مرور درختی موضوعات | کتابخانه مجازی الفبا

مرور درختی موضوعات | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
جستجو در برای عبارت
شامل عبارت باشد
شامل عبارت باشد
 
شامل عبارت باشد
شامل عبارت باشد
تنها فراداده‌های دارای منابع دیجیتالی را بازیابی کن
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 122
روش دین پژوهی در آثار ملامحسن فیض کاشانی
نویسنده:
فاطمه علی پور، طاهره آقامیری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ساوه: دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساوه,
چکیده :
روش ملا محسن فیض کاشانی در دین پژوهی، بعنوان یک فیلسوف، فقیه و مفسر قرآن کریم، بر اعتبار و ارزشمندی عقل استوار است. وی برای عقل و عقلانیت جایگاه ویژه ای قائل است و در تفسیر متون دینی از آن مدد جسته است. او اخباری ای بود که با اجتهاد خود تلاش کرد از طریق اخبار و احادیث به تبیین صحیح و منطقی دین بپردازد. برخی بر این باورند که وی بعنوان یک محدث اخباری به عقل و عقلانیت بهایی نداده است. در این پژوهش تلاش بر آن است تا با جستجو در آثار ملامحسن فیض کاشانی، خلاف این ادعا را به اثبات رساند. با وجود اینکه ایشان یک اخباری بود، برای عقل منزلتی والا قائل بود؛ بگونه ای که در روش تفسیر خویش ضمن توجه به روایات تعارض بین روایات را بر اساس روش عقلی رفع کرد. و در متون تفسیری خود به روش استدلال عقلی، به تفسیر آیات و روایات پرداخته است.
صفحات :
از صفحه 97 تا 126
بررسی تطبیقی جایگاه عقل نزد اهل حدیث و اخباری ها تا قرن 12
نویسنده:
محمدحسین بلاغی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
در این نوشته با روش توصیفی به مقایسه تطبیقی دو گروه نقل‌گرا از شیعه و سنی پرداختیم و با بررسی نظرات ایشان و تقسیم کارکرد عقل در امور دینی به سه حوزه توانایی هستی شناسانه، معرفت‌شناسانه و سنجشگرانه عقل، به این نتیجه رسیدیم که با توجه به عدم ارزش معرفتی عقل نزد آن دو، در اغلب موارد، عمل به عقل را با دوری از دینِ حق، مساوی می‌پنداشتند. از جهت توانایی هستی شناسانه عقل، هر دو مانند عقل‌گرایان قائل به عدم توانایی عقل در جعل حکم شرعی بودند. اما در بعد معرفت‌شناختی شاید تنها جایی که بتوان قاطعانه تفاوتی بین آن دو قائل شد بحث تجسیم باشد که اهل حدیث به آن قائل می‌شدند و اخباریان تاویل می‌بردند؛ اگرچه شاید در برخی نتایجِ حُسن و قبح عقلی در کلام و مباحث مبنایی شرع مثل اثبات صانع بتوان گفت اخباریان کمی به عقل توجه می‌نمودند اما آنجا نیز در واقع مثل اهل حدیث حکم عقلیِ مورد تایید شرع را می‌پذیرفتند و تفاوت اصلی، در نقل‌های طرفین بود؛ نه در توجه یا عدم توجه به عقل. همچنین هیچیک لوازم عقلی حکم شرع را، شرعی نمی‌دانستند و اگرچه برخی از اهل حدیث در مواردی، و اخباریان همگی حسن و قبح را عقلی می‌دانستند اما هیچکدام اینرا برای کشف حکمی شرعی کافی نمی‌دانستند. همچنین با این وجود که هردو عملا چینش منطقی صغری و کبری را قبول داشتند، با علوم عقلی مثل منطق، فلسفه و کلام به شدت مخالفت می‌ورزیدند. در بعد سنجشگری و تعارض عقل و نقل نیز نقل را مقدم می‌ساختند. در آخر پیشنهادهایی مطرح شد که اکثرا ریشه در ارتباط عملکرد متحجرانه، با تفکرات نقل‌گرایی داشت. یادآور می‌شویم که در جمع آوری اطلاعات، روش کتابخانه‌ای را پیموده ایم.
تفسیر روشمند وحى با وحى
نویسنده:
محمدعلى رضایى اصفهانى
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
يكى از پرسابقه ترين روش هاى تفسير قرآن كريم، روش تفسيرى قرآن به قرآن است. اين روش تفسير، يكى از اقسام روش نقلى تفسير به شمار مى آيد. در مورد كم تر روش تفسيرى همچون اين روش اتفاق نظر وجود دارد. همه مفسران و صاحب نظران، جز تعداد اندكى، اين روش را پسنديده، در بسيارى موارد از آن استفاده كرده، و برخى آن را بهترين روش تفسير دانسته اند. اهميت اين روش هنگامى روشن مى شود كه بدانيم تفسير موضوعى قرآن بدون استفاده از روش تفسير قرآن به قرآن ممكن نيست و در تفسير ترتيبى نيز مفسر نمى تواند از اين روش بى نياز باشد و اگر آن را كنار بگذارد، در حقيقت از قراين نقلى موجود در آيات ديگر صرف نظر كرده است و در نتيجه، به دام تفسير به رأى مى افتد. از اين رو، لازم است كه مفسر قرآن اين روش را به خوبى بشناسد و با تمرين و ممارست در آن مهارت يابد. اين مقال روش تفسير قرآن به قرآن را مورد بررسى و تحليل قرار داده و مثال هاى متعددى براى آن ارائه مى كند.
