جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 1276
میزگرد مدرسه زمستانی کلام امامیه؛ روز اول
نویسنده:
محمدتقی سبحانی، سیدعلی طالقانی و رضا برنجکار
نوع منبع :
مقاله , مناظره،گفتگو و میزگرد
منابع دیجیتالی :
چکیده :
در این میزگرد دکتر سبحانی، دکتر طالقانی و دکتر برنجکار حضور دارند و به توضیحات تکمیلی درباره موضوع ارائه شده در جلسه اختصاصی از سوی ایشان و پاسخ به پرسش‌های مطرح شده حضار در میزگرد می‌پردازند. در ابتدا، دکتر سبحانی توضیحی در مورد نظام معرفتی محدث متکلمان ارائه می‌دهد. در این نظام معرفتی از معرفت عقلی شروع می‌شود، سپس شناخت اجمالی موهوبی فطری خداوند است و بعد معارف تفصیلی از طریق وحی بدست می‌آید. دکتر سبحانی در جلسه خود فرموده بودند که از نظر محدث متکلمان باید به همان استدلال‌هایی که در منابع روایی از ائمه نقل شده است اکتفا کنیم و استدلال جدیدی نسازیم؛ همین مطلب مورد سوال یکی از حضار قرار می‌گیرد: شاید آن استدلال‌ها متناسب با همان زمان و مخاطب بوده و اگر امروز از امام معصوم سوال شود استدلال دیگری مطرح کنند. دکتر سبحانی در جواب می‌فرمایند این دیدگاه شخصی من نیست بلکه صرفا دیدگاه محدث متکلمان را نقل کردم و اگر بخواهیم از آنها دفاع کنیم باید گفت که ادله مأخوذ از روایات با عقل و فطرت سازگاری بیشتری دارند و تأثیر بیشتری دارند؛ البته در مقام بحث با گروه‌های مختلف باید از ادبیات و مفاهیم خود آنها استفاده کنیم. در ادامه دکتر سبحانی در پاسخ به سوال یکی دیگر از حضار می‌فرماید در خداشناسی هیچ نیازی به فلسفه‌های گوناگون نداریم، فقط گاهی برای رفع موانع و پاسخ به شبهات باید با تسلط بر فلسفۀ خصم پاسخ او داده شود. در ادامه چند پرسش دیگر مطرح می‌شود که دکتر برنجکار و دکتر سبحانی در مقام پاسخ تأکید می‌کنند مراد ما حصر منابع معرفت در روایات و کنار گذاشتن عقل نیست، بلکه عقل از ابتدا تا انتها نقش دارد؛ ولی نباید عقل‌گرایی را به درجه‌ای برسانیم که تمام نظام معرفتی خود را براساس استدلال و فلسفه بسازیم و هر آیه و روایتی که مخالف آن بود را تأویل کنیم.
نظریه‌های فطرت بنیاد
نویسنده:
رضا برنجکار
نوع منبع :
مقاله , سخنرانی
منابع دیجیتالی :
چکیده :
در این گفتار دکتر برنجکار ابتدا اشاره‌ای کوتاه به مباحث فطرت در فلسفه غرب و فلسفه اسلامی می‌کند، سپس فطرت را به عنوان یکی از راه‌های شناخت خدا معرفی می‌کند. از آنجا که تمام انسان‌ها مضطر به این معرفت فطری هستند، برخی از متکلمان مدرسه کوفه از معرفت فطری به «معرفت اضطراری» یاد کرده‌اند. دکتر برنجکار موقف اعطای این معرفت را عالم ذر می‌داند؛ براساس آیات و روایات در عالم ذر شناخت خدا به انسان عطا شده است. از جمله ویژگی‌هایی که در این گفتار برای معرفت فطری شمرده شده است این است که از سنخ شناخت‌های عقلی و استدلالی نیست، بلکه مربوط به قلب است. ویژگی دیگر معرفت فطری این است که اساس و پایه است؛ براساس برخی روایات، اگر این شناخت فطری نبود، هیچ کس توان شناخت خدا را نداشت. یکی از کارکردهای استدلال‌های عقلی وجود خدا و دیگر راه‌های شناخت خدا این است که به همین معرفت فطری تذکر می‌دهند.
