جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

ترجمه ماشینی: خواننده را به اصول اولیه باز می‌گرداند، متون کلیدی را دوباره می‌خواند تا نشان دهد فیلسوف واقعا چه گفته است.

نظريه مُثُل يکي از نظريه‌هاي مهمي است که فلسفه افلاطون و پيروان او بر آن استوار است. افلاطون با ارائه اين نظريه درپي توجيه پيدايش عالم محسوس و شناخت آن در عين تغيّر و عدم ثبات بوده و تعقلات و تصورات کلّي انساني را نيز محصول مشاهده مُثُل مي‌داند. پس از افلاطون اين نظريه مبناي فکري و فلسفي برخي حکماي مسلمان همچون شيخ اشراق و ملاصدرا قرار گرفته و برخي ديگر نيز مانند ابن‌سينا به مخالفت يا توجيهات مغاير با اصل نظريه پرداخته‌اند. براي اثبات نظريه مُثُل افلاطوني مي‌توان به طرق مختلف عقلي، نقلي و شهودي استدلال كرد. اعتقاد به مُثُل، ثمراتي دارد که برخي در حل مسائل علمي از قبيل وجود ذهني و برخي در تعالي معرفتي و استکمال وجودي حکيم مؤثر است. در اين مقاله، پس از بررسي مهم‌ترين تفاسير ارائه شده از مُثُل افلاطوني در ميان حکماي الهي، ثمرات معرفت‌شناسي اين نظريه در حکمت اسلامي ارائه خواهد شد.

چکیده ماشینی: مورخان علم مدت‌هاست که ایده‌ی جهانی قانون‌دار را یادگار فرهنگ فکری گذشته‌ای می‌دانستند که وجود قانون‌گذار الهی را تا حد زیادی مسلم می‌دانستند. به همین ترتیب، بسیاری از فیلسوفان علم امروز اصرار دارند که مفهوم قانون طبیعت مملو از مفروضات غیرقابل قبول الهیاتی است، و ترجیح می دهند در عوض آنها را به عنوان بدیهیات نظری در توصیف بهینه قانونمندی های طبیعت، یا الگوهایی از ارتباطات علّی یا قدرت ها در نظر بگیرند. سازگار با تصور طبیعت گرایانه از واقعیت. با این حال ثابت شده است که کنار گذاشتن استعاره قانونمندی دشوارتر از تعهدات خداباوری است که زمانی پیش‌فرض می‌گرفت، به ویژه به این دلیل که این شهود گسترده را حفظ می‌کند که وظیفه تحقیق علمی این نیست که تفاوت بین یک نظم قانونی و تصادفی در طبیعت را مشخص کند، اما برای کشف آن این کتاب با توجه به شکست مکرر در یافتن جایگزین‌های طبیعی برای قانون‌گذاری الهی، به بازیابی و ارزیابی مجدد فلسفه‌ای عالی از طبیعت می‌پردازد که قواعد قانونی را در قوای مفهومی و علّی خدا پایه‌گذاری می‌کند و پس از انجام این کار، به این نتیجه می‌رسد که چارچوب متافیزیکی خداباوری کلاسیک توضیحی قدرتمندتر و مقرون به صرفه‌تر از ریتم‌ها و الگوهای جهان طبیعی نسبت به رقبای سکولار آن ارائه می‌دهد.