برآمدن میرزا محمد اخباری و منازعه مجتهدین با وی
نویسنده:
رسول جعفریان
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
شفقنا,
کلیدواژه‌های اصلی :
رد رسالة البرهانیة (رد و نقد کتاب:  البرهان فی التکلیف و البیان)
نویسنده:
مجهول
نوع منبع :
کتابشناسی(نمایه کتاب) , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات) , آثار مخطوط(خطی) و طبع قدیم , نقد و بررسی کتاب
کلیدواژه‌های اصلی :
چکیده :
این کتاب، رد ونقد کتاب: «البرهان فی التکلیف و البیان» اثر میرزا محمد اخباری استرابادی, می باشد و مولف آن مجهول است.
نقش عقل در معرفت از دیدگاه علامه مجلسی
نویسنده:
حیدر نور الدین
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: دانشگاه قم,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
بحث درباره جایگاه عقل در ادراک و گفتگو از گستره اعتبار آن در حوزه تحصیل معارف الهى واحکام آن نفیاً یا إثباتاً از مهمترین و مطرح ترین مباحث جارى تاریخ بشر است و در برهه خاصى از تاریخ فکر اسلامى به کانونى از جذب ودفع افکار و اندیشه‌ها مبدل گشته است. اخباریون ومحدثین که مرحوم مجلسى در میان آنان جایگاه ویژه دارد به نفى مطلق اعتبار و ارزش عقل و جایگزین‌ کردن تمسک به اخبار و کلام معصومین منسوب گشته‌اند. مقاله اى که فرا روى شما خواننده محترم قرار دارد به بررسی و تحلیل کلماتى از علامه مجلسى پرداخته که ادعا شده است در راستاى مطالب فوق قرار دارد. در پرتو تحلیل و ارزیابى کلمات ایشان به حدود اثرگذارى عقل در کسب معرفت وارزش و اعتبار احکام عقلى آشنا خواهید شد.
صفحات :
از صفحه 251 تا 273
برهان فی التکلیف و البیان
نویسنده:
میرزا محمد استرآبادی
نوع منبع :
کتابشناسی(نمایه کتاب) , آثار مخطوط(خطی) و طبع قدیم
وضعیت نشر :
بغداد - عراق: ,
کلیدواژه‌های اصلی :
چکیده :
البرهان فی التکلیف و البیان، در بیان تکلیف و اسباب آن و تشیید مسلک اخباری و رد مجتهدان که علی محمد باب آن را حاشیه کرده‌، و برخی از مطالب آن را مورد اعتراض قرار داده است‌. به این اعتراضات‌، توسط یکی از شاگردان میرزامحمد به نام میرزا محمدباقر لاری دشتی در الکلمات الحقانیة که شرحی بر کتاب البرهان است‌، پاسخ داده شده‌. البرهان که البرهانیه نیز خوانده شده‌، در ۱۳۴۱ق در بغداد به چاپ رسیده است‌.
پیامدهای مهجوریت آموزه های سیاسی و اجتماعی قرآن از دیدگاه امام خمینی(ره) و مصلحان دینی
نویسنده:
عیسی متقی زاده، یونس اشرفی امین
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
مهجوریت قرآن به معنای متروک ماندن آموزه ها و اِعراض از مفاهیم آن از سوی مخاطبان است. مصلحان دینی به ویژه امام خمینی (ره)، با اعتقاد به جامعیت همه جانبه قرآن، بر آن هستند که ابعاد سیاسی و اجتماعی آن، عملاً در سطح وسیعی از جوامع مسلمان مهجور مانده است. مقاله حاضر با هدف تبیین دیدگاههای امام خمینی (ره) و برخی از مصلحان دینی درباره پیامدهای این مهجوریت نگاشته شده است. روش:روش مقاله، تحلیلی - توصیفی است. یافته ها: از یافته های آن می توان به مهم ترین پیامدهای مهجوریت آموزه های سیاسی و اجتماعی قرآن اشاره کرد که عبارتند از: شکایت پیامبر (ص) و قرآن از مهجور کنندگان، رواج اندیشه های باطل، گسترش فساد سیاسی و اجتماعی در جامعه، پدید آمدن اختلاف و تفرقه میان مسلمانان، تهاجم فرهنگی بیگانگان علیه جهان اسلام و تسلط مستکبران بر مسلمانان. نتیجه گیری: تبیین آموزه های سیاسی و اجتماعی قرآن از سوی عالمان و دانشمندان، احیای اصل امر به معروف و نهی از منکر، تقویت وحدت مسلمانان، استفاده از رسانه ها در آموزه های اجتماعی و سیاسی قرآن، توجه به اصول سیاسی قرآن در زمینه های حکومت داری و مسائل اقتصادی، استقلال فرهنگی و عدم وابستگی به بیگانه.