نسبت میان علم تجربی و شناخت خدا
نویسنده:
میثم توکلی بینا
نوع منبع :
مقاله , سخنرانی
منابع دیجیتالی :
چکیده :
نوشتار پیش رو، نسخه به تحریر در آمده یک نشست علمی است. ارائه دهنده ابتدا به تبیین مبادی تصدیقیه علوم تجربی می‌پردازد و با تشریحی نقّادنه نسبت به این اصول و مبادی، بحث را پیش می‌برد و در ادامه می‌گوید: علوم تجربی خود در مواردی از این اصول دست کشیده و گاها در مواجه با آنها دچار تناقض رفتاری شده اند. در ادامه خواهد آمد که شاخه خدا شناسی از علم کلام- که گاها از پدیده های طبیعی بهره جسته اند – وابستگی به علوم تجربی و تجربه گرایی نداشته و صرفا از طبیعت به عنوان مقدمه برای وصول به ماوراء طبیعت استفاده شده. از مطالب مهم این جلسه سمت علم طبیعی و علم الهی نسبت به یکدیگر است که علم طبیعی- نه تجربی تجربه گرایی- علاوه بر منفعت ذاتی خود در زندگی مادّی انسان، یکی از مهم ترین علل استعدادی برای صعود علم به مراتب الهی آن است.
نقد و بررسی احادیث توحیدی صحیح بخاری
نویسنده:
جواد حیدری
نوع منبع :
رساله تحصیلی , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات)
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
در این پایان‌نامه، احادیث توحیدی کتاب صحیح بخاری از نظر محتوی مورد نقد و بررسی قرار گرفته و سعی شده تا نوع نگاه احادیث اهل سنت به خداوند مشخص شود و تفاوت آن با نگاه احادیث شیعی نسبت به مسال? یاد شده، مشخص گردد. برای این کار، کتاب حدیثی صحیح بخاری و شروح آن به صورت مکرر مورد مراجعه قرار گرفته است و از آن‌روی که مباحث توحید در مساله اثبات صانع و هم چنین تحلیل و بررسی صفات الهی متمرکز است، به این موضوعات پرداخته و در آخر به این نتیجه رسیده‌ایم که یا باید تأویل را پذیرفت و این احادیث را توجیه نمود و یا این که به خدایی بشرگونه اعتقاد پیدا کرد؛ بماند که برخی از احادیث ایشان حتی با تأویل نیز قابل حل نخواهد بود. بنابراین یا باید دست از صحیح بودن تمام احادیث صحیح بخاری برداشت و یا توحیدی خلاف توحید عقل و قرآن را پذیرفت.
ایمان به خدا: درآمدی بر فلسفه دین [کتابشناسی انگلیسی]
نویسنده:
Tim Mawson (تیم ماوسون)
نوع منبع :
کتابشناسی(نمایه کتاب)
وضعیت نشر :
Clarendon Press,
چکیده :
ترجمه ماشینی: مقدمه جدید بسیار خواندنی و جذاب T.J.Mawson به فلسفه دین پوشش کاملی از موضوعات کلیدی، از ایده هایی در مورد ماهیت و شخصیت خدا گرفته تا استدلال های موافق و مخالف وجود او ارائه می دهد. سبک مکالمه، شوخ طبعی و مثال های روشنگر ماوسون، ایمان به خدا را به همان اندازه که آموزنده و قابل تامل است، لذت بخش می کند. این یک متن ایده آل برای شروع دوره های کارشناسی و برای هر کسی است که به این مهم ترین سوالات فکر می کند.
فلسفه دین: درآمدی تاریخی
نویسنده:
لیندا زاگزبسکی؛ [مترجم] شهاب‌الدین عباسی.
