جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
...جستجوی هوشمند
مرور > مرور کلید واژه ها
>
درباره شیخ مفید
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 204
مقایسه دیدگاه و دلایل شیخ مفید و علامه طباطبایی پیرامون عصمت پیامبران
نویسنده:
فروغ رحیم پور، عصمت همتی
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF چکیده
وضعیت نشر :
ساوه: دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساوه,
چکیده :
عصمت پیامبران صرف نظر از اختلافات اندکی که در باره حد و گستره آن وجود دارد، اعتقاد مشترک اکثر قریب به اتفاق فرق کلامی مسلمان و بسیاری از معتقدین به دیگر ادیان الهی است و به همین جهت اهمیت و جایگاه ویژه ای در میان مباحث کلامی دارد. در میان اندیشمندان شیعه نیز متکلمین بزرگ اعم از متقدم نظیر شیخ مفید و یا متاخر نظیر علامه طباطبایی به ابعاد گوناگون این مبحث پرداخته اند. علامه طباطبایی با التزام به براهین عقلی ، عصمت از سهو و نسیان و خطا در دریافت و ابلاغ و تبلیغ و تبیین وحی را از لوازم نبوت می شمارد و عصمت از گناه را به پرهیز از ترک واجب و انجام حرام، یعنی فعلی که مخالف مقام بندگی و مولویت حضرت حق باشد، معنا می کند. ایشان نفی خطا و اشتباه در ادراکات حسی و علوم اعتباری و تشخیص صلاح و فساد امور تکوینی را خارج از حوزه عصمت پیامبران می داند و لذا برهانی هم بر آن اقامه نمی کند. و اما شیخ مفید با برتر دانستن عصمت پیامبر اکرم(ص) از سائر پیامبران، به عصمت آن حضرت از مطلق سهو و نسیان و کبیره و صغیره عمدی و سهوی، از اول تولد تا هنگام مرگ قائل است وبرای سایر پیامبران به جز رسول اکرم (ص ) صغیره غیر عمد که موجب سبکی فاعل نشود را تا قبل از رسالت ایشان جایز می داند. این مقاله قصد دارد باروش کتابخانه ای و براساس تحلیل محتوا به تبیین و مقایسه دیدگاه و براهین این دو اندیشمند در باب عصمت پیامبران بپردازد و مهمترین دستاورد مقاله نشان دادن اتفاق نظر دو متکلم گرانقدر در عصمت مطلق جمیع انبیا درحوزه مربوط به وحی و رسالت و در دوران نبوت ایشان و اختلاف نظر آنها در امور خارج از حوزه رسالت و دوران قبل از نبوت است.
صفحات :
از صفحه 55 تا 72
مشخصات اثر
امامت اميرالمومنين(ع) از ديدگاه شيخ مفيد، خواجه نصيرالدين طوسي، علامه طباطبايي، قاضي عبدالجبار، فخر رازي، عبدالفتاح عبدالمقصود
نویسنده:
‫رسول قنبري
نوع منبع :
رساله تحصیلی , کتابخانه عمومی
وضعیت نشر :
‫قم : ‫مرکز اطلاعات و مدارک اسلامي، آيت الله العظمي حائري (مدرسه فيضيه قم) ,
چکیده :
---
مشخصات اثر
نظریه تفسیری شیخ مفید
نویسنده:
محسن صفایی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , کتابخانه عمومی
وضعیت نشر :
‫قم : ‫مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی، دانشکده علوم حدیث قم,
کلیدواژه‌های اصلی :
درباره شیخ مفید
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
شیخ مفید: محمد بن محمد بن نعمان‏
چکیده :
