جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

عنوان :

ماهیت نفس حیوانی و فرجام آن از دیدگاه ملاصدرا

نویسنده:

محمدعلی دیباجی، مسلم شوبکلائی

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

مشخصات اثر

عنوان :

جسم انگاری نفس در کلام اسلامی و فیزیکالیسم: نقد و بررسی تطبیقی

نویسنده:

طیبه غلامی

نوع منبع :

رساله تحصیلی

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

ایرانداک,

کلیدواژه‌های اصلی :

مجرد , اینهمانی شخصی , فیزیکالیسم (فلسفه ذهن) , جاودانگی روح

چکیده :

تاریخ فلسفه و کلام، چه در مغرب‌زمین و چه در عالم اسلام، را به نوعی می‌توان تاریخ آراء و اندیشه‌های گوناگون درباره‌ی حقیقت مونیستی یا دوئالیستی انسان دانست. اینکه انسان را باید در همین بدن مادی‌اش خلاصه نمود یا برای او حقیقتی دوگانه، متشکل از روح یا نفس مجرد و بدن مادی، در نظر گرفت، همچنان از مهمترین مباحث فلسفی به شمار می‌آید.در این رساله سعی شده است این بحث که حقیقت انسان به نفس یا بدن اوست در میان دو گروه از فیزیکالیست‌های مسیحی غربی و متکلمان مسلمان جسم انگار پیگیری شود. در فصل نخست به زمینه و زمانه‌ی فیزیکالیسم و جسم‌انگاری نفس در کلام اسلامی پرداخته شده است. در فصل دوم بر آن شدیم تا ملاک‌ها و معیارهای فیزیکالیست‌ها را درباره‌ی این-همانی شخصی با توجه به تعریف آن‌ها از شخص و انسان ارائه دهیم. در فصل سوم به مهمترین مسأله‌ای که با بحث این‌همانی شخصی ارتباط پیدا می‌کند، مسأله بقا و جاودانگی پرداخته‌ایم.در فصل چهارم، بحث مفصلی در مورد نفس‌شناسی متکلمان جسم انگار مسلمان صورت گرفته تا مبانی و انگیزه های آنان، دیدگاه های فیزیکالیستی آن‌ها درباره‌ی نفس و دلایل جسم انگار بودن آن‌ها را به تفصیل مطرح کنیم. در خاتمه ی رساله حاضر، که حاصل پژوهشی گسترده در کتب و مقالات متعدد متفکران فیزیکالیست غربی و متکلمان مسلمان می‌باشد، پس از ارائه‌ی تصویری جامع از نحله های فیزیکالیستی غربی و جسم انگار مسلمان،به بیان شباهت‌ها واختلافات میان این دو رویکرد توجه خواهیم نمود تا نشان دهیم که ایشان در نوع نگاه تحویل گرایانه‌شان به انسان، تا چه اندازه به یکدیگر نزدیک هستند و یا از یکدیگر فاصله دارند. رویکرد موسوم به الهیات فیزیکالیستی را می‌توان به نوعی، حلقه‌ی اتصال میان فیزیکالیست‌ها و متکلمان جسم انگار مسلمان و یکی از عوامل تقرب فلسفی آن دو نسبت به یکدیگر، تلقی نمود. اما ارائه‌ی استدلال‌هایی فلسفی و روشمند از سوی فیزیکالیست‌ها برای اثبات دیدگاه‌های خود، علی‌رغم انتقادات مختلفی که بر استدلال‌هایشان وارد است، آن‌ها را نظام‌مندتر از متکلمان جسم انگار مسلمان نشان می‌دهد.

مشخصات اثر

عنوان :

تحليل انتقادی ديدگاه ديويد هيوم درباره جوهريت و اين‌همانی ذهن

نویسنده:

محمدتقی يوسفی، ميثم شادپور

نوع منبع :

مقاله , کتابخانه عمومی

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF چکیده

کلیدواژه‌های اصلی :

ذهن , اینهمانی شخصی , جوهر , احوال ذهنی

چکیده :

