نشده است و برای حل این تعارض یا باید در تعریف علم تجدید نظر کرد و یا برای موجودات مادّی نحوه‌ای از تجرد قائل شد.
مشخصات اثر
ادراک کلیات در فلسفه ملاصدرا و علامه طباطبایی
نویسنده:
رقیه فرخی؛ استاد راهنما: اعلاء تورانی؛ استاد مشاور: مهناز امیرخانی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
چکیده :
مبحث ادراک کلیات همواره مورد توجه فیلسوفان بوده است. نظریه مطرح تا قبل از جناب صدرا، نظریه تجرید بود؛ اما این نظریه با دیدگاه های فلسفی ملاصدرا تعارضات اساسی داشت؛ چراکه او علم و درنتیجه تمام صور ادراکی را مجرد می دانست و در پرتو نظریه حرکت جوهری و اتحاد عاقل و معقول، معتقد به تکامل نفس در طی فرآیند ادراک بود، دیدگاه هایی که علامه طباطبایی نیز به آن ها قائلند. باید توجه داشت که ملاصدرا درباره چگونگی این ادراک، نظریات متفاوتی ارائه کرده است؛ گاهی از اتحاد با مثل سخن می گوید و گاهی از اتحاد با عقل فعال، گاهی نیز معتقد است که نفس، فانی در ذات حق شده و به ادراک حقیقی کلیات نائل می شود؛ در وجه جمع این نظریات (همانگونه که خودش گفته) می توان گفت که دو رویکرد اول را مقدمه ای برای رویکرد سوم می دانسته است. اما علامه طباطبایی اتحاد با مثل را برنمی تابد و ادراک کلیات را فقط در اثر اتحاد نفس با عقل فعال می داند. در این پژوهش سعی شده تا با بررسی دیدگاه های ملاصدرا و علامه طباطبایی در باب ادراک کلیات، موضع دقیق هریک و چگونگی استکمال نفس در پرتو این ادراک، تبیین شود.
مشخصات اثر
بررسی تحلیل سند و مضومن روایات مندرج در جلد هشتم اسفار اربعه ( کتاب النفس)
نویسنده:
محمد حسینی نژاد؛ استاد راهنما: صدرالدین طاهری؛ استاد مشاور: عبدالله نصری
نوع منبع :
رساله تحصیلی
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
چکیده :
هدف تحقیق: بررسی تحلیل سند و مضومن روایات مندرج در جلد هشتم اسفار اربعه ( کتاب النفس) است. از آنجا که در بحث ها و روش های اعتبار سنجی حدیث دو گرایش شیعه و اهل سنت عمده ترین گرایش های موجود هستند ما در بررسی سند و اعتبار روایات مندرج د راسفار تقریبا در مو.رد هر حدیثی به این دو گرایش توجه داشته و از منظر هر دو گروه به بررسی سند و سنجش اعتبار آن پر داخته است. نتیجه‌گیری: به استقراء تام روش حدیثی ملاصدرا در کتاب النفس - اگر نگوییم ضعیف بوده آنچنان قوی و قابل اعتما نیز نبوده و به استقراء ناقص در سایر جلدهای اسفار و منابع دیگری از وی که همین روش حدیثی را به کار برده است.