نوع منبع :
کتابشناسی(نمایه کتاب) , ترجمه اثر
وضعیت نشر :
تهران - ایران: بنگاه ترجمه و نشر کتاب پارسه‏‫,
چکیده :
ترجمه ماشینی چکیده انگلیسی: درآمدی در دسترس و جذاب برای فلسفه دین. نوشته شده با تدبیر و وضوح توسط یک فیلسوف برجسته و مشارکت کننده در این زمینه، موضوعات و بحث های کلیدی در فلسفه دین را در زمینه های تاریخی خود قرار می دهد و شرایطی را که منجر به توسعه این رشته شده است را برجسته می کند به موضوعات اصلی می پردازد، از جمله وجود خدا، مشکل شر، مرگ و زندگی پس از مرگ، و مشکل تنوع دینی سرشار از استدلال و در عین حال هرگز مزاحم، بخشی از مجموعه مبانی فلسفه را تشکیل می دهد، که در آن محققان مشهور به بررسی مسائل اساسی و مشکلات اصلی در فرعی اصلی می پردازند. -رشته های فلسفه
آغاز و انجام
نویسنده:
نصيرالدين طوسي، محمد بن محمد
نوع منبع :
کتاب , آثار مخطوط(خطی) و طبع قدیم
منابع دیجیتالی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
رساله اي است در بيست فصل در مبدء و معاد . نام مشهور اين رساله آغاز و انجام است ، ليكن در بعضي از نسخه هاي قديمي به نام « مبدء و معاد» آمده ، در مقدمه كتاب از آن به عنوان « تذكرة» ياد گرديده است. با اين كه نام اين رساله در فهرست تاليفات خواجه ديده نمي شود معهذا در نسبت آن به خواجه طوسي جاي ترديد نيست. رساله مشتمل بر بيست فصل است كه خواجه آن را به خواهش بعض دوستان خود تاليف كرده و در آن از آغاز و انجام خلقت و قيامت و بهشت و جهنم و غير آن به روش عرفاني بحث نموده است. در مقدمه گويد: «دوستي از عزيزان از محرر اين تذكره التماس كرد كه نبذي از آنچه سالكان راه آخرت مشاهد كرده اند از انجام كار آفرينش و بدآنچه در كتاب خداي تعالي مسطور است و بر زبان اولياء و انبياء مذكور از احوال قيامت و بهشت و دوزخ و غيري آن ثبت كند بر آن وجه كه اهل بينش بعيان بينند نه بر آن وجه كه اهل دانش بيان مي كنند. فصول كتاب چنين است: فصل اول : در صفت راه آخرت و ذكر سالكانش و اسباب اعراض مهم ؛ فصل دوم : در اشارت بمبدء و معاد ؛ فصل سوم : در اشارت بهر دو جهان ؛ فصل چهارم : در اشارت بزمان و مكان ؛ فصل پنجم : در اشارت بخلايق؛ فصل ششم : در احوال اصناف خلق در آن جهان و ذكر بهشت و دوزخ ؛ فصل هفتم : در اشارت به صراط ؛ فصل هشتم : در اشارت بصحائف اعمال ؛ فصل نهم : در اشارت بطي آسمانها ؛ فصل دهم : در اشارت بوزن اعمال و ذكر ميزان ؛ فصل يازدهم : در اشارت بطي آسمانها ؛ فصل دوازدهم : در اشارت بنفحات صدر؛ فصل سيزدهم : در اشارت بحالها كه در روز قيامت حادث شود ؛ فصل چهاردهم : در اشارت بدرهاي بهشت و دوزخ ؛ فصل پانزدهم : در اشارت بزبانيه دوزخ ؛ فصل شانزدهم :در اشارت بجويهاي بهشت ؛ فصل هفدهم : در اشارت بمنازل بهشت و دوزخ ؛ فصل هجدهم : در اشارت بدرخت طوبي وزقوم ؛ فصل نوزدهم :‌در اشارت بحور عين ؛ فصل بيستم : در اشارت بثواب. اين كتاب غير از «التذكرة» خواجه نصير به زبان عربي است كه در علم هيئت نگاشته شده است.«درايتي» در آن روش تأويل عارفان و فيلسوفان اسلامي كه اسماعيليان در انديشه و پندار ديني خود از آن بهره برده اند بكار برده شده است . طوسي فيلسوف از خانداني دوازده امامي بوده و نزد دانشمندان شيعي امامي پرورده شده و هنگام دانشجوئي «غنية‌ النزوع الي علمي الاصول و الفروع» ابن زهره را نزد سالم بن بدران مصري -در نسخه نوشته -بتاريخ 614 در هفده سالگي خوانده و درجمادي الثاني 619 و در بيست و دو سالگي اجازه روايت همين كتاب را از او گرفته است (اجازات بحار ص 16) و پيداست كه تنها از رهگذر فلسفي چنين روشي را در پاره اي از كتابها مانند اوصاف الاشراف برگزيده بود . مگر اين كه هنگام گرفتاري در درباره اسماعيليان ايران ناگزير شده بود «سير و سلوك» براي مجلس عالي ناصرالحق و الدين بنويسد و در آن از فصول مقدس حسن علي ذكره الاسلام نخستين خداوند الموت (557-561) ياد كند. و همچنين اخلاق