جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

نظریه اعتباریات علامه با نظریه ناشناخت گرایی در فرااخلاق، از این حیث که هر دو جزء احکام انشایی هستند وجه تشابه دارد، ولی علامه برخلاف ناشناخت گرایان انشایی بودن را به معنی «بی معنی بودن» نمی دانند. در نظریه ناشناخت گرایان، جملات ارزشی عین ظهور عواطف اند نه معلول عقلانی عواطف و نه معناهایی حاکی از عواطف. در حالی که در اعتباریات علامه، ادراکات اعتباری و بیان «خوب» و «بد» تابع دواعی و نیازهای ما هستند، نه عین آنها. از آنجایی که علامه طباطبایی ادراکات و معانی را زاییده عوامل درونی دانسته و دارای ارتباط تولیدی [یعنی منطقی] با ادراکات و علوم حقیقی نمی داند، با عاطفه گرایان تشابه دارد. از نظر عاطفه گرایان احکام ارزشی و اخلاقی نسبی هستند، اصول ثابتی نداشته و اختیار حسن و قبح را به عواطف سرکش و متغیر انسان ها داده اند. ناشناخت گرایان آنچه را که مربوط به طبیعت مادی و تجربی است را ملاک امور اخلاقی می دانند در نتیجه نتوانسته اند از دام نسبی گرایی رهایی یافته و برون شدی از آن داشته باشند. ولیکن علامه با توجه به اعتقاد به وجود فطرت الهی در انسان که ویژگی مشترک همه انسان هاست و به کمال و سعادت آدمی ناظر است به ارزش هایی می رسد که به سبب داشتن مبنایی ثابت، دارای ثبوت و دوام بوده و ریشه در نهاد آدمی دارد بنابراین اعتباریات علامه طباطبایی که ریشه در سنت و فرهنگ غنی اسلام دارد و برگرفته از آموزه های وحیانی که خود دارای اصول محکم منطقی است در دام نسبی گرایی فرو نرفته است.

ترجمه ماشینی: در کتاب اخلاق و نقد فلسفی در ویلیام جیمز مارکتی خواننده را دعوت می کند تا نقش اساسی جیمز در فلسفه اخلاق را به طور بنیادی بازنگری کند. مارکتی بر خلاف تفسیر استاندارد از کار خود به عنوان یک فیلسوف اخلاق استدلال می کند که جیمز علاقه ای به دفاع از یک نظریه اخلاقی نداشت، بلکه هدفش مشکل سازی روش ها و اهداف تحقیق فلسفی اخلاق بود. مارکتی با برجسته ساختن این ویژگی متافلسفی نوشته‌های جیمز - مبتنی بر شیوه عمل‌گرایانه متمایز فلسفی او که هدفش شفاف‌سازی، و نه پایه‌گذاری فعالیت‌های انسانی ما است - اندیشه اخلاقی جیمز را به عنوان تلاشی بلندپروازانه و تخیلی برای تنظیم فلسفه اخلاق معرفی می‌کند. روی ریل های بازتابنده مختلف در مقابل تلاش برای پیشبرد گزارش‌های فرااخلاقی غیراخلاقی از اینکه اخلاق شامل چه چیزی است و نسخه‌های هنجاری در مورد چگونگی اجرای بهترین آن، جیمز اخلاق را به‌عنوان تبیین انتقادی شیوه‌های تفکر و رفتار ما در میان اعمال معمولی‌مان به خاطر بازاندیشی می‌کند. بهبود آنها

نسبیت گرایی معرفت شناختی در اخلاق، با پذیرش دست کم برخی تفاوت های اخلاقی به این تفاوت ها بر حسب ارزش های معرفتی مانند صدق و توجیه پذیری عطف توجه می کند. ارایه تحلیلی نسبیت گرایانه از گزاره های اخلاقی که هم اطلاق اصطلاحات معرفتی در آنها را بپذیرد و هم تفاوت های اساسی و اختلاف های حل ناشدنی را تبیین کند بخش محوری تلاش دیوید ونگ، فیلسوف چینی الاصل آمریکایی است که تحولات اخیر در فلسفه زبان را نیز مدنظر قرار داده است. این جستار در پنج بخش تنظیم شده است: مقدمه؛ تحولات اخیر در فلسفه زبان؛ نقص های نظریات نسبیت گرایانه پیشین؛ تحلیل نسبیت گرایانه ونگ از گزاره های اخلاقی؛ بررسی و نقد تحلیل نسبیت گرایانه ونگ.