‫مفید صاحب مکتبی غنی و کامل در تفسیر بوده و تقریباً تمامی روش‌های مرسوم در تفسیر مورد استفاده وی قرارگرفته است. به جرأت می‌توان او را پیرو مکتب تفسیر اجتهادی و عقل‌گرایی دانست که با تمسک به آیات محکم قرآن کریم و روایات صحیح منقول از معصومین و علوم مرسوم در آن روزگار، تفسیری کامل و همه‌جانبه از قرآن ارائه داده و با استفاده بجا و عالمانه از منابع مورد قبول خود، روشی نو را در تفسیر پایه‌گذاری نموده است. شخصیت بارز کلامی او باعث نشده است که از منبع عقل افسار گسیخته بهره برد بلکه او شرع را راهنمای عقل در روش اندیشیدن و استنتاج درست می‌داند از این رو تفسیر به‌رأی در دیدگاه او جایی نداشته و استفاده از آن موجب بی‌اعتباری قول مفسر می‌گردد. اما منابع شرعی نیز بدون نقد و بررسی سند و محتوا و سنجش با قطعیات قرآنی، روایی و حتی عقلی مورد استدلال او نیست. او را می‌توان مؤسس کامل‌ترین و بی‌نقص‌ترین و بهترین روش تفسیری در میان مسلمانان دانست. از جمله مبانی او در تفسیر می توان به پذیرش وحیانیت قرآن، نزول تدریجی، اعجاز صرفه قرآن، عدم وقوع زیاده و نقصانی در آیات قرآن، حجیت ظاهر و باطن آن، امکان عام تفسیر برای غیر معصوم، نسخ حکمی و بقای قرائت و وجود آیات و سور مکی و مدنی در قرآن اشاره نمود. مرزبندی امروزی در تعیین قلمرو تفسیر در آرای او قابل ردیابی نبوده ولی می‌توان حدس زد تاویل و جری و تطبیق نیز در محدوده فعالیت تفسیری وی قرارداشته‌ و مرزبندی مشخص امروزی را مانند معاصرین خود رعایت نمی‌کرده است. کلید واژه: نظریه تفسیری، شیخ مفید، مبانی تفسیری، منابع تفسیری، روش تفسیری، گرایش تفسیری، قلمرو تفسیر
مشخصات اثر
تحليل حقيقت و ضرورت نبوت از ديدگاه متکلمان(شيخ مفيد) و فلاسفه(صدر المتالهين)
نویسنده:
‫اسماعيل بهشت
نوع منبع :
رساله تحصیلی , کتابخانه عمومی
وضعیت نشر :
‫قم : ‫مرکز اطلاعات و مدارک اسلامي، معاونت آموزش حوزه هاي علميه ,
کلیدواژه‌های اصلی :
نبوت , درباره شیخ مفید
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین , شیخ مفید: محمد بن محمد بن نعمان‏
چکیده :
---
مشخصات اثر
معاد، کيفيت و ادله آن از ديدگاه شيخ مفيد، علامه حلي و فيض کاشاني
نویسنده:
‫عبدالعزيز صادقي
نوع منبع :
رساله تحصیلی , کتابخانه عمومی
وضعیت نشر :
‫قم : ‫مرکز اطلاعات و مدارک اسلامي، معاونت پژوهشي، دفتر تبليغات اسلامي,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
شیخ مفید: محمد بن محمد بن نعمان‏ , فیض کاشانی: ملا محسن فیض کاشانی
چکیده :
‫آموزه‌هاي اسلامي با رويکردي غايت‌مدارانه نسبت به مسأله معاد، عالم آخرت را در پيوند و پيوستگي کامل با اين دنيا مي‌شمارد. بر اين اساس، در انديشه شيخ مفيد، علامه حلي و فيض کاشاني، به‌عنوان سه انديشمند مسلمان، معاد بر اساس برهان عدالت، برهان حکمت و قانون تکامل، امري ضروري به‌شمار مي‌رود. تنها از اين طريق است که انسان مي‌تواند به‌وسيله مرگ و معاد، دو مرحله ترقي و تکامل خود را به‌سوي آفريدگار طي نمايد، و در گرو اعمال اين جهاني خود، به سعادت يا شقاوت ابدي نائل شود. دلايل نقلي که اين سه انديشمند شيعي به آن‌ها استناد کرده‌اند شامل آيات قرآن و رواياتي است که هر کدام به نحوي به مسأله امکان، اثبات و ضرورت معاد پرداخته است. در اين راستا، بر اساس ديدگاه هر سه انديشمند مذکور، پس از مرگ، جهان ديگري براي بازگشت به‌سوي