هيوم با رويکرد تجربه‏گرايانه‏اش‏ تأثير بسزايي بر فلسفه مدرن گذاشت. وي در نخستين و مهم‌ترين کتاب فلسفي خود، رساله‏اي درباره طبيعت آدمي، به تبيين جوهريت و اين‌هماني ذهن و احوال ذهني پرداخت. در اين مقاله با استفاده از روش تحليلي-انتقادي، ديدگاه هيوم نقد و بررسي مي‌شود. هيوم در موضع سلبي خود، با استناد به برخي مباني مبهم يا مخدوش، جوهريت و اين‌هماني و بساطت کامل ذهن را بدون انطباع و در نتيجه، بدون ايده و بي‏معنا دانست؛ اما در موضع ايجابي خود، از جوهريت و اين‌هماني ناقص احوال ذهني دفاع کرد؛ ولي در نهايت به سبب تناقضات موجود در موضع ايجابي، به رجحان شکاکيت حکم داد. شکاکيت در فلسفه هيوم، به معناي فقدان شرح متافيزيکال رضايت بخش نسبت به اعتقادات طبيعي(نه فقدان خودِ اعتقادات طبيعي) است. مشکل اساسي تبيين هيوم، غفلت از علم حضوري و کارکرد عقل در تنبّه به آن است. به نظر مي‏رسد با استناد به علم حضوري مي‏توان تبيين قانع‏کننده‏تري از جوهريت نفس و تمايزش با پديده‌ها و حالت‌هاي نفساني ارائه داد؛ براين‌اساس جوهري به نام نفس وجود دارد که حالات نفساني قائم به آن هستند.

صفحات :

از صفحه 67 تا 84

مشخصات اثر

عنوان :

بررسی انتقادی براهین علیه جاودانگی و بقای نفس

نویسنده:

قاسم پورحسن

نوع منبع :

مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات)

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

مشخصات اثر

عنوان :

اینهمانی شخصی

نویسنده:

مرتضی حسینی شاهرودی، وحیده فخار نوغانی

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

مشخصات اثر

عنوان :

تحلیل انتقادی نظریۀ لین رادر بیکر در تبیین رستاخیز با رویکرد اجمالی به حکمت متعالیه

نویسنده:

رستم شامحمدی، علی سنایی

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF چکیده

وضعیت نشر :

تهران: دانشگاه امام صادق (ع),

کلیدواژه‌های اصلی :

ملاصدرا , بدن مثالی , قیامت , دین مسیحیت (ادیان زنده) , فلسفه دین , نظریه تقوم , لین رادر بیکر

کلیدواژه‌های فرعی :

اینهمانی شخصی , امکان معاد , معاد جسمانی , حیات اخروی , طبیعت گرایی فلسفی , حکمت متعالیه , حرکت جوهری , بدن اخروی , بدن دنیوی , نفس ناطقه(اصطلاح وابسته) , اینهمانی بدن دنیوی و اخروی ,

فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :

ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین

چکیده :

لین رادر بیکر درصدد است که آموزۀرستاخیز در مسیحیت را با ماده گرایی سازگار کند. او مدعی است که با تکیه بر نظریۀ تقوّم به عنوان یک نظریه مادی انگارانه، می توان تبیین کلامی و فلسفی شایسته ای از کیفیت زندگی پس از مرگ ارائه کرد. بیکر، به جای ارائه تبیین فلسفی از نسبت حیات ذهنی با بدن اخروی، به شیوه ای متکلّمانه، رستاخیز را فعل اعجازی خدا می داند. یکی از لوازم نظریۀ تقوّم، عدم اهمیت اینهمانی عددی بدن دنیوی و اخروی است. در حالی که به نظر می رسد بدون در نظر گرفتن اینهمانی بدن دنیوی و اخروی، نمی توان تبیین معقولی از امکان حیات پس از مرگ ارائه کرد؛ زیرا علاوه بر اینکه انسان یک حقیقت نفسانی ـ جسمانی است، بین نفس و بدن هر شخص، رابطۀ ضروری، و نه امکانی، برقرار است. در مقام مقایسه، ملاصدرا استمرار وجودی شخص دنیوی و اخروی را با توسّل به وحدانیّت نفس (در عین پذیرفتن بدن های مختلف) توضیح می دهد؛ به طوری که نفس ناطقه، در هر مرتبه به نوعی ماده تعیّن می بخشد و با توجه به حرکت جوهری، بدن دنیوی و اخروی، دو جنبه از یک واقعیت واحد اما ذومراتب هستند.