ترجمه ماشینی: فرااخلاق از دیدگاه اول شخص در قالبی بدیع به موضوعات و مضامین اصلی فرااخلاق معاصر، مطالعه تحلیل تفکر اخلاقی و قضاوت می پردازد. متاتتیک کمتر به این موضوع می‌پردازد که چه اعمالی درست یا نادرست هستند تا اینکه منظور ما از «درست» و «نادرست» چیست. این کتاب با نگاهی به طیف وسیعی از موضوعات از جمله زبان اخلاقی، واقع‌گرایی و ضد واقع‌گرایی، دلایل و انگیزه‌ها، نسبیت‌گرایی و پیشرفت اخلاقی، دانشجویان و خوانندگان عمومی را درگیر می‌کند تا درک آنها از اخلاق و گفتمان اخلاقی به‌عنوان شیوه‌های فرهنگی افزایش یابد. کاترین ویلسون به طور ابتکاری از یک راوی اول شخص استفاده می کند تا گام به گام تاملات یک فرد را گزارش کند، که از موضع شکاکیت رادیکال شروع می شود، در مورد امکان دانش اخلاقی عینی. از خواننده دعوت می شود که این استدلال را دنبال کند و هر نکته اصلی را به چالش بکشد یا با آن موافقت کند. به تدریج، راوی به نتایج قطعی معینی درباره «بایدها» و هنجارها در ارتباط با نفع شخصی، احتیاط، هنجارهای اجتماعی و در نهایت اخلاق هدایت می‌شود. شک غلبه می‌کند و راوی به درک خوبی از چگونگی امکان‌پذیری دانش اخلاقی و پیشرفت اخلاقی می‌رسد، هرچند اغلب طولانی است. متا اخلاق از دیدگاه اول شخص که به صورت قابل دسترس نوشته شده است، هیچ آموزش قبلی در فلسفه را پیش فرض نمی گیرد و برای فیلسوفان، دانشجویان و خوانندگان عمومی علاقه مند به درک بهتر اخلاق به عنوان یک جستار فلسفی شخصی، خواندنی است.

زمینه: این مقاله نقش و اهمیت معیارهای اخلاقی را در تحقیقات علمی بررسی می کند. در دهه های اخیر که علم با اقتصاد پیوندهایی یافته، سبب نگرانی دانشمندان شده است. زیرا این پیوند ممکن است تحقیقات علمی را تابع منافع اقتصادی نماید. در واکنش به این نگرانی، مجامع علمی و دانشگاهها از بررسی و آموزش مسائل اخلاقی حمایت می کنند و در پی آن هستند که آموزشهای اخلاقی را در برنامه درسی و تحقیقاتی، هرچه بیشتر ادغام کنند. اکثر محققان علا قه مند به کشف حقیقت برای تاثیر دراصلاح و بهبود شرایط انسان و حفظ محیط طبیعی می باشند. با این حال، برخی از محققان ممکن است در پی کسب منافع اقتصادی و منزلت اجتماعی باشند. از این رو، برخی از عوامل می تواند در نتایج و کاربردهای تحقیقاتی مداخله کرده و باعث عدم اعتبار آن شوند. تحقیقاتی که از کمکهای مالی دولتی یا بخش خصوصی استفاده می کنند، ممکن است با فشارهای مالی و نهادی جهت تولید نتایج خاص روبرو شوند و همین امر ممکن است باعث نادیده گرفتن انسجام تحقیق از سوی محقق و بروز خطا و سوگیری شود و معیارهای اخلاقی و انسجام تحقیق نقض گردد.روش: در این پژوهش از روش اسنادی به عنوان یکی از روشهای مرسوم در تحقیقات علمی استفاده شده است. با توجه به هدف پژوهش متون و دیدگاه مرتبط، مورد بررسی قرار گرفت و داده ها و اطلاعاتی که در این زمینه فراهم آمد، مورد تحلیل قرار گرفت.نتیجه گیری: انجام تحقیقات علمی مستلزم صرف هزینه های مالی است. همین امر گاه سبب می شود که محققان با فشارهای مالی و نهادی جهت تولید نتایج خاص روبرو شوند، که باعث بروز خطا و سوگیری و نادیده گرفتن معیارهای اخلاقی در تحقیقات علمی می شود. از این رو، هر یک از رشته های علمی قواعد اخلاقی را برای جلوگیری از بروز چنین مشکلاتی ارائه کرده اند.