آفريدگار حکيم برپا خواهد شد؛ اما با اين تفاوت که از ديدگاه شيخ مفيد و فيض کاشاني، چنين بازگشتي روحاني و جسماني خواهد بود؛ بدين معنا که حقيقت و ماهيت انسان، روح مجرد از ماده است، که تعلق تدبيري به بدن دارد، و با مرگ بدن از بين نمي‌رود، بلکه سرانجام در قيامت اين روح به بدن خاکي بازگشته و با هم محشور مي‌شوند، تا نتيجه اعمال خود را ببينند. اما از نظر علامه حلي، حقيقت انسان نه روح مجرد بلکه اجزاي اصليه بدن است، که گرچه اين اجزا به‌وسيله مرگ معدوم مي‌شود، اما در رستاخيز همين اجزاي تشکيل‌دهنده حقيقت انسان، بار ديگر توسط علم، حکمت، و قدرت خداوند جمع، بازسازي و محشور مي‌شود. بنابر اين، علامه حلي فقط معتقد به معاد جسماني است، در صورتي که اعتقاد به معاد جسماني بدون معاد روحاني، بر خلاف ظاهر آيات قرآن و روايات بوده و با آن‌ها سازگاري ندارد.
مشخصات اثر
بررسي تطبيقي آراي کلامي شيخ مفيد و علاّمه حلّي
نویسنده:
خداداد عظيمي
نوع منبع :
رساله تحصیلی , کتابخانه عمومی , مطالعه تطبیقی
وضعیت نشر :
‫قم : ‫مرکز اطلاعات و مدارک اسلامي، معاونت پژوهشي، دفتر تبليغات اسلامي,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
شیخ مفید: محمد بن محمد بن نعمان‏
چکیده :
‫اين پژوهش با رويکردي تطبيقي، ديدگاه‌هاي علامه حلي و شيخ مفيد در مسايل مهم اعتقادي، مانند توحيد، نبوت، امامت و معاد را مقايسه و روش‌هاي هر يک از اين دو متکلم و عالم بزرگ جهان تشيع در زمينه انديشه‌هاي کلامي شيعه اماميه را تبيين مي‌کند. نويسنده در قالب شش فصل به مقايسه ديدگاه‌هاي اين دو متکلم بزرگ پرداخته و آراي آنان را در مقوله اصول دينِ مورد اتفاق اماميه بحث و بررسي کرده است. وي در فصل اول به طرح کليات فرضيه‌هاي تحقيق، روش تحقيق، پرسش هاي اصلي و فرعي تحقيق و... پرداخته و فرضيه تحقيق را مبني بر اين که: هر يک از اين دو متکلم به طور مستقل به مباحث کلامي و ادله آن ها پرداخته و از کسي در اين زمينه تقليد نکرده‌اند، تبيين مي‌کند. در فصل دوم به صورتي اجمالي زندگاني و شخصيت علمي شيخ مفيد و علامه حلي مطالعه گرديده و آثار علمي آنان به ويژه در عرصه کلام اماميه معرفي شده است. در فصل سوم ضرورت شناخت خداوند، اثبات وجود خدا و صفات او به صورت تطبيقي در نظريات کلامي شيخ مفيد و علامه حلي منعکس مي‌شود. در فصل چهارم آراي شيخ مفيد و علامه حلي درباره نبوت و عصمت پيامبران، ضرورت نبوت انبيا و بعثت آنان، مفهوم و کارکردهاي وحي، ضرورت عصمت انبيا از منظر عقل و قرآن، تعريف نبي و فوايد بعثت انبيا تبيين گرديده است. فصل پنجم به مقايسه آراي اين دو متکلم بزرگ در مقوله امامت، تعريف امام، ويژگي‌هاي امام، ضرورت وجود امام، نصب الهي امام(، ضرورت افضليت و برتري همه جانبه امام( بر ديگران، اثبات تعيين امام علي( و اثبات امامت آن از جهت عقل و نقل اختصاص دارد. در فصل ششم و پاياني از اين نوشتار، ديدگاه‌هاي شيخ مفيد و علامه حلي در اثبات معاد و ادله عقلي و نقلي مبتني بر آن، اثبات معاد جسماني، اعاده معدوم و شبهه هاي مربوط به آن، وجوب توبه، شفاعت، صراط، ميزان، بهشت، جهنم، حساب، ميزان و... ساير مباحث مربوط به آخرت و قيامت، بررسي و مقايسه شده است.
