جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

فسئلوا أهل الذكر، اثر محمد تیجانی، کتابی است در بررسی عقاید شیعه و اهل سنت و اشاره به ویژگی‌های مذهب تشیع که به زبان عربی و در دوران معاصر نوشته شده است. نویسنده در مقدمه، به بیان این مطلب پرداخته که پرسش‌هایى که در این کتاب مطرح شده است، ویژه مسلمانان کنجکاو، خصوصا اهل سنت می‌باشد؛ آنها که مى‌پندارند فقط خود به سنت راستین نبوی چنگ زده‌اند، بلکه دیگر مسلمانان را محکوم کرده و گاهى به استهزاء مى‌گیرند در بخش اول، سؤال‌هایی در رابطه با ذات اقدس احدیت مطرح شده است، از قبیل: رؤیت و جسم بودن خداوند؛ عدل الهی با جبر چگونه سازش دارد؛ سخن اهل ذکر درباره خداوند و اهل ذکر درباره خداوند متعال چه می‌گویند. پیرامون رؤیت و جسم بودن خداوند، به این نکته اشاره شده است که خداى سبحان در قرآن کریم مى‌فرماید: در بخش دوم، سؤال‌های پیرامون پیامبر (صلی الله علیه و اله) مطرح و پاسخ داده شده است. بخش سوم، درباره اهل‌بیت (علیهم السلام) است. در بخش چهارم، به بحث پیرامون احوال برخی از اصحاب پرداخته شده است. نویسنده، معتقد است تمام احکام تشریعى و عقاید اسلامى از راه اصحاب به ما رسیده است و هیچ‌کس ادعایى ندارد که از راه کتاب و سنت، عبادت خدا مى‌کند، جز اینکه اصحاب واسطه رساندن این دو مصدر اصلى به تمام مسلمانان در شرق و غرب عالم هستند و از اینکه اصحاب، پس از رسول خدا (صلی الله علیه و آله) اختلاف کردند، متفرق شدند، به هم فحش دادند، یکدیگر را لعن کردند و حتى با هم پیکار نموده و همدیگر را کشتند، به اعتقاد وی، نمى‌شود بدون هیچ بحث و نقد و اعتراض و تحقیقى، احکام را از آنان فراگرفت و همچنین نمى‌توانیم به نفع یا علیه یکى از آنان داورى کنیم جز اینکه احوال و اوضاعشان را بررسى کرده و تاریخ زندگى آنان را چه در حیات پیامبر (صلی الله علیه و آله) و چه پس از آن، بررسى نماییم و بدین‌سان حق‌جوى را از دنباله‌روى باطل و مؤمن را از تبهکار و مخلص را از منافق و مرتد را از شاکر جدا ساخته و تشخیص دهیم در بخش پنجم، به بررسی اعمال، رفتار و زندگانی خلفای سه‌گانه پرداخته شده است. نویسنده، معتقد است انسان پژوهشگر اگر کتاب‌هاى تاریخ را بررسى کند و بر برخى از مسائل پشت پرده خلفاى سه‌گانه آگاه شود، مطمئن مى‌شود که آنان از نگارش احادیث پیامبر، خوددارى کردند و حتى نگذاشتند مردم، آن احادیث را بازگو یا به دیگران منتقل کنند؛ زیرا بدون شک مى‌دانستند که این احادیث هرگز با منافعشان سازگار نیست و حداقل با بسیارى از احکامى که به‌خاطر منافع خود ساختند و طبق اجتهاد شخصی‌اشان تأویل کردند، تعارض . بخش ششم، پژوهشی است کوتاه پیرامون خلافت و مسائل پشت پرده آن که قبل از وفات پیامبر (صلی الله علیه و آله) و پس از آن رخ داده است نویسنده در بخش هفتم، به توضیح این مطلب پرداخته که مشکل حدیث از بزرگ‌ترین مشکلاتى است که امروزه مسلمانان دست‌به‌گریبان آنند، به‌ویژه در این دوران که از دانشگاه‌هاى وهابیان، دکترهاى متخصصى در فنون حدیث‌شناسى فارغ‌التحصیل شده‌اند و تنها احادیثى را حفظ مى‌کنند که با مذهب و عقیده و مسلکشان سازگار باشد

«روح التشيع» از آثار شيخ عبدالله نعمه، به زبان عربى جديد است كه در آن، مباحث اعتقادى و تاريخى مرتبط با تشيع را به‌ صورت مستند و علمى - تحليلى بررسى كرده است. مطالعه اين اثر مى‌ تواند پژوهشگران را در شناخت و تحليل بهتر واقعيت تشيع از نظر كلامى و تاريخى و پاسخ به شبهات و پرسش‌ هاى مطرح در مورد آن، يارى رساند. كتاب حاضر از مقدمه نويسنده و 4 فصل به ترتيب ذيل تشكيل شده است: 1-درباره تشيع و شيعه؛ 2-مباحث اعتقادى شامل 23 موضوع؛ 3-مباحث تاريخى و سيره شامل 14 بحث؛ 4-عرضه اجمالى عقايد شيعه. زبان و ادبيات اين اثر، زبان عربى جديد و رسا و شيواست، ولى البته براى كسانى كه عادت به عربى قديمى و سنتى دارند، مشكل است و چندان گويا نيست. نويسنده از كتاب‌ هاى مهم و متعدد كلامى، تاريخى، روايى، رجالى، تراجم و... از آثار علمى انديشمندان قديم و جديد، براى توليد اثر حاضر بهره برده است.

