چکیـدهبررسی و تحلیل مفاهیم عرفانی در غزلیّات صائب تبریزیبه کوششسهیلا صادقیادبیات عرفانی ایران که از سنایی آغاز می‌گردد، در سبک عراقی به اوج پختگی خود نزدیک می
... شود و در ادامه به سبک هندی می‌رسد. در این سبک صائب، یکی از شاعران عارف مسلک است که کوشیده است آموزه‌های عرفانی را در غزلیّات منعکس نماید. در پایان نامه‌ی حاضر به شیوه‌ی تحلیلی توصیفی موزه‌های عرفانی غزلیات صائب در دو حوزه‌ی عرفان نظری و عملی بررسی شده است. این پایان نامه در 5 فصل تدوین شده که عبارت است از : فصل اوّل شامل کلیّات، مقدمه، ضرورت تحقیق، هدف تحقیق، پیشینه ی تحقیق، روش تحقیق، متن مورد استفاده و روش کارمی باشد. در فصل دوم سبک هندی و جایگاه صائب در آن مورد بررسی قرار گرفته است. همچنین در این فصل ویژگی های مهم سبک هندی از جمله : اسلوب معادله، حسآمیزی، پارادوکس و تشخیص در شعر صائب مورد بررسی قرار گرفته است.در فصل سوّم مبانی عرفان نظری در شعر صائب بررسی شده است که شاخص ترین آن عبارت است از : توحید، وحدت وجود و عشق. در فصل چهارم به مبانی عرفان عملی که شامل یقظه، طلب و اراده، توبه، مراقبه، خلوت و فقر مورد بررسی قرار گرفته است. در فصل پنجم به موانع راه سلوک با توجه به اهمیت آنها از جمله : حسد، طمع، تکبر، دنیادوستی و ریا ورزی مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته است.لازم به یادآوری است که در شعر صائب مباحثی از جمله: توحید، وحدت وجود، خلافت الهی انسان، ولایت و جایگاه پیرکه مربوط به حوزه ی عرفان نظری می باشد با بسامد بیشتری مطرح شده است. و در عرفان عملی، مهم ترین آموزه‌ها عبارتند از: صفات جمال و جلال الهی، خاموشی، توکل، قناعت، فقر، فنا و بقا و ... که در مقایسه‌ی این دو عرفان داده‌های تحقیق نشان می‌دهد که صائب بیشتر به عرفان عملی توجّه نشان داده است و از این نظر کاملاً تحت تأثیر مکتب مولانا است. آنچه مسلّم است، این که عرفان صائب بیشتر پیروی از روش ÷یشینیان است تا ابداعی و ابتکاری؛ و بیشتر تحت تأثیر آموزه‌های عرفانی سبک عراقی است که در این میان نقش مولانا و حافظ برجسته‌تر می‌نماید.کلید واژه ها : عرفان نظری، عرفان عملی، سبک هندی، صائب تبریزی.
بیشتر