در این مقاله می کوشیم تا دلیلی له موضع عام گرایانه در وادی اخلاق اقامه گردد. لازمه این مدعا این خواهد بود که تلقی خاص گرایانه درباره چگونگی رفتار یک خصوصیت اخلاقی مربوط در سیاق های گوناگون ناموجه است. برخلاف عام گراها، خاص گراها ایده کل گرایی را پذیرفته اند مبنی بر این که چگونگی مشارکت یک خصوصیت اخلاقی در سیاق های مختلف، کاملا وابسته به سیاق است. برای نقد این موضع در ابتدا باید توضیح داده شود که به چه معنایی خاص گرا و عام گرا هر دو واقع گرایند. پس از آن با وام گرفتن مفاهیمی هم چون «توان علی» و «قابلیت» از فلسفه علم،‌ نشان داده خواهد شد که واقع گرایی در دو وادی علم و اخلاق مستلزم ذره گرایی و عام گرایی است.

مقاله پیش رو در صدد است با بیان جایگاه مبحث واقع گرایی و ضد واقع گرایی در فرااخلاق، تقریرهای مختلف واقع گرایی اخلاقی را بیان نموده، با بررسی آموزه های اخلاقی کانت، موضع وی را ذیل این تقسیم بندی تبیین کند. مبحث واقع گرایی و ضد واقع گرایی اخلاقی ارتباط وثیق با مبحث شناخت گرایی و ناشناخت گرایی در فرا اخلاق دارد، به طوری که بحث درباب یکی بدون پرداختن به دیگری عقیم خواهد بود. این مقاله نیز پس از توضیح کوتاهی درباره شناخت گرایی و ناشناخت گرایی اخلاقی، به شرح اقسام واقع گرایی و ضد واقع گرایی اخلاقی پرداخته، مهم ترین مکاتب و محورهای افتراق آن ها را بررسی کرده است. در ادامه، با شرحی کوتاه از مهم ترین آموزه های اخلاقی کانت، نشان داده شده که بسته به معنایی که از واقع گرایی مراد می شود، می توان کانت را واقع گرا و یا ضدواقع گرای اخلاقی دانست.

این پایان‌نامه متکفّل بررسی قانون هیوم در پرتو واقع‌گرایی انسان‌مدار هیلاری پاتنم است، از آنجاییکهبخش عمده‌ای از تاریخ فرا‌اخلاق جدالیست بر سر واقع‌نمون بودن و یا نبودن گزاره‌های اخلاقی لذا بررسی قانون هیوم که از یک هست نمی‌توان بایدی استخراج کرد، راهی است برای نگاه نو به فرااخلاق.ادعّا بر اینست که قانون هیوم یک نکته ساده منطقی نیست بلکه بخشی است از یک نظام فلسفیو این متافیزیک امورِ واقعِ هیوم است که مبنای استنتاج ناپذیری هست از باید تلقی می‌شود. با بررسی قانون هیوم و پس از روشن شدن مفهوم واقع در هیوم، سیر تاریخی ناشناخت‌گرایی و تلاش برای زدودن ارزش‌ها از عالم به عنوان اموری که این سنّت آنها را فارغ از عینیت و تحقیق‌ناپذیر، اموری که به خطا واقعیت انگاشته می‌شوند و جزئی از اثاث واقعی عالم نیستند تلقّی می‌کند و بررسی اشکالات فراوان وارد برآنها، درنهایت انگاره پاتنمی درهمتنیدگی که پاسخی است به طرد ارزشها.ارائه می‌شود.به اعتقاد پاتنم واقع‌گرایی به راه خطا رفته است که به امری چنین دور از فهم متعارف رسیده است و یا مانند هر بدیلی باید شرحی قانع‌کننده از این دگردیسی ارائه کند. امری که به اعتقاد پاتنمناممکن است. بدین معنا که رویکرد واقع‌گرایی علمی رویکردی نادرست بوده است و می‌توان نسبت به اخلاق و علم، همچنان واقع‌گرا بود، بدون آنکه به یکی از آنها اصالت بخشید. تبیینی که بر این موارد می‌آید تا بدانجا که تلخیصش ممکن است نشان دادن تناقض در رویکرد واقعگرایی علمی در صور چندگانه‌اش وبدست دادن بدیلی عاری از تناقض، از واقع‌گرایی در مبادی هستی‌شناسانه و معرفت‌شناسانه آنست و نیز تبیینی که رویکرد جایگزین از دوگانه واقعیت ارزش و جایگاه اخلاق ارائه می‌کند و پاسخی که به نسبی‌گرایی اخلاقی می‌دهد.