صفحات :
از صفحه 4 تا 24
امکان و جواز فهم قرآن
نویسنده:
محمدتقى مصباح یزدى
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمينی قدس‌سره,
چکیده :
از مباحث مهم و کلیدی در باب شناخت قرآن کریم، بحث از امکان فهم و تفسیر غیر معصومان از این کتاب الهی است. دو دیدگاه در این‌باره مطرح شده است: یکی دیدگاه اخباریان در امتناع فهم غیر معصومان ـ که دیر زمانی است منسوخ شده ـ و دیگری دیدگاه عموم عالمان که باور به امکان فهم قرآن دارند. اخباریان به دلایلی استناد کرده‌اند؛ از جمله: عدم سنخیت کلام خدا با فهم انسان غیرمعصوم، آیات بیانگر معلم قرآن بودن پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله و اختصاص فهم قرآن به پاک‌شدگان، روایات بیانگر اختصاص فهم قرآن به معصومان، و روایات بیانگر اراده خلاف ظاهر از آیات و روایات دال بر صامت بودن قرآن. در این مقال، با رد مدعای اخباریان، به این ادله پاسخ داده شده و به دلایل زیر بر امکان فهم قرآن، استدلال شده است: عقلایی و به لسان عرف بودن محاورات قرآن، تلازم هماوردخواهی قرآن با امکان فهم، تلازم فراخوان تدبر در قرآن با امکان فهم، دلالت برخی از اوصاف قرآن (مانند نور، بیان، تبیان، بصائر، برهان و بینه) بر امکان فهم، دلایل روایی مانند روایات بیانگر ضرورت تدبر در قرآن، چگونگی فهم قرآن، لزوم تمسک به قرآن و معیار بودن قرآن در ارزیابی اخبار و احادیث. در بحث از جواز فهم نیز نخست به تقسیم جواز به جواز تکلیفی و وضعی اشاره شده و سپس برخی ادله اخباریان مانند ممنوعیت پیروی از گمان، روایات نکوهشگر تفسیر به رأی و روایات بیانگر تحریف، بیان و نقد شده است. در پایان نیز به دلایل زیر بر جواز فهم استدلال شده است: مدار و معیار بودن محاورات عقلایی در فهم قرآن و عدم نارضایتی شارع از آن، آیات بیانگر فراخوان تدبر در قرآن، آیات تحدی و روایات بیانگر جواز فهم.
درآمدی روش‌شناسانه بر نظریۀ عدالت در اقتصاد اسلامی
نویسنده:
مهدی معلمی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: پژوهشگاه علوم وحیانی معارج,
چکیده :
فعالیت‌های علمی در حوزه عدالت‌پژوهی را می­توان به ساختن بنایی تشبیه نمود که تحقق هر مرحله، مقدمه و امکانی برای ورود به مراحل بعد است. از این رو نگرش­های گوناگون در موضوعات حوزه عدالت­پژوهی ناشی از تفاوت دیدگاه‌ها در مراحل قبلی است. دراین میان کاربست روش مناسب، رکن اساسی برای دستیابی به اصول عدالت اقتصادی است. این مقاله با بهره­گیری از روش تحلیل فلسفی، روش­های دستیابی به پاسخ مسائل اصلی عدالت اقتصادی در آموزه­های اسلامی را مورد مطالعه و ارزیابی قرار می­دهد. در پژوهش­های اسلامی که تا کنون در باب عدالت و به ویژه عدالت اقتصادی صورت گرفته است، فضای کلی «مبناگرایی» حاکم بوده است. رابطه عدالت اقتصادی و حقوق اقتصادی و همچنین ویژگی­هایی همچون اصل امضایی بودن فرامین شارع مقدس در امور اقتصادی و جایگاه عرف و بناء عقلا در تعیین مصادیق حقوق اقتصادی، سبب تفاوت ماهوی مباحث روش­شناسی عدالت در حوزه اقتصاد با سایر حوزه­­های عدالت­پژوهی می­گردد. از این رو در این نوشتار روش­های «مبنا گراییِ نص­محور»، «مبنا گرایی علِّی»، «مبناگرایی فطری- ولایی» و «مبناگرایی منسجِم کارکردگرا» به عنوان مهمترین روش­های شناخت عدالت در اقتصاد اسلامی، مورد نقد و بررسی قرار گرفته است. این پژوهش نشان می­دهد روش «مبناگرایی منسجِم کارکردگرا» نسبت به سایر روش­ها، برای شناخت عدالت اقتصادی در آموزه­های اسلامی، از اصالت و کارآمدی بیشتری برخوردار است.
صفحات :
از صفحه 67 تا 90
  • تعداد رکورد ها : 122