مشخصات اثر
بررسي تطبيقي ديدگاه شيخ مفيد، علاّمه حلّي و ابن تيميه درباره عصمت ائمه
نویسنده:
‫موسي رضايي
نوع منبع :
رساله تحصیلی , کتابخانه عمومی , مطالعه تطبیقی
وضعیت نشر :
‫قم : ‫مرکز اطلاعات و مدارک اسلامي، معاونت پژوهشي، دفتر تبليغات اسلامي,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
شیخ مفید: محمد بن محمد بن نعمان‏
چکیده :
‫نوشتار حاضر به مقايسه ديدگاه‌هاي علامه حلي، شيخ مفيد و ابن تيميه درباره عصمت ائمه( پرداخته، ادله عقلي و نقلي شيخ مفيد و علامه حلّي در مقوله اثبات و دليل هاي ابن تيميه در انکار عصمت ائمه و شبهه هاي وي را در اين زمينه ارائه مي‌کند. نويسنده در قالب چهار فصل اختلاف نظريات اين سه تن را که ناشي از اختلاف آنان در مباني کلامي است، مطرح کرده و نوع نگرش آن ها را به مقوله امامت و ويژگي‌هاي امام بررسي کرده است. در فصل اول نخست به تشريح مفهوم واژگان کليدي پژوهش، مانند معناي عصمت و امام در لغت و اصطلاح، معناي آن نزد علامه حلي، شيخ مفيد و ابن تيميه، معناي جبر، اختيار، موهبت و اکتساب پرداخته شده، سپس با بررسي حيات فکري، سياسي و اجتماعي شيخ مفيد و علامه حلي، و مروري بر حيات سياسي، اجتماعي و فرهنگي ابن تيميه و جايگاه امامت در مذهب شيعه و اهل سنت صورت مي‌پردازد. نگارنده آن گاه جايگاه امامت از منظر شيخ مفيد، علامه حلي و ابن تيميه را با يکديگر مقايسه کرده و در فصل دوم تلقي و برداشت هر يک از آن ها از مفهوم عصمت، واژگان معادل عصمت، تفاوت عصمت و عدالت، و دروني يا بيروني بودن عصمت را تبيين مي‌سازد. او در فصل سوم به ادله عقلي و نقلي عصمت در آموزه‌هاي اسلامي و ضرورت وجود آن در پيامبران الهي و ائمه معصوم( اشاره کرده و با توجه به نوع نگرش ابن تيميه به نظام سياسي اسلام، ديدگاه‌هاي وي درباره انکار عصمت امامان و حتي پيامبران الهي را نيز منعکس مي‌کند. نويسنده در ادامه به ادله قرآني و روايي عصمت اهل بيت( با استناد به آيه تطهير، حديث ثقلين و حديث سفينه پرداخته و به اثبات عصمت امامان شيعه مي‌پردازد. در فصل چهارم مهم ترين شبهه هاي ابن تيميه و ساير مخالفان عصمت ائمه( نقل و سپس نقد گرديده است. اين شبهه ها در زمينه ناسازگاري عصمت با اختيار و پديدآوردن شبهه جبر، اکتسابي يا موهبتي بودن عصمت، مکانيزم عصمت، منافات داشتن عصمت با استغفار ائمه از سوي ابن تيميه وارد شده و جواب علامه حلي و شيخ مفيد به اين قبيل ايرادها بر اساس ادله قرآني و نقلي، بيان مي‌گردد.