فرااخلاق به مبادی تصوری و تصدیقی علم اخلاق میپردازد؛ فرااخلاق چهار مبحث ذیل را دربرمی‌گیرد: معناشناسی اخلاق، معرفت‌شناسی اخلاق، هستی‌شناسی اخلاق و مباحث منطقی. مهم‌ترین بخش در معناشناسی اخلاق و تحلیل مفاهیم اخلاقی مفاهیمی هستند که در محمول جمله‌های اخلاقی به کار می‌روند و مفاهیم ارزشی و الزامی را دربرمی‌گیرند. مفاهیم ارزشی مانند «خوب» و «بد» است و مفاهیم الزامی مانند «باید»، «نباید» و «وظیفه». هستی‌شناسی اخلاق از وجود و نحوۀ وجود مفاهیم و جمله‌های اخلاقی بحث می‌کند. دربارۀ «الزام اخلاقی» مقاله‌های زیادی نگاشته شده است، ولی این تحقیق با تفکیک حیث معناشناسی از هستی‌شناسی مفهوم «الزام اخلاقی» دیدگاه استاد لاریجانی را بررسی می‌کند. ایشان با تفکیک مباحث معناشناسانه از هستی‌شناسانۀ «الزام اخلاقی» قدم مؤثری در تبیین مباحث فرااخلاقی برداشته است. نظریۀ ایشان در «الزام اخلاقی» شبیه نظریۀ جورج ادوارد مور در «خوب اخلاقی» است. بنابراین، ایشان در معناشناسی شهودگرا و در هستی‌شناسی واقع‌گرا به حساب می‌آید. اما مشکل این نظریه ادعایی بودن آن و ارائه نکردن دلیل معتبر است. تنها دلیل ایشان ارجاع به وجدان است ولی مخالف این نظریه نیز می‌تواند به وجدان تمسک جوید

رابرت مری هیو آدامز کوشش می‌کند با ارائۀ تقریری جدید از نظریۀ امر الهی از آن دفاع کند. وی بیان می‌کند که نه خوبی اخلاقی بلکه فقط الزام اخلاقی را می‌توان از طریق امر الهی توضیح داد. وی ابتدا با روش معناشناختی تحلیلی از معنای الزام اخلاقی به دست می‌دهد، سپس می‌کوشد با تعیین بهترین نامزدی که می‌تواند نقش معناشناختی الزام را ایفا کند ماهیت الزام اخلاقی را دریابد. از نظر آدامز مهم‌ترین نقشی که از تحلیل معنایی الزام اخلاقی به دست می‌آید ویژگی میان‌فردی آن است. اوامر خداوند به سبب ویژگی‌هایی نظیر گناهکاری فرد در صورت نقض آنها و نیز عینیت آن اوامر بهترین نامزدی است که می‌تواند این نقش را به خوبی ایفا کند. وی با الهام از نظریۀ کریپکی‌ـ‌پاتنم بیان می‌کند رابطۀ میان امر خداوند و درستی/نادرستی عمل شبیه رابطۀ آب و H2O است. بنابراین نادرستی اخلاقی با مخالفت با اوامر خداوند خیرخواه و مهربان اینهمان است و به همین دلیل دارای ضرورت متافیزیکی است. برای دفاع از رأی آدامز شایسته است «دیگری» بر گفتگوی فرد با خویشتن نیز دلالت کند و مراد از دیگری فقط فرد دیگر نباشد: دیگری خود فرد را نیز در بر می‌گیرد.