" فى رحاب اهل البيت " مجموعه كتابچه‌هايى است كه در بیش از چهل مجلد موضوعات مختلف كلامى، فقهى و احياناً تاريخى و قرآنى را مورد بررسى قرار داده است. سيد عبدالرحيم موسوى و يك گروه تحقيقى تدوين و تنظيم آن را به انجام رسانده‌اند. "انگيزه تأليف" پاسخگويى و ردّ شبهاتى كه در عصر جديد از طرق شبكه‌هاى اينترنتى و ارتباطى در مسائل اسلامى مطرح مى‌شود، سبب ايجاد گروه‌هاى بحث و پاسخگويى به شبهات در مجمع جهانى اهل بيت علیهم السلام گرديد كه اين مجموعه حاصل آن جلسات است. "ساختار كتاب" در هر جلد از اين مجموعه مهم‌ترين مباحث پيرامون آن موضوع اعتقادى يا فقهى و نيز نظرات و آراء اهل سنت و شبهات مرتبط به اختصار آمده است. در پايان نيز نتيجه و خلاصه بحث ديده مى‌شود. "جلد 36" درباره مذهب تشیع توضیحاتی را ارائه می کند و فرق آن را با غلات شیعه بیان داشته و درباره اجتهاد و تقلید در فقه شیعه بحث می کند.

میتوان کتاب را به دو بخش عمده تقسیم نمود : بخش اول شامل سه فصل ابتدایی کتاب پیرامون انتصاب امیر المومنین (ع) به عنوان وصی و اولین امام شیعه با لفظ وصی , میباشد نویسنده در فصل اول به روایاتی چون حدیث عایشه ,از منابع اهل سنت که در آنها لفظ وصی آمده است اشاره شده است در فصل دوم نظریه اختراع لفظ وصی توسط عبدالله بن سبا و شخصیت وی را نقد وبررسی میکند .فصل سوم به روایاتی چون غدیر , حدیث منزلت و احادیثی که در آنها موضوع وصایت بغیر لفظ وصی آمده است اختصاص یافته است بخش دوم کتاب شامل دوفصل با عناوین جداگانه می باشد در فصل چهارم به اثبات همزمانی ولادت تشیع با اسلام و عوامل تفرقه بین مسلمین میپردازد نویسنده در این فصل به مسائل سرنوشت سازی مانند سقیفه , منع از کتابت رسول الله و... اشاره شده است .در فصل آخر بررسی دقیقی پیرامون فرقه ناجیه صورت گرفته است و احادیث مختلفی چون حدیث الحق مع علی بررسی شده است . نویسنده توانسته است با بیان دقیق مطالب بالا به خوبی حقانیت مذهب تشیع را اثبات و شبهات مربوط به تاریخ پیدایش آن را پاسخگو باشد .

کتاب «في رحاب التشیّع» نوشته محمدعلی شمالی است. در آغاز كتاب به معنای اصطلاحی شیعه و ظهور تشیع اشاره گردیده سپس مصادر فكر شیعی معرفی شده كه عبارت‌ اند از: قرآن، سنت، اهل بیت، عقل و اجماع، بخش دیگر كتاب مربوط عقاید شیعه و اصول دین است كه پس از آن اعمال عبادی شیعه تبیین شده است. این كتاب به زبان عربی بوده و در انتها نیز میزان جمعیت شیعه در كشور های جهان، ذكر گردیده است.

«الشيعة في عقائدهم و أحكامهم» اثر سيد امير محمد كاظمى قزوينى، بررسى و توضيح عقايد و احكام مذهب شيعه اثنی‌عشر ى و پاسخ به شبهات مطرح شده پيرامون آن مى‌باشد كه به زبان عربى در سال 1396ق نوشته شده است. نويسنده انگيزه خود از تأليف كتاب را، زدودن شبهاتى كه به عقايد و احكام مذهب اماميه به ناروا نسبت داده شده، عنوان نموده است. "ساختار" كتاب با مقدمه نويسنده آغاز و مطالب در بيست‌وچهار فصل تنظيم شده است. نويسنده در ابتدا بحثى لغوى و معنايى در مورد شيعه داشته و سپس به اصول مذهب شيعه، توحيد و معناى، عدل و نبوت از ديدگاه شيعه پرداخته و در نهايت، ضمن بحث از تعداد ائمه (علیهم السلام) و مسأله خلافت پس از پيامبر (صلی الله علیه و اله و سلم)، برخى از احكام و امور عبادى را بررسى نموده و شبهات مطرح شده در مورد هر يك را پاسخ داده است.