مشخصات اثر
تحلیل مفهومی «پرسش از مراتب نظام هستی» در هستی شناسی صدرالمتألهین شیرازی و صدرالدین قونوی
نویسنده:
مرضیه امری ، مهدی کهنوجی ، هادی واسعی
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF مراجع
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
چکیده :
فیلسوف آنگاه که به مطالعۀ هستی می‌ۤپردازد با پرسش از وحدت و کثرت هستی نیز روبه‌رو می‌شود، و آنگاه که کثرت را می‌ۤپذیرد، می‌کوشد تا پس از تعیین موضوع کثرت ـ یعنی نشان دادن آنچه که متکثر است ـ از مراتب و طبقات آن امور متکثر آگاه گشته و به تبیین و اثبات مراتب نظام هستی بپردازد. این پژوهش با تمرکز بر دو مسألۀ بنیادین هستی‌شناسانه در اندیشۀ صدرالمتألهین شیرازی و صدرالدین قونوی نشان داده است که: صدرالمتألهین شیرازی بر اساس باور به اصالت وجود، پرسش از مراتب نظام هستی را به گونه‌ای تحلیل کرده که برآیند آن دو نوع مرتبه‌ مندی حقیقی و مجازی برای نظام هستی است؛ در مقابل اما صدرالدین قونوی را می‌توان بر اساس تعریف و پاره‌ای از احکامی که برای اعیان ثابته برشمرده در فهرست باورمندان به اصالت ماهیت جای داد و گونه‌ای خاص از مرتبه‌ مندی برای نظام هستی بر پایۀ اصالت ماهیت را به او مستند ساخت؛ اگر چه ملاحظۀ تمام احکامی که او برای اعیان ثابته بر شمرده، و نیز مشاهدۀ جایگاه دقیق ایدۀ اعیان ثابته در منظومۀ فکری او موجب می‌شود که پرسش از مراتب نظام هستی در اندیشۀ قونوی فارغ از مسألۀ اصالت وجود و اصالت ماهیت تحلیل شود.
صفحات :
از صفحه 153 تا 172
مشخصات اثر
بررسی مقایسه‌ای عقلانیت عملی ملاصدرا و عقلانیت ارتباطی هابرماس
نویسنده:
لیلا روزیان , محسن ایزدیار , علی‌سرور یعقوبی
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF مراجع
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
چکیده :
مقاله حاضر به تحلیل مقایسه‌ای عقلانیت عملی صدرالمتألهین با عقلانیت ارتباطی هابرماس، با هدف بررسی میزان توانمندی اندیشه فلسفی اجتماعی ملاصدرا در مقایسه با اندیشه‌های معاصر و امکان توان پاسخگویی به ابهامات و مسایل آن‌ها، پرداخته است. نتایج حاصل بدین شرح است؛ صدرالمتألهین و هابرماس ارزش‌ها را ثابت تلقی کرده ولی باور به آن‌ها و میزان بهره‌وری از آن‌ها را با تحلیل عقلی و فلسفی ممکن دانسته‌اند؛ هر دو بر لزوم عقلانیت عملی و ارتباطی در جوامع انسانی تأکیدداشته و کارکرد این عقلانیت را تلاش برای رسیدن به حقیقت دانسته‌اند، نه درک مفهوم آن. در دیدگاه دین‌محور ملاصدرا عقل عملی به تنهایی، برطرف‌کننده موانع و اصلاح‌کننده انحرافات نیست، بلکه سعادت جوامع انسانی در گرو بهره‌وری عقل عملی از زعامت قرآن و سنت است. چنین عقلانیتی اگرچه ابزاری به نظر می‌رسد، در جهت تثبیت ولایت فقیه مثبت ارزیابی می‌شود؛ در حالی که مطابق آخرین نظریه‌ هابرماس تا امروز درباره دین و در دیدگاه انسان‌محور و عقلانیت ارتباطی وی، دین غیرابزاری می‌تواند بستر کنش ارتباطی باشد و زیست‌جهان مناسبی را فراهم آورد که تفاهم شکل گرفته در آن، جامعه را به سعادت برساند.