ناصري را در 633 براي ناصرالدين ابوالفتح محتشم قهستان در روزگار علاءالدين محمد بن حسن (618-653) بنگارد. و الادب الوجيز لولدالصغير ابن مقفع را براي همان ناصرالدين بپارسي كند و در همين قهستان زبدة الحقائق همداني را براي همو بپارسي در آورد . اين هم گفته شود كه ايوانف روضة التسليم و مطلوب المؤمنين را كه هر دو كتابي است درست اسماعيلي و باطني بنام طوسي بچاپ رسانده است و كتابي هم بنام تحفه و كتابي بنام روضة‌ القلوب بنام او هست؛ گرچه اين روضة القلوب در برخي نسخه ها همچون نسخه سپهسالار بنام بستان القلوب و از سيد شريف گرگاني دانسته شده . اين چهار كتاب روشن نيست كه از طوسي باشد اگر چه تحفه و روضة القلوب بروش اسماعيليان نوشته نشده است . باري اين «آغاز و انجام»‌ از طوسي است و گرچه روش تأويل در آن هست ولي رنگ آئين اسماعيلي ندارد. «محمد تقي دانش پژوه» شامل بيست فصل. 1- در صفت راه آخرت و ذكر سالكان. 2- در اشارت بمبداء و معاد. 3- در اشارت بهر دو جهان. 4- در اشارت بمكان و زمان آخر. 5- دراشارة بحشر خلايق. 6- در ذكر احوال اصناف خلق در آن جهان. 7- در اشارة بصراط مستقيم. 8- در اشارت بصحايف اعمال ... 9- در اشارة بزبانه دوزخ ... 20- در اشارت بثواب و عقاب و عدل او. شامل بيست فصل است .(مير ودود سيد يونسي) آغاز كتاب: ربنا لاتزع قلوبنا بعد اذ هديتنا و هب لنا من لدنك رحمتاً ...... دوستي عزيزتر از محرر اين تذكره التماس كرد كه نبدي از آنچه سالكان راه آخرت مشاهدت كنند از انجام كار آفرينش شبيه بآنچه در كتاب خدايتعالي مسطور است و بر زبان اولياء‌و انبياء ‌عليهم و السلام مذكور از احوال قيامت و بهشت و دوزخ و غير آن ثبت كند بر آن وجه كه اهل بينش بعيان مي بينند نه بر آن وجه كه اهل دانش بيان ميكنند و هر چند اجابت اين التماس متعذر بود بحكم آنكه نه هر چه هست نصيب هر كس است و نه هر چه نصيب كسي است تواند ديد ... اين تذكره از آنچه مراد آن عزيز است قاصر باشد بايد كه چون عذر واضح مؤاخذت نفرمايد .... فصل اول در اشارت بحور عين در اشارت بثواب و عقاب در صفت راه آخرت و ذكر سالكانش و اسباب اعراض مردم از آن و آفات اعراض بدانكه راه آخرت ظاهر است و راه بر آن معتمد و نشانهاي راه مكشوف و سلوكش اسان و ليكن مردم از آن معرضند ... اما سبب آساني سلوك آنست كه اين راه همان راهست كه مردم از آنجا آمده است پس آنچه ديدني است يك بار ديده است ... الي آخر. انجام كتاب: ايشان از ثواب منزه باشند چه دنيا و آخرت برمرد خداي حرام است ، الدنيا حرام علي أهل الآخرة و الآخرة حرام علي أهل الدنيا و هما حرامان علي أهل الله . سبحان ربك رب العزة عما يصفون و سلام علي المرسلين و الحمدلله رب العالمين
اندیشه های کلامی زراره بن اعین در پرتو روایات وی
نویسنده:
زینب علیزاده برمی استاد راهنما: رضا برنجکار استاد مشاور: علی نقی خدایاری
نوع منبع :
رساله تحصیلی
چکیده :
زراره از یاران بسیار نزدیک و والای امامین صادقین علیهما السلام بوده و نزد دیگر راویان شیعی از مرتبی بلند برخوردار است. با مطالعه جوامع روایی پیشین (تا انتهای قرن نهم) ، اندوخته ای از روایات اعتقادی زراره بدست آمد که مجموعه‌ای ساختارمند از باورهای اصحاب امامیه در آن دوران را ارائه می دهد. در بحث خداشناسی زراره وی معتقد است خدای متعال وصف ناپذیر بوده، ازلی و لامکان می‌باشد. همچنین او خالق تمام موجودات است و با خلقش تباین کامل دارد. احد و صمد و سمیع و بصیر نیز از دیگر صفات او است. در مبحث عدل الهی، زراره قضاء و قَدَر را دو مخلوق الهی می‌داند و به بداء نیز باور دارد. بحث راهنما شناسی دربرگیرنده دو زیر عنوان نبوت و امامت است. متصدیان امر راهنمایی بشر، افرادی ممتاز در جمیع صفات انسانی و برگزیدگان خداوند هستند. پیامبران الهی این منصب را بواسطه‌ی اقراری خاص در عالم ذر بدست آورده‌اند. در نظر وی انبیاء الهی در آخرت مراتب متفاوتی داشته و به لحاظ درجه یکسان نیستند. تجلی