لماذا اخترت مذهب الشيعه مذهب اهل البيت (علیهم السلام) درباره اثبات حقانيت اميرالمومنين (علیه السلام) و جانشينى ايشان بعد از رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) نوشته شده است. كتاب با دو مقدمه و مطالب در هشت فصل، تنظيم شده است. نويسنده در تمامى اين فصول، با استفاده از آيات و رواياتى كه در كتب اهل سنت منقول است، به اثبات حقانيت و ولايت اميرالمومنين علیه السلام و فرزندان معصومش علیهم السلام پرداخته و در دو فصل آخر، به ماجراى سقيفه اشاره نموده و مناظراتى را كه با افراد مختلف داشته، نقل كرده است. نويسنده در فصل اول، اشاره مى‌كند كه همه مذاهب چهارگانه اهل سنت، از شاگردان امام صادق (علیه السلام) بوده و از ايشان مطالب را گرفته و به چهار فرقه تبديل شده‌اند. از اين‌رو آنچه كه در كتب مذاهب اربعه، موافق مذهب جعفرى است، از «جعفر بن محمد الصادق (علیه السلام)» و آنچه كه مخالف با گفتار ايشان است، اجتهاد خود اين چهار نفر مى‌باشد. وى در اين فصل، به شرح حال خويش پرداخته و در ادامه، به اختلافاتى كه بين اين مذاهب چهارگانه و اختلاف فتاوايى كه دارند، اشاره نموده است. مثلا مى‌گويد كه شافعى معتقد است اگر كسى دستش به زن اجنبيه‌اى بخورد، وضويش باطل مى‌شود و حنفى خلاف آن را گفته است. همچنين مالك با اين دو مخالف ورزيده و مى‌گويد اگر اين تماس از روى شهوت باشد يا از عمد، وضوء واجب مى‌شود و الا مشكلى ندارد. شافعى دخترى كه از زنا به دنيا آمده را براى ازدواج جائز مى‌داند، اما سه مذهب ديگر مخالفت كرده‌اند. حنفى مى‌گويد كه وضوء با خروج خون از بدن ولو كم باشد، باطل مى‌شود و سه گروه ديگر خلاف آن را گفته‌اند. نويسنده در ادامه، طائفه شيعه را طائفه‌اى حقه و محقه خوانده و بهترين خلق خدا حساب مى‌كند و جزء فرقه ناجيه مى‌شمارد .وى در فصل دوم، به اثبات ولايت و حقانيت اميرالمومنين (علیه السلام) توسط آيات ولايت، تطهير، مباهله، مودت، صلوات، تبليغ يا حديث غدير پرداخته و همچنين در عنوانى به نام شيعه و سنت نبوى، به بررسى دلالى احاديثى چون حديث دار انذار، ثقلين، سفينه، منزلت و مدينة العلم پرداخته است. در فصل سوم، به نصوصى كه از طرف پيامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) درباره محصور بودن خلفاء در 12 امام اشاره شده، پرداخته شده است. نويسنده در فصل چهارم، از احاديثى كه در فضائل اميرالمومنين (علیه السلام) و ذريه‌ى ايشان سخن گفته شده، نام برده است. در فصل پنجم، احاديث و سخنانى از پيامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) نقل شده كه به اعلميت على (علیه السلام) و اهل بيتش بر سايرين دلالت دارد. همچنين شهادت بعضى از علماء به اعلميت على (علیه السلام) و اهل بيت ايشان بيان شده است. فصل ششم، در مدح پيامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) از شيعه على (علیه السلام) و اهل بيت اوست. در فصل هفتم به مصيبت سقيفه پرداخته شده و ماجراى سقيفه ذكر شده است. نويسنده در فصل آخر، مناظراتى كه با افراد مختلف و بزرگان علماى شافعى در زمينه ولايت و تشيع داشته اشاره كرده است.

کتاب «الفرقة الناجیة» نوشته محمدموسوی سلطان واعظین شیرازی، که به زبان عربی تدوین شده، سعی کرده علل اختلاف و افتراق مسلمانان، و پدید آمدن فرقه‌های مختلف را مطرح ساخته و طی آن، سیر تاریخی پیدایش عقاید متفاوت را نشان دهد و از این منظر، فرقه‌ ها و آیین‌ های گوناگون، به ویژه مکتب تشیع را معرفی نماید.

کتاب «الفرقة الناجیة» نوشته محمدموسوی سلطان واعظین شیرازی، که به زبان عربی تدوین شده، سعی کرده علل اختلاف و افتراق مسلمانان، و پدید آمدن فرقه‌های مختلف را مطرح ساخته و طی آن، سیر تاریخی پیدایش عقاید متفاوت را نشان دهد و از این منظر، فرقه‌ ها و آیین‌ های گوناگون، به ویژه مکتب تشیع را معرفی نماید.