مشخصات اثر
رابطه میان عقل و وحی در آراء کلامی شیخ مفید و سیّد مرتضی
نویسنده:
سمیه سالاروندیان
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
شیخ مفید: محمد بن محمد بن نعمان‏
چکیده :
از جمله دغدغه‌های اساسی متفکران مسلمان تبیین رابطه‌ی میان عقل و وحی بوده است. بر مبنای تقسیم بندی مهمی که اغلب متفکران بر آن اتفاق نظر دارند رابطه میان عقل و وحی به چند نحو قابل تصور است : یکی برتری وحیکه خود به دو دیدگاه افراطی و معتدل قابل تقسیم است، دوم برتری عقل و سوم هماهنگی میان عقل و وحی . شیخ‌ مفید وحی را نیازمند عقل و جدایی ناپذیر از آن می‌داند و از تقلید کورکورانه برای پذیرش احکام و آموزه‌های وحیانی منع می‌کند. برخلاف وحی‌گرایان افراطی که وحی نازل‌شده از سوی خداوند را جایگزین همه‌ی معارف و علوم می‌دانند، شیخ مفید همانند وحی‌گرایان معتدل، ‌عقل را در جهت فهم متون دینی به‌کار می گیرد. وی در مسایل اعتقادی و نظری، احکام عقل را معتبر می‌داند، اما در عین حال مسایل ریز اعتقادی و اغلب مسایل فقهی را محتاج وحی می‌داند.سیّدمرتضی به عنوان شاگرد برجسته وی، برای دستیابی به معرفت و شناخت خداوند و همچنین تاسیس علم کلام، عقل را منبعی ضروری و در عین حال کافی می‌داند. وی برخلاف عقل‌گرایان و معتزله‌ی بصره که آموزه‌های دینی را تنها از طریق عقل قابل اثبات می‌دانند، نسبت به جایگاه عقل دیدگاه معتدل‌تری اتخاذ نموده و بر ضرورت وحی نیز تاکید دارد . شیخ مفید با توجه به عصری که در آن می‌زیسته و بر مبنای تفکراتش، تلاش نموده با پایبندی به اصول و شیوه‌های منطقی، به اثبات عقاید شیعه و دفاع از آن بپردازد. از سوی دیگر سیّدمرتضی با دید وسیع‌تری به ادله و براهین عقلی نگریسته است. اگر چه وی تا حد زیادی تحت تاثیر حیات عقلی معتزله قرار گرفته است،اما نمی‌توان گرایش‌های شیعی‌اش را نادیده گرفت.
مشخصات اثر
شیخ مفید؛‌ طلایه‌دار اعتدال شیعی
نویسنده:
محمدتقی سبحانی
نوع منبع :
مقاله , مناظره،گفتگو و میزگرد
منابع دیجیتالی :
متن
وضعیت نشر :
دین آنلاین,
کلیدواژه‌های اصلی :
درباره شیخ مفید
چکیده :
شیخ مفید از جمله افرادی محسوب می شود که با نگاهی صحیح به میراث اصیل شیعه، خط اعتدالی و اندیشه میانه را مطرح کرد و از آن پس جریان های دیگر به تدریج به طرف این محور فکری حرکت کردند.
مشخصات اثر
در حاشیه کنگره جهانى هزاره شیخ مفید (ره)-1
نویسنده:
محمد فولادى
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه متنی
کلیدواژه‌های اصلی :
درباره شیخ مفید
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
شیخ مفید: محمد بن محمد بن نعمان‏
مشخصات اثر
  • تعداد رکورد ها : 204