صفحات :
از صفحه 305 تا 324
مشخصات اثر
دروس شرح منظومه جلد4
نویسنده:
يحيى انصاري شيرازی
نوع منبع :
کتاب , درس گفتار،جزوه وتقریرات , شرح اثر
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF فهرست
وضعیت نشر :
قم: دفتر تبليغات اسلامي حوزه علميه قم بوستان کتاب,
چکیده :
دروس شرح منظومه که مشتمل بر دوره چهار جلدی دروس شرح منظومه، مجموعه بیانات مرحوم آیت‌الله انصاری شیرازی است و با تاکید و به سفارش علامه حسن‌زاده آملی، از روی سخنان درسی وی - که روی بیش از ۶۰۰ نوار ضبط و پس از مراحل پیاده‌سازی و ویرایش به تأیید وی رسید - پس از شش سال فعالیت مداوم از سوی موسسه بوستان کتاب قم منتشر شده است. قبل از اینکه این کتاب به زبان فارسی ترجمه شود، مرحوم آیت‌الله شیرازی بیش از چهار سال به تدریس این کتاب در حوزه‌ علمیه اشتغال داشت. این اثر شرحی است که آیت‌الله حاج شیخ یحیی انصاری به سبکی شیرین و دلنشین غوامض و پیچیدگی‌های «شرح منظومه ملاهادی سبزواری» را باز کرده و خواننده را با رمز و رازهای آن آشنا می‌کند. شرح منظومه حکیم سبزواری شامل «منطق و حکمت» است که استاد انصاری در جلد اول این مجموعه، به شرح بخش «منطق» و در سه جلد بعدی آن به شرح بخش «حکمت» می‌پردازد. این اثر همچنین کتاب برگزیده نخستین جشنواره «مرزبانی وحی و خرد» در سال ۱۳۸۷ شد. کتاب ملاهادی سبزواری از آثار برجسته در میراث فلسفه و حکمت اسلامی است که با چیره‌دستی کامل، مباحث حکمی و فلسفی در آن تبیین شده و سال‌هاست که در حوزه‌های علمیه و رشته روانشناسی دانشگاه‌ها تدریس می‌شود.
مشخصات اثر
چگونگی ارتباط نفس با عقل فعال از منظر حکمت صدرایی
نویسنده:
زهرا حاجی‌نیا ، وهادی ایزانلو
نوع منبع :
نمایه مقاله
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
چکیده :
چگونگی ارتباط نفس با مبادی عالیه هستی به‌ویژه عقل فعال، از مسائل مهم فلسفه صدرایی است. ازنظر ملاصدرا نفسِ انسان ازطریق حرکت جوهری از عالم طبیعت به عوالم بالاتر سلوک یافته و با عقل فعال اتحاد برقرار می‌کند و به ادراک معقولات نایل می‌گردد. در این دستگاه معرفتی ادراک معقولات، به مشاهده نفسِ حقایق حاصل می‌شود؛ بدین‌صورت که صور خیالی و عقلانی، هریک در مقام خود، دارای ثبات و تجرد ذاتی‌اند و نفس با حرکت جوهری به مرحله ادراک عقلی راه می‌یابد. پژوهش حاضر با روش توصیفی ـ تحلیلی می‌کوشد تبیینی روشن از چگونگیِ این نحوه ادراک و به‌طور خاص، نحوه اتحاد آن با عقل فعال ازمنظر ملاصدرا ارائه نماید. برای رسیدن به این مقصود، نخست باید ماهیت نفس، عقل، ادراک و نحوه اتحاد نفس با عقل فعال و دیگر مبادی عقلی و کیفیت ارتباط صورت معقوله با ادراک شهودی از حقایق عقلی موجودات، ازمنظر فیلسوفان پیش از ملاصدرا بررسی گردد تا راه حل مسئله پژوهش حاضر را فراهم ‎نماید.
صفحات :
از صفحه 43 تا 63
مشخصات اثر
سازگاری رهیافت مشایی و اشراقی به مسئله نفس در اندیشه سینوی
نویسنده:
شمس الله سراج؛ مهناز مظفری فر
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشکده الهیات و معارف اسلامی دانشگاه تهران,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین , ابن سینا: ابوعلی سینا
صفحات :
از صفحه 1 تا 2
مشخصات اثر
سخنرانی آیا ربطی بین ملاصدرا و هگل هست؟
سخنران:
محمد منصور هاشمی
نوع منبع :
سخنرانی
منابع دیجیتالی :
متن
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
مشخصات اثر
  • تعداد رکورد ها : 5177