صفحات :

از صفحه 127 تا 148

مشخصات اثر

عنوان :

بررسی مساله این همانی شخصی بر اساس مبانی ملاصدرا

نویسنده:

سکینه باشی

نوع منبع :

رساله تحصیلی

وضعیت نشر :

ایرانداک,

کلیدواژه‌های اصلی :

رابطه نفس و بدن , علوم انسانی , اینهمانی شخصی , ملاک این همانی

فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :

ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین

چکیده :

چکیده:بررسی مسأله این‌همانی و سوال از هویت شخصیاز مسائل مهم در فلسفه‌ی نفس است.این سوال که به لحاظ وجود شناختی چه عاملی موجب تداوم هویت شخصی یک فرد می‌شود واین ‌که به لحاظ معرفت‌شناختی این استمرار را با چه شواهد و قرائنی می‌توان اثبات کرد از مباحث اساسیدر این حوزه به شمار می‌رود. هرگونه پاسخ به این‌گونه سوال‌ها نتایجو اثراتی در دیگر حوزه‌ها مانند: حقوق، کلام، اخلاق و معاد شناسی خواهد داشت. هرچند بحث این‌همانی شخصی با این عنوان در آثار فیلسوفان مسلمان به ویژه صدرالمتألهین مطرح نبوده است ،اما هویت انسان و چگونگی حفظآن در کنار تغییرات بدنیاز مباحثی است کهاز سوی آنان مورد توجه بوده و در آثار آنان به ویژه در مبحث معاد مطرح شده است؛برخی آراء صدرا مانند رابطه‌ی نفس و بدن هم‌چنین حرکت جوهری و تجرد خیال تبیین بهتری از مسأله این‌همانی در اختیار ما می‌نهد؛ در واقع دیدگاه حرکت جوهری مبنی برحرکت جوهری نفس راباید پاسخی به چگونگی حفظ این‌همانی انسان در کنار این تغییرات لحظه به لحظه برشمارد. صدرا با استناد به حرکت اشتدادی در جوهر ثابت کرد که، نفس از آن‌ جهت که متعلق به بدن مادی است و مجرد تام نیست، نیز مشمول حرکت جوهری اشتدادی است؛ زیرا مقصود از این حرکت این است که واقعیتی که با واژه "من" به آن اشاره می‌کنیم، واقعیت جوهری ممتدی است که، اجزای فرضی دارد که به نحو پیوسته و متصل یکی پس از دیگری حادث می‌شوند به‌طوری که اولاً: حدوث هر یک، مشروط به زوال قبلی است و ثانیاً همواره جزء حادث کامل‌تر از جزء زایل است و درجه وجودی برتری دارد. هم‌چنین اعتقاد صدرا مبنی بر اتحادی بودن رابطه‌ی نفس و بدن، تبیین چگونگی این‌همانی انسان ِمرکب از نفس و بدن را ممکن می‌سازد.

مشخصات اثر

عنوان :

این همانی شخصی در اخلاق زیستی

نویسنده:

پورمحمدی علی

نوع منبع :

کتابخانه عمومی , نمایه مقاله

کلیدواژه‌های اصلی :

اینهمانی شخصی , شخص , شخصانیت , حرکت جوهری امتدادی , حرکت جوهری توسعی

چکیده :

در این مقاله پایه ای ترین مفهوم اخلاق زیستی در بخش فلسفی یعنی مفهوم این همانی شخصی بررسی شده است. بعد از بررسی مفهوم «شخص» نظریات اصلی شخصانیت به اختصار بیان شده است. این نکته مهم تبیین شده که این همانی در فلسفه اسلامی در موضوع شبیه سازی از شخصی به شخص دیگر بر اساس پذیرش یا رد تناسخ سنجیده می شود. در تبیین معیارهای این همانی سه نظریه حافظه مشترک، وابستگی علی و نظریه بقا مطرح شده است و هر کدام بر اساس فلسفه اسلامی نقد و بررسی شده است. در اندیشه فیلسوفان مسلمان معیار این همانی، وحدت شخصانی است. تنها حقیقتی که می تواند حافظه هویت و شخصیت باشد، روح است. اگر شبیه سازی تناسخ نباشد، باید منتظر تحقق یافتن آن به شکل تجربی بود تا به صورت امر پسینی قابل بررسی عقلانی باشد. زیرا عقل در ارزیابی امور پیشینی ساکت است.

صفحات :

از صفحه 33 تا 54

مشخصات اثر

از :	{0}
پست الکترونیک :	{1}
تلفن :	{2}
دورنگار :	{3}
Aaddress :	{4}
متن :	{5}

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

ورود

ثبت نام

در تلگرام به ما بپیوندید