خدا به پیامبر اکرم، تفویض امر خلق از سوی خدا به ایشان، وصف ناپذیری و تقدم رسول خدا بر تمام انبیاء و فرشتگان و وقوع معراج از دیگر مؤلفه های اعتقادی وی می‌باشد. طبق روایات او برای شناخت امام نشانه های متعددی وجود دارد که شامل نشانه های جسمی و روحی و معنوی است. امامان معصوم محدث هستند و عدم معرفت نسبت به امامان موجب گمراهی در دین و خروج از جرگه‌ی اهل ایمان است. در نگاه زراره اطاعت از امام راه ورود در هرچیز و رضای خدای متعال است و باید بدون چون و چرا از ایشان اطاعت کرد. علم ائمه هدی بسیار فراتر از علوم مردم عادی بوده، چنانچه علم همه ی مردم برگرفته از علم امامان است. این علم مدام در حال افزایش بوده وهمه طیف از علوم را در برمی‌گیرد. در بحث فرجام شناسی زراره معتقد است موت یکی از مخلوقات خداوند است و همه ی خلایق باید آن را بچشند. امتحان دوباره از کودکان و پیران فرتوت و انسانهای دوره‌ی فترت و دیوانگان و... بعد از مرگ، عدم کیفر فردی که در دنیا با حد الهی عقوبت می شود ، و خوردن و آشامیدن در روز جزا نیز از مقولات اعتقادی وی است.
بررسی مقایسه‌ای منابع معرفت از نظر ملاصدرا و میرزا مهدی اصفهانی و آثار آن در معرفت الله
نویسنده:
حسین عمادزاده استاد راهنما: مهدی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ ذاکری‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ استاد مشاور: رضا‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ برنجکار‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ استاد مشاور: محمدعلی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ اردستانی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
بی تردید منابع معرفت از مبانی فلسفی مهم علم کلام است. تفاوت دیدگاه ها در منابع معرفت، نتایج متفاوتی در علم کلام و به خصوص معرفت الله ایجاد می کند. رویکرد ملاصدرا و میرزای اصفهانی به منابع معرفتی و در نتیجه معرفت الله، بسیار متفاوت است. در این رساله رویکرد متفاوت ملاصدرا و میرزای اصفهانی در منابع معرفت و آثار آن در معرفت الله، مورد بررسی و مقایسه قرار می گیرد. منابع معرفتی ملاصدرا شامل حواس ظاهری، حواس باطنی، حافظه، عقل، گواهی و متون دینی است. منابع ملاصدرا در معرفت الله، عقل، نقل و شهود است. هر چند از نظر ملاصدرا توانائی عقل در معرفت الله محدود است ولی عقل مهم ترین منبع در معرفت الله است؛ چرا که باید شهودات عرفانی و مدلول ادله نقلی به وسیله عقل تبیین و اثبات شوند. مهم ترین اثر منابع معرفتی ملاصدرا در خداشناسی، وحدت وجود است؛ نظریه ای که از نظر ملاصدرا علاوه بر داشتن دلایل عقلی و شهودی، مدلول نهائی متون دینی است. از دیدگاه میرزای اصفهانی سه منبع عقل و علم، معرفت فطری و متون دینی، منابع معرفت انسان‌اند. مهم‌ترین و بنیادی‌ترین منبع معرفت برای میرزای اصفهانی «معرفت فطری» است. در نگرش میرزای اصفهانی، شناخت خداوند فطری است؛ معرفتی از خدا در قلب و جان انسان از عوالم قبل از خلقت به ودیعت نهاده شده است و بعد از ورود به این عالم، فراموشانده شده و با یادآوری آن معرفت فراموش شده، معرفت فطری مرکب حاصل می شود. خداشناسی فطری، نتیجه معرفت فطری است. ملاصدرا و میرزای اصفهانی علاوه بر اختلاف نظر در منابع معرفتی و معرفت الله دارای اشتراکاتی نیز هستند. ملاصدرا و میرزای اصفهانی هر دو معتقدند که توان عقل در خداشناسی محدود است و مهم ترین منبع برای معرفت الله را معرفت مشاهده ای می دانند. با وجود اهمیت برخی از نقدهای میرزای اصفهانی، برخی دیگر از نقدهای میرزای اصفهانی بر ملاصدرا پذیرفتنی نیستند. برخی از نظریات میرزای اصفهانی و ملاصدرا در منابع معرفت و معرفت الله قابل نقد هستند ولی نظریات ملاصدرا در منابع معرفت و معرفت الله،از اشکالات کمتری رنج می برد. ‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌
  • تعداد